Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 12, 18 March 1904 — Page 6

Page PDF (1.49 MB)

This text was transcribed by:  L. A. Marchildon
This work is dedicated to:  Any Canadians calling Hawaii home...I'm so envious !!

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NUPEPA KUOKOA, MARAKI 18, 1904.

 

Heleakue Pepehi

ELUA MANAWA I LOAA AI O MRS. ETZ I KA MA'I A WAIHO AKU OIA ME KA MANAOLANA OLE.

HOOLAIA E KA LAAU HUAALE AKALA A KAUKA WILLIAMS MAHOPE O KA LOAA ELUA ANA I KA MA'I GARIPA.

            Me ka lawa ole i hookahi manawa a ka ma'i garipa e umii ai i kana mea i makemake ai, e hoomau aku no oia i kona paluku ana, a hookomo aku hoi iloko o ka huina o ka poe ana i hoomailo aia he lehulehu o na noonoo e hoouluhua ana a loaa ae ka manao e lawe maoli ae i ke ola.  O ka loaa ana o keia manao iloko o kekahi mea oia ke kaona e hoike mai ana ua pau ka noonoo pono iloko o ke kanaka a ua huikau kona lunaikehala.  Maanei e ikeia ai ka ikaika o ka mana hoola o ka laau Huaale Akala a Kauka Williams ana hoi i hoo@aio ai imua o na tausani poe ana i hoola ai.

            "Ua@ kaama'i wau mamuli o ka palua ana o ko'u loaa ana i ka ma'i garipa," wahi a Mrs. Etz, o ka Helu 309 alanui West Clinton, Elmira, N. Y., "a o ko'u loaa elua ana oia ka mea nana i hoonawaliwali loa ia'u.  Ua kaama'i wau no hookahi makahiki, a iloko o ia manawa a'u e waiho ana iloko o ka ma'i na loli mau mai na haawina o ka ma'i maluna o'u e pii mahuahua mau ana hoi na ehaeha i na manawa apau oiai no nae wau e noho ana malalo o ka lapaau ana a ke kauka, ame ka noho pu mai o kekahi wahine lawelawe me a'u.

            "Ma ko'u mau pepeiao hoi e ikuwa mau ana ke kani a o keia hoi kekahi mea hoouluhua nui loa ia'u e hiki ole ai ia'u ke ha'i aku i ka nui ikaika o ka hoouluhua ana o keia haawina ia'u.  O ke pana ana o ko'u puuwai he nawaliwali, a ua loaa mai keia manao iloko o'u ua nawaliwali pu me ko'u puupaa.  Aia ka eha nui ma ko'u kua ame ko'u mau ami, a ua pehu mai ko'u mau wawae ame ko'u mau oloolo wawae.  I kekahi manawa ia'u e waiho ai maluna o ko'u wahi moe i ka po e puka mau mai ana ka hou, a mahope mai o keia e loaa mai ai ia'u ke @ anuanu.

            "O keia haawina i loaa mai ia'u ua huipu ia mai e ka ma'i rumatika a no kekahi manawa ko'u waiho ana me ka hiki ole ia'u ke hapai ae i ko'u mau wawae.  O keia ma'i rumatika i loaa mai ua pii mahuahua mai kona ikaika hui pu hoi me keia nawaliwali a ke garipa i hoomailo loa ai ma ko'u kino ua hele loa ko'u kulana ola i ka poino.   I keia manawa e hele loa nei ko'u ola i ka poino, ua ha'i mai la kekahi o ko'u mau hoaloha e noho ana ma Portland e hoao wau i ka laau Huaale Akala a Kauka Williams no ka Poe Haikea.  Ua hooko aku la wau a he hookahi no a'u pahu huaale o ka lawe ana o ka hooomaka koke mai la no ia o'u e oluolu.  He eono a'u pahu huaale o ka lawe ana a i ka pau ana o keia, mau pahu o ko'u ola loa no ia.  Hookahi a'u mea i ikemaka loa ai mamuli o ka lawe ana i keia mau huaale mawaho ae o ke ola i loaa ia'u, oia hoi i ko'u lawe mua ana no i keia mau huaale o ka hoomaka koke mai la no ia o ko'u ikaika.  He oi aku ko'u hauoli ke hoolaha aku oe i keia hoike a'u e pili ana no keia mau huaale, a ke manaolana nei wau e like me ke ola i loaa mai ia'u mai keia mau huaale mai, pela no hoi e loaa pu aku ai ia pomaikai hookahi i ka poe e lawe ana i keia mau huaale."

            O ka Dr. Williams' Pink Pills for Pale People eia ke kuaiia nei ma na halekuai laau lapaau apau, a i ole e hoounaia aku no ma ka haleleta, pau pu me ka uku o ka hoouna ana, i ka wa e loaa ai o ke kumukuai o kanalima keneta no ka pahu hookahi; eono pahu no na dala elua me ka hapa, ia Dr. Williams Medicine Co., Schenectady, N. Y.

 

MAKE NA UWAKI APAU.

