Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 34, 16 August 1901 — Ke Keiki Holo Mano o na Aekai o Puuloa. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

Ke Keiki Holo Mano o na Aekai o Puuloa.

Oke kii maiuna ae e hoike ana ia i kekahi haole maka'u ole i hoao e kau a holo i ka mano e iike me ke kau a holo ana ia o ka lio. He mea oiaio loa kela a ua hana io ia ma Puuloa koke ae nei no. I kekahi manawa i hala ua kau aku kekahi mau haole maluna o kekahi wahi moku kla- * kahi a holo aku no Puuloa. Nui ko lakou mahalo i ka maikai o ka holo ana o ko lakou wahl moku, a oiai lakou e kamallio ana no keia mau mea ua hoopukapuka ae la kekahl mau haole kamaaina I ka ike kau mano o na Kanaka Hawali i ke au kahiko, a me ko lakou maka'u ole. Ua hoonulnui loa aku la lakou l kekahi haole> nia~, iihinl mal Amerlka mai. a he haole hoi i kaulana ma na ae kal oia alna kaulana. Ua hoohaehae aku la kela mau haoie kmaaina i ka ike ole o kela haole i kela mau hana akamai, aka aiie ola i pane leo mal. He haole makemake ole ola I ka hooio wale mal. a 0 kona makemake o ka.hana I ka hana a lakou e lke mal ai I kona ike ame kona maka'u ole. I ke ahlahi ua ku aku la lakou mawaho mai o Puuloa. a hoolel koke lakou i na makau nunui me na maunu no ka hopu ana 1 na mano nunui e aki mai ana 1 ka maunia. Kall lakou no kekahl manawa a oni mal ana ka 1 laina i ka hele ana aku e nana aohe mea I i>aa. He elua paha a i ole he ekola paha manawa o kela oni lUii ana ; a akahi no a ike ia ka ikaika mai o ka onl ana. I keia manawa ua holo 1 Hke mai ta iakou e nana a ike ia aku > la kekahl mano nui me kona mau ma« ka e hulili mai ana, O kekuhl kela o i ea mano nui loa a lakou iikeai.au» > kapaia paha kela ano mano e kakou he NluhL Ua hoaq keia mano liia na 1 ano apau loa e hemo mai keia makau I nui mai aka ua hiki ole lala. Ua hana ' ia a paa pono a ua hiki ole I kona ikaika huki ke hoki a hemo mal keia ' wahl mai. Ua nana iakou i ka lakou | poahao a mahope h<A aku e hooluolu |ta

I ke kakahiaka nui mamua o Ke ala ana o kona mau hoa kaahele ua ala ymua ae la kel haole malīhlni o na kal kaulana o Amerika, 1 kapa!a o Herr Eastwood, kli aku la oia i kekahi pau- , ku hao nui me kekahi mau iaau ame na kaula nui a makaukau ua huki ma! * la oia i keia mano iluna. No ke kaumaha loa ua ki oia i kekahl mau hoa e hele mai e kokua iaia. I ka kau ana iulna ua hou aku la oia 1 kela laau lloko' o ka waha o ka mano a i ka hamama ana ae o kona waha ua lioo, koke ia aku la keia paukū hao i loko 0 kona waha. I ke komo ana ua banakil ia keia kaula nui ma na aoao . o keia pauku hao a kohu kaula waha. I ka makaukau ana o keia mau mea apau ua wehe ae ia oia i kona kamaa ame kona kakini a iioko o ka manawa pokoie ioa ua ike aku la kela mau hoa 1 kokua iaia L kona kau malie ana ae iluna o ke kua o keia mano. I Kona makaukau ana ua hookuu t& iho 1a ke poo o keia mano a hiki i ka haule ana Iluna o ka Hi o ka wai aia manawa oia i puka ae ai me ka makemake e iuu iialo. Ua ike mua keia haole ina e hoao ana keia mano e luu; e huki ana oia i keia kaula waha a hamama ka waha o keia mano a hiki ole iaia ke iuu ilaio. I hiki no t na ta ke noho ioihi iloko o ka wai i ka paa 0 ka w&ha aka i ka manawa e hemo ai ko lakou waha ua hiki ole ia !akou ke noho loihi. Nolaita i ka hooi maka aea o keia mano e lau ilalo ua paa ia mal ia ke kaUia waha a hoomaka aku ia oia e hoio ilon o ka ili kal e like me ka kakou e ike nei maiuna t ka ike ana mai o na haoleJ kokua ' iaia i keia hana kupanaha ua hoomaka koke lakoo e ua a i ka iohe aoa o na : hoa e moe ana ua maopopo ole ia lakou heaha mea « ua ia nei. Ua manao ae la kekahi o iakou ua . poholo ka moku a o ka met mua loa > i hlki mai i kooa noonoo o ka hopu 1 ea wahi puoio a holo iiuna « nana ai t ka piholo iho o ka moku. Aka I

Ko lakou kau ana mai lluna o Ka oneki o ka moku he mea puiwa loa i ka ike a ko lakou mau maka ka ike ana mai i keia haole e holo aku ana iluna 0 ka mano iluna o ka ili kal. Ua manao kekahi poe he haole kahuna paha keia a i. ole heaha oia, i hiki al laia ke hkna i keia hana kupanaha. MaMhope o ka holoholo ana no kekahi manawa loihi ua hoihol mai la oia i kona lio o ke kai a kokoke i ka moku a lele mli la iiuna o ka moku hookuu ia aku la kona 110 o ke kai a mai la oia e luu lima me keia. poe 1 hooh6i\ehene mua iaia 1 ka ike ole i ke kau mano e iike me na kanaka. Ua aka mai la oia ia lakou a olelo maJ la mal manao hoi oukou he inaka'u wale au e like me oukou aka owau no kekaihi i hiki ke kau ia mea he mano. Ua hoike mai la oia ia laklu he hana maalahi loa a koi mai la I kekahi 0 lakou e hoao oial ua paa mua aku la ke kaula waha ame n mea apu loa « pono ai ke kau ana aku. Ua kuhi aku kuhi mai. \ia makemake kekahi o kekahi ke hoao'mua aka aole o lakou I 1 makemake e kau i keia mano. Nolaiia ua hikl hoo ole ia lakou ke hoohenehene I keia haole mai na kai kauiana mai o Amer!ka» Ua holhoi ia mai keia mano e keia poe i ke kaona nei a ua hiki aku kona mau paona i ka 15,000 a oi. , Hrtakalkahi ioa ka paa o keia ano mano i weli nui la e na kanaka Ua hiki ke ike ia ka huiiii o kona maka i lea po no kekahi mau mile ka mamai a ua olelo ia o ka malamalama mal keia mana mai o keia ano maso ka mea e ike ai oia I kona enemi a hoomau mai 1 ka uhai. Ua olelo ae Kekabi poe lawa'ia ina e ioaa mai ka waa 1 kela ano mano hookahi no nabu ana moku hapa o ka waa. He weH nul 1% keia ano mano aka i keia Haoie kup&j»a2ia oa kao ia me he Uo ana. He luu hot ka na kanaka o kakou i ka wa fc«Mkn a. phaknhaka me ka mano, keia hoi kaa Iho maluna a hoio haaheo iluna o ka Ui o ke kai.

Wela ka Hao, Alu ke Kaulawaha.