Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIV, Number 15, 13 April 1906 — Page 2

Page PDF (1.35 MB)

This text was transcribed by:  Melissa Eskaran
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA HOONANEA O KA MANAWA.

 

“He Keiki Au, Aole He Kaikamahine.”

 

(He Moolelo Pokole o ka Hoopakeleia ana o ke Kaikamahine i Aihueia ma ke Kaiwaenahonua.)

 

MOKUNA II.

 

KE HANA KEIKIKANE.

 

            “He moolelo oiaio keia,” wahi a ke kanaka wehewehe moolelo, “a aole no hoi keia o ka manawa mua.  No ka mea, he nui no kaikamahine i aihueia e keia kapena na kona haku.”

            “A he kanaka lapuwale maoli no oia,” wahi a Makameona i hooho ae ai me ka pii pu ana ae o ka ulupuni o ka huhu iloko ona.

            “Pela, a oia maoli no kona ano.  He kanaka no hoi oia hoihoi ole ia e na hoa makaainana ona me he mea la aole oia i pili i ke Salutana.”

            “A e lawe ana lakou iaia i Konesetinopela?” i ninau aku ai ke kapena.

            “Ae, e kali wale ana no makou o ka pa mai o ka makani hikina-akau.”

            “A hiki anei ia oe ke hookokoke aku – e pili aku ai no ma kona aoao i hiki ai ke hoopakele iaia?”

            “He kanalua ko’u no ia mea,” wahi a Bodarika, “no kamea, he moneka ka mea nana e kiai nei iaia, a iloko o ka lumi paa e hoopaaia nei.  O ka mea wale no i maka’uia ai oia no kona lawe ae i kona ola.”

            “Pehea la e hiki ai ke hoopakele iaia?” i ninau aku ai ke kapena.

            “Aole e hiki ia’u ke limaikaika aku i keia kapena, me kela mau pukuniahi o ka papu e kaupono mai nei.  Ina aia keia kapena malalo o ka hana ekaeka o keia Murada, alaila, aole e nele ke ku-e pu mai maluna o’u.  Ua ike no wau, o na hana o kei ano na ke kuhina ia e hooponopono mai, nolaila o ka hana kupono a’u e hana ai oia no ka hoouna olelo aku iaia a nana ia e waiho ae i ke Salutana a’u e manao nei, aole e ae ku poo-aupuni no keia hana, ina no na ke Keikialii Murada ia mau hana.”

            “Manao au aole e hikiwawae ana ka hoopakele ana i ke kaikamahine ina i ke kuhina kakou e ike aku ai,” wahi a Bodarika i hoomaopopo aku ai.  “Manao au, ina e lohe-e lakou keia hana hookahuli i keia lawe ma-lu a aihue wahine, aole e nele ko lakou huna iaia, e hiki ole ai ia kakou ke hooiaio.”

            “A he manao anei kahi au no ka hoopakele ana?” i ninau aku ai o Makameona.

            “Ae sa.  Ma ka manawa no a’u i ike ai i ke kulana ame na ano o keia kanaka opio e ukali nei ia oe, oia no ka manawa i loaa ai ka’u papahana.”

            “A heaha kela?” wahi a Makameona.

            “E hoomaopopo oe,” ia Bodarika i wehewehe aku ai i kana papahana, “he opio nanaina u’i kona, ano like me ke kaikamahine.  Ina e hoaahu oe iaia me ka lole wahine a ina e akamai kana hele ana, malia o aihueia oia e ke kapena ke ike oia i koianei wahine u’I, aole o’u kanalua, e kauoha mai no oia ia makou e lawe malu malu iaia no ka mokupe’a.”

            “E Bodarika, he papahana noeau loa kau, aka, he papahana keikikane maoli nae.  He hana keia o ka wiwoole.  Heaha kau pane e Mr. Li?  Hiki anei ia oe ke hana?”

            “Hiki no ia’u ina pela kou makemake,” wahi a ka opio i pane aku ai me ka leo malie.

