Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 27, 1 July 1904 — Page 6

Page PDF (1.65 MB)

This text was transcribed by:  Cyndi Defenbaugh
This work is dedicated to:  Kumu RayleneKawaia'ea

Ka Nupepa Kuokoa

                     KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
                       NUPEPA KUOKOA, POALIMA, IULAI 1, 1904.

                                   HALA IA MAKA’U ANA.

                   HE MEA E KAU OLE AI KA MAKAU MA KEIA
                       MUA AKU—UA KIKI KE HOOLAIA KA
                       MA’I LOCOMOTOR ATAXIA.
    Ke hoea mai nei na hoike i kela ame keia ia no ka hamama ana mai o ke alahele o ka manaolana imua o ka poe i kaama i locomotor ataxia he ma’i hoi i hiki ole ke hoole ae i ka ikaika o na haawina ehaeha ke halii iho maluna o kekahi kanaka.
    He ekolu makahiki i hala ae nei ua loaa iho ia o Mr. C. E. Janyrin, a noho nei ma Hampton Falls, N. H., i kekahi ma’i ana i manao ai he rumatica.  Ua loaa mai no ka oluolu iaia e hamo ai i na laau hamo, eia nae e hoi hou ae no na ma’i la iaia ke hala kekahi mau la, e pii mahuahua mau ana hoi ka ehaeha.  Mahope o kona hoomanawanui ana he makahiki a oi, ua hele aku l eia i na kauka no ka ike ana i ke ano o keia ma’i e kau nei maluna ona.
    Ua hoopuiwaia oia i ka like loa o ka ike a keia mau kauka e hoike like ana hoi. “Wahi like a lakou,” i hoomaka ae ai o Mr. Janyrin, “he ma’i locomotor ataxia ko’u, ua poino ko’u iwikuamoo, a aole hoi he wahi manaolana no ke ola.  He kanaka opio no wau i keia manawa, a ma ka’u hana e hana ana he mea pono ia’u e hele i kela ame keia la, aka mamuli o keia ma’i i kau mai maluna o’u ua noho iho la wau i ka hale, e waiho ana hoi iluna o kahi moe no kekahi mau mahina, a i kekahi manawa aole e hiki ia’u ke hehi iho
   Ma ka’u nana iho me he mea la ua iluna o ka papahele lolo ko’u mau wawae.  Ina wau e hoao ae e hapai i kou mau wawae e loaa mai no ka ehaeha nui a’u e hiki ole ai ke hoomanawanui.  Mahope mai ua pau ae la ka manaolana no ka hiki ia’u ke hana aku i ka’u hana i hana ai a waiho aku la wau ia hana.
   “I kekahi la iloko o Ianuari, 1903, ma kekahi ulia laki, ua loaa iho la ia’u kekahi pepa hoolaha liilii a iloko olaila like iho ai wau i na hana hoola kamahao a ka laau Huaale Akala a Kauka Williams no ka Poe Haikea.  Oiai no nae na komo mai na manaolana poho iloko o’u no ko’u palekana ae, ua hooholo iho la no wau e hoao.  He elua pahu a’u i lawe ai hoomaka mai la wau e ike i ka haawina o ke ola maluna o’u a ia manawa i komo mai ai ka manaolana iloko o’u no ko’u oluolu ame ko’u hoolaia.
   “Ua hoomau aku la wau a hiki i ka pau ana o na pahu he umi a o ka pau loa no ia o ko’u ma’i a hoomaka hou aku la wau i ka’u hana.  O keia ola i loaa mai ia’u ke manao nei wau ua piha pono a ua lawa pono ke ola oiaio maoli oiai ke hana nei wau i kela ame keia la me ka loaa ole mai i na haawina ehaeha e like me ia i loaa mua ai ia’u.  He eono mahina o ko’u lapaau ana me ka Dr. Williams’ Pink Pills for Pale People a loaa ke ola ia’u, a aia me keia mau huaale ko’u hilinai piha i kela ame keia la, a aole wau i hoonele i ko’u home me kekahi pau o keia mau huaale, a aole hoi he huaolelo e ae ma ko’u aoao o ka mahalo wale no i ka lakou mau hana a hooia aku hoi imua o na mea apau.” Ke kuai ia nei ma na halekuai laau lapaau apau apuni ke ao holookoa.