            Ua loaa mai kekahi mea hoopaha'oha'o loa ma ke kula kiekie o Webster, Ia., i kela pule aku nei.  Ua make iho na uwati apau loa iloko o ua hale la ma ka hora 8 o ke kakahiaka.  O ka @a i make ai o keia mau uwati oia no ka a i hoonaueu ai ke olai ma Java, a o ka manawa i make ai keia mau uwati he mau sekona pokole mamua iho o ke olai ana, i uhiia ai kekahi kulanakauhale a pau hoi kekahi mau haneri ola kino i ka make.  Aole i maopopo loa ke kumu o keia mea, aka ua manao wale la ua loaa mai keia haawina mamuli o ka hui ana o kekahi mau materia liilii o ka honua me kekahi uwila.  O ka mea apiki i ka nana ia ana o na uwati o kekahi hale kula e ku ana ma ka hema o keia kula kiekie e hele ana no ua mau uwati nei.

 

KOI POHO $25,000.

            Ua hookomo ae nei o Hiram Kolomoku i kana koi poho e koi ana ia John D. Holt Jr., no $25,000 malalo no o kela hihia mua i hopuia ai kana wahine ame ka mea i koi pohoia aku la.  O E. A. Douthitt oia ka loio o Kolomoku.  O Mr. ame Mrs. Kolomoku he mau opio Hawaii laua i ike nui ia.

            Ua hoikeia ae he mau hoaloha pili paa o Kolomoku ame Holt mai ko laua mau la kamalii mai, aka o ko Holt hui hoaloha ana me Mrs. Kolomoku he ekolu wale no makahiki i kaahohpe ae nei.   Mahope koke iho oia hui launa hoaloha ana oia ka manawa a Holt i hana ai i kekahi mau hana pono ole e lilo aku ai ka manao o ka wahine.  Ua oikeia ae ua alako aku o Holt i ka wahine a Kolomoku e hui me ia ma kekahi wahi mamao mai ko laua home aku.

            Ua hoopukaia ae ka palapala kii no Holt e hiki ae imua o ka kiure o ka Aha Hookolokolo Kaapunin Ekahi e noho ana iloko o Aperila ae nei.

 

            AOLE HE LAAU HAMO i hiki ke hoola i ka moku ame ka pepe o kou mau lala e like me ka Chamberlain's Pain Balm.  Aole no hoi he hoola hikiwawe loa no ka rumatica e like me keia.  Aole he hoola kupono loa no na eha e like me ke kua haneenee ame ka eha ma ka umauma.  E hoao i keia laau hamo i kamaaina ai oe no kona mau lala o ke ola a e loaa no ka makemake iloko ou nona.  Ke kuaiia nei e na Halekuai Laau apau.  Benson, Smith & Co., Ltd., na Agena ma Hawaii nei.

 

Ko Rusia Mokupuni hoopaa Lawehala.

(Mai ka aoao @ mai.)

kakaikahi wale na alanui i hanaia, me ka paakiki no nae e hiki ai ke malamaia aku ua mau alanui la me ka maikai.  Aole he mau awa-kumoku maikai.  O na home o kekahi poe i hoao ai e kukulu ae malaila, ua oleloia e Dr. Tchekhov, ua like me na  lua noho o na holoholona ahiu.

            Aoie loa he loaa o ka ea maikai ma ia wahi.  O ka mea e ala mai ana ma Skahelina ke noho aole loa he mea hiki ke ha'i ae.  Iloko o hookahi makahiki a elua paha, e ala mai ana kekahi mau hana pono ole malaila.  Penei kekahi kauka, i kakau aku iaia e pili ana no ka halema'i Korsakoff, e ku ana hoi ma ka aekai hema; "Ua haalele mai ko'u hoa Kauka ia'u; aole he hiki iaia ke hoomanawanui hou iho i na mea e ikeia nei maanei.  He hele mau ka lunanui o keia wahi i ka halekoa, a iaia e puka mai ai mai ia wahi mai aia pu me ia na koa.  Aole loa he hiki i ke kiaaina ke hele hookahi mai imua o na lawehala."

            Ma kekahi o na manao i hoopukaia ma kekahi nupepa ma St. Petersburg, mahope koke iho o ka hoomaluia ana o ka haunaele e ko Rusia aumokukaua o ka Pakipika, ua hoikeia malaila, o na lawehala ilihune loa o lakou ka poe e hoohanaia ma na hana maikai a hui pu aku hoi me ka mana e hoomalu ana.  He mau makahiki i kaahope aku ua hoea aku ka lono ma Ladana mai Odessa aku a mai ka huli hikina o Siberia, ua puikaika loa ke kulana o ka mana hoomalu malaila a ua hiki pono ole ke hoomaluia aku na paahao mamuli o ka hana a na lunapaahao.

