Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIV, Number 15, 13 April 1906 — KA WAHAOLELO NO KE KALAIAINA. [ARTICLE]

KA WAHAOLELO NO KE KALAIAINA.

Ma ka oihana kaiaiaina apau a ma na ano ap«iu He niea pono e loaa ona wahaok-U» nona c iike me ka ioaa ana he inau wahaolelo no na oihana pakahi e ae apa». nia kekahi olelo ana. he niana nana e alakai no ka hooneemua ana i na hana apau, mai ka nunui a ka liilii. e holo ana a e moe ana ma ka auwai hookahi a o ka moeka'ni hoi ia ma kekahi oleio ana. A oiai, eia kakon ke nee aku nei i ke kau holo balo*a no ke koho ana i na moho ku i ke kanawai no ka Ahaolelo o 1 ()C)7. no na ahao'elo kalana o kakou iho a no ka e!e!e i ka Ahaoleio Nui o Amenka Huipuia, aiaila, o ka nee ana mai o ka oihana kalaiaina i o kakou nei, a mamua o ka la koho iloko o Xovemaba a<- nei e hui ai kakou he aio he alo me ia no ka hakoko ana no ka hooikaika ana e puka mai ka maikai loa o ke kalaiaina no ka pono pililaula o na mea apau. a na ia oihana kalaiaina auanei no e koi ikaika i wahaolelo nona. a maluna hoi olaila e kalele ikaika nei ko makou manao hooaiai maluna o ke kumuhana no ka hoomalamalama mua ana ia kakou mamua o ka hiki ana mai o ke kau koho —a o ia kalele ana a makou maluna no ia o ke koi o ka oihana kaiaiaina e loaa ona wahaolelo nona, a o ka wahaolelo ana i koi niau ai a e koi mau nei, oia no na makaainana aloha aina. "O ka makaainana aloha aina oia ka wahaolelo no ka oihaua kalaiaina."

O ka haawiua pookela hookahi e pono e malamaia e ke kanaka oia no kc aloha, a he papa lalo mai na mahele e ae e like me manaolana amfi manaoio ame kekahi mau mahele pili 'uhane e ae o ke kanaka, a o keia "aloha" no hoi ke kumukanawai o ko ke Akua Aua maluna no hoi olaila i hookahua mau ia ai na aupuni honua naauao a malamalama apau. A inaloko o ka haawina "aloha" aia he mau anuu a o ke pookela o ia mau anuu oia no ke Aloha i ke Akua: n o ka anuu elua. oia no ke aloha i ka hoahanau, o ke anuu malalo iho oia no ke aloha aina, a pela mai ka hoonoho papa ana i na papa mahele anuu o ke kau ana o ke aloha, eia nae. o ke "aloha aina" ame ke "aloha i ka hoahanau" ua maikai no ke kau aku ia laua a elua ma ke anuu hookahi. oiai, aole e alohaia ka aina ina aole he lahui kanaka <»luna o ia walii, a nawai no hoi e aloha ina aole he kanaka malaila: nlaila. o ke aloha ana i ka aina mai ke kanaka aku no ia nona ka home i ku maluna o ia hapa o ka honua, a no ka nui o na pomaikai i luaa mai kona aina i kuiaiwi ai, ma na mea apau, a i pomaikai pu ni kona ohana pela i hemo aku ai kona uhane a hoomaikai aku i na hiohiona o kona aina, a o kona (aina) nanaina aole e nele ko ke kanaka hapai mau a pai mau ana ina no i maikai ole i ka poe i kulaiwi ole maluna o ia wahi. a o na pono apau o ua aina nei ona, mai naj pono pililaula ame na pono pilikahi apau, a o na ano apau, aole e nele ktma kakoo mau ana. a ina he mea hiki ole ke alo a'e, e haawi pau ai nia i kona ola i na wa apau e kaheaia ai no ke kaua ana i mea e pakele ai ua aina la ame kona mau pono apau—a ika houluulu ana i keia mau mea ame na ai\o like apau i pili iloko o keia mahele —oia iho la ka pihapono o ke aloha aina; a iloko nc o ia pihapono. ua hapa pu no ka hooikaika ana o ke kanaka e loaa ka pihaku'i o ia mea iloko ona, a pela i kuluma ai ka hoonaauao ana i na hanauna hou o ka laliui maloko o ka haawina "aloha aina." O ke aloha aina oiaio hookahi oia no ke Akua, ka Mea no Nana i liana mai i ka honua ame na mea apau, a oiai ua hanaia ke kanaka i kulike ai m.e Ia pela no i kau mai ai ia haawina "aloha aina" malmia ona (kanaka). a i hanauia mai ke kanaka iloko o ke ao nei ua hanauia mai oia me īa haawina "aloha aina. aka, aole i pau na kanaka apau i ka malama ana ia haawina, eia nae. o na kanaka apau i pulania mau ia haawina pookela o ka anuu elua iloko iho o lakou, 0 lakou auanei ka ka oihana kalaiaina i koi mau ai e hana aku nona, oiai. o ka oihana kaiaiaina, he hana ia no ka hooneemua ana i na pono o na ano apau o ia aina. A ina e hoomakili ka noonoo o ke kanaka maluna o keia mau mahele, aole e nele ka loaa o keia mau haawina ke kaomiia na mea apau e like me keia malalo iho nei: "Aloha Aina—iini no ka pono o ka aina ame kona lahui ame kona aupuni, a oihana kalaiaina—hana no ka pono o ka aina ame kona lahni ame kona aupuni, alaila. ua pili ke "aloha aina" ame ka "oihana kalaiaina" ia laua iho, a o "aloha aina" ka hanau mua. oiai he maliele ia. aia iloko o ka noonoo kanaka a nana hoi e koi aku e hoolianaia maloko o na hana i kapaia hoi ma ka inoa "kalaiaina ma kekahi olelo ana ka hooko ana ika iini "aloha aina. Ao ke kanaka 1 makee mau ia ano haawina oia auanei ka ke kalaiaina e koi ai i wahaolelo nona a na ia ano kanaka na hoonee hana ana aole e nele ka hua nui mai e ku ai i ka hoowaiwai i ka aina kulaiwi a i ka lahui o ia aina a i kona aupuni. E na makamaka, he oiaio keia i hiki ole ia kakou ke alo ae, a oiai, wa hapa-pu no kekahi poe i Ua malama ana i keia haawina a anuu elua hoi iloko o ka mahele o ke aloha. pela i loaa mau ai he elua mahele o na niakaainana iloko o na aina apau me ka nana ole ae o ka aina a aupuni hea la ia. a i ke kau koho balota o kakou e nee mai nei aole e nele ko kakou komo ana aku iloko olaila me keia mau mahele no a elua, he mahele o na makaainana i loaa na haawina o ke alolia aina oiaio, a he hapa o kakou iho i ha o me ia ano haawina, a o lakou na makaainana i nele ole i ke kuai aku i ko lakou mau pono pililaula ponoi iho e laa ka mana koho balota no na hana poholalo i loaa ai i wahi pono paumaele pilikahi 110 lakou ponoi iho, a he hoowahawaha loa ka oihana kalaiaina ia lakou, 110 ka mea, aia ka hoo- 1 ikaika o ka oihana kalaiaina no na pomaikai pililaula i ku i ka hoowaiwai a aole ma ka poholalo a aole ma na mea e ai ka aina, ka lahui ame ke aupuni.

Nalaila, e na hoa makaainana. he mea pono e hoomakili i ko kakou noonoo maluna o keia haawina pookela o ke kulana makaainana a kakou e aahu haaheo nei, mea.ae no na makaainana o Hawaii Teritori a no ka aina i kulaiwi ai kakou, a e ola kakou no kona pono kekahi no kona mau holomua, no kona pii ma na kulana kiekie, a no kona mau mea no apau: ma ka hoihoi mau ana ia kakou maloko o ka mahele "aloha aina" hoomeamea ole i ole ai e hooliloia na pono mana koho no na hanā poholalo a ka poe imiloaa no ko lakou mau |K>no ponoi ilio.