                                Hemau Mea Oiaio
                                    Ano Nui.
    Ke pii mahuahua ae nei ka make waena o kakou mai ka ma’i mai i kapaia ka ma’i ma ka puuwai, a i ole, ka ma’i puuwai nawaliwali.  O ka ma’i puuwai nawaliwali maoli, oia no ke ano e ana o na pani o ka puuwai ma o ka loaa ana i ka wela ma na uhi oloko o ka puuwai.  I kekahi manawa, e loaa no kekahi mea i keia ano ma’i me ke ola ana apau pono kona mau la ma keia ilihonua.  Aole keia o ka ma’i nana e luku nei na kanaka ma ko lakou mau alahele me he mea la e kiia ana lakou me na poka o ka pu panapana.  Aole loa pela.  A heaha ka?  Na kekahi ano ma’i ino, a he ike mau ia iloko o ka puuwai, a he ma’i hoi i ike mau ia.  O ke kumu maoli o ka hoopokoleia ana o kekahi mau ola, ola no ka loaa ana i ka ma’i haalulu ma na a-a lolo, anemia, a i ole o ke koko holowai nawaliwali ma ke kino, ame ka wali pono ole o ka ai, ame ka maikai ole o ka waihona ai.  No ka lawa pono ole i na mea ai, oia ka mea e loaa ai i ka haalulu  o na aalolo ame ka eha a no ia kumu ua hoonawaliwaliia ka puuwai no ka mea, aohe he hiki i na aalolo ke haawi aku i ka ikaika kupono.  O ka mea me ke kino maikai me ke kino lawa kupono i na mea ai, aole oia e loaa iki i na ma’i ma ka puuwai a o ka laau nana e hoomaikai i ka hana ana a ka puuwai ola no ka laau hoowali ai.
                              WAMPOLE’S PREPARATION
    Ua like ka momona o keia laau me ka hone meli, a ua loaa iaia na mea hoonoonoo ai maikai i loaa i ka Aila Cod Maemae i hana ia e makou mai ke ake paa mai o ka i’a cod hou loa, a i hulia me ke Compound Syrup of Hypophosphites ame ka Extract o Malt and Wild Cherry.  Ua hiki ke hoomaemaeia ke koko ame ke kukulu ana a kekahi kanaka mekanika i kekahi hale.  Ua olelo mai o Kauka A. D. Garay: “Ua loaa ka puka i kekahi ma’i ma o ko’u haawi ana i kau laau no ka ma’i koko holowai, Clorosis, Neurasthenia, ame kekahi mau ano ma’i e ae nana e hoonawaliwali i kekahi mea ma’i a i mea paha e loaa ai iaia ke koko inoino a ma ka lawe ana i keia laau e loaa no ke oia kino maikai a e hoomaka mai no ka momona o ke kino.” He mea keia i loaa mai ma o ka huli ana me ka nui o ka hana ame ka noeau me ka noii ana ma ka oihana hana laau. “Aole io oe e heohokala.” E loaa no ka pono ma ka lawe mua ana.  Ke kuai ia nei ma na wahi apau e na mea kuai mau lapaau.

    Mamuli o ka heihei waapa ike la Pokiulai ma Ewa ua hoopaneeia ka holo ana o na mokupea heihei no Molokai a no kekahi manawa hou aku.

    O kekahi poe Kepani i laweia mai nei mai ka moku manu mai ua hoi aku nei i mau limahana no ka mahiko o Ewa.