            “Alaila aole he manawa aku e hoohala wale ai, a e hoomakaukau oe iaia a e hui ae me a’u ina ka hokele i ka hora eiwa ponoi o ka po o ka la apopo.  A e manaolana aku kakou i ka pa koke ole mai o ka makani o ke kukulu hikina-akau.  A ke hi ae kakou, a i kuu manawa e ue mai ai ia oe e huli loa ae nohoi oe i ike pono ai ke kapena i kou helehelena a e nana hooha’I mai no hoi oe iaia.  Maopopo?”

            “Ae.”

            “Apopo hora eiwa,” whai a Bodarika i hoomaopopo aku ai, a emoole ua nalowale aku la oia iloko o ka pouli o ka po.

            “Ina kaua e Mr. Li,” wahi a Makameona, a hoomau aku la laua i ka hele ana imua ma ke alanui aupuni nui.

            “E hoomuao oe e Mr. Li,” wahi hou a ke kapena, “he oki puu na Tureke.”

            “Aole au i manao e hana mai ana lakou ia’u pela, aka, e hoolilo no lakou ia’u ma ke ano he kauwa ina e keia ana keia hana.”

            Ma ko laua hoomau ana, ua hiki aku la laua i ka hale o ka akena, kanikela, kahi o na aliikoa Amerika, e hauoli mau ai ke lele iuka o ka aina.  Ua noi aku la o Makameona i ka akena e huna ia Li iloko o kona hale, a e hoaahu iaia me ka lole wahine Helene.  I ka lohe ana o ka akena i ka manao nui o ka hana i makemakeia e lawelawe ua haawi koke aku la oia i kona ae me ka nui kamahao no keia hana keikikane; ame keia ike ua hoomanawanui iho la oia i ka malama malu ana i keia hana nui; a huli hoi aku la no hoi o Makameona ma.

            “E Rodane,” wahi a Makameona i pane aku ai ia laua i kau aku ai iluna o ka mokukaua Osipi: “ua like maoli loa no oe me ke kanaka Ikalia hanohano, aole anei pela?”

            “Owau?” i hooho ae ai o Rodane.

            “A he akamai anei oe i ka olelo Ikalia?”

            “Ae sa.”

            “He hana ka’u i makemake ai nau e hana a oia kou hui aku me kekahi kaikamahine u’i iuka o ka aina i ka laapopo.”

            Hakapono aku la na maka o Rodane me ke pahaohao.  A no Kapena Makameona ua ano hakanu iho la oia.

            “E hoomanao oe, ia oe e pii ai iuka o ka aina, e hele polelei oe, i kahi o ka akena o ke kanikela, a ke loaa ke kaikamahine u’i ia oe, e lawe oe iaia i ka hokele nui, a e hauoli like ma ka inu keonimana ana, e like me na keonimana Ikalia.  Ilaila, e hoea ae ana he kanaka Tureke ma ka hora eiwa o ia po, no kekahi poe kaikamahine e holoholo ai maluna o kona mokupe’a.  E makemake ana oia e aihue i kekahi o lakou, a e hookuu aku oe i ke kaikamahine au e hauoli pu ana.”

            “Ae, sa,” wahi a Rodane i hooho ae ai me ka puiwa nui.  “Aka, o ke kaikamahine, e ae mai ana anei - ?’

            “O keia kaikamahine, oia no o Keonimana Li.”  Alaila akaaka leo nui ae la o Makameona no ka nui pahaohao o ka nanaina kunahihi o Rodane.  “Ano e kuu Rodane maikai, e hoomanao oe me kaua wale iho no keia, a ke hilinai nui nei au aole e pu-a aku hookahi olelo o keia hana mawaho aku.  Oia hoi,o kela lalau o kela mokupe’a heihei e ku mai la, nana iaihue aku i kekahi kaikamahine Amerika, a e laweia ana no Konesetinopela; aole e hiki ia kakou ke limaikaika aku i ua kapena lalau nei me ka hoolele ole ia mai o na poka pukuniahi o ka papu, aka ina e kau lanakila ana o Mr. Li iluna o ka mokupe’a, manao wau e pakele i’o ana ke kaikamahine i aihueia ke akamai no nae ka Li hoohana ana.”

