Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 12, 20 March 1908 — KA NAITA SIVERIA Ke Ahikanana a o ke Kaeaea o Leona AME Ka U'i Hoomahie Zenehira. [ARTICLE]

KA NAITA SIVERIA

Ke Ahikanana a o ke Kaeaea o Leona AME Ka U'i Hoomahie Zenehira.

MOKUNA VI. 4, lna pola iho la kau e'kamailio mai ai ia'n, alaila e hoolohe mai i ka mea a'u i makemake ai e hoike aku ia oe," wahi a Emina me ke ku ana ae iluna inai kona noho ae. "Aole loa oe i ike e Mahomeda i ko makou ano ko na wahine ke pulapu waleia e like me keia au e manao nei. "Ua hooko {Jku au i na hana apau ma ko'u aoao ma ke ano he wahine mare nau, e liooko ana hoi i ka'u hoohiki i hoolaa ai iluna o ke knahu, e like hoi me ke kau mau ana o ka lani ma kahi i hanaia ;ii e ke Akua, a e kiolaia ana ka au me he wahi iliili haule wale la, a o ka mea i oi aku o ka ehaeha mamua o ka mea hiki ia'u ke hoomanawanui, oia ka hookipaia āna mai o kekahi mea okoa aku ma ko'u wahi. Ua hiki anei ia oe k€ Ike mai i ka nui o ka eliaeha' iloko o kuu puuwai \ko keia mea au e iini nei e hooko aku?" "E hoomanawanui e Emina," i j>iiiie mai ai ka Moi me ke ano kiiha'u ana aku mai ka wahine aku i haawi i na mea apau nona e hauoli ai, oiai akahi no oia a ike i h*)ike maoli ana o Emina i kona huhu imua ona aole hoi mai mna mai o ko laua noho ana. "Aole loa e kuha'n ana ko'u man iaanao a hiki i ko hoike ana mai ia'u aole e lilo o Zenehira i wahine nau," wahi a Emina me ka hookoikoi ana i kona leo, "He mea makehewa wale uo ia an e koi mai la ia'u, no ka mea ua paa kuu manao e lilo mai oia i waihine na'u, mawaho ae ou." "Alaila ua hooholo ka paia oe i ieou manao ea?" hoopaapaa ana no ia āinau, ehia no hoi a'u olelo ana aku ia oe, e hoopauia A<e ai kou kaualua e kuu wahine," wahi a ua Mahomeda la me ka bopol>opo ole iho, a i ole hoi ia <hu mai ke aloha no kela mau olelo uwaio a kana wahine imua ona. "Heaha la hoi, ua pau ae ia no ko'u hoouluh\ia hou ana aku ia oe, e hana aku e like ine kau i manao ai he pono. E like me ka nui 0 kuu aloha nou e fca Moi, pela no .auanei ka nui o kuu hoowailmwaha. a e a ana te ahi o fciru huhu, aohe mea e maalili ai. Ke maalili kuu liuhn e opa pu atu auanei ia i ka noba alii o Ganada, a e like ana oe imua o'.u me te kanaka -nana i pakaha i ke ola mai kuu kino aku.*' •*E akahele loa oe e lEmina, mai noho oe a hoao mai e hoopuka 1 na olelo hooWiiweli ia'u o ike auanei oe i ka hoohanaia o ke koi a ke oki poo," w:ahi a ka Moi Mahomeda me ka pii ana mai 0 kona huhu no kana wahine. l'a mae ae la Ika ielehelena o ka Moiwahine Emina, a lamalama mai la kona mau maka, me ka pane ana mai imua o kana kane. ~Aole au i hooweliweli aku nei ia oe,' ? ine'ka puili ana i kona mau lima mamua pano o kona umauma. "Ua ike no oe i ko'u ;mo maoli, a ina e hookipa mrfi ana oe he wahine okba ma ko'u wahi, alaila pela uo auaiiei e loii ae ai au a i ke ano okoa aku; au hoi i ike ole mai ai ja*u mamua. "Ho niai -ko puirwai no kuu alolia; a -hoike mai hoi ia'u, eia 110 ka mau-nei kou nianao ana mai ia'u he wahine mare nau; a e ike no nuanei oe, nole au m'ea e hoolialahala ai, aka e" lilo no oe i Moi haahe« ma Ganada nei. O kuu ola ana, ka'u mau hana ho na mea wale n-o ia non e pono aii" **Ua lohe aku nei no oe i ka'u olelo hooholo, a mai lioouluhua hou mai oe i ko'u manao, a ke kauoha aku nei au ia oe e haalele koke«mai oe la'n i keia manaiva;" a o ka huli aku la no ia o Emina liele mai ke alo alen o ka Moi Mahomeda. Akahi no ua Moi la a ike pono loa i ka liuhu o kana wahine, a oia hoi ka ua Moi la i hooho ae ai me kona ku pu ana ae iluna. "Aole au \ moeuhane mua e ku-e mai ana oia i keia manao ana o'u e lawe hou mai 1 hoapili hou no'u. He keu no la o ka oluolu o kaua mau hana, a o ka palupalu o kona mau manao, e liiki ana ia'n ke ]»ulapu akn iaia, eia lea aole. "He oiaio ua ike no au i kona paulefe ana mai maluna o'u a ua aloha no hoi au iaia; aka hoi no ka u'i maoli no o Zenehira a no ka «•piopio no hoi kekahi, ua liiki ole ia'u ke uumi iho i ko'u manao ana «• lilo mai oia na'n no ka wa jpau ole." Ua lilo kona hoomanao ana ae no ka U'i Zenehira, i mea e hoopoina ia ae ai ka noonoo ana no na hiona huhu o kana waliine, a o k. i;i no hoi ke kumn nui o kona hookiekie ana ae ia Ben Hamada nm k«- kulana kuhina nni, 1 walii e lilo niai ai kana kaikamahine iaia; nolaila aole oia e haawipio wale ana i kona manao malalo o na 1« «> uwalo aloha a kana wahine a hiki I ka hookoia ana o kona makeniake. I ka manawa a ka Moiwahine Emfna i huli hoi aku ai noloko o kona rnini, na hookuu aku la oia i na waimaka _e hookaheia ma k«ma mau papalina, no ka mea ua ala mai la na halialia hoomanao ana n<> ko laua man la o ka noho pu ana, ala pu mai la no hoi na huomanao ana no ka laua keiki. a na hiki ole iaia ke kaohi mai i ke kah«- ana a kona mau waimaka. Ua haawi aku oia i kona puuwai apau i ka Moi Mahomeda, j)eli- a la e liiki ai iaia ke uumi hoomanawanui iho i ke aloha kane, ina ♦ ike aku ana oia i ka hoea ana mai o keka>hi wahine hou a noho a«* ma kona wahi. lloko o ka uluku o kona mau manao e anoninoni ana hoi ke al«iha o ke kane a o ka hoonaukiuki hoi i keia mau hana ana e uhu n« i i> ka manao i wahine hou, ua pau honua ae la kona uwe ana; a hele aku la oia no ka.nana pono ana i kona ano iloko o ke aniani. He mea oiaio ua hele kona mau maka a kunahihi, aole <hoi kela mau maka mohalia i maa iaia i ka ikeia mai e ka lehulehu, aole hoi kela knlana Moiwahine ona; aka i kana nana aku ua like pu loa oia me kekahi wahine opulepule. Ua hooponopono hou iho la nae oia i kona lauoho a iholoi pu ae la i kona maka, no ka mea ua ala mai la kekahi hana nui iloko ° kona noonoo, ana i makemake loa ai e hooko aku iloko o ia manawa, a oia kana o ka liopu ana aku i ke kaula o ka bele e lewaiewa ana iloko o kona nimi a huki mai la no ke kahea ana aku ī kana 1-auwa lawelawe. Va hoea koke mai la kana kauwa, a kauoha aku la oia e kii akn i kona koloka a e hoomakaukau pu hoi iaia iho no kekaihi huakai a ka Moiwahine i makemake ai o laua pu ke hele. Ua hoi aku la no hoi ke kauwa no na mea i kauoha ia aku iaia e kii, oiai hoi aa Moiwahine la i kii aku ai i kekahi pahi oi lua a lawe mai la me ka hn-na ana iloko o kona poli. Ia hoi hou ana mai o ke kauwa, ua i aku la o Emina: "Ke ma* m nei au e hele pu oe īue a'u ma kekahi hana ano nui, a ua makemake loa no hoi au e hamau kou waha aole e kamailio wale i kv ano o keia huakai a kaua." I'a haawi aku la no hoi ke kauwa i kona apono no ka uumi ana 1 hnakai a ka Moiwahine e hoolala nei; a o ko laua nei puka la no ia ma kekahi puka mahope o ka hale"nlii, a hemo aku la kekalii alanui e moe ana noluna o ka puu. Mamuli o ka ululaau mahope poso aku o ka >hale alii, ua maal- - loa ko laua nei hele ana me ka ike oleia mai e ka lehulehu; a