                               MAI PULALE I KA IKE
                                      A KA MAKA.
                                  (Mai ka aoao 1 mai.)
maluna o ko lakou mau Home.  He papa kuhikuhi ano hou keia iloko o keia Kenekuria aka ua hiki mai e noho pu me kakou a e lawe mai ana i na hana hoomaikaii i na poe hana o keia Paemoku e like me na pomaikai i loaa i na poe imi Home o Amerika Huipula.  He maikai a he kaulike i na mea apau.
    O na Aelike ua hana ia no ka $500.00 pakahi a he hiki i ka mea hookahi ke lawe i hookahi a hiki i ka iwakalua Aeike e hoopaaia no ma ka buke no ka pono o ka mea paa Aelike mamua o ka hoaie ia ana aku e hoemi mai ana hoi i na dala ana e hoihoi mai ana i ka Hui.  I ka wa e loaa ai o keia dala hoaie i ka mea paa Aelike e paa koke no oia i ka hale aina a i ole aina mahiai ana i makemake ai e kuai a na ka @ui hoi e hookaa.
    I ka wa e noi ai kekahi mea i dala hoaie e uku ana oia no ka lilo ana i lala i ka uku komo o $4.00 no kela ame keia $500.00 ana e noi ai a e hoopaa ia no ka Waihona Hoolilo, alaila e hoopaa ia no kana mau Aelike ma ka mea maa mau alaila e uku ka mea paa Aelike a hiki i ka loaa ana o kana dala hoaie.  Mahope iho o ka loaa ana o kana dala hoaie e uku ana oia i ka Hui $4.40 o ka mahina no kela ame keia $500.00 i hoaie ia aku iaia e ka Hui a hiki i ka hoihoi ia ana mai o na dala a pau o ka Hui i hoaie aku ai iaia.  He hiki no iaia ke hookaa a oi aku maluna o $4.40 i ka mahina ina oia e makemake, a ma ia e hiki ai iaia ke hookaa i kona aie i ka wa pokole.
    I ka wa e loaa ai i ka Mea Paa Aelike ke kuleana no ka hoaie dala, e uku no makou ma ke dala maoli a ma ia mea e loaa ai i na lala he kumukuai maikai e komo ole ai i ka aie mamuli o na mea i ike ole ia.
    Aole dala e hooliloia mailoko aku o ka Waihona Home koe wale no maluna o ka waiwai paa i aponoia.
                                   HOOHUI---HOAKAKAIA.
    Ma ka hoohui ana ua hoopokole loa la mai ka manawa o ke kuai ana i Home, e like me ka mea i hoakakaia malalo iho penei: He hiki i na kanaka hana elima i hoahu $4.00 i kela ame keia mahina mahope iho o ka uku ana i na hoolilo no ka ohana ame ka uku ana i ka $16.00 no ka uku hoolimalima o ka hale.
    Mahope iho o ke kamakamailio ana ike iho lakou ke hoao pakahi nei lakou e kuai i $1,000.00 Home a o na dala i loaa i kela pakahi o lakou he $200.00 ia manawa.  Olelo ae la kekahi o lakou a e hoohui i hiki ai ka loaa ona home.  Ua ike lakou ma ka houluulu pakahi e piha ana he 138 mahina mamua o ka hiki ana e loaa ona home, me ka hui pu ia o ka ukupanee o kana mau dala, nolaila ua hoohui like ae lakou i na dala a lakou a kuai aku la i home no ka Helu 1, waiho pu mai la no hoi ia i ka $16.00 dala ana e uku ana ika hale hoolimalima no ka mahina no ka waihona mawaho o na dala i hoahuia ai a hiki aku la ka lakou mau dala i hoahu ai i ke $36.00 no ka mahina, a i ka piha ana o 27 7-9 mahina ua lawa ae la na dala e kuai ai i home no ka Helu 2, alaila o ka lakou mau dala i hoahu ia ke huiia ua hiki aku i ke $52.00 o ka mahina, a iloko o 19 3-13 mahina kuai aku la lakou i home no Helu 3, a o ka lakou mau dala i hoahu ia ke hui ia ua hiki aku i ke $68,000 o ka mahina, a iloko o 14 12-17 mahina ua kuai lakou i home no Helu 4; alaila o ka lakou mau dala i hoahu ia ke huiia mau dala i hoahu ia ke huiia ua hiki aku i ke $84.00 o ka mahina a iloko o 11 19-21 mahina e kuai ana lakou i home no Helu 5.  Ma keia hoohui ana e loaa ana he home ia Helu 5 iloko o 75 mahina a e pau ana hoi i ka ukuia iloko o 100 mahina ma keia hana ana e koe ana he 38 mahina ka mana e loaa ai o ka home i ka mea hookahi ina aole i hoohuiia lakou.
    I ka pau ana o 138 mahina ka wa e loaa ai o ka home i ka mea hookahi me ka hoohui ole, e ike ana lakou ma ko lakou hoohui ana ua ukuia ko lakou mau home a o ko lakou waihona i hoohui ia ua hiki i ka $6.300.00 mawaho ae oia.  Mahope iho o ka uku ana i 50 keneta o ka mahina no na hoolilo, e koe ana ma ko lakou waihona he $5,955.00 mawaho ae o ko lakou mau home.
    Ina e hiki ana i na kanaka hana elima ke hoopokole mai i ka manawa i 8 mahina ma ka hoohui, heaha ka nui o ka manawa e koe ana ina he 1000 kanaka e hoohui ana maluna o keia papa kuhikuhi no ia kumuhana hookahi?
                                         NA UKU LIILII.
    I na poe e uku ana i ka hoolimalima a i ole ukupanee maluna o na Moraki, ke haawi aku nei makou i wa e loaa ai ona home, a i ole aina mahiai, a i ole e hookaa i ko lakou Moraki ma ka uku ana ika huina i oi ae ke emi mamua o na papakuhikuhi e ae.
                                     E LILO OE I ONA AINA.
    He mea oiaio, he mau pa-keneta uuku o ka kanaka o na Paemoku o Hawaii nei i loaa he mau home ponoi no lakou iho.  Ina he mea hoolimalima oe no kou wa e ola ana, e uku ana oe no kou home i ekolu manawa.  No keaha ka mea e malama ole ai i dala a e lilo i ona no eha home, a eia no hoi ua makemake oe i hookahi home nou, a e lilo oe i mea ona aina a e ohi ana oe ia na uku hoolimalima e like me ka nui o na dala e loaa ana ia oe i kela ame keia ia i keia wa.  E naauao: a e hooki i ka uku ana i ka uku hoolimalima.
    E nana i keia kumu hoohalikielike:
                                  KUMU HOOHALIKELIKE.
    No ke kanaka opio a i ole wahine e makemake ana e hoahu i ke dala, a e loaa ona hoopukapuka kupono, e kuai i $500.00 aelike me ke “Co-Operative Purchasing Society.”
    Uku Lala............................................................................$ 4.00
    Uku mahina $4.00 no ka mahina no 125 mahina..............500.00
    Kanaka kenta o ka mahina, 125 mahina............................ 50.00
                                                        ________
    Huina................................................................................$554.00
    Huina Hoaie mai ka Hui mai.                            500.00
    Ka lilo o ka Hoaie i ka mea paa Aelike he hookahi wale no pa-keneta (1 pa-keneta) no ka makahiki.
    O na Hoaie Dala liilii mai ka $100.00 a hiki i ka $500.00 i hoopaaia maluna o ka moraki e loaa mai ka 8 a i ka 12 pa-keneta mawaho ae o ke Komisina a ma ka 8 pa-keneta e hiki aku ana ka huina no ka makahiki maluna o $1,000.00 i ke .................$ 80.00
A me makou hoi o ka loilo wale no no ka makahiki he..........   7.20
                                                        __________
    E koe ana he......................................................................  72.80
    Ka mea hiki ke hanaia no ka $500.00 i loaa ma ka Hoalie mai ka Hui mai.  Kuai a i ole kukulu i hale uuku.
    Kumukuai...........................................................................$500.00
Hoolimalima aku $8.00 no ka mahina no 125 mahina.............1,000.00
Na auhau $5.00 o ka makahiki 12 makahiki me 5 mahina.......  62.10
Inisua Pauahi............................................................................   16.00
Hoomaemae hou ana................................................................  100.00
No ka noho ole ia hookahi mahina o ka makahiki 12 mahina..   86.00
    Huina hoolilo.....................................................................$  274.10
Hoolawe $274.10 mailoko mai o 1000.00
Koe ana ka puka i ka mea paa Aelike......................................   725.80
Koe mawaho ae o ka lilo o ka home.........................................  175.00
    Oia puka aole i hoolilo ka mea paa Aelike he hookahi keneta.
                         HEAHA ANA KA HOPENA O KE
                                KANAKA HOPE LOA?
    He nui na manao e hoikeia nei no ka hopena o ke kanaka hope loa.  aole oe e lilo ana i kanaka hope loa, aka, ina ua manao oe no kona pono, ke olelo nei makou ua malama pono ia ia e ka Waihana Koena.  Ina kakou e lawe ae a e olelo ua kaupalenaia na lala i ka 10000 a he umi makahiki ame 5 mahina mamua o ka loaa ana aku o ke kanaka hope loa.  i kona loaa ana aku ua hiki i ka 999 poe i piha ko lakou mau aelike, a e uku ana hoi i ka $3.00 iloko o ka Waihona Koena no ka pomaikai o ka poe aole i piha ko lakou mau aelike.  E hoonui i ka 999 me $3.00 a e loaa ana $2,997.  A oiai he hookahi wale noAelike aole i piha.  E loaa ana ika mea nana e paa ana i keai Aelike he $2,997 mawaho ae o kana $500.00.  E kue ana anei oe ina o oe ke “kanaka hope loa?” Ina pela iho la kona loaa iloko o na lala i kaupalenaia e nana aku heaha la ka loaa iaia ina he 20,000 a i ole 30,000 ka nui o na lala.