            Ua oleloia ae, o kekahi o keia poe lawehala, ua okioki iho i ko lakou mau lima i mea e hiki ole ai ke hana aku i kekahi hana e hoounaunaia mai ana.  O kekahi poe ua mahuka aku iloko o ka ululaau kahi hoi a lakou i make iho ai i ka pololi.  Iloko o na paiki o kekahi mau lawehale i alualuia ai ua loaa aku ka i'o kanaka, a hoikeia ae la keia hana aikanaka i hanaia.  I kekahi manawa e holopono ana no kekahi poe ke mahuka mamuli o ko lakou ee ana aku iluna o ka waapa a mahuka aku no ka aina nui, aka he lehulehu o keia poe i loaa mai i ka poe hihiu e noho ana ma na kahakai, oia hoi ka poe Gilyaks a i ole ka poe Ainos, he lahui hoi e uku mau ia ana e ke aupuni no ke kiai ana i na lawehala mahuka, a i ka wa e loaa ai keia poe i hoao e ahai i ko lakou mau ola iho e pau nui ana i ka lumaaia iloko o ka wai a i ole e hoopololiia no a hiki i ka make ana.

            I kekahi manawa ua loaa mai na lono o ka pepehi hoomainoinoia ana o ka poe i hoopaaia malaila, a ua kakauia ae kekahi manao e olelo ana penei:  "E ninau mai ana paha oe no ke aha la i hakaka ole aku ai a hiki i ko makou make ana.  Ua hoopaaia makou me na kaulahao, a o kela ame keia pakahi o makou ua hoopuniia me na koa.  Mamua o ka hookoia ana o ka hoopa'i ua hookaawaleia makou a aole makou i ike i ka hana i hanaia mawaena iho o makou.  Malia paha o ninau mai oe pehea la i hiki ai ia makou ke ku aku i ka hoopa'i i haawiia mai maluna o makou, no keia mea e ha'i aku ana wau ia oe ma ko'u hoopaa ana i ko'u  waha."

            Iloko no nae oia paa o ka waha me ka lohe ole ia o na hana e hanaia ana malaila, ua kakau ae o Mr. Howard i kekahi buke i kapaia,--"Ka nohona iwaena o ko Trans-Siberia poe hihiu," Iloko oia buke i loaa ai na hana a Rusia e hana nei i kona mau lawehala i hoopaaia ma Sakahelina.  I kekahi manawa ua hoopaaia ka lawehala me na huila o ke kaa palala a kauwo aku iaia.  O ka mea e ku aku ana a nana aku i ka poe i hoopaaia malaila aole e nele ka loaa mai o na manao manaonao i ka ike ana aku i na wahine i pau ko lakou mau kino i ka poholehole ame ka hoopoinoia ana o kekahi mau lala o ke kino.  O na wahine, mai ka poe opio a hiki wale i ka poe luahine, ua hiliia me na huipa, ku'iia me na puupuu, a pekuia hoi no kahi hewa liilii loa e like me ka hooko pau pono ole ana i ka hana i waihoia aku e hanaia mai.  I kekahi manawa ua hooheiia na kane ame na wahine me ke kaula a kauwoia.  I kekahi manawa e pepehiia no kekahi mea a hiki i kona nawaliwali ana alaila nakinakiia ke kaula ma kona kania-i a kauwoia aku a hoopaaia aku ma kona wahi hoopaa.

            I ka manawa e laweia aku ai kekahi poe lawehala no ka hoopaa ana o na wahine ame na kane, ua hoopaaia aku na wahine kane ole iloko o ka halekoa.  Alaila oia ka manawa e kauohaia aku ai na kane wahine ole e koho i ka lakou wahine no lakou pakahi iho i makemake ai, a ua hookikinaia na wahine e mare aku i na kane pepehi kanaka ame kekahi mau hana hewa e ae, a hoopaaia aku la ma ke ano he kane a wahine.  O kekahi poe opiopio loa a poe wahine u'i maoli no, ua hookaawaleia aku lakou no kekahi mau hana pono ole e hiki ole ai ke ha'iiia.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI O KA MORAKI.

M. AONA.

            Malalo a ma o ka pono la o ka mana o ke kuai i hoopaaia iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la 2 o Feberuari, 1901, e M. Aona o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, Mea Moraki Mai, ia Abigail K. Campbell, Mea Paa Moraki, he palapala moraki hoi i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 220, aoao 9 a hiki i ka 11, o ke Keena Kakau Kope Aina o ke Aupuni; a mamuli o ka Mokuna XXXIII o na Kanawai Ahaolelo o ka makahiki 1874, e pili ana i ke "Kanawai i hanaia no ke Kuai o ka waiwai morakiia me ka hoopii kanawai ole ame ke Kauoha o ke Kuai" ame ke Kanawai (Mokuna IX o na Kanawai Ahaolelo o ka makahiki 1890), e pakui ana no ia mea hookahi no, o Abigail K. Campbell i oleloia, i keia manawa o Abigail K. Campbell-Parker, ma keia ke haawi nei i ka hoolaha i kona manao e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu i uhaiia, e

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

hoike ana; o ka uku ole ia i ka manawa e uku ai o ke kumupaa ame ka ukupanee o ka palapala aie i pili aku i a iloko a i hoopaaia e ka moraki i oleloia.

            Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai apau i hoopaaia maloko o ua moraki la i oleloia e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, Alanui Kaahumanu, Honolulu, ma ka Poaono, ka la 9 o Aperila, 1904, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

            O ka waiwai apau i hoopaaia iloko o ua moraki nei i oleloia oia keia malalo iho:

            O kela apana pa-hale a mahele o ka aina (he hapa o ka aina ua hoikeia a hoakakaia iloko o ka L. C. A. 1285 ka apana ekahi ame ka hapa o ka aina i hoikeia iloko o ka L. C. A. 2072 @a Kapaalua) e waiho la ma ka aoao Waikiki o ke alanui ololi Dowsett, Keoneula, Honolulu, i olelo mua ia ae nei, a i apoia me na hoakaka penei:

            E hoomaka ana ma ke kihi Akau o keia apana ma ka laina kukulu hema o ke alanui ololi Dowsett ma ka ma-ka he 240.4 kapuai mai ka laina kukulu hema o ke alanui Moi a holo penei:

            1.  Hema 27 deg. 50 min. Hik oiaio, 253 kapuai ma ka aoao hapa A o keia waiwai.

            2.  Hema 78 deg. 10 min. Kom. oiaio, 108 kapuai holo ma ka L. C. A. 2440 ame L. C. A. 1089 hoopukaia ia Kapehe a hiki i ka pau ana o ka pa ma ke kiekiena o ke ka'e.

            3.   Akau 19 deg. 15 min. Kom. oiaio, 220.8 kapuai holo ma ka L. C. A. 1089 ia Kapehe ame L. C. A. 671 ia Paakue a hiki i ke alanui ololi Dowsett.

            4.  Akau 57 deg. 50 min. Hik. oiaio, 71.4 kapuai holo ma ka laina kukulu hema o ke alanui ololi Dowsett a hiki i kahi i hoomaka ai, nona hoi ka iliaina o 48-100 eka a oia no hoi ka aina apau loa i hookaawaleia no M. Aona i oleloia iloko o ka palapala mahele aina i hanaia mawaena o M. Aona i oleloia ame A. K. Aona i hanaia i ka la 27 o Augate, 1897, a i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 172, aoao 352, o ke Keena Kakau Kope Aina, pau pu me na hale apau loa na hana hou, na pono, na kuleana ame na mea apau i pili aku ilaila.

A. K. CAMPBELL-PARKER,

            Ma o kona Loio ponoi la J. O. Carter,

Mea Paa Moraki.

            Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi, a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

            No na mea aku i koe e ike ae ia Holmes & Stanley, na loio o ka mea Paa Moraki.

            Hanaia i Malaki 17, 1904.

3007—Mar. 18, 25, Apr. 1,8.

 

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI AKU.

WONG SEE.

            Malalo a ma ka pono o ka mana kuai i paa iloko o kekahi molaki i hanaia i ka la 4 o Iulai 1900, hanaia mawaena o Wong See ka wahine a Loo Chit Sam o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, o ka aoao mua, o ka Loo Chit Sam i oleloia o ka aoao elua ame Loo Goon o ka aoao ekolu, ame D. Campbell i noho mua ma Waimea, Mokupuni o Kauai, aka i keia manawa aia ma Ladana, Enelani,a i hoopaa a iloko o ke Keena Hoona Aina o Hawaii ma ka buke 215 a ma na aoao 276-279, a e like hoi me ka Mokuna XXXIII o na Kanawai Ahaolelo o ka makahiki 1874, i kapaia "He Kanawai no ka hooponopono ana i ke kuai o na waiwai i molakiia me ka Hoopii ole ame ke Kauoha no ke kuai ana" ame ke Kanawai (Mokuna IX o na Kanawai Ahaolelo o ka makahiki 1890), e hoololi ana ia mea hookahi, o ka D. Campbell @ oleloia ke haawi nei i ka hoolaha ke manao nei oia e paniku aku i ka molaki i oleloia no na kumu i uhaiia:--oia hoi no ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee o na mahele elua i huiia ame na nota hoaie lehulehu i pili i a iloko a i hoopaaia iloko o ua molaki la i oleloia i ka wa e uku ai.

            Ke hoolaha pu ia aku nei no hoi o ka waiwai i paa ma ua molaki la i oleloia e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma na rumi kudala o James F. Morgan, ma ke alanui Kaahumanu, Honolulu, ma ka Poaono, ka la 9 o Aperila, 1904, ma ka hora 12 awakea.