            “Nani kela!” i hooho ae ai o Rodane me ka olioli nui.

 

MOKUNA III.

 

NA PIO A KA MOI.

 

            Wehe ae la ka akena kanikela i ka puka o ke keena moe o ka hale elua o kona halenoho, a hookipa aku la ia Rodane iloko, a i kona puiwa nui ua hui aku la oia me kekahi kaikamahine u’i helehelena nani me na minoaka waipahe maluna o kona mau papalina – he kaikamahine i aahu ia me ka lole wahine alabia, me kahi papale luheluhe nuouou e kau ana maluna o kona poo, e uhi ana hoi i kona.

 

“SIR FIODOA”

 

“KA NAITA OPIO O BAVARIA.”

 

Ka Hoopakele o ka U’i Konelia.

 

MOKUNA I.

 

KE KAUKA AME KANA HAUMANA – HE KOI ANO-E.

 

            O ke kahua o ka hoomaka ana o ka kakou moolelo, aia no ia iloko o kekahi lumi hookipa o kekahi hale o ke kulana hanohano iloko o kahi kulanakauhale uuku o Reinaboro, Apana o Barenaboro, Perusia.  O ke ahiahi no ia o ka malama o Novemaba, o ka makahiki o ka Haku umi-kumamawalu haneri ame kanakolu-kumamalua.  Mawaho o ka hale he puanuanu, a hiki ole ke noho iho malaila, a e oli mai ana hoi na hiona aia he ino e hoea mai ana: aka ma kahi lumi hookipa i hoikeia a’e nei, aia he mau pauku wahie ke a la ilokoo ke kapuahi hoopumehana, a e hohola ana hoi ke ahi i kona mau kukuna pumehana iloko o ua lumi la; e a ana hoi ke kukui maluna o ke pakaukau, a e kani ana hoi na meakani i ukali pu ia me na leo mele o ka hauoli, me ka nana ole a’e o na mea e noho ana iloko a ua lumi la i ka ino e uhi ana mawaho o ko laua hale oiai ua lawa iho la no na leo o ka laua mau meakani no ka hoohauoli ana ia laua.

            He mau opio no laua a i elua, a o ka mea opiopio loa o laua he kanaka opio no ia nona na makahiki i hiki aku i ka iwakalua-kuma-malua a ua maa mau hoi oia i ke kapa ana aku i kekahi laua he makuakane nona.  O kekahi hoi o na opio, i piha hoi kona puuwai i ke aloha, a i malama maikai mau i kona ihiihi, o Kauka Rosekoe Vebeke no ia.  Aole i oi aku kona mau makahiki maluna o ke kanakolu-kumamalua, eia na’e ua hala aku kona kaulana ma na wahi apau o erusia, a ua ikeia aku hoi oia kekahi o na kauka lapaau i na ma’i nui a koikoi, a hiki a iho la i keia manawa a kakou e ike nei ua ikeia aole loa oia i haule ma kana mau lawelawe ana ma kana oihana.  He kanaka loihi oia, a o waihooluu o kna mau maka, ame kona ili, ame ka oni ana o kona mau olona, ame kona mau lima, he mau hiona maopopo loa ia e hoike mai ana i kona ana i kona olakino maikai a ikaika no hoi.  He lauoho eleele kona, a e kalole mai ana hoi kona mau welelau maluna o kona poo; a o kona nanaina ke nana aku he kanaka u’i maoli no, a waipahe hoi na launa ana me ia.  O kona aahu, ua like no ia me ko na kauka o ia mau la o kikiloa – oia hoi he kuka weleweka, a he kuka satinia hauliuli mawaho iho; he mau lipine eleele i hoopaaia ma na uli me na kui omou waihooluu gula, a he lole wawae kilika eleele; a he mau kamaa eleele i hoohiluhiluia me na pine gula ke hoopumehana ana i kona mau kapuai wawae.