                            KOHO LUNAHUI O NA
                                MAHELE KOHO.
                                (Mai ka aoao 1 mai.)
    Kokua Kakauolelo----A. Fitzsimmons.
    Puuku---Charles Coster.
    Na Lunanana Koho---E. N. Devauchelle, Thos. Kakalia ame E. K. Rathburn.
    Komite Hooko---Mike Harvey, E. K. Lilikalani, W. H. Kailimai, W. Huihui ame Chas. Lake
                                MAHELE EONO.
    Peresidena--Lorin Andrews.
    Hope-Peresidena Ekahi---Capt. I. Bray
    Hope-Peresidena Elua—W. J. Stansbury.
    Kakauolelo—J. J.Hughes.
    Kokua Kakauolelo—C. K. Quinn.
    Puuku—L. H. Wolf.
    Komite Hooko—E. M. Boyd, C. K. Quinn, W. S. Fleming, J. Duggan ame C. A. Yarick.
    Lunanana Koho—E. Correra, H. Simpson ame J. J. Hughes.
                               APANA ELIMA, MAHELE EHIKU.
    Peresidena—Henry Vida.
    Hope-Peresidena Ekahi—Sam Macy.
    Hope-Peresidena Elua—Kamauoha.
    Kakauolelo—Issac Sherwood.
    Kokua Kakauolelo—Solomon Mahelona.
    Puuku—K. R. G. Wallace.
    Na Lunanana Koho—Wm. Henry, Eli Crawford ame John Inch.
    Komite Hooko—Jack Kahalekauila, Kamealoha, Issac Crockett, John Holt.
                                    MAHELE EWALU.
    Peresidena—W. C. Achi.
    Hope-Peresidena Ekahi—Sol. Kaleiopu
    Hope-Peresidena Elua—D. Kama.
    Kokua Kakauolelo—Geo. Hubble.
    Puuku—N. Fernandez.
    Na Lunanana Koho—H. Vieira Jr., J. H. Black, P. Hokii.
    Komite Hooko—S. C. Dwight, Jno. C. Lane C. B. Dwight, A. L. Lunggren ame H. J. Auld.
                                    MAHELE EIWA.
    Peresidena—J. S. Kalakiela.
    Hope-Peresidena Ekahi—J. D. Avery.
    Hope-Peresidena Elua—Herman Meek.
    Kakauolelo—A. St. Piianaia.
    Kokua Kakauolelo—L. K. Ka-ne.
    Puuku—F. T. P. Waterhouse.
    Komite Hooko—J. S. Kalakiela, A. St. Piianaia, F. T. P. Waterhouse, S. L. Kekumano, James Shaw, E. R. Adams, S. H. Meekapu, John Alapai.
    Na Lunanana Koho—L. A. Dickey, Edgar Henriques, George Kopa.
                                    MAHELE UMI.
    Peresidena—Charles J. Broad.
    Hope-Peresidena Ekahi—W. H. Crawford.
    Hope-Peresidena Elua—H. K. Poepoe.
    Kakauolelo—Wm. K. Issac.
    Kokua Kakauolelo—S. K. Maialoha.
    Puuku—Wm. H. Mahuka.
    Na Lunanana Koho—D. Crowningburg, A. D. Bolsterm Paiaina.
    Komite Hooko—Joe Meard, G. B. Mahelona, C. On Tai, D. L. Akwai ame S. K. Maloi.
    He kanawalu-kumamakahi ka nui o na balota i hookomoia ae ma ke koho balota o ka Mahele Elua, Apana Koho Elima a o keia papainoa malalo iho nei na lunaui i kohoia:
    Peresidena, George Kekauoka; Hope-Peresidena Ekahi J. Kekuku; Hope-Peresidena Elua, L. K. Naone; Kakauolelom H. K. Oana; Puuku, L. B. Nainoa;Na Lunanana Koho, L. M. Keanu, John Parker ame Hamana; Komite Hooko, R. C. Lane, Jim Aylett, George Akao, S. D. Nuuhiwa ame M. Kaanaana.
                                 MOKUPUNI O KAUAI.
    Ua koho ae ko Waimea, Kauai, ma ka Poaono i hala i keia papainoa malalo iho nei i mau lunanui no ko lakou Mahele Koho:
    Peresidena, Francis Gay; Hope-Peresidena Ekahi, J. K. Kapuniai; Hope-Peresidena Elua, Henry Charman; Kakauolelo, W. O. Crowell; Kokua Kakauolelo, W. Wright; Puuku, Mr. Rosenbledt; Na Lunanana Koho, A. McLane, Nawai B. J. Rice; Komite Hooko, B. D. Baldwin, Luka Nakapaahu, C. W. Smith, George Kauai, Kahalau.
    Ma Hanapepe, ua waeia ae keia papainoa i lunanui no ko laila Mahe Koho:
    Peresidena, H. H. Brodie; Hope Peresidena Ekahi—I. Kapukui; Hope Pereidena Elua, Wm. Kruse; Kakauolelo, K. W. Kinney; Kokua Kakauolelo, Solomon Hanohano; Puuku, J. Palama; Komite Hooko, Walter D. McBryde. J. McKechnie, J. I. Silva, W. F. Sanborn, Chas, Kahee; Na Lunanana Koho J. Kamanuwai, Malani Hamauku.
    No Koloa, ua waeia ae keia mau inoa i mau lunanui no ia Mahele:
    Peresidena—P. McLane.