            O ka waiwai i paa iloko o ua molaki la i oleloia oia iho keia:

            O kela mau apana a mahele o ka aina e waiho la ma Pawaa, Honolulu i olelo mua ia ae nei, oia no hoi na hapa o ka Palapala Sila Nui (Grant) 177 i hoopukaia ia Peter J. Gulick a i hoike moakaka loa ia hoi e like me keia:

            Pa 11 A ame ka hapa o ka Pa 10 A ma ka aoao mauka o ka hooloihi ana i ke alanui Moi i apoia a i hoakakaia e like me keia malalo iho:

             E hoomaka ana ma ke kihi Kom. o keia apana aina ma ka laina mauka o ke alanui Moi ma kahi o 832 kapuai mai ke alanui McCully a e holo ana hoi

            1.  Ak. 16 deg. 45 min. Hik. oiaio, 277 kapuai e holo ana ma ke koena o ka Pa 10 A a hiki ma ke alanui ke'a; malaila aku

            2.  Hem. 58 deg. 40 min. Hik. oiaio, 204.8 kapuai e holo ana ma ke alanui ke'a 45 kapuai ke akea;

            3.  Hem. 17 deg. 15 min. Kom. oiaio, 276.6 kapuai e holo ana ma ka Pa 12 A no ke alanui Moi;

            4.  Ak. 69 deg. 3 min. Kom. oiaio, 202 kapuai e holo ana ma ke alanui Moi a hiki i kahi i hoomaka ai; nona ka iliaina o 1.30-100 eka.

            Pa 14 ma ka aoao makai o ke alanui Beritania, i apoia hoi a i hoakakaia penei:

            E hoomaka ma ke kihi akau o keia ke kihi Hikina hoi o ka Apana 13 a holo aku

            1.  Hem. 68 deg. 47 min. Hik.155 kapuai ma Alanui Beritania.

            2.  Hem. 21 deg. 30 min. Kom. 275 kapuai 6 iniha ma Apana 15.

            3.  Ak. 69 deg. Kom. 155 kapuai ma ke alanui.

            4.  Ak. 21 deg. 30 min. Hik. 276 kapuai ma ka Apana 13 a hiki i kahi i hoomaka ai he 98-100 eka.

            Pa 14 A ma ka hooloihi ana o ke alanui Moi i apoia a i hoakakaia penei:

            E hoomaka ana ma ke kihi Akau o keia ke kihi Hikina hoi o ka Apana 13 A a holo aku

            1.  Hem. 69 deg. Hik.154.6 kapuai ma ke alanui

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

            2.  Hem. 21 deg. 30 min. Kom. 275 kapuai 6 iniha ma ka Apana 15 A.

            3.  Ak. 69 deg. 03 min. Kom. 154.6 kapuai ma alanui Moi.

            4.  Ak. 21 deg. 30 min. Hik. 276 kapuai ma ka Apana 13 A a hiki hou i kahi i hoomaka ai he 98-100 eka.

            Pau pu me na hale apau, na hooponopono apau, na pono apau, na mana apau, ka maluhia apau, na mea apau e pili ana ilaila a i ole iloko olaila.

D. CAMPBELL,

Mea Paa Moraki.

            Ma o HENRY HOLMES,

                        Kona Loio.

            Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

            No na mea aku i koe e ike ae ia Holmes ame Stanley, na Loio o ka mea Paa Molaki.

            Hanaia ma ka la 17 o Malaki, 1904.

3007—Mar. 18, 25; Apr. 1, 8.

 

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA MALAMA MORAKI.

 

SEJI AME SHIMA FUKUDA.

            Ma keia ke haawiia aku nei ka hoohala mamuli o ka mana kuai iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la 17 o Iulai, 1902, i hanaia e Seji Fukuda ame Shima Fukuda no Wailuku laua a elua, Maui, na Mea Moraki Mai, @a George Hons o Wailuku, Maui, ka Mea Paa Moraki, he moraki hoi i kakau kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni, Oahu, iloko o ka Buke Helu 236, aoao 330 ame 331, a o ua moraki nei i oleloia ame ka nota i pili aku ua hoopaaia e kekahi palapala i hanaia i ka la 7 o Iulai, 1903, a i kakau kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni, Oahu, iloko o ka Buke Helu 247, aoao 402-403, i hanaia e Ferdinand Hons o Kahului, Mokupuni o Maui, Mea Hooko o a malalo o ka Palapala Kauoha hope loa o George Hons, mea i make, e hoolilo ana hoi ia R. R. Berg, a oia hoi ka mea kuleana a o ka mea malama hoi o ka moraki i keia manawa, o ka mea malama moraki i oleloia ke manao nei e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu i hoikeia iloko o ua moraki nei i oleloia, e hoike ana:  o ka uku ole ia o ka ukupanee ame ke kumupaa i ka manawa e uku ai.

            Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o na aina pakahi apau loa, na hale ame na pono apau i hoakakaia iloko o ua moraki la i oleloia e kuaiia aku ana ma ke kudala akea e James F. Morgan m ake alo iho o ka Hale Hookolokolo iloko o Honolulu i oleloia ma ka Poaono, ka la 19 o Maraki, 1904, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

            O ka waiwai i hoopaaia iloko o ka moraki i oleloia oia keia malalo iho:

            O kela mahele o ka aina apau loa e waiho la i Nahiku, Maui, i ikeia ka Apana Helu 20, Kuleana o ke Kuai Hoolimalima Helu 24, a i hoakaka piha pono ia iloko o ka Palapala Sila Aina Helu 4526 is Seji Fukuda i oleloia i hanaia i ka la 5 o Novemabaa, 1901, nona ka iliaina o 121 23-100 eka oi iki a emi mai, pau pu me na hale pakahi apau ame na kuleana apau loa i pili aku ilaila.

