Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 44, 31 October 1902 — Page 3

Page PDF (1.58 MB)

This text was transcribed by:  Patricia Ravarra
This work is dedicated to:  Eleanor Cohen

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NUPEPA KUOKOA, OKATOBA 31, 1902

 

KA ALOHA ELUA

i ka

IPO HOOKAHI.

 

MOKUNA XX.

 

HE WAHINE I ALOHA OLE IA.

 

            Aka, i kona wa i hele ai e hooko i ka olelo kauoha, ua lawe pu aku la oia ia Daisy me ia.

            Me na kapuai wawae ano hopohopo laua i komo aku ai iloko o ka halekuai mua loa i Wudabena––he halekuai hoi na laua i aa ole e komo iloko mamua.  He kanalima paona!  He oiaio aole loa laua i hoohauoli ia no kekahi huina dala e like me keia mamua.  O ka maka mua loa nohoi keia o ka paa ana o ko Daisy mau wawae i na kamaa kupono maikai a ili waliwali nohoi, a pela no hoi kona mau lima me na miki lima ili dia palupalu.  Na ka lole hou i hoano e @e i ko Daisy ano ahiki ole mai la ia Sir Kilinetona ke hoomaopopo pono mai oia no ia.  Na kona makuahine no @i hana kona poe lole me ka maiau loa, a hoike aku la ia lakou i kana ipo.  He mea hou loa ia o ka ike ana aku o ko Daisy helehelena me na mino aka mahiehie, e ku mai ana imua ona me ka hoao ana e huna iho i ka hauoli iloko @ na.

            “Auwe, no hoi oe, e Daisy,” wahi a Sir Kilinetona i hooho aku ai me ka leo puiwa, “e lilo ana ka oe i ui maopopo e kau iho ai maluna o kuu mau lima.”

            “O ko’u makemake ia,” wahi a Daisy i olelo mai ai, “a i na wa a pau au e nana mai ai ia’u e aloha mau ana oe ia’u.”

            “Daisy,” wahi a kona makuahine i kahea mai ai me ka leo nui, “pehea ia oe i kamailio ai e like me ia ke ano!  Manao mai auanei o Sir Kilinetona he kaimahine oe i hanai pono ole ia.”

            “Ke haawi aku nei o Mr. Kilinetona, i kona mahalo i kona huna ole i kona manao,” wahi a Sir Kilineetona [ as printed ] i olelo aku ai.

            A nolaila ua manao iho la o Mrs. Ena ae hanahoohaunaele wale no ia ana e hana ana, a hele aku la oia ma kahi @.

            “O kou manao maoli anei ia he maikai ko’u ano au e nana mai la?” wahi a Daisy i ninau mai ai me ka hopohopo ole.  “Ua oluolu anei kou manao ia’u?”

            “O ke aha aku auanei ka mea i koe?” wahi a Sir Kilinetona i ninau aku ai.

            “Ua piha au i ka mahalo ia oe, e Mr. Kilinetona, no ka hana maikai au @ hana mai ne ia’u.  Nolaila, ua aie au ia @oe no na mea apau iloko o ke ao nei––no kuu ola hou, kuu hauoli, ame kuu aloha:  a i keia wa hoi ano, no keia mau mea nani apau.  Ma ke apo hea la au e haawi aku ai i ka hoomaikai ana ia oe.”

            He hikiwawe loa o Sir Kilinetona ma ka hoomaopopo ana i ke ano o na wahine ma ko lakou helehelena, a ua ike aku ia oia i ka iini nui a ko Daisy helehelena e hoike mai ana, e kakali ana oia o kona milimili aloha aku iaia.  Ua hookokoke loa mai la oia iaia, a ua hookomomalu aku la i kona lima iloko o kona.

            “E hoao mau ana au e hana ia’u a @maikai i ka nana ia mai,” wahi a Daisy @ olelo mai ai, “oia hoi i na wa a pau @ k@u mau maka e kilohi mai ai ma@ e lilo ia i mea na kou manao @ oluolu ai.”

           

            @a kokoke loa oia e kulou iho ilalo a @ iho i kela helehelena; aka, aole nae he hiki iaia.  Aia mawaena o Daisy @ ia kahi i moe ai o ke aka o kela aloha ona i haalele mai ai iaia.

            “Na ke Akua e hoomaikai ia oe, e Daisy!” wahi a Sir Kilinetona i olelo aku ai.

            “Ua kokua mai ke Akua ia’u,” wahi a Daisy i pane mai ai.  “Aole oe i ike pepea oa ka nui o ka’u mau leo pule i waiho aku ai imua o ke Akua no ko’u hele pu me oe, a ke ike nei oe ua hookoia mai ia leo noi a’u.”

            Ua lilo iho la ia i mea hou loa ia Sir Kilinetona.  Ua kau aku la oia i kona @ima maluna o ka poohiwi o Daisy a kamailio aku la iaia i kekahi mau hua@olelo o ka mahalo a lilo iho la ia i mea @ ka puuwai o ke kaikamahine e koni @ me ka ikaika a pii ae la hoi ka ula maluna o kona mau papalina.

            O kekahi hana mai ana i hana ai oia kona hoohauoli ana aku ia Mrs. Ena mamuli o kona hai ana aku iaia i kahi uku makahiki uuku ana i manao ai e haawi iaia.  Aole no he nui loa, oiai @le ona makemake e ala ae na manao hoohuoi iloko ona no kona ano ame kona manao o ka hana ana pela.