    Hope-Peresidena Ekahi—Wm. Turnbull.
    Hope-Peresidena Elua—M. A. rego.
    Kakauolelo—J. P. Spalding.
    Puuku—Chas. Wilcox.
    Komite Hooko—T. R. Neal.  C. E. Miller, Dr. C. R. McLean, John Wilcox, Geo. Moohini.
    Na Lunanana Koho—W. E. Kerr, Wm. Brown, Judge D. Kapahu.
                                           MAUI.
    Ma Maui, i ka Malu Ulu o Lele, ma ke koho ana o ko laila Mahele, ua haule ka loio i ke kahunapule.  O keia malalo iho na inoa i koho pono ia:
    Peresidena—Sam. Kapu.
    Hope-Peresidena Ekahi—H. B. Wilkins.
    Hope-Peresidena Elua—W. Henning.
    Kakauolelo—G. K. Keawekahu.
    Kokua Kakauolelo—Wm. Kaluakini.
    Puuku—Chas. L. Scrimger.
    Na Lunanana Koho—Hy. Dickson, Edw. Waiaholo, A. Blake.
    Komite Hooko—A. N. Hayselden, Hon. Phillip Pali, J. M. Ihihi, Geo. H. Dunn, C. R. Lindsey.

                                 HUI O OKU ME KUROKI
                                    (Mai ka aoao 1 mai.)
    LADANA, Iune 28.—Ua hoikeia mai nei ua ili ae kekahi mokukaua o Rukini ma ka Puupohaku Tiga ma Poto Ata.
                             NA LONO KAUA O KA LA 29.
    TOKIO, Iune 29.—Mahope o ke kaua ana no eono hora ua haulehia iho la he pualikoa Rukini o elima bataliona e kokuaia ana e elua regimana o na koa kaualio.  Ua hoauheeia aku na Rukini mai Fenshuiling no Siuyer. Ua make o Mekia Oba ma keia kaua.
    HAICHENG. Iune 29.—Ke manaolana ia aku nei e ala mai ana kekahi kaua i keia la ma kahi e kokoke ana i Siumoucheng.  Ua hala ae na Kepani ma Dalinhill he iwakalua mile ma ka hema o ko Rusia kahua.
    ST. PETERSBURG, Iune 29.—Eia ke nee nei o Kuropatkin no ka akau ma kahi o ke alahao.  I kona manawa e hiki aku ai i kahi kupono ke manaoia nei oia ka manawa e ala mai ai kekahi kaua koikoi.  Eia o Kuroki ke nee nei no ke komohana a eia o Oku ke hahai kokoke aku nei mahope ona.
    He elua mau kiu Kepani i hopuia ae ma Narva me na palapala aina o ka aekai o Balatica.
    NEWCHWANG, Iune 29.—Ke eueu hou mai nei ka poe powa.
    SEOUL, Iune 29.—Ua lono lauahea wale ia ae ua oili hou ae na mokukaua Rusia o Vladivostok iwaho a ke holo hele nei i ka moana.
    TOKIO, Iune 29.—Ua loaa mai nei he lono i hooiaio ole ia mai maanei ua lilo pio ae nei i ko Iapana mau pualikoa he elua papu o na Rukini ma ka hema o Poto Ata.
    ST. PETERSBURG, Iune 29.—Ua hoikeia mai nei ua hookui aku ka mokuhao Netromenia i ka mokukaua Navarin ma Cronstadt.  Aole i ikeia ka nui o ka poino i kau aku maluna o keia moku.
    He iwakalua-kumamakahi poe i piholo i keia la mamuli o ka piholo ana o ka mokuluu Delfin i ka manawa e hoaoia ana keia moku e na aliikoa Rukini.
                          NA LONO KAUA O KA LA 30.
    LADANA, Iune 30.—Ua hoikeia mai nei ua lilo pio ae o Kaichau i na Kepani mahope o ka hakaka ikaika ana.  Ua hui ae nei ka pualikoa elua me ka pualikoa ekahi o na Kepani a ke akua nei ma ke kaua loihi o 120 mile huli alo.
    ARISA, Iune 30.—Ua hoikeia mai nei ua noi ae nei o Rusia ia Farani e ae ia aku kona mau mokukaua o ke Kai Balatica e hoopiha lanahu ma ko Farani mau awa kumoku oiai keia mau moku e holo aku ana no ka Hikina.

