Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 44, 31 October 1902 — Hana Kuhio iloko o ka Ua. IKAIKA KAUAI NO KE ALII—HOOLOHE NA LIMAHANA I NA REPUBALIKA—HANA NA HOME RULA MA PAUOA. [ARTICLE]

Hana Kuhio iloko o ka Ua.

IKAIKA KAUAI NO KE ALII—HOOLOHE NA LIMAHANA I NA REPUBALIKA—HANA NA HOME RULA MA PAUOA.

Ma ke ahiahi Poakahi nei, Okatoba 27, ua haiolelo ae ka moho elele Repubalika Kuhio niauka o Maemae ma ke kihi o na alanui Nuuanu ame Wyllie i kekahi anaiina kanaka aole i ka nui, oiai ka ua e iho makawalu ana. Iloko 0 ka ua kana hai'ana i ka olelo kalaiaina no ka pono o ka lehulehu. Uoko no o ia hapa o na kanaka mamuU o kai ua, a iloko o ka ua, ua loaa. no ka ma- j naolana o ke ohohia i na kanaka i hele ae e hoolohe i ke Alii, a ua apoia m£li oia me ke ohohia. He olelo ki haiia; me he la e koni ana ka. puu'wai 1 kaj papa hookahi. ka halawai ma ka noho lunahoomalu ia ana e R. N. Boyd a ma' kana hoolauna ana mai ua ku mai J. L. Kaulukou a hoike i kona mau, manao. Wahi ana he mea pono loa e! hoololi i na hana kau kanawai ma ke koho ana i mau hoa hoii oiai aole no, he waiwai i ikeia a i loaa i ka Jahui ma o kela kau ahaolelo i hala. Ua hoike ae oia he mea pono e kohoia na moho e kokua ana i ke kahuahana o ka aoao Repubalika ame ke kupono loa o ke koho ana i ka moho elele Repubalika. Pau kana wehewehe ana ua hoo-; launa mai la ka lunahoomalu i ke Keikialii a oia no hoi ka manawa i haa- 1 wiia mai ai na hooho mahalo no ke Alii a ua hai aku no hoi oia i kana' olelo me ke ano kuio a kanaka makua. Ua hai aku oia i kona pili mua ana iho nei ma ka. aoao Home Rula a h*ki i kona wa I ike ai he aoao :la o elua mana wale no oia o Wilikoki ame Kalauoka-| lani. Aole loa e hiki iaia ke noho aku' iloko o ia ano. Aohe he wahi pono ii koe iho no ka lehulehu. Wahi ana i pane mai ai, "No ka mea he hana na alakai no ka hoonee. ana i ke kulana o ka | aoao kalaiaina me ka nana ole ae i ka makemake o ka hapanui o ka poe kuleana i ke koho balota." Wahi hou ana, "Ke noi aku nei au i ka poe opio e hoole loa i ka hahai ana mahope o ke alakai ana a na Home Rula pela no hoi ka waiho ana aku j| na mea pili kino oia hoi ka hoino piii iii no keia manawa a no keia mua aku." Ua hoike ae oia eia kekahi poe ke ao nēi pili iaia no kona kuai ia e Baldwi:n ame ka poe kanu ko. Ua hoike aku oia i ka oiaio ole o ia mau manao. Ua hoike ae oia ua komo hoolkaika oia no ka pono o ka lehulehu a no ke ano maikai o ka lahui no keia mua aku a o ka mea wale no e t>ikj mai ia mau mea maloko o ka aoao R§p'ubalika. Ua Jioike aku oia e haaleie 1 ka manaoio aku i na oielo a na Home Rula e pili ana nona. Ma ka hoopau ana ae o Alii i kana mau olelo, a mahope o na ctfefo pokole a ka lunahoohoike ana e hookuu koke i ka hala-wqy.,mamuli o ka ua, a ua hookuu ia ka mahope iho o ka haawi ana i na leo huro no ke Alii. Ma ka hoi ana mai nei o G. W. R. King: mai Kauai mai i ka Poaono i hala ua hoike mal oia i ka mea hou hoolana manao i ka ikaika o Keniai no ke Keikialii mai ka 175 a ke 200 balota. O kona huli hoi ana mai nei no ia mai kana huakai pili oihana ilaila. He elua ana huakai i hele aku nei i Kauai a he wahi uuku wale no kahi i koe i hele ole ia e ia nona ka loa o umi mile. Ma na wahi ana i hele ai e lohe aku ai oia no na Repubalika wale no, ol loa aku ka Apana o Waimea no ka mea ua oleloia he apana ia no na Home Rula. Aia ma kahl o 180 poe kupono i ke koho balota i paa. na inoa ma ka papa hoopaa inoa ilo'ko o ua apana la a he 81 poe ilikea ke hui pu ia me na Pukiki iloko o kela huina 180. Ma ka hoonohonoho ana ua loaa keia manao e koho ana keia poe no ke Keikialii a e loaa no me ka maalahi loa he umi a 1 ole he umikumamalima balota iwaena o na Hawaii. O ka hele ana iho nei o Kuhio ame Rev. S. L. Desha (Kivini) i komo aku al ke ohohia nui ia e ko Kauai poe. Makai o Ulakoheo Hou (Honoluiu Iron Works) i ke awakea o ka Poakahi 'rief l,hai aku al na Repubalika i ko lakou fcau manao pili'kalaiaina a ua piha ae i na limahana o Ulakoheo Hou ma kahi o ka -200 ka heluna. Ua hoomakaia ka hana ma ka noho hoomalu ana a R. N. Boyd a oia no hoi ka haiolelo mua. Mahope iho o kana mau olelo ua hoolaunaia aku la ka moho senatoa e holo nei L. L. McCandless a ua hooikalka ae no hoi kana mau olelo malun^ 0 ke kakoo ana i kona aoao a e kohoil lakou apau. Mamua o ka hookuu aha 1 ka halawai ua haawiia ae he mau leo huro no ka Elele Kuhio. NA HOME RULA MA PAUtft.-* Mauka ae na Home Rula- ma Pauoa kahi 1 hai al i ka lakou mau manao i ke ahiahi Poakahi nei no elua hora, i kekahi anaina puipui inaikai. Ua naia-

lamaia ka halawai 1 waho nolalla na pulu na moho haiolelo ame ka poe hoolohe olelo 1 ka ua. Ua holke ae no na moho i na manao e kakoo ana i ko lakou mau aoao me ka hoalo ana i u manao hoino pllt ili. Ua hoole ae ka Moho Makainai I ka oiaio ole o na. olelo e pili ana i ka holo ole aufii o ka bila kanawai hoale dala mamuii o kona paa ana.