            “Eia au ke lawe nei i ko kaikamahine mai ia oe mai,” wahi a Sir Kilinetona i olelo aku ai,” [ as printed ] aka, e hoao ana @ e hoololi i ka mea a’u e haawi aku @ oe no ka pono o kou noho ana iloko @ ka oluolu ame ka maluhia.”

            Ua haawi mai la o Mrs. Ena i na hoomaikai ana iaia; aka, ia Daisy oia @ wehe ae ai i kona puuwai, a uwe aku a oia iaia me kona aloha nui.

            “Manao au, ua aloha maoli no oia ia @ e Daisy, i kona hana mai i @ia hana maikai ia’u,” whi [ as printed ] a Mrs. Ena @ olelo mai ai.  “Nolaila, e hoomanao @ho oe, e loaa ana ia’u, kahi hoomaha @na, e malama ana au i wahi kauwa lawelawe na’u a ua hiki hoi ke kono aku i wahi hoaloha e hele mai ai e inu @pu i na wa a pau e makemake ae @.”

            @kou manao maoli anei ia ua aloha @ ia’u, e mama?” wahi a Daisy i ninau aku ai.

            “Ina aohe oia i aloha ia oe, no ke aha @ i hana mai ai i keia mau hana a @ oia ka pane i paneia mai ai.

            “Aole loa au i ike i kekahi mea e like @ ia ke ano,” wahi a Daisy i olelo mai.

            “Ua like anei kuu makuakane me @?”

            “Aole; o ka hana a kou makuakane @ hana mau mai ai ia’u oia kona kahea mau ana mai i na inoa punahele o kela ano a me keia ano, a ua hiki iaia @ hele wawae mai i kanalima mile, wahi ana i olelo mai ai, no ka honi wale @ na no i kuu lima; aka, he okoa no ke @ o na poe a pau.  He hoike mai kau Mr. Kilinetona i kona aloha ma na ha@ mamua o na huaolelo.  He kaikamahine oe ua pomaikai.”

            H@ mau wahi hemahema liilii wale no ahi hooponopono ia e pili ana no ka @ ana––me ke dala no e hiki ai ke @holo mua i na mea apau.  Na Sir Kilinetona no i kii ka palapala mare, @ pana ho i hooponopono na mea apau.

            Oiai nae oia e hooponopono ana i keia mau mea, me he mea la e lohe ana no @ha mau pepeiao i ka leo himeni o Daisy, me kona helehelena ohaha maikai @ ku mai ana mamua ona, eia nae @ kuemi hope iho la no kona manao, a aole oia i ike pehea la e hiki ai iaia ke hoomanawanui ia mea.  I kekahi manawa ua makemake loa oia e mohai aku i kona waiwai a pau, a pela nohoi kona ola, ia Daisy, no ka pale ana ae iaia iho mai kana olelo hoohiki mai; i kekahi manawa ana e noho mehameha iho ai oia wale no, ua manao iho la oia ua oi aku ka make ana mamua o ke kapa ana aku i kekahi wahine okoe he wahine nana, a koe o Lede May.  Hookahi wale no mea nana i kaohi mai i kona manao––oia hoi kela puuwai naha o Daisy.  Aohe mea e ae i hoehaeha@ia kona manao nona, ana i manao ai, e like me kona hoehaehaia ana no Lede May.

            Ua pau ae la ka inoino ana o ko Daisy manao; aole oia i ike i ka manao iloko o Sir Kilinetona.  Ina oia e ike aku ana iaia e ano kaumaha mai ana o kona wa ia e olelo iho ai iaia iho, oia hoi, e noonoo ana paha oia no kona hoaloha i make.  Aole loa ona hoouluhua aku iaia mauli o kona hoopuka ana aku i kekahi huaolelo.  He kaikamahine akahai maoli no oia ma na ano apau, a he pihoihoi mau nohoi i na mea ano e e pili ana nona.  Nolaila ua holoholo iho la o Sir Kilinetona i o a ianei me ka paipai ana i kona mau lima me ka ikaika, no ka mea, ua hoi hou mai la keia aloha oluolu o kona manao no na mea maikai a pau a ke Akua i haawi mai ai iaia; he waiwai no kona, he ola kino maikai, a he ikaika nohoi; a malia e loaa ana no iaia kekahi wahine oluolu a akahai ma ka noonoo ana a loaa nohoi ia laua ka noho’na hauoli ma keia ao, ina he mea hiki iaia ke hoopoina ae ia Lede May.

            Alaila hapai ae la oia i kona mau lima iluna a palulu mai la i kona helehelena a kalokalo wale ae la no i kekahi mau huaolelo me ka leo uwe; aole loa anei oia e hoopuiwa ana laia?  ––aole loa anei e kaawale aku ana kela aloha mai iaia aku?––e lilo ana anei ia i mea nana e hoehaeha iaia a hiki i ka palena hope o kona oia ana?