    O NA MAI KAU LA o ia ko na keiki enemi ino loa a o ka hoa paio hoi o na makuahine.  Nolaila o ka loaa koke ana o ka laau ame ka hoohana koke ana o ia ka hana pono e hana ai.  O ka laau Chamberlain’s Colic, Cholera and Diarrhoea Remedy, ina e haawi koke ia e like me na kuhikuhi e loaa koke no ke ola.  Ke kuai ia nei ma na halekuai laau apau.  BENSON, SMITH & CO., na Agena ma Hawaii nei.

                                  HOOLAHA HOOKO MORAKI.
                             HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI
                              A KA MEA MALAMA PAA MORAKI.
                                      JOSEPH FERNANDEZ

    Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha ma ka pono o ka mana o ke kuai i hanaia iloko o kekahi moraki i ka la 7 o Sepatemaba, A. D. 1899, i hanaia e Joesph Fernandez ame Mrs. M. Fernandez kana wahine mare, no Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, ia William C. Achi o ka moraki hoi i oleloia ua kakau kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope Aina iloko o Honolulu, iu olelo mua ia ae nei, iloko o ka Buke Helu 199, aoao 113 a ka aoao 115 a o ua moraki nei i oleloia ua hooliloia aku ia Cecil Brown Kahu, mai ia William C. Achi aku i oleloia ka mea paa moraki ma kekahi palapala i hanaia i ka la 13 o Sepatemaba, A. D. 1899, a i kakau kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope Aina i oleloia iloko o ka Buke Helu 199, aoao 155.—o Cecil Brown i oleloia, Kahu, ka mea malama moraki i olelo mua ia ae nei, ke manao nei e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu i uhaiia iloko o ka moraki i oleloia e hoike ana, o ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee i ka manawa e uku ai.
    Ke haawi pu ia aku nei ka hoolaha o na aina pakahi apau, na hale noho ame na waiwai hooilina i hoakiakaia iloko o ka moraki i oleloia e kualia aku anama ke kudala akea ma na keena kudala akea ma na keena kudala o James G. Morgan, ma Alanui Kaahumanu, iloko o Honolulu i olelo mua ia ae nei ma ka Poaono, la 30 o Iulai, ma ka hora 12 awakea o na la la i oleloia.
    O ka waiwai i hoopaaia iloko o ka moraki i oleloia oia ka Apana 16 iloko
           (top of next column)  HOOLAHA HOOKO MORAKI.
o ka Mahele-aina o Pawaa (Pawaa Tract) i Honolulu i olelo mua ia ae nei a i hoomoakaka pono loa ia iloko o ka palapala-aina o ka Mahele-aina i oleloia i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 178, aoao 304 ame 305, a i hoakaka pono loa ia e like me keia malalo iho:

    E hoomaka ana ma ke kihi Hikina o keia apana, oia no hoi ke kihi Akau o ka Apana 15, a holo e like me ia malalo iho:

    1.  Hema 19* (degrees) 43’ Kom. 144.2 kapuai ma ka Apana 15;
    2.  Akau 68 *(degrees) 52’ Kom. 75 kapuai ma ka Apana 19;
    3.  Akau 19 * (degrees) 43’ Kik. 145 Kapuai ma ka Apana 17;
    4.  Hema 68* (degrees) 32’ Hik. 75 kapuai ma ke alanui Beritania a hiki i kahi i hoomaka ai nona ka iliaina o 10,483 kapuai kuea oi iki a emi mai, a oia no hoi ka aina i hooliloia i ka mea moraki mai ma ka palapala kuai o W. C. Achi, i hanaia i ka la 7 o Sepatemaba, 1899, a i kakau kope ia iloko o ka Buke 198 aoao 393 ame 394.
    Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi a ma ka aoao o ka mea kuai na lilo palapala apau.
    Hanaia ma Honolulu, Iune 28, 1904.
                                        CECIL BROWN, Kahu.
    Mea Malama Moraki o ka Mea Paa Moraki.
    No na mea i koe e ike ae ia Cecil Brown, Kahu, Mea Malama Moraki o ka Mea Paa Moraki ma kona keena Helu 97 Alanui Kalepa, Honolulu.
                              3022—July 1, 8, 22, 29.