R. R. BERG,

Mea Malama Moraki.

            Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika:  no hoi, a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

            Hanaia i ka la 26 o Feberuari, A. D. 1904.

F. E. THOMPSON,

Loio o ka Mea Malama Moraki.

3004—Feb. 26—Mch. 4, 11, 18.

 

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

NICHOLS AME HOWARD.

            Malalo o ka pono o ka mana kuai iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la 30 o Malaki 1901, e Albert E. Nichols ame Henry W. Howard, no Honolulu laua a elua, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, Mea Moraki Mai, ia Allen & Roinson, Ltd., he hui Hawaii, Mea Paa Moraki a i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 221, aoao 258 a hiki i ka aoao 260, o ke Keena Kakau Kope Aina o ke Aupuni, a mamuli o Mokuna XXXIII o na Kanawai Ahaolelo o ka makahiki 1874, e pili ana i ke "Kanawai i hanaia no ke Kuai o ka waiwai morakiia me ka hoopii ole ame ke Kauoha no ke kuai ana, ame ke Kanawai (Mokuna IX o na Kanawai Ahaolelo o ka makahiki 1890) e pakui ana ia mea hookahi, o ka Allen & Robinson, Ltd., i oleloia, ma keia ke haawi nei i ka hoolaha no ka manao e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu i uha'iia, e hike ana:  o ka uku ole ia o elua palapala aie ame ka ukupanee i pili ia a iloko o laua, a he mau palapala aie hoi i hoopaaia malalo o ka moraki i oleloia.

            Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai apau i hoopaaia e ua moraki la i oleloia e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, Alanui Kaahumanu, Honolulu, ma ka Poaono, ka la 2 o Aperila, 1904, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

            O ka waiwai i hoopaaia maloko o ua moraki la i oleloia oia keia malalo iho:

            O kela palapala hoolimalima, pau pu me ka pa-hale i hoolimalimaia a hookoia e William F. Allen, Kahu no Daisy D. Cartwright ia Albert E. Nichols ame Henry W. Howard i oleloia i hanaia hoi i ka la 16 o Ianuari, 1901, o ka pa-hale e waiho la ma ka aoao Komohana-Akau o ke alanui Alakea mawaena o ke alanui Hotele ame alanui Beritania iloko o Honolulu i oleloia, no ka manawa o iwakalua makahiki mai ka la 1 o Ianuari 1901, no ka uku hoolimalima o Umi-kumamalua Haneri Dala ($1200) e hookaa mua ana ma ka hookaa mahina ana; pau pu me na pono apau na kuleana apau o Albert E. Nichols ame Henry W. Howard i oleloia iloko o ua hoolimalima la i oleloia ame ka pa-hale ame na hale ame na hooponopono apau iluna o ua pa-hale la ma ka la o ka moraki i oleloia a i ole i hookahuaia maluna o ua pa-hale la mahope mai.

Ma o B. M. Allen, kona Peresidena.

Ma o James E. Jaeger, kona Puuku.

Mea Paa Moraki.

            Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi, a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

            No na mea aku i koe e ninau ae ia Holmes ame Stanley, na Loio o ka Mea Paa Moraki.

            Hanaia ma Honolulu, Malaki 9, 1904.

306—March 11, 18, 25.—Apr. 1.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

HOOLAHA MANAO PANIKU A KU@I A KA MEA PAA MORAKI.

JAMES H. HAKUOLE.

            I kulike ai me ka mana kuai iloko o kekahi moraki i hanaia e James H. Kakuole o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, ia A. L. Shaw o Honolulu i oleloia, ma ka la iwakaluakumamaiwa (29) o Novemaba, A. D. 1902, a i kakau kopeia iloko o ke Keena Kakau Kope o na Palapala Aina ma Oahu, iloko o ka Buke helu 247, aoao 62 ame 63 ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha ke manao nei ka Mea  Paa Moraki e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu i uha'iia e hoike ana i ka uku ole a o ke kumupaa ame ka ukupanee i ka manawa e uku ai, a maluna o ua paniku nei i oleloia e kuai ia aku ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, Alanui Kaahumanu, Honolulu, ma ka Poaono, ka la 2 o Ianuari, A. D. 1904, hora 12 awakea o ka la i oleloia, ka aina i hoakakaia iloko o ka moraki i oleloia e like me ia malalo iho:

            E loaa no na mea aku i koe mai ak mea aku nona ka inoa malalo nei a i ole ma na keena kudala o James F. Morgan.

A. L. SHAW,

Mea Paa Moraki.

            O kela apana a mahele o ka aina apau loa e waiho la ma Kunawai, Kawaiolena, Honolulu, Oahu, oia no hoi ka Apana 2 o ka Palapala Sila Nui Helu 6764, L. C. A. Helu 6247, hoopukaia ia Kanaulu, nona ka iliaina o 3 68-100 Eka, a oia no hoi ka aina i hooliloia i ka Mea Moraki Mai ma ka palapala kuai aina a Kekuialono (w) i hanaia i ka la elua (2) o Ianuari, A. D. 1900, a i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 201, aoao 333.