            I kekahi ia, iaia e holoholo ana mawaena o kekahi mala mauu maloo ua haule iho la oia iwaena o laila e hiamoe ai.  E pa ana ka la maluna ona me ka hahana loa, e hoopuni ia ana oia e ke ala o ka mauu hou i oki ai ai, na na leo mele nahenahe o na manu i hoohiamoe iaia, a aia oia ke moeuhane la i na moeuhane hauoli.  Ua moeuhane iho la oia o kela hoopaapaa ana ame kela kaawale ana ona me kela aloha mua ana i hiki ole ke hoopoina ia, pela no hoi me na popilikia a pau i halawai pu me ia, kona hoehaehaia ana, kona hoopupuleia ana, kona waiho ana iloko o kekahi ma’i kuhohonu, me he mea la he mau mea wale no ia i ulu ae mamuli o ka hoomanao ana, aole hoi oia i komo maoli iloko o ia mau poino, a e ku ana no ka hoi o Lede May ma kona aoao me ka mino aka o ke aloha maluna o kona helehelena ui, e hai mai ana iaia aia ka leo o na bele o na halepule ke kani olowalu mai la, no ka mea o ko laua la ia e mare ia ai.  Ua puliki mai la oia iaia a paa iloko o kona mau lima, e noke aku ana oia i ka honi i kona mau papalina, e hai aku ana iaia ua aloha oia iaia me ke aloha i hiki ole iaia ke hoomanawanui, a o ua Lede May nei, oiai o Sir Kilinetona e moeuhane ana, e apo mai ana oia i kona a-i me kona mau lima, a e olelo mai ana hoi, “Ua aloha no au ia oe, e kuu ipo aloha; a na keia piha hauoli ona i hoopuoho ae i kona hiamoe ana.

            He moeuhane wale no keia akau o kana aloha ana e ike nei, ana nohoi e piha olioli nei i ko laua halawai pu ana.

            Ia wa oia i palulu ae ai i kona mau maka me kona mau lima, a uwe ae ia me ka leo nui.  Iloko o kana moeuhane oia i ike ai i kana aloha i nalowale mai iaia aku i kona hoohenoheno ana mai iaia, i ka hawanawana ana mai o kona leo aloha i na huaolelo hoalohaloha iaia, a i ka puoho ana ae o kona hiamoe, ua kokoke loa oia e pupule.  He mea weliweli nohoi ka haawi ana o kekahi kanaka i kona puuwai a pau a pela nohoi me kona kulana kanaka makua iloko o kekahi aloha kupouli.  He wahine okoa kana i aloha ai me kona puuwai a pau a peia nohoi me kona uhane, a eia nae, eia oia ke hoomakaukau nei no ka mare ana me kekahi wahine e ae.  Ua pono hoi o Daisy aohe oia i hoomaopopo pono ia mea he aloha, a i ole ia, i na mea hoi e pili ana i na ipo, me nei ua loaa pono iaia ka mea ano nui i makemake ia; aka, e like iho la me keia, ua hoike aku no o Sir Kilinetona i kona kulana oluolu iaia, a ua lilo iho la nohoi ia i mea na kona manao e oluolu ai.

            Nolaila, ua hiki mai la ka la e mare ia ai––a he la nohoi ia i hiki ole ke hoopoina ia; he la kalae maikai ia iloko o ka mahina o Iune, e poha mai ana ka la me kona malamalama piha, a e wehe mai ana hoi na ao o ka lani me kona nani, a me he mea la ua piha ke ao holookoa nei i ke gula i ka hulali i na mea malamalama.  He la meha maoli no keia la i mare ia ai!  Ua ala ae o Daisy ia kakahiaka nui me ka piha olioli, e like me ka hauoli o na manu e mele mai ana malalo iho o ka ipuka aniani.  O kona la ia e mare ai!  Aloha no o Daisy ka wahine i aloha ole ia, me ka maopopo ole iaia ka manao iloko o Sir Kilinetona; aohe oia i hoomaopopo i ke ano o ke aloha ana e manao nei ua haawi ia aku iaia me ka naau hemolele––aole loa oia i moeuhane iki e lilo ana kona la e mae ia ai i la nona e hauoli ai, a Sir Kilinetona hoi, i la nona e kaumaha ai me he mea la he la ia e kau mai ai o ka hoopai maluna ona.

            Ua mareia laua iloko o ka halepule o San Setepano iloko o kahi kulanakauhale o Wudabena.  O Mrs. Ena wale no ka hoike o keia mare ana.  Aole makemake o Daisy e noi aku i na kaikamahine a ka poe malama halekuai i poe ku aoao nona, oiai nae hoi e mare ana oia i kekahi keonimana, a malia paha aole lakou e makemake ana i ka hana mai, ia hana nona.  No ka pihoihoi loa ua hiki ole aku la ia Daisy ke hoomaopopo i ke kakaula ana o ka inoa o kana kane oia hoi o Kilinetona Adea; aole loa nohoi oia i hoomaopopo i ka wa a ke kahunapule i hopuka mai ai ia inoa.  He hookahi wale no mea ana e noonoo ana ia wa, a oia kona lilo ana i wahine nana.

            He mare keia i mareia ma ke ano mehameha loa, me ka la e poha ana me ka malamalama maikai a e hauoli ana hoi na poe apau––a eia nae ka mea apiki he hookahi puuwai i hoohauole ia, a he hookahi i hookaumahaia.  I ka wa i pau ai o ka mare ana aole laua i hoi hou aku i ka home ululaau o Daisy; aka, mamua o ko lakou haalele ana aku i kona home aloha ua haawi mua aku la no oia i kona aloha hope loa i kahi ana i noho ai.  Nolaila, ua hoi aku la lakou i kekahi hotele i Wudabena kahi hoi a Sir Kilinetona i kauoha ai e hoomakaukauia kekahi papaaina uuku, a hoohauoli aku la oia ia Mrs. Ena me kona haawi ana aku iaia i kekahi kiaha waina maikai loa.

            Ma ke kaa-ahi aku laua e kau ai a hiki i Dova, a kau aku miuna o ka moku ia po na Kaila.  Ua pau mua no ko laua mau wahi puolo i ka lawe mua @a, a aole mea i koe iho mahope no ka hoolauwili ana ia laua.

