Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 40, 6 October 1905 — KULANA Ka Weli o Damaseko. KA HOOKO MOEUHANE A KA U'I ULINA. [ARTICLE]

KULANA

Ka Weli o Damaseko. KA HOOKO MOEUHANE A KA U'I ULINA.

MOKUKA 1. KA n I'L-INA. I>amaseko! Oia kekahi o na kulauakauliale kaliiko loa maluna iho o ka ili liualalai o ka honua nei. a oia no hoi kekahi b na kuianakauhale r»ani; —kahi i noho ai ka mana, a o ka halepapaa hoi o ka waiwai;—oia kokahi o na kihapai nani o ka honua, kahi hoi o na 'lii ame na kauwa e kaana like ai i ka nuu ana i na huaai niomona ame ke ala o iki j»ua nani. a kahi hoi a ka peni a ke kanaka kaliakii e haaiele ole ilio ai i ka hookulu ana i kekahi iihi o kana pena kaha-; kii ame ka moeuhane ana iioko o kona nani. O ua Dajna.seko la o ke au kahiko ua nee aku la ia a nalo aku no ka wa mau loa. j O Eoiama, ka Moi Keikiole oia ka mea e noho ana ma kona no-| hoinoi. l'a hala iaia na makahiki he kauaono. Ca halii iho ka ohu hiua ma kpna lauoho ame kona nmiumi, a o kela kino pololei oj na hi i ha!a aku ua pelu iho'o nawaliwali no hoi. Eia nae aole na ka| nui o kona mau makahiki wale no i hookaumaha iho iaia, Ua hoo-j paia oia'e.na pilikia lie nui wale. a i mea e nalohia ai kona kaumaha ua lilo aku oia iioko o ka puni lealea. Mamua aku- he kanaka oluolu oia a liana i ka mea kaulike. i keia wa ua lilo ae oia i kanaka lioo-, kauinaha a hana i na mea ponoole. a he lehulehu na manawa ana i hana ai i na hana aloha ole. j Iloko o kela manawa e iho aku ana kona mau la me Xiolopua,j me koua kino oohu, aia hoi e noho ana oia maluna o kona nohoalii oia wale no, a ike koke iho la oiu e hiki niai ana ka nianawa e lilo aku ai keia nohoalii ame ke kalmmu o Damas»i'ko i ka lima o kekahil mea maliliini. Aia iloko o koha halealii he kanalima ka nui o kana mau wahin*emare; eia nae aole he keiki! Ua lilo mai iaia na wahine' u'i o Damasekp e like me ke kanawai; ua liaawi mai na aupuni o' Pei 4 usia, Amenia ame Greece i ko lakou mau kaikamahine nohea ej puiliiii e kona mau lima palupalu; eia nae iloko o koua halealii aolei loa i ae mai o Alahe e hoopuka mai i keiki nana e noho aku i konai nohoalii. j Maloko o kekahi o na keena naui loa o kona halealii, i uhiia hoil kona mau niea hoonani me ka wahi gula, e, 110110 ana ua moi nei. i ( kekahi la. Ua aneane i kanw.alii o ke awakea, eia nae o kona ana mai 110 ia mai kona hiamoe ana. Hookaawale aku la oia i ke, kiaha waina mai kona alo aku, a e kawele ana hoi oia i kona nuku! me ke kawele papaaina, oia ka manawa a Ahoula Casema, kona ku- ! hina nui-i komo aleu ai iloko o ua rumi la. He kanaka keia i hiki aku ka nui o kona mau makahiki i ke kanaha, a he ano oohu 110 kona, ki?io, i loaa paha hoi mamuli o koiia kulou hoohaahaa mau ana imua' o kona haku. ' - | >V E ka haku. ke aloha aku nei wau ki oe me ka pule aiue ka hoo f uiaikai ana ia oe," wahi a Ahoula i paue aku me kona kulou hoohaa-j haa ana aku. ) "Ke apo aku nei wau i kau, e kuu Ahoula inaikai."-i panai akn ai ka moi, nie'kona minoaka iki ana iho; 4, a e noho iho oa ilalo. O kaua wale iho no keia, a aole hoi lie mea nau e ku ai iluna. Ke ku-: 010 loa aku nei kaua, e Ahoula, a eia ke nalo aku nei ka ikaika o ko' kaua mau la." I "Ae, e kuu haku; aka-e haawi mai i manaolana iloko o'u e nui ana ka hauoli e waihoia mai ana imua ou. M j u AoIe, aole. e Ahoula—aole he hauoli ana aku i koe no'u. Aka nou he nui io no. līe mau keiki kau. O ka waiwai au i houluiilu iho nei aole lakou e kiolaia aku aua i na lima o na malihini." j "K kuu haku, aole i hiki mai i ka hopona o kou ola ana. Owai e hiki'ke ha'i mai i na hooiwmiaikai ana a na Lani e haawi mai ai maluna ou?" i k, Aole loa e loaa mai aiia ia*u he pomaikai, e kuu Ahoula—aole' he pomaikai oiai wau e noho keiki ole ana, a ua ]>aa hoi ka puka o ka lani mai,ka haawi ana mai i keiki na'u. 5 * 1 "Maj manaoiana loa oe pela, e kuu haku alii. Ua nui na mea' kamahao i ala mai; a malia paha o hoea hou mai no na mea kamahao." i 4% Aka nae. aole loa e ala mai kekahi niea kamahao i like me ka kaua e manao nei." ; , "Ile mea hiki ole ia ia kaua ke ike. ,J I 4, E Ahonla (\issema, no keaha hi oe i nana mai ai ia'u m«_* ko'u