2993—Dec. 11, 18, 25, and Jan. 1.

 

            O ke kuai kudala o ka moraki maluna ae ua hoopaneeia a ka Poaono, Feberuari 13, 1904, i ka hora 12 awakea o ka la i oleloia ma na keena kudala o James F. Morgan, helu 857 Alanui Kaahumanu, Honolulu.

            Ma keia ke hoolaha hou ia aku nei ua hoopanee hou ia ke kuai o ka moraki maluna ae a ka hora 12 awakea o ka Poaono Feberuari 27, 1904, ma ke Keena Kudala i hoikeia maluna ae.

A. L. SHAW,

Mea Paa Moraki.

3003—Feb. 19, 26.

 

            O ke kuai maluna ae ua hoopaneeia a ka Poaono, Maraki 26, 1904, hora 12 awakea ma kahi i hoikeia maluna.

A. L. SHAW, Mea Paa Moraki.

            3005—March 11, 18, 25.

 

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

A. B. LOEBENSTEIN.

            Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha mamuli o ka mana kuai iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la 6 o Sepatemaba, 1897, e A. B. Loebenstein, Kahu, no Hilo, Mokupuni o Hawaii, ko Hawaii Paeaina, Mea Moraki Mai, ia W. O. Smith, Kahu, no Honolulu, Mokupuni o Oahu, ko Hawaii Paeaina, Mea Paa Moraki, i kakau kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope Aina o ke Aupuni, Oahu, iloko o ka buke helu 171, aoao 237, 238 and 239, a o ua moraki ia i oleloia ua hooliloia e W. O. Smith i oleloia, Kahu, ia A. S. Wilcox, o Hanamaulu, Mokupuni o Kauai, Teritori o Hawaii, ma kekahi palapala i hanaia i Sepatemaba 6, 1897, a i kakau kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni, Oahu, iloko o ka buke helu 171, aoao 307, o A. S. Wilcox nei i oleloia, ka mea malama o ka moraki o ka mea paa moraki, ke manao nei e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu i uhakiia, e hoike ana o ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee i ka manawa e uku ai.

            Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai i hoopaaia iloko o ua moraki la i oleloia e kuai ia aku ana ma ke kudala akea ma ka hale Hookolokolo o Hilo, Mokupuni o Hawaii, Teritori o Hawaii, ma ka hore 12 awakea o ka Poaha, ka la 24 o Maraki, 1904, e I. E. Ray, ka Mea Kudala.

            O ka waiwai i hoopaaia iloko o ka moraki i oleloia oia keia malalo iho:

            O kela apana a mahele o ka aina e waiho la iloko o Hilo, Mokupuni o Hawaii, ko Hawaii Paeaina, i kapa laulaha ia hoi ka "Mokupuni o Reeds" (Reeds Island), oia no hoi ka mahele o ka aina i apoia e na hapa o ka Muliwai o Wailuku, a oia no hoi ka hapa o ke Ahupuaa o Piihonua, i kapaia "Koloiki," nona hoi ka iliaina o 26 eka oi iki a emi mai.

            Pau pu me na pono apau, na kuleana apau i pili ilaila, ame na hana hou o luna o ka aina.

            Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no oi a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

            No na mea aku i koe e ike ae ia W. O. Smith, Judd Building (Hale), Honolulu, a i ole ia I. E. Ray, Hilo, Hawaii.

A. S. WILCOX,

Mea Paa Moraki.

            Hanaia Honolulu, Feberuari 25, 1904.

3004—Feb. 26; Mch. 4, 11, 18.

            O ke kuai maluna ae ua hoopaneeia a ka Poaha, ka la 31 o Malaki, 1904, ma ka hora i hoikeia maluna a ma kahi hookahi no hoi i hoikeia maluna.

A. S. WILCOX,

Mea Paa Moraki.

            Hanaia i Malaki 18, 1904.

3007—Mar. 25.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

HOOLAHA MANAO PA@ AI A KA MEA PAA @

WILLIAM M. @

            Ma keia ke haawi@ laha mamuli o ka @ kekahi moraki i ha@ Iulai, 1901, i hana@a e @ William M. Cunningham @ Teritori o Hawaii, M @ ame F. A. Schaefer, i@ Lanz o lakou apau no @ mua ia ae nei, he p@ hana pu hoi iloko olaila @ malalo o ka inoa hui o @ & Company," ma ke ana @ raki, he moraki hoi i k@ iloko o ka Buke Helu 2@ 476 o ke Keena Kakau K@ Aupuni, o ka "F. A. S@ pany i oleloia ke manao @ i ka moraki i oleloia @ uhakiia, e hoike ana:--o k@ o ka ukupanee i ka manao @ e William M. Cunningham @

            Ke haawi pu ia aku @ hoolaha o na waiwai l@ e ua moraki la e kuai @ ke kudala akea ma na @ o James F. Morgan.  A@ manu, Honolulu, ma ka @ la 19 o Malaki, 1904, ma ka @ kea o ka la i oleloia.

            O ka waiwai lewa i @ moraki la i oleloia oia ke@

            1.  O kela palapala hoo@ naia i ka la 18 o Iulai, 19@ iloko o ke Keena Kakau K@ ke Aupuni, iloko o ka Buk@ aoao 332 ame 333 i hana@a e @ o Edward S. Holt ka Mea @ limalima ame Christopher J@ Mea Hoolimalima Aina @ mahele o ka aina a pahale @ nui Nuuanu ma kahi aoao @ Alanui ololi Chaplain, iloko o @ i oleloia kahi e ku nei ka @ Saloon building (hale) a o ua @ hoolimalima nei ua hooliloia ia W@ M. Cunningham i oleloia e Chr@ J. Holt i oleloia ma kekahi @ hanaia i ka la 11 o Feberuari @

            2.  O ka mahele waiwai p@ loa iloko o ka hana, pono ha@ o ka Mea Hoolimalima Ai@ waiwai e ae apau, na waiw@ pono lewa e ae o na ano ap@ nei iloko a ma kahi o ka @ Saloon i oleloia i keia manaw@ me na papa-kuai, na pahu da@ na pakaukau, na noho, na @ papa-aoao, na kii kau hale @ hoopaa helu dala ame na pahu @

F. A. SCHAEFER & @

Na Mea Paa M@

            Ma ke dala kuike ka makem@ ke dala gula Amerika no ho@ aoao o ka mea kuai mai na @ pala apau.

            No na mea aku i koe e ik@ Holmes & Stanley na @oio o @ paa moraki.

            Hanaia i Feberuari 20, 1904.

3004—Feb. 26; Mch. 4, 11, @

 

HOOLAHA MANAO PANIKU @ AI A KA MEA PAA MORAKI

N. L. AME M. F. SCOTT.

            Ma keia ke haawila aku nei k@ laha mamuli o ka mana kuai @ kekahi moraki i hanaia i ka la @ toba, 1902 a i kakau kope ia iloko @ Keena Kakau Kope Aina o ke A@ iloko o Honolulu, Teritori o H@ iloko o ka Buke Helu 239, aoao @ 390, i hanaia mawaena o N@ Scott ame M. F. Scott, na Mea @ Mai, ame H. Hackfeld & Co., @ hui, ka Mea Paa Moraki, o @ Paa Moraki ke manao nei e @ ka moraki i oleloia no na ku@ ia, e hoike ana:--o ka uku ole  kumupaaa ame ka ukupanee i ka wa e uku ai.

            Ke haawi pu ia aku nei @ hoolaha o ka waiwai apau @ e na Mea Moraki Mai i oleloia @ aku ana ma ke kudala akea @ iho o ka hale hookolokolo n@ Kona Akau, Hawaii, ma ka P@ la 19 o Malaki, 1904 ma ka ho@ kea o ka la i oleloia.

            O ka waiwai i hoopaaia maloko moraki la i oleloia oia kela @

            1.  He umi (10) mahele @ ia) iloko o kela aina i ikeia @ Aina Holualoa" e waiho la @ Akau, Hawaii, i kuai hooliloia @ palapala kuai aina i ua Hui @ e W. R. Castie ame kana wah@ re, i Dekemaba 31, 1887, a h@ kuai hoi i kakau kope ia i@ Buke Helu 108, aoao 451-3.

            2.  O kela palapala hooliu @ hanaia e Kalihiwa Davis la N@ Scott, pau pu me ka aina i @ iloko olaila, ame ka manawa @ kahiki i koe aole i au:  E hoo@ no nae i kela hapa o ka aina @ e paa nei i ke kahua ame na @ Kula o Holualoa, ame ka ha@ a paa i ka pahale ame ka a@ hale o na Mea Moraki Mai, @ no hoi na hale e ae ame na @ e waiho la maluna iho.

H. HACK FELD & CO., L@

Mea Paa M@

            Ma ke dala kuike ka mak@ ma ke dala gula America no @ ka aoao o ka mea kuai ma@ palapala apau.

            No na mea aku i koe e ike @ Hackfeld & Co., Ltd., Hon@ Kailua, a i ole ia G. F. May@ o ka Mea Paa Moraki, Holual@ Akau, Hawaii.

            Hanaia ma Honolulu, Feb@ 1904.

3004—Feb. 26; Mch. 4, 11, 1@

 

Na kauka Huki Niho Noeau,

            hana pololei a hiki i keia manawa, a he haahaa ka auhau o ka huki ana.  O ko laua no hoi ke keena kauka huki niho nui hookahi iloko o ka Paeaina Hawaii nei, a lawa pono no hoi me na lako oihana o ke ano hou loa a maikai no hoi.

            He hukiia kou niho me ka eha ole a iloko no hoi o ka lawelawe noeau a maiau ana no hoi e hanaia ai, a o ia no hoi ka makou e ake nei.  Aohe auhau no ka nana ana.  He wahine Hawaii ke  kokua iloko o ke keena hana.

            Keena hana ma Arlington Block, Helu 215, Alanui Hotele, ma o aku o Alanui Union.