            Nolaila i ka wa i pau o ka paina ana, ua puka aku la o Sir Kilinetona iwaho, a haalele iho la i ka makuahine ame ke kaikamahine e haawi ana i ko laua mau aloha hope i kahi ame kahi.  He naau menemene loa kona a ua hiki ole iaia ke hoomanawanui i ka ike ana

aku i na waimaka e helelei mai ana mai na maka mai o kekahi wahine.  Alaila hoea mai la ke kaa no ka lawe ana aku ia laua i ka hale hoolulu kaa ahi, a iaia i huli mai ai ia Daisy me ka nanaina kaumaha i ka wa o laua wale no, ua olelo mai la oia:

            “He hana paakiki loa paha keia ia oe, o kou kaawale ana mai kou makuahine mai; aka, e hoao ana au e pale ae ia hoomanao ana ou iaia.”

            A apo aku la o Daisy iaia me ka hooho ana aku me ka leo nui aohe ana mea nui e ae noonoo nui aku ai iloko o keia ao holookoa i keia wa oia hookahi wale no.  A oiai, ua komo iho la nohoi ke aloha iloko o Sir Kilinetona nona mamuli o kona kulana akahai, kona wahine ui, a pela nohoi me kana mau hana––eia nae, aole oia i honi aku iaia.

            Nolaila i keia wa eia o Sir Kilinetona ame kana wahine i ka aoao Hema o Farani, kahi o na kumu alani ame maile haole e ulu nui ana a pela nohoi me na kumu oliva ame na mea kanu hihi; o kahi ia o na pua aala loa a ka ihu e honi aku ai i na ala onaona like ole; kahi hoi o na manu e himeni ana i ka lakou mau leo mele ana i lohe mua ole ai i Enelani––a ianei kakou e na makamaka heluhelu e ike ai i ko Sir Kilinetona hookahua ana i kona home i keia wahi.  Ua hookaawale loa aku oia iaia iho mai kona kulana aku o ka wa i hala, ua hoopoina i na hoaloha o ke au i kaa hope ae, a pela nohoi me na hana o ia wa; ua hoao iho la oia e hoano hou i kona noho ana o keia mua aku mai ka manawa aku ona i mare ai me Daisy.  He hale nani ko laua i noho ai ma ke kapa kai hema o Farani.  Ma ia wahi, aohe poe malihini e kipa mai ai i ko laua home, aohe poe leta, aohe nupepa ana e ike iho ai i na mea hou o loko a lilo ia i mea hoinoino mai i kona manao.  Ua lawe pu aku no oia me ia i kekahi paila buke ame kekahi mau hana e ae; ua hoolilo iho la oia i kekahi manawa ona iloko o ke kihapai pua nani e poai puni ana i ka home o laua e noho ana, mamuli o ka noii pono ana i ke ano o na mea kanu like ole a i hana oia, i keia

hana no ka hoopoina ana ae i ka hoomanao ana ia Lede May.  Ua hooikaika maoli no oia ma na ano apau no ka hoopoina loa ana iaia; ua hoao iho la oia e kue loa aku i kela hoomanao e hoowalewale mau mai ana iaia, e like me kona kue ana aku i kekahi hoowalewale e hoowalewale mai ana iaia no ka hana ana aku i kekahi kalima pepehi kanaka.

            A eia nae pehea ana la?  Ua pena iho la oia i kekahi poe kii lehulehu loa, aka, o na kii’na peni ana a pau ana e kaha ai maluna o kekahi helehelena ua like wale no ia me ko Lede May.  Ina wa apau ana e hoao ai e hoano e ae i ke ano o ka waha, pela nohoi me na maka, ka helehelena, a me ka a-i, aohe no e nele ana ka oioi ae o kona ano.  Ina oia e kakau ana, e like me kana e hana mau ai i ke kakau mau i na mele, e

like mau ana na huaolelo hope loa o kekahi mau lalani me ka huaolelo Hay?  Ua lilo maoli no ko Sir Kilinetona noonoo ame na hana apau ana e hana ai ia Lede May, aohe hiki iaia ke hookaawale iaia iho mai iaia mai.  He lehulehu na manawa a Daisy i noi aku ai iaia e lawe laua i kekahi poe nupepa Pelekane, a e hoole mau ma ana nohoi oia.

            “Aohe o’u manao nu e ike i na nuhou o Pelekane, e Daisy,” wahi a Sir Kilinetona e olelo mai ai;” a ina oe e heluhelu ana, he mea maopopo e hai mai ana oe i na mea hou ia’u.”

            Ua weliweli loa oia i ka ike iho i kona inoa iloko o ka nupepa, i ka heluhelu iho i na papaaina, ame na aha hulahula e haawi ia ana e ka Dukewahine o Rosekana; ua weliweli loa oia i ka heluheu iho i na mea a pau e pili ana iaia me kona hoomanao ana ae i kana hana hoopunipuni i hana mai ai iaia, a pela nohoi me kona aloha maka welawela ana iaia, a malia o ala hou mai kela ano olalau o kona noonoo a lilo ia i mea nana e hoopino hou iaia.  Ua haalele aku oia ia Enelani, a aohe ona makemake e ike hou ia wahi, aohe nohoi ona makemake e lohe hou i kekahi mau mea hou mai laila mai; ua make na mea apau o ka wa i hala–a make pu nohoi me ke aloha; e hoao ana oia e hoohauoli ia Daisy a hoopoina aku i ka mea o ka wa i hala.  Ua hooikaika maoli no ia; ua hooko aku oia i kona mau makemake a pau, aohe ana olelo kauoha i hoole.