                               HOOLAHA MANAO PANUKU A KUAI
                                    A KA MEA PAA MORAKI.
                                       MANOEL DE SOUZA.
    Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha ma ka pono o ka mana o ke kuai i hanaia iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la 18 o Mei, 1901, e Manoel de Souza ame Elena de Souza, kana wahine mare, no Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, ia Cecil Brown, Kahu, he moraki hoi i kakau kope ia iloko o ke Keena Hoona Aina o ke Aupuni iloko o Honolulu i olelo mua ia ae nei iloko o ka Buke Helu 221, aoao 407, 408, ame 409, o Cecil Brown i oleloia, Kahu, ke manao nei e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu iloko o ua moraki nei i uhaiia, e hoike ana, o ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee i ka manawa e uku ai.
    Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o na aina pakahi apau loa, na hale noho, ae na waiwai hooilina i hooakakaia iloko o ka moraki i oleloia e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, Alanui Kaahumanu, iloko o Honolulu i olelo mua ia ae nei, ma ka Poanono, la 30 o Iulai, 1904, hora 12 awakea o ka la i oleloia.
    O ka waiwai i hoopaaia e ka moraki i oleloia oia kela apana a mahele o ka aina e waiho la i Kewalo, Honolulu, Oahu i olelo mua ia ae nei, a i hoakaka pono loa ia e like me ia malalo iho:

    Oia no hoi ka Apana helu Iwakaluakumamaono (26) iloko o ke kuea eono (6) i ikeia ma ka palapala-aina o na Apana o Kewalo, Honolulu, e like me ia i hanaia no Chas. S. Desky a i hookomoia iloko o ke Keena Hoona Aina ma ka la 20 o Ianuari, 1897, iloko o ka Buke Helu 162, aoao 222 a hiki i ka 227, a i hoakaka hou ia aku ma ke ano oia ka hapa o ka aina i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 5716, L. C. A. 10605, a o ia no hoi ka la 12 o Aperila, 1897, a i kakau kope ia iloko o ka Buke 168, aoao 289 ame 290.
    Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke gula Amerika no hoi a ma ka aoao o ka mea kuai na lilo palapala apau.
    Hanaia ma Honolulu, Iune 28, 1904.
                                             CECIL BROWN, Kahu.
                                                    Mea Paa Moraki.
    No na mea i koe e ike ae ia Cecil Brown, Kahu, Helu 97 Alanui Kalepa, Honolulu.
                                3022---July 1, 8, 15, 22, 29.

                                HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI
                                     A KA MEA PAA MORAKI.
                                                AH FAT.
    Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha o ka mea nona na inoa malao iho nei, na Mea Paa Moraki no lakou na inoa i hoopaaia iloko o kekahi moraki i hanaia e Ah Fat o Kohala, Mokupuni o Hawaii, ame Ting She Ah You ia Tong Wing Wai, Tong Sing Yee, San Wai Tai ame Tam But San, he poe hoa hui malao o ka  inoa hui o Wing Wo Chan & Co. i hanaia i ka la 23 o Sepatemaba, A. D. 1901, a i kakau koepia iloko o ke Keena Hoona Aina o ke Aupuni ma Honolulu, iloko o ka Buke Helu 227, aoao 155 ame 156, ke manao nei, mamuli o ka mana kuai i hanaia iloko olaila, e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu i uhaiia, e hoike ana, o ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee iu ka manawa e uku ai.
    Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai paa i hoopaaia iloko o ka moraki i oleloia e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, alanui Kahaumanu, Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, ma ka Poaono, Iulai 30, 1904, ma ka hora 12 awakea.
                                      HOOLAHA HOOKO MORAKI
    O ka waiwai i hoo@@@ moraki i oleloia a e ku@@@  like me ia i olelo @@ keia malalo iho.
    1.  O ke@a mahele a@@@ e waiho la ma K@@@ kupuni o Hawaii, @@@ o ka R. P. 6292 L. C. A. @@@ heana a i hoakakaia @@@ pala kuai o Alapai ia @@@ i Novemaba la iwakea@@@ A. D. 1884 a i kakau kope @@@ Keena Hoona Aina iloko @@@ aoao 262.
   2.  O keia mahele o ka@@@ e waiho la i Kaauhuhu K@@@ puni o Hawaii oia no @@@ ka R. P. 6292 L. C. A. @@@ heana a i hoakakaia iloko @@@ pala kuai o Georgi K@@@ Kona i hanaia i Ianuari @@ maono, A. D. 1889, a i ka@@@ iloko o ke Keena Kakau K.@@ iloko o ka Buke 111, aoao@@@.
    Ma ke dala kuike ka @@@ ma ke dala gula Amerika @@@ ka aoao o ka mea kuai na @@@ apau.
    No na mea aku i koe e @@@ A. Dickey.  Helu 39 Hema @@@Honolulu ka loio o ka poe @@@ TONG WING WAI, TONG @@@ SAN WAI TAI, ame @@@ SAN, na hoa hui malalo hui o WING WO CHAN &@@@
                                                         Poe @@@
            Hanaia ma Honolulu, Iune @@ 1904.
                                          3022-July 1, 8, 15, 22, @@