! helehelena auoe? >"o keaha h<i»i ke kau ana o kuu mau mannmanai iima maluna o ko'u iae. me he mea la aia lie innu nuonoo auo iloko |olaiia? "Heaha la ua mea la?" •*He iraio, e kwn haku, eia me he noon»x» * h'eiiha la ua mmnoo la?" -Ina wau e hoike akn ana l ua maimo la. he uiea pono ia o« ke hcH>lohe mai i ka mwi e kamailio aku aua uo kou hookahi wale iho no." "K hooiohe aku no wan ia oi\ e kun At>ou!a maikah e like me ko n hoolohe ana aku i kekahi lamloha niaikui loa a'u e hilinai ai. Ano, e lioike mai. v "E kuu haku. ua ike anei oe i kuu kaikamahine?" v O Ulina anei kau e manao nei?" "Ae." Ae ? e kuu Ahoula ua ike no wau iaia. a ke kau nei imua o*u kona nani lua ole.'\ A i ka manawa a ka moi i hoopuka ai i keia mau olelo ua hoomaka mai la e koikoi kona hx>; hohoio ao la ka uia ma kona papaiiua. a mohala ae la no hoi kona mau maka. "ta kau io aku kuu mau maka īualuna ona, a ua like k«»*u ike aua aku iaia nre kekahi moeuhane i maalo ae imua o ko*u maka naua e hoike ; mai aua ia'u i ka moowiua lea o na u'i a'u e mahima uei ma ko'u luJtmlii. ll'e i hala ae nei, e kuu Ahoula maikai. na loaa | mai ka manao iloko o'u e noi aku iaia i wahine na'u; eia nae aole j wau iae e kaa ia mea maluna o-ko'u lunaikehala.' He opiopio loa ! oia o\\au hoi na kahiko loa—a ooe no hoi ko*u hoaloha a kulūkuhi i puuone hoi, Aka, lieaha kau i manao ai e lioike inai imna? u | "Ua moe o l'lina i kekahi moeuhane kamahao. e kuu liaku— |he moeuhane hoi i pakolu kona hoi k a ana mai imuw nna. Oka manawa mua loa ana i moe ai i ua moeuhaue la he el na pule i hala ae iiMi. He elima ia mahope mai; loaa hou no iaia ua moe la; aina la , elima 110 hoi maho|>e ua lioea hou mai la no ua moe la. Ua nioe iho ( oia ua hoolilo ae oe inia'i wahine nau, a ua hanau mni oia he keiki- | kane nau." i "I'ela anei i moeuhane ai o Ulinn?" i hooho ae ai o Ilorama, me • ka naka haalulu ana 110 hoi o kona kino hoiookoa. . " % Ae, e kuu haku." ! "Heaha ka mea i loaa mai iaia ma ua meeuhaiie la?" | "Heaha kou manao ma ia ninau?" { "Oia hoi Pehea la oia i kona mauawa i hoike mai ai iua moe- , uhane la." | '*Ua hoike mai oia me he mea la aia no lie manao iloko oua nioe. | uham 1a. ,? ; "I'ela! i pane mai ai ka moi, me kona iiui auoe; "aka nae ua īiamailio mai anei oia me he mea la e haawi io ana no oia iaia iho e like me ia aua i ike ai iloko oka moeuhane? E lilo mai anei oia i i wahine na'u?" I Ke manao nei wau, e kuu haku, iua i manao oia e ku-e i ka niare ana nie oo ina paha aole no oia e lioike mai ia mea. Ua hiki ia oe ke hele aku e ike iaia, a ninan aku iaia ia ninau." 1 U E Ahoula ,Casema,.ua haawi mai oe i ola hou a i manaolana ho i iloko o'u. Ina e lilo mai ana o Ulina i wahine mui. oka loaa iio-ia ia'u he ola hou ana. Eae mai e ike koke aku wau iaia. Aka • kali. E ninau al'u ana wau ia oe i hookahi ninau. E hiki ana an.'i iaui ke haawi lilo mai i kona' aloha piha 110*0. Aole am»i e hoanoe ia kona manaolnna mamuli o kekalni inanao aloha i lilo mua aku ia ha'i? 'Ke ninau aku nei wau i keia ia ot» e Al-oula, no ka mea aole wam i makemake e hoahewa aku iaia. Ina ua lilo mua aku kona puuwai "Aole oe e hoopnka hou inai i kekahi olelo," 1 kalmmaha aku ai kona kuhina,-"ua maopopo no ia'u kou manao, aua hiki »a*u ke lioike pilia aku ia oe. Aole loa i aloha aku ka'u kaikamahine i kekahi mea, koe wale iho no4vona mau inakua. Ua malama iho maua iaia mai ko waho mai. a aole hoi oia i lioike ae i kona makemake e wawahi iho ia rula. 3la ka hooookole ana ae, e kuu haku, aole loa oia i hui aku me kekahi kane. koe wa!e iho 110 owau ame kona makuakane, ko'u kaikaina hoi." "E hele aku ana wau e ike iaia i keia la 110. e Ahoula. E hiki aku ana wau i kou hale." Ua hiki no ia Ahoula ke lawe mai i kana kaikamahine i ka halealii, eia nae aole iae mai ka moi. I a kahea aku ia oin i kaua mau kauwa e kokua mai, iaia ma ka hoomakaukau ana iaia ih<», a iaia i makaukau iii ua heleaku la oia ma kana huakai. I a hookipaia aku la oia e Ahoula Casema 110 kekahi o na i umi iloko loa o kona hale, ai ka maha ana iho o ka inoi.ua kauohaia aku hi, ke kaikamahine « hole mai. (Aole i pau.)