            Ua haohao iho la o Daisy no ke aha la oia i weliweli loa ai i kela inoa Enelani, a heaha la ke kumu o knoa kamailio ole ana ma iaia i na nuhou o ka wa i kaahope ae; oia mau mea kahiko a pau aohe one makemake e lohe hou, a koe na mea hou o ko laua wa e noho ana ame na hana apau e hana ia ana.

            Aole i loaa iki ka noho’na hauoli ia Sir Kilinetona; e hoike mau mai ana kona helehelena i ke kaumaha; aole loa ona akaaka; he kakaikahi loa kona wa e mino aka mai ai, a oia no ka wa ona e hoohoihoi mai ai i ko Daisy manao.  I kekahi manawa e hala ana he mau hora loihi i kana wahine opio no ka himeni ana aku i kekahi mau leo mele nani loa iaia, kamailio aku iaia me na olelo hoohoihoi, a eia nae, aole loa oia e lohe mai ana i kekahi huaolelo o ke mele a pela nohoi me kana mea e kamailio aku ai.  Ua olelo iho la oia iaia iho he mea weliweli loa ka ia mea he aloha e like me kona aloha ana i aloha ai, a he mea weliweli nohoi ka waiho ana aku o kekahi mea i kona oia ame kona puuwai, i kona aloha ame kona uhane iloko o ka poho lima o kekahi wahine.

            Iaia i noho ai i kela aina malihini, aole oia i hookamaaina aku me ko laila poe.  Ua makaukau na kanaka Farani o ia wahi e hui aloha pu mai me ke kanaka Pelekane i hookaumahaia ame kana wahine opio u’i.

            “Heaha ia ke kumu?” wahi a keia poe kanaka Farani e ninau aku ai i kahi ame kekahi, me ko lakou mau helehelena pahaohao.”  He kanaka waiwai oia; he hale nani kona e noho nei, a he wahine ui nohoi kana.  He kupaianaha maoli no ke ano o na kanaka Pelekane!––he noho’na ulakolako kona, a eia nae aohe iho la no oia i hauoli.”

            He elua ona makahiki o ka noho ana ilaila, aole nae i loaa kahi kamaaina.  Ua hoomaka mai la kona kino e emi a hiki i kona lilo ana i kanaka wiwi; na kela mau manao ona e hoomanao mau ana no Lede May oia ka mea nana e hoemi ana i ka ikaika mai kona kino aku.  Ua hoohiki no oia o ka pono wale no kana e hana ai, aka, aole nae he hiki iaia ke hoopoina i kana aloha mua––aole hiki iaia ke aloha ia Daisy e like me kana i manaolana ai e aloha ana no oia iaia.  O ka mea wale no nana e hooluolu mai ana i kona manao oia kona noonoo ana aole e mau loa ana keia oia ana e like me keia ana e hoomanawanui nei.  Ua hana oia i na hana apau i ku i ka oluolu ia Daisy; aole oia i kue aku i kona wa e kau mai ai i kona lima iluna o kona poohiwi a hai aku hoi iaia i ka nui o kona aloha iaia.  E a’o ana oia i ka olelo Italia me ia, a he maikai maoli nohoi ka hoolohe ana aku iaia e hea aku ana i kana kane ma ka olelo Italia––

            “O oe ka ole o kuu ola, kuu uhane, kuu naau, ame kuu mau mea apau.”

            He maikai okoa nohoi ka ike ana aku iaia e honi iho ana i kona mau lima, aole loa nohoi he komo iho o ka noonoo iloko ona i kona mau papalina ae oia e honi ai.  Ke pii mau ae la kona wahine ui i kela la ame keia la; ua hoomaka mai la kona mau lima e palupalu a e aiai loa no ka mea, ua kaawale aku na hana a pau mai iaia aku; kela ano kuaaina ona ua haalele loa mai ia iaia.  E ao hou ana nohoi kana kane iaia i ka olelo Farani; a ua hiki iaia ke himeni mai na himeni ma ka olelo Italia ame ka olelo Farani––a ua lilo maoli iho la oia i wahine naauao i keia wa.

            Ua loaa maoli ia Daisy ka noho’na oluolu; ua aloha oia i kana kane, eia nae, aohe i loaa pono iaia ka mea i koe iloko ona ana e haawi mai ai iaia.

            Ina e ninau mai kekahi mea iaia he noho’na hauoli paha kona e noho nei, o kana pane e pane aku ai:  “He hauoli ma na ano apau.”  Aohe ana hauoli e ae i ike ai, koe wale no ua manao oia o kona pili mau aku no me ia oia iho la no ka hauoli, ame kona ae ia ana mai e aloha aku iaia.  He uuku wale loa kana mau wahi mea i ike o ko ke ao nei, pela nohoi na mea e pili ana i ka noho’na mare ana ame ke ano o ke oia ana i keia ao, o kana i manao ai, aia ma ka aoao o ka wahine na hana apau, oia hoi, ka hoohenoheno ana aku, ka hoopuka mau ana aku i na olelo aloha, ka hoomalimali ana, ke kono ana aku i ka manao, a o ka ke kane hana o ke apo wale nai no i kona aloha a malama iho.

            Nolaila, oia o Daisy e noho ana iloko o ka naaupo, me kona manao ua hauoli no oia me ka ike ole he mea e ae no kekahi i oi ae ka maikai mamua o kana e manao nei; aka, ke hookokoke mai la nae ka manawa ona e ike ai aia wale no ma kona aoao ke aloha.

            I ka wa i makemake hou ia ai ko laua hale e hoomaemae hou, ua manao iho la o Sir Kilinetona e hoi laua i kekahi wale ui loa i kapaia o Levile, no ka mea, he nui ka wai o laila, a he mau mile wale nohoi ka mamao mai kahi a laua i noho mua ai; he hoopailua loa oia i ka honi aku i ka ea o ke pena ame ka vaniki; a he mea nohoi ia e maikai ai o ko laua mau oia kino.  No Daisy aohe ana mea e hoowahawaha ai.  He hookahi mea a Sir Kilinetona i olelo iho ai iaia iho oia hoi, aohe poe Pelekane o laila––he wahi noho ole ia no o Levile e na poe Pelekane.

            Nolaila, ua hele aku la laua a noho i ka Hotele Dipere no kekahi mau la––he hale nani ia e ku ana ma kae pali o kekahi puu.  He kakaikahi loa na poe o laila, aka, mahope iho o ko laua noho ana ilaila no elua la ua hoea mai la kekahi kanaka Pelekane me kana wahine opio, oia hoi, o Mr. ame Mrs. De Grey, a ua lilo iho la keia i mea na ko Sir Kilinetona manao e pioo loa ai.

            I ka wa o Sir Kilinetona i loha ai, o ka manao mua loa i ulu ae iloko ona oli kona haalele koke iho ia wahi a hele aku he wahi okoa, ua ike koke iho la no oia i ko Mr. De Grey ano, ua like loa no me kona.  He loihi na la i hala ae a lokou i noho pu ai ilaila me ka hookamaaina ole aku o kahi i kekahi; alaila i ka wa i ike ai o lakou aohe no paha he manao hoolauna iloko pakahi o lakou, nolaila, ua hookamailio wale aku la no lakou ia lakou iho i kekahi manawa.  Ua noii pono aku la o Daisy i ko laua ano––o laua na mea mua loa ana i ike mai ko laua la i mare ai a hiki iho la ia la, a ua hookuia ia mai la kona noonoo i ke ano e mawaena o laua ame kana kane.  E nana mau ana oia ia Mr. De Grey me ka manao pahaohao iloko ona.

(Aole i pau.)

 

OLELO HOOLAHA.

            He hookahi wale no keena huki niho Nu Ioka ma Honolulu nei a oia wale no hoi na keena hookahi e ikeia nei i keia manawa.  He elua makahiki i hala aku nei ka hoomaka ana o ko makou oihana huki niho iloko o keia kulanakauhale ma na keena maluna o ke keena kuai ko omoomo o ka Hui o Hart ma ka Hale Elite ma alanui Hotele.

            O ka makou mau mea hana, o na mea hana o ke ano hou loa no ka hoopiha ana i na niho ame ka huki ana i na niho me ka ike ole i ka eha.

            He poe kauka huki niho makou i ikeia a he mau keena no hoi ka makou ma na wahi like ole o ke ao nei, ma na wahi a makou i noho hana ai.

            O na hana e lawelaweia ai ma na keena huki niho Nu Ioka o makou e lawelaweia ai kou eha me ka maikai, a he waiho pu ia aku no hoi e makou na hooiaio no ka maikai o ka makou hana ma ka palapala.

            Ina he mau hoaloha kou a i manao e hoopauia ka popo o na niho e hanaia aku no me ka maikai, he hana hoi e loaa ole ai ia lakou @a hoohalahala.

            Nolaila e na makamaka e hele i kahi loaa ole ai ia lakou ka hoohalahala.  @ ana me ka lawelawe maikai ia aku, a mai hele i kahi a oukou i manao wale ai me ka noonoo e hoao, ina paha e hana maikai ia mai ana aole paha.  E hooholo koke iho oukou e hooko me ka manao kulanalana ole.

            O na kauka huki niho he poe lakou i puka pono mai kekahi kula a’o kauka huki niho mai a ua loaa ka makaukau nui ma ka oihana ke hui ia me 20 makahiki i noho hana ai lakou.

 

                                    Paa Niho Ku’i                         $5.00

                                    Niho Gula                               5.00

                                    Hoopiha ana me ke Gula         1.00

                                    Hoopiha ana me ke Dala           .50

 

 

New York Dental Parlors

            Elite Building, maluna o ke keena kuai ko omoomo o Hart, Alanui Hotele.

            He mau kokuawahine no kekahi no na wahine a makaukau ma ka olelo

 

E KOHO IA KALANIANAOLE

 

Hoohalahala na Poko Riko.

            Malalo o ke poomanao i ikeia maloko o ka nupepa ka La o Nu Ioka “Na Hoehaeha Iloko o Hawaii,” i ikeia iho ai keia mau manao malalo iho nei:

            SAN JUAN, P. R., Okatoba 5.––O ka mea hou i loaa mai Hilo, ma ka leta i kaukauinoaia e 500 Poko Riko, ka poe i laweia i Hawaii i ka makahiki 1900 no ka hana ana iloko o na mahiko, e noi mai ana e hoopakeleia lakou mailoko mai o na hookaumaha ia.  Ua hoike ae lakou i ko lakou hoomainoino loa ia, oia hoi, aole he lawa o ka lakou mau mea ai, a he hili mau ia e na luna me na huipa, a he ano nohona holoholoha ko lakou.

            I ka wa e loaa ai i ka ma’i aole lakou e hoounaia iloko o ka halama’i no ka lapaau ana aia wale no a uku aku i ka auhau o ka lapaau ana.  Ina aole a lakou dala e hiki ai ke uku no na hoolilo o ka haukapila alaila e hele lakou i ka halepaahao no ka lapaau ia mai, kahi o lakou e noho ai ma ke ano paahao no ekolu mahina.  Ua pakui pu ia mai no hoi ka poe i kakauinoa i keia hoohalahala he manao e hoike ana, o ka lakou hoohalahala aole he nana ia aku e na luna aupuni ame na kanaka olaila.

            O keia hoohalahala i waihoia mai, mai kela poe mai e noho la i Hawaii ua lilo ia i mea huhu loa na koonei poe.  O Mr. Degetau, ke komikina Poko Riko e noho la ma Wakinekona, e noi ae ana oia i ke Aupuni Amerika e hoounaia i komikina i Hawaii no ka imi pono ana i ke kulana o na Poko Riko e noho la malaila.

 

Keke na Niho i na Haiolelo Kalaiaina.

PIHA U KE KIHI O ALANUI BETELA AME HOTELE I NA KANAKA––LILO NA HUA MOA I MAU POKA PAHU.

            O kahi oi aku o ke keke o na niho ma ka po Poaono nei oia kahi kahua haiolelo i hanaia mawaho iho o ka hale inu rama “Wela ka Hao,” ma ke kihi a alanui Betela ame Hotele.  Oiai e malamaia ana na haiolelo ma Ema Kuea, ua weheia ae kekahi mau haiolelo ma keia kahua a ua piha maoli no keia wahi i na kanaka i ake aku e ike a e lohe i na mea e haila mai ana.  O keia no ke kahua piha mau i na po Poaono a pau, a maanei no na hana hoakaaka o na ano apau.  Maanei no hoi aole he papaia o ka poe e haiolelo ana, oiai, ua noa i na mea apau e hele aku malaila a hai ae i ko lakou mau manao.  O keia no ke kahua o na aoao kalai aupuni apau e kalai ai i ko lakou mau aoao iho, a ua hana mau ia na hana maanei e like me na halekeaka.

            He nui na hana ku a ka aka ma keia wahi ma ka po Poaono, a iwaena oia mau mea ka hooliloia ana o ka hua moa i poka e hoolei aku ai maluna o ka poe e haiolelo ana.  Ua kilia aku kekahi mau hua moa o ka halekuai mea ai o ka Pake e ku nei ma ia wahi a me keia mau hua moa i hoonouia ai kekahi mea e haiolelo ana.  I kinohi aole he ku o

ka mea e haiolelo ana oiai ua pa aku la ka hua moa i kekahi pou o ke kahua haiolelo, a o ka poe e kokoke ana malaila ka i oki loa na lole i na kauwo hua moa.  Mahope mai ua pii aku kekahi opio iluna me ka manao e hai mai i kona mau manao.  Mamua o ka puka pono ana mai o kana mau huaolelo, ua loaa aku la kona auwae i ka hua moa, a he haukae hoi kau mai o a o.  Ua okaikai ae ua kaaka ia a haalele aku la i kona wahi i ku ai no ka imi ana i ka mea nana oia i hana i keia hana kimopo.  I kona haiia ana aku e kona mau hoaloha no na mea i hanaia, ua kapae ae oia i kela inaina a he hookahi ke keke ana o na niho.

            O kekahi mea aka, oia ka haiolelo a kekahi moho e holo nei no ka wawahi balota.  Iaia e haiolelo ana e unuhiia ana kana haiolelo e kekahi o na haiolelo oia po.  I ka moho e haiolelo ana ma kana mau mea i manao ai, aia kahi unui olelo ke hoolalahu la i kula.  Mamuli o keia ua hoalaia ae he nune nui iwaena o ka poe e hoolohe aku ana a ua hiki no ke loheia na leo maiwaena mai o na haole i loaa ka makaukau ma ka olelo Hawaii olelo ana:  “Aole pololei keia olelo oe,” “Wau hiki manao unuhi pololei no” “pehea la iaia olelo no Europa, aole keia mea kamailio like pu kela,’ [ as printed ] ‘a he nui wale aku.  I ka lohe ana o kekahi kanaka Hawaii i ka hoohalahala o keia mau haole, ua nee aku oia a olelo aku:  “Iaia pololei no olelo.  Olua aole ike iaia Repubalika no, a kela mea kamailio haole iaia Kuokoa no.  Iaia ka manao kamailio aole maikai Repubalika.  Keia unuhiolelo iaia Repubalika no, aole makemake iaia kamailio inoino kela aoao iaia.”  I ka lohe ana o keia mau haole ua pau ae la ka laua keu ana a he hookahi ka aka like ana.

            Mamua o ka pau ana o ka haiolelo a ua moho la, a iaia i noi ae ai i mau leo huro ekolu no Kalainaanole, ua pii aku kekahi haole me ka laia hau a haawi aku i ua moho la i keia makana, a iaia i nana pono iho ai ua pii ae la kona inaina a huli ae la oia e alualu aku la i ka haole i fulu ai iaia a haawiia aku he mau peku mahanahana mahope ona, a haule pu wale iho ia no na leo huro ekolu oiai he wa ia no ke keke ana o na niho.

            Me he mea la aole he kahua o na hana aka i keia kau haiolelo koho balota i oi aku ka hauoli e like me keia wahi.  Ina i ake kekahi mea e ike e pono no e hele ae malaila i keia po Poaono iho, oiai o keia no ka wa hope loa.