            O ka lua o na opio, he umi paha ona makahiki opiopio iho mai kona mua a’e; a ma ka nui o ke kino ame ka loihi ua ano like aku o me kona ua a’e’; a pela no hoi ke ano o kona mau aahu, eia na’e ua oi a ‘e na hoohiluhilu ana maluna ona, ma na wihooluu lole nani.  He kuoo kona nanaina, a ano paakiki no; aka na’e aia no he mau minoaka maluna o kona helehelena e hoike mai ana ke kanaka waipahe no oia ma na lauha ana.

            Ia kauka e kiei aku ai iloko o ua lumi la e ike ana no kaua he elua mau ohe aniani e waiho ana iluna o ke pakaukau, a e mau ana mno hoi ke o ana o na leo mele hoohauoli.  Ua pau iho ko laua hoa’o ana i kekahi meahana a ke kauka, a ua holopono hoi ua mea la ma ko laua hoa’o ano.

            “E Piliki, kuu keiki, ua maikai kau mea i hana’i!  Ke manao nei au ina e loaa ana ia oe na meahuna o ke akeakamai elike hoi me ka hiki ana ia oe ke huli a lilo i polopeka no na meakani, e lilo no oe i kauka naauao loa.”

            “Ho,” i hooho a’e ai ka opio.  “ke manao nei au he mama loa ka huli ana ia ike; o ka mea paakuku ia’u, oia no ka paa ana i ka pahi – o ia hoi i ka wa au e kaha ai i ke kanaka.  Ua hiki ia’u ke lole i ke kaka a i ole i ka puaa paha; aka o ke oki ana i ka i’o o kekahi kanaka ola – ke manao nei au e haalulu ana kuu mau lima.  Aka e hoomanao i kau i olelo hoopaa mai ai ia’u, o ia hoi, e hele pu ama au me oe ke loaa mai kekahi kaha kanaka ano nui ia oe.”

            “E hele pu i’o ana no oe me a’u, e kuu keiki aloha.  E holilo aku ana au ia oe i kauka kaha kanaka; a e a’o pu aku ana no hoi au ia oe i ka hoohuihui ana i ka laau no ma’i apau malalo iho o ka la.”

            I ua kauka la e kamailio ana aia oia ke hoohuihui la i ka balani me kahi wai uuku, a ua hoohalike aku la no hoi ka opio elike me kona mua a’e, a i ka pau ana ua ki-ke kiaha a’e la laua, me ka puana ana a’e o ka opio:

            “E inu kua no ka kaua kaha kanaka e loaa mai ana ma keia mua aku.”

            “Ano, e Pilikim e hookani hou mai hoi oe i kau meakani.  Heaha la hoi ka kaua himeni e mele aku ai?”

            “Aole,” wahi a ka opio i pane aku ai, me ke kau pu ana aku o kona lima iluna o ka poohiwi o ke kauka.  “He makemake ko’u e ha’i mai oe e pili ana i kau ma’i hope iho nei o ke Kakela o Alenadofa, oia hoi o Kauna Faranicia.”

            Ua hoopuiwaia a’e la ke kauka me he mea la ua komo aku la iloko ona ke kikoni ana a ka’uwila, a hoohaaluluia iho la kona kino holookoa.

            “Heaha kou mea i ninau mai ai ia’u no ia mea?” i ninau aku ai ke kauka me ke pahaohao.

            “No ka mea ua komo mai la iloko o’u ka makemake e lohe aku.  Aole au i ike i kela kauna, aka ua ike au i kona pokii ia Sir Bereterama.”

            Haalulu hou a’e la ua kauka la, eia na’e aole hoi elike me ka wa mua.

            “No’u nei aole au i ike ia Bereterama,” wahi a Kauka Vebeke.  “Aole no o’u manao u aike mua au iaia.  Pehea ke ano o keia kanaka?”

            “E ha’I mua mai oe ia’u i na mea e pili ana i ke kauna.  O ia hoi, e oluolu mai oe e hoike mai ia’u.”

            “Ina pela e hoike aku ana au ia oe.  Ua maopopo anei ia oe kekahi mau mea e pili ana i kona ola ana?”

            “Ua lohe wale au i na lono lauahea a’u no na’e i lawe ole mai ai a hoopaanaau. Aka mai ia oe mai, ke manaolana aku nei au e lohe aku i ke mea oiaio.  E hoike koke mai oe ia’u nona.”

            O ke Kakela Alenadofa he hale nani ia i kukuluia i ka manawa a na Karistiano i kii ae e kaili mai i ka luapao i waihoia ai ka Mesia ma kahi hoi o umi-kumamawalu mile mai Reinaboro mai; a oiai ua pili no ka moolelo a ke kauka e hoike a’e ae i ka moolelo o Sir Fiodoa, a oiai no hoi ua koi aku la o Piliki i keia manawa no ua moolelo la mamuli paha o ka loaa ana o kekahi manao ulu iloko ona he mea pono ia kakou e hoopaa iho i na olelo ki-ke i ala mai mawaena o laua i keia manawa.

            Noho hamau iki iho la o Kauka Vebeke no kekahi manawa me ka noonoo nui, e kulou ana hoi kona poo ilalo, alaila ea a’e la a pane aku la

            “O ke Kauna hope o Alenadofa o Faranicia no ia, au no hoi i hoike mai nei; a oiai owau kana kauka i hilinai ai, ua kamaaina iho ia au i ka moolelo o kona ola ana, i loaa mai hoi ia’u mai kona waha ponoi mai.  I kona mau la opio ua male aku la oia i kekahi kaikamahine ana i aloha ai, me he mea la he aneane paha ma kauwahi o ke kanakolu makahiki i hala a’e nei.  O kona pokii o Bereterama, ke unanao nei au eia no oia ke ola mai nei – “

            “Ae,” i pane aku ai o Piliki.

            “E keiki uuku ana no oia ia manawa, ua ekolu a i ole eha paha makahiki ia manawa.  Aka na’e aia no he pokii hou a’e he elua paha makahiki ka emi iho mai ko Faranicia mau makahiki, o Leopolo kona inoa, a i make hoi maluna o ke kahuakaua he umi paha makahiki I hala a’e nei.

(Aole i pau.)

 

KULIANA

 

Ka Weli o Damaseko

 

KA HOOKO MOEUHANE A KA U’I ULINA

 

            O na poe apau iloko o ka lumi i kela manawa ua wehe hama@ a’e lakou i na ipuka o ko lakou i na ipuka o ko lakou mau pepeiao a e hoolohe ana i kela ame keia huaolelo e puka ana mai ko Ezabela waha aku.  I keia manawa no hoi ua oluolu loa a’e la o Ulina e hiki ai no iaia ke hil@ aku maluna o na iima o ka poe e paa mai ana iaia, a oia kekahi hoolohe pono loa ana i na olelo a ka luahine; a o na kanaka o@ hoi aia lakou ke ku lohaloha la, a e haawi ana i ko lakou mau pepeia e hoolohe i ka moolelo e hoikeia ana imua o lakou.  No Kuliana, aia oia ke kaulono pono loa la me ka pahaoaho o kona mau n@ no na olelo a Ezabela.

            “E ka Moi,” wahi a ua luahine la, me ka malie o kona leo ame ka moakaka no hoi o na olelo.  “aoie au e hoonuinui olelo wale ana no.  Ua hanauia mai au ma ke kulanakauhale o Damaseko nei, a ua male kane au iloko no o ko’u mau la opio.  He hookahi keiki i hanau mai na’u, alaila make a ku la ka’u kane.  Mahope koke iho a ke kau ana mai o keia haawina kaumaha maluna o’u, ua kiiia mai ia au e hele aku e malama i kekahi keiki ma’i – he kaikamahine hoi, he ekolu paha ona makahiki ia manawa – i loaa hoi i kekahi ulia poino.  Ua ola mai la ua kaikamahine la malalo o ka’u malama ana, a oiai ua pilipaa aku ko’u aloha iaia, ua paaia iho la au e noho lawelawe aku nona.  O kona mau makua he mau mea waiwai loa no Damaseko nei, a oiai ua hauoli laua a ua hana mai i na mea apau no’u e oluolu ai, aole laua i hoopoina i ka huli ana i hana, na ka’u keiki, oia o Hobadana.  Ua ulu a’e la ka’u mea e malama ana a lilo mai la no hoi i haku no’u, a ua hookauwa aku wau ia’u iho me ka hauoli, no ka mea he oluolu oia a he wahine maikai hoi; a ua maopopo no hoi ia’u ua aloha mai ia ia’u.  Hiki mai la ka manawa ua lilo a’e la ka’u hanai i wahine, a hele pu aku la au me ia no kona home hou.  No na mahina pokole aia oia ke noho la me ka hauoli me kana kane; aka, mahope koke iho kau mai la na ao hakumakuma nana i hoopouliuli mai i ke ola ana o kuu makuahine.  Hoomaka mai la kana kane; e lili – ua lili iho hoi a nohoia kona uhane me ka inaina e pepehi aku i kuu hakuwahine.  Manao iho la kana kane na hooiaio loaia mai ka hewa o kana wahine, a hooholo iho la ua kane la e hookaawale aku i kuu hakuwahine mai iaia aku no ka wa paa ole.  O na leo ku i ke aloha i uwaloia aku e kuu hakuwahine i kana kane ua lilo i mea ole.  Aole loa ona makemake e hoolohe ai – aole hoi he ae aku o kana kane e hookokoke kau kuu haku imua ona: aka, haawi a’e la oia iaia iloko o na lima o na poe oki-poo, a kauoha aku la ia lakou e lumai aku i kuu haku iloko o ka muliwai o Papa.  Maopopo iho ia ia’u  na mea e hanaia ana i kuu haku aloha, a holomalu aku la au mai ka home o kana kane alohe ole, a huli aku la au i kuu keiki a o kona wa kanaka opio no hoi ia.  Pee iho la maua me Hobadana ma ka ipuka-pa o ke kulanakauhale nei, a i ka wa i puka mai ai ka poe oki-poo hahai aku la maua mahope o lakou.  E lawe ana lakou i kela manawa i kekahi eke nui, a hoomaopopo iho la au aia kuu haku iloko o kela eke,  Ua ike aku maua i ko lakou hoolei ana i ke eke iwaenakonu o ka muliwai o Papa – ae, hoopiholo iho la lakou ma kahi hohonu a uliuli o ka muliwai – o ka hora kuluamoe hoi ia a lakou i hana aku ai i keia hana aloha ole – alaila hoi aku la lakou.  I ko lakou hala koke ana aku holo awiwi aku la maua no ka muliwai, e lele aku la ka’u keiki iloko o ka wai, a lawe mai la oia i ke eke no ka aina maloo.  Wehe a’e la maua i ke eke, a aia hoi kuu haku aloha e waiho ana me ka onioni ole ame ka puanuanu no hoi; aka na’e aole oia i make.  Aia no kona puuwai ke pana la, a mahope o ko maua hana ana me ka ikaika ua holopono iho la ka maua hana a hoi hou mai la ke ola iloko ona.  O ka hana aku i koe oia ka huli ana i wahi nona e malu ai.  Aole e hiki ia maua ke hoihoi mai iaia iloko o ke kulanakauhale nei, nolaila noonoo a’e la au no Beni Hada nei.  Ua lohe pinepine au i ka oleloia he kanaka oluolu o Beni Hada, a he nui kana mau hana aloha, a hooholo iho la a@ e huli aku iaia.  Loaa aku la ia maua kona ana; a i kona manawa i lohe ai i ka maua moolelo, ae mai la oia e haawi mai i wahi no makou e malu ai, a e malama hoi i kuu hakuwahine i hoopoinoia, a i hooneleia i ka home ole, a noho iho la makou malaila, a hiki wale i ka hiki ana a’e nei o kau kii, e ke alii.”

            “Ua ala mai la kuu haku a hiki iaia ke noho iluna; aka, aole oia i ola loa.  Ua loaa iaia ka pilikia mamuli o ka hana aloha ole i hanaia aku maluna ona, a ua noha no hoi kona puuwai.  Iloko o na pule elua ana i noho ai iloko o ke ana hanau mai la oia he keikikane, a aole i loihi mahope mai make aku la oia me ka maemae ame ka oiaio iloko o kona puuwai, a o kana keiki ua puka mai no ia mailoko mai o ka noho maemae ana e hiki ole ai i kekahi mea ke hapala aku maluna ona i na hana ekaeka.  Ua hala aku oia; aka, ua ola mai kana keiki – ae, ua ola mai a hiki i kona nui ana, a kulana hanohano a koa no hoi.  Ua hoike aku maua i la hoohewaia ana o kona makuahine; aka aole maua i hoike piha aku iaia i na mea apau.  Aole maua i hoike aku iaia i kona makuakane; aka, ua hoike aku maua ua lilo oia i keiki makuaole mamuli o ka Moi o Damaseko.  I kona manwa i nui a’e ai ua hooholo iho la oia e kau aku i na hoopilikia ana maluna o ka moi no kana hana hewa i hana’i, a o na hana i ikeia he mau manawa i hala a’e nei o ia na hoike maopopo loa o kona hooko ana i kana i olelo ai.

            “O ianei, e ka moi, oia ke keikikane a ka wahine i noho haku mai maluna o’u.  O KULIANA, KA WELI O DAMASEKO, oia ke keiki a’u i malama ai.  Aole anei ua lawa iho la keia ike nou e ha moi?”

            Aia o Horama i kela manawa ke noho la iluna o kona noho, me kona mau lima e paa ana i na ku, a o kona kino holookoa aia ke haalulu la.

            “O.” i hooho a’e ai oia, “ke oili a’e nei keia meahuna!  Heaha ia ka’u e hana’i.”

            Nee aku la ka moi o Alepo na kahi a Horama e noho ana, a hawanawana aku la ma kona pepeiao.

            “Ae.” i hooho a’e ai o Horama, i ka manawa i pau ai kana hoolohe ana ina olelo a kona hoa moi i hawanawana aku ai iaia, “e hookoia ana no pela.  E, auhea oe!  Binoni – e hookaawale aku i na mea apau mailoko aku o keia lumi a koe keia luahine ame keia elemakule, ame keia – keia Kuliana!  E lawe koke aku i keia poe iwaho, a noho pu aku me lakou a kiai aku ia lakou.”

            Aole i loihi loa koe iho la na moi elua me na pio ekolu i paaia iho iloko a ka lumi, ame na kanaka oki-poo.

            “Ano – ano – e Beni Hada, e hoike mai oe i kau mea i ike ai!”

            “E ka Moi o Damaseko.” i pane mai ai o Beni Hada ,me kona ka’i ana mai imua.  “e ae mai ia’u e hoike aku i ke koena.  Ua aneane no hoi e kau mai na la o hookahi haneri makahiki maluna o’u, a iloko o keia manawa aole no hoi au i hoopunipuni i mea e poino ai kekahi mea.  O ka mea a keia wahine i hoike a’e nei ia oe ua pololei.  O ka lede i laweia mai no kuu ana he iwakalua-kumamakolu makahiki i hala ae nei – i hanau mai hoi i ke keika o Halina no ia, ka Moiwahine o Damaseko!  A o ke keiki i hanau mai kona puhaka mai he keiki ia na ka moi – ke hoohiki nei au, a i hoike no ka oiaio o ia mea ke waiho aku nei i kuu ola!”

(Aole i pau.)