Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 21, 23 May 1902 — "Madame Pele." HOPOHOPO IA O EA HOU KE AHI A MADAME PELE MA KA PUU O PUUOWAINA. [ARTICLE]

"Madame Pele."

HOPOHOPO IA O EA HOU KE AHI A MADAME PELE MA KA PUU O PUUOWAINA.

Na ka ulla poino 1 ili iho maluna o kela kauhale o Sana Pierre oia ka nlea r.ana i lawe mai i keia lono hoouluku 1 o kakou nei, a ua kau maoli no ka lia ke hoomanao no kela ahi iehu o ka pele me he mau hua kukui inamona la. Ua olelo ae kahi poe e ane like aku ana no paha o Puuowaina me keiA Sana Pierre, a pela pu hoi me ka elemakule Laeahi. O keia Puuowaina he lua pele kahiko ia i a ia, a ua pio nae, mamua o ka hoomaopopo ana o na kanaka o ia au he mea hewa ia. Oiai, ua lohe kakoU'i ke kamaiiio ana o ka Pele me kanaka. Keia Pele hoi ma Puuowaina aole kakof i iohe i kahi mea e pili ana i kona a ana malaila. Aka, ua waiho iho ia, he meheu, he hoailona na ka hanauna hou e i iho ai, he luapele ia i a, ua pio nae i keia wa. I ala ae keia mau kohokoho ana no na mea i ikeia ma kela wahi. Eia malalo pono aku o ka puu o k&uhale e kuku nei i keia wa me ka nani a hiehie no hoi ke nana aku. Maluna o ka puu o Puuowaina, iwakalua makahiki a oi i hala ae nei, oia ka wa o ka Mol nOho moi ana, ua lawe aku ke lii he puali koa (kahi hapa) iiuna oiaila e kanu ai i mau kumulaau. «O ka wai e hoopulu ia ai keia mau kumulaau, he auamo maoli na koa i ka wai iluna o ka poohiwi a pii aku iluna o kela puu o Puuowaina, kahi o ka wai e kil ai me he I& aia i ka Haukapila (Queen's Hospital) a i ole mai ka lialekoa (Barracks) loa aku no e hoohikihiki ai iluna o Puuowaina. 0 keia nuu laau i kanu ia, oia no ka ohai aiii, ke kiawe, a he mau laau ulu e.iho no kahi i hoopulapula ia ma ia /wahi, o kahi o ia mau laau ke ulu nei no i keia la, a ua pau paha kahi i ke kuaiia, e kahi mau lima menemene ole, lewalewa wale malalo o ka la. Ina aole i oki ia. Aka, ua manao ia e oki. Ua ulu mai he mau hoopaapaa ana i kahi mau makahiki i hala ae nei no ua mau iaau la no ka manao ia e oki. He kahua paiahalaha maikai maoli no maluna o ka puu o Puuowaina, e walho nei l kela wa a he wahi hoonanea maikai maoll no keia. Aia iwaena o keia wahi he lua hohonu kahi a Pele ai honua i ku-pa ai me kona ma« nao e lilo o Puaowaina i home nona. 1 ka wa e noho Kuhina Kalaiaina ana o Hon. L. A. Thurston (Kakina) ua hoao oia e hoolilo i ka puu o Puuowaina e HIo I paka, me ona kahua heihei lio, a i wahi hoonanea no hoi no na poe o keia MUlanakauhale. J% nana no hoi i hana keia alanui aupuni e pli la iluna o Puuowaina. Puu hoi i olelo ia "Oia wale no ka puu kiekie iluna i ke aouli malalo iho." Ina e mau ka noho Kuhina Kalalaina ana o ka Hon. L. A. Kakina, i keia la. ua Hlo ka puu o Puuowaina i wahi hooluana maikai loa. Aka i ka neho ana ae hoi o kahi he mana okoa hoi kana. Ke lana nei no ka manao o ka mea kakau o ke Kuokoa, aia no he wa t mamao loa, e ano hou ae ana ua puu la o Puuowaina, i ko keia wa e hoohemahema ia net Ke pau ae nae na noonoo ana no kela luaipeie ma 3ana Pierre. Aia no ma Laeahi. he iuapele no. a aia no hoi maiaio pono one he miu hale nunui maikai, a puni kela puu he hale no e ku nel. a e kukulu ia aku ana. He (Tmkehewa na noonoo hoehaa o* kahi makamaka o kakou e houpo-1 upu nei, e pahu hou ae ana k* Oiai. ua puai keia honoa 1 kef ahl Ina e hc»omanaola na olelo a ka poe akeakamai. he hokuhele kahl a kakou e noho nei, oia keia honoa. He poepoe hoi • iike me ka hua alani. R heomanao la. o ka hua alaal he kumu koaa. oia ka mea I ioaa ai be a-u. O keia hoaua. aoie ona a-u o k» kinihe poepoe Va. £a koaa apiki ina e I ka popo ilana e hauie hou r%ai no la iiaio. E nlaau ibo ana is*ha ( ka mea heiuhelu. auhea la hai ka '*n#« haule ole ilaio e like me ka hoeoa e «lelo ia he iewa va}e iko ao iwa.* ( eoa o ka poaah* iaai BSa ka hoohalike a ka mea • kakao aei. i Uke ka h€»nua<~Aohe a-a. he lm «ale ihoJ *o iv»m o ke a» poloklwa. Ua mua aeaeiia.ua pual kela hoaoa m* k* akL i i ka. leie aaa a ka toa!aaa I Ini ua malle aa la a ka« keha~ 1 keka i ka 6uaa IHa t«a. S kaa- '

nt&B«o iho oe, he &hi k& roe& n&na i tnwe &ku i&i& iluna I k& poiulu. E oieio iho &n& p&h& oe. pli i& Uun& & hoi hoa il&lo & he hikiw&we k&na holo &n&, he puhiia ek& m&k&nL O kei& honu& u& pih& i ke &ht, & n& l& me& i l&we iai& m& kona wahi iho. O k& balu3& oia k& hooh&like & k& me& k&k&u i &ae | Uke me k& honua. A o k& poe no hoi: i pa&kiki loa, ano opae—huli &ku no lakou i mau hoohalike n& i&kou. Aole j m&kem&ke ke Kuoko& nel e hoopaapaa aku. Aohe hookahi h&l&u i ao ai. kahi alakai maikai: "Ma kahi o ka | punohu uwahi. he ahi no olalo." j