            AOHE OPIUMA ILOKO O KA LAAU KUNU A CHAMBERLAIN.––He nui na laau kunu i hanaia, i hana ia me ke kawili u ia me ka opiuma.  O ka manao o ka hana ia ana o ia ano hana i mea e hoemi mai ai i na eha ma o ka wale a o kahi oluolu e loaa mai ana mailaila mai no ka manawa wale no.  A i ka manawa e hala ai ka ikaika o ka opiuma i kawiliia iloko o ka laau kunu alaila e hoi hou mai ana no ke kunu a oi loa ka ino i ko ka wa mua.  A he ano hoemi mai no hoi i ka ikaika o ke kino a e hookomo loa aku ana i ke kino iloko o ke anu.  O ka laau kunu a Chamberlain aohe hanaia o ia laau me ka opiuma.  He hoola kana e hana ai i ke kino a hoi mai ia iloko o ke kulana oia maikai.  Aole e haule kona mana hooia a he hikiwawe no kana hooia ana.  Aohe hakalia.  O ka hui kuai laau o Benson, Smith na agena no keia laau, a o lakou no ka poe e kuai nei.  Mai poina i ka hele ae ilaila.

 

HOOLAHA KUMAU

 

Ka Hui Alahao ame Aina O Oahu

Manawa Holo

Mahope aku o Ianuari 1, 1902.

 

MAI HONOLULU AKU

 

Hale Hoolulu, Na la apau koe ke Sabati, na la apau, Na la apau koe ke Sabati, Na la apau, Na la apau

 

a.m.                 a.m.                 a.m.                 p.m.                 p.m.

Honolulu…     7:1@              9:15                 11:05               3:@5               5:@@

Manana…       8:0@              9:48                 11:40               3:45                 5:30

Ewa Mill…     8:32          10:08                  12:00               4:0@               @:10

Waianae…      …            10:50 ... ......       12:00               4:4@               …

Waialua....       …              11:55                 …                    5:4@               …

Kahuku…       …              12:32                  …                    6:@@

 

MAI WAHO MAI

 

Hale Hoolulu, Na la apau koe ke Sabati, Na la apau koe ke Sabati, Na la apau, Na la apau

 

a.m.                 a.m.                 p.m.                 p.m.

Kahuku…       …                    5:25                 …                    2:08

Waialua....       …                    6:10                …                    2:@0

Waianae…      …                   7:10                 …                    3:35

Ewa Mill…     5:50                7:45                 1:05                 4:@@

Manana…       6:15                8:05                 1:@@              4:52

Honolulu…     6:50                8:35                 2:@5               5:26

 

 

G. P. Denison,

Luna Nui

F. C. Smith,

Luna Kuai K@ki

 

 

Kakela me Kuke

[KAUPALENAIA]

 

Poe Kalepa ma

            ke Komisina

:: a he ::

POE LAWELAWE KOPAA

 

POE AGENA NO NA MAHIKO LEHULEHU.

 

S. OZAKI

 

–– waiho i ka ––

OIHANA KUAI PAPALE.

 

Kuai Hoemi Loa

i na

PAPALE

 

35c      NO KA PAPALE       $1.00

 

Halekuai 178 – Alanua Hotele

 

            O na Mikini Humuhumu Lole “Wheeler & Wilson,” ka maikai loa ame ke emi no hoi i ikeia.  No 90 wale no la e kuaiia aku ai no ke kumukuai kupono ma ka hookaa liilii ana o $1.25 i kela ame keia pula a hiki i ka manawa o pau loa ai ka waiwai i’o i ka hookaaia.

            E eleu mai e ka makamaka ma ka hele mai i ko makou keena kuai mikini humuhumu lole i loaa kau mikini iloko o keia wa maalahi o ke kuai ana oia hoi me kahi auhau mama e hookaa liilii ai i kela ame keia pule.

            He kuai pu aku makou i na kui maikai loa W & W.  E lawe i keia mau kui oiai na kui e ae @a hana hoomeamea wale ia no e nele ole ai ka inoino o kau mikini ke hoohanaia me lakou.

            Mai hoohala i ke kuai ana i na kui W & W.

 

––HALEKUAI O––

Watson ame West

Helu 162 – – Alanui Hotele

Kokoke i kahi o Harts.

 

Lilo aku ma ke Kudala

KAHUA HOAHU UKANA NO KA HUI TELEGARAPA PAKIPIKA COMERICALA.

            Ma ka Poano o ka pule i hala i kuai kudalaia ai keia apana aina ma Kawa, ma ka huli Waikiki, i morakiia ai i na kahu malama waiwai o ka Moi W. C. Lunalilo e Henry R. Roberts.  Mamuli o ka hookaa ole ia ana o ka moraki ame ka ukupanee, ua kauoha ae na kahu malama waiwai no ke kuai aku a ua lilo i ka Hui Telegarapa Pakipika Comericala no $12,000.

            O ka manao o ka hui ma ke kuai ana i keia aina, e kukulu aku i mau pahu nui no ka hooki’o ana i ka uwea olelo a ua manaoia e lawa kupono no 1,000 mile.  E malamaia ana keia nui uwea no ke pahonohono ana i na wahi e poino mai ana o ka uwea.  E kukulu pu ia ana no hoi i hale hoahu no na lako apau e pono ai ka moku hana uwea ame na pono e ae no ke pahonohono ana i na wahi i poino.