                                HOOLAHA MANAO E PANIKU

                                              KE KUAI.
                                         JAS. A. ALLEN.
    Malalo a ma ka pono o ka @@ ke kuai i hanaia iloko o kek@@@ @@raki, i ka la 2 o Iune, 189@ @@@ ena o James A. Allen o Honolulu @@ kupuni o Oahu, Teritori o Haw@@ Moraki Mai, ia Samuel C. A@@@ nolulu no i oleloia.  Mea Paa M@@@ i kakau kope ia iloko o ke K@@@ na Aina o ke Aupuni iloko o @@@ Helu 160, aoao 446-448, o ua @@@ hoi i oleloia ua hooliloia aku @@@ Hooko malalo o ka Palapala @@@ o S. C. Allen i oleloia, mea i @@@ Allen & Robinson Limited @@@ Hawaii, ma kekeahi palapala @@@ i Iune 2, 1904, a i kakau kope @@@ o ke Keena Hoona Aina i olelo@@@ o ka Buke Helu 259, aoao 146-@@@ ua moraki nei hoi i oleloia ua @@@ hou ia aku e ka Allen & R@@@ Limited, i oleloia i ka Hawaii@@@ & Improvement Company, Lim@@@ hui i kukuluia a e ola nei mala@@@ kanawai o ke Teritori o Hawaii @@@ kekahi palapala i hanaia i Iune 1@@@ a i kakau kope ia iloko o ke @@@ Hoona Aina i oleloia iloko o ka Helu 259, aoao 165-166, a mamul@@ Mokuna XXXIII o na Kanawai olelo o 1874, oia hoi, “He Kanapili ana no ke kuai o ka waiwai @@rakiia me a Hoopii ole ame ke @@@ oha o ke Kuai ame ke “Kanawai@@@ kuna IX o na Kanawai Ahao@@@ 1890) e pakui ana ia mea hookahi. @@@ Hawaiian Land & Improvement @@ pany, Limited, i oleloia ka mea @@@ ma o ka moraki i oleloia, ma k@@@ haawi nei i ka hoolaha no ka r@@@ e paniku i ka nmoraki i oleloia @@@ kumu i uhaiia, e hoike ana, o ka @@@ ole ia o ke kukupaa ame ka uku @@@ i ka manawa e uku ai o ka pa@@@ aie o ka mea moraki mai i ole@@@ pili aku a i hoopaaia e ka mo@@ oleloia.
    Ke haawi pu ia aku nei no h@@@ hoolaha o na aina pakahi apau @@@ na pahale i hoopaaia a i hoak@@@ iloko o ka moraki i oleloia ame @@@ na hou maluna iho, e hoakakai @@@ mahope iho nei, e kuaiia aku @@@ ke kuala akea ma na keena k@@@o James F. Morgan, Alanui K @@@ manu, iloko o Honolulu, ma ka P. @@@ ka la 30 o Iulai, 1904, ma ka h@@@ awakea o ka la i oleloia.
    O ka waiwai i hoopaaia e ka n@@@ i oleloia a i manaoia e kuai ku@@@ aku e like me ia i olelo mua ia @@@ oia keia:
    O kela poe apana, a mahele @@@ aina e waiho la i Pearl City (Ma@@@Ewa, Mokupuni o Oahu, Teritori @@@ waii, i ikeia na Apana Helu @@@ mamalima (15) Umi-kumamaono @@@ ame Umi-kumamahiku (17)iloko @@@ Kuea Helu Umi (10) i ikeia m@@@ palapala-aina o Pearl City (Ma@@@@ i oleloia i hoomana a aponoia e k@@@ hu Railway & Land Company, i l@@@ kope ia iloko o ke Keena Hoona@@@ i oleloia iloko o ka Buke 121, aoao @@@ 245, a oia no hoi ka aina i hool@@@ ka Mea Moraki Mai e ka Oahu @@@ way & Land Company ma ka pal@@@ kuai i hanaia i Maraki 25, 1892, a @@@ kau kope ia iloko o ke Keena @@@ Aina i oleloia iloko o ka buke 136, aoao 100-111.
    Ma ke dala kuike ka makem@@@ ma ke dala gula Amerika no hoi @@@ ka aoao o ka mea kuai na lilo pa@@@ apau.
|    No na mea i koe e ike ae ia @@@ & Marx. Stangenwald Building. @@@ lulu, na loio o na mea malama @@@ moraki.
    Hanaia ma Honolulu, Iulai 1, @@@
                HAWAIIAN LAND & IMPR@@@MENT COMPANY, LIMITED
                                              Mea Malama o ka Mo@@@
                               3022- July 1, 8, 15, 22, 29.

(TWO COLUMN BOXED ADD—LARGE PICTURE WITH UPPER TEETH DRAWN WITH CROWNS SHOWING)
   
    Heaha hoi kou mea e hoohemahema nei i kou mau niho?  Ua kua@@ makou i ka makou mau lako hana niho ma ke kuai kukaa a nolaila he hik@@ ia makou ke hana me ka uku haahaa.  Ke hoopaa nei makou o ka mako@@ mau hana apu e maikai ana.  He wahine ko makou kokua.  Aole auha@@ no ka nana ana.
                          NA KAUKA HUKI NIHO NOHAU
                   Na Hora hana, 8 a hiki i ka hora 5.  Na La Sabati, 9 a 12
           215 ALANUI HOTELE, E HULI PONO ANA I YOUNG HOTELE@@