ke kamoe pololei la na kapuai wawae o ka Moiwahine Emina no kalii o Ben Hameda ine na kapuai mama hoi a kana kauwa wahine i hoohewahewa ai i ke ano ikaika o ka Moiwahine a laua e hele nei. Aole 110 he mamao loa o kiiJii o Ben Hameda, ke Kuhina nui mai ka liale alii aku; nolaila aole i loihi loa ia hele ana aku a laua nei, ua hoea aku la laua no ka hale; a no ka makemake ole o ka Moiwahine e ike ia mai oia e ka nui o na kauwa, ua hele akn la oia a komo aku la ma kekahi wahi puka ololi, e hiki loa aku ai i kuhi o na kauwa waliine. Ua hoike aku la no hoi ka Moiwa*hiDe i kona makemak»- o ka hoea ana aku i ka hale o Ben Hameda, oia no kona iini e halawai pu me Zeneliira aole no hoi he mea a na kauwa e hoole mai ai, oiai ua alakai ia aku la o Emina noloko o ka rumi o ka U'i Zenehira e noho mai ana, a hoonohoia iho la hoi kana kauwa me ka nui o na kauwa a Ben Hameda. _ Ua lilo hoi i mea e hoopiolokeia ai ka manao o ka U'i Zenehira i ka ike ana mai i ka Moiwahