Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 28, 12 July 1907 — WAHI A NA KEPANI NA LAKOU ANA E RULA IA HAWAII. [ARTICLE]

WAHI A NA KEPANI NA LAKOU ANA E RULA IA HAWAII.

Ua hoakaka ae kekahi kanaka Farani, ua hiki loa ia lakou ke lawe me ka (Imaikaia ia Hawaii. Parisa, I\me 13. —Ua mai kekaM kanaka Farani he mea kakau nuj»epa kaahele no ka Nupepa Petit Journal ma Honolulu nei, a mai iaia mai i loaa mal ai kela kumuhana ano nui (o okala al na lauoho) iloko o kana palapala hope loa i loaa mai, a ke hooiahaia aku nei i keia la. Ua hookahaha loa ia kona naau 1 ka ike ana aole loa i lawa ka ikaika, a aohe no hoi i lawa kupono ka makaukau no Hawaii nei e kupale ai j nona iho, a wahi ana eia o Hawaii nei maloko a mawaho iloko o ka poholima o lapana. Ma ka huli ana a nana pono I ka papahelu kanaka penei ka mea i loaa iaia, ka huina nui o ka lahuikanaka he 170,000 wale no; a mailoko mai o kela huina he 30,000 Hikeokeo, oia hoi na Amerika ame na lahui e ae i hui ia, a he 20,000 wale no kanaka Hawail ka poe no lakou ka aina, a o ke koena aku, oia hoi he 120,000 he poe Asla; he Pake ame Kepani; no na Pake he E>o,ooo ko lakou nui, oiai nae na Kepanl he 70,000, ua oi ae ma ka lua a oi 1 ko na Amerika, ua pakolu a ol I ko na 'eanaka Hawaii, a ua oi pu no i na Pake, a he lahul nui ikaika maoli no kela iloko nei o Hawali. Ua hoakaka pu ae no hoi oia o na Kepanl ma ka mea oiaio, ke noho haku nei lakou maluna o na Paemoku 0 Hawaii. 0 ka hapanui o lakou he poe koa kahiko i hele a laeula a maa ka ihu i ka honi i ka uwahi pauda a ke ku nei me ka makaukau no ka pono o ko lakou home kulaiwi, a he hlki loa, i ka po. wahi ana, ke lawe me ka limaikalka 1 keia mau mokupuni ke hiki mai kekahi kauoha mai Tokio mai. 1 ka hoomau ana o ka olelo a ka mea kakau nupepa wahi ana: "Ua lako lakou i na mea kaua a ua aoia a makau ma ka oihana kaua e hiki ai ke lele kaua mai, a olai o Amerika i lawa i ka makaukau ma Hawaii nei no na koa pukaa, na koa hele wawae ame na koa kavalla (kaua Ho). He hana hemahema a hawawa keia o ka hoomakaukau ole. "Ua hoolala wale ia no e lakou na papu a o kela awa lai nanl Awa Momi ma Ewa, aohe i hoomakaukauia kahi mea i keia la e kupono al e komo mal na aumoku kaua, a ke manaoio nei no au aole no i lawa ka lanahu no ka hoolako ana i na moku iloko o ka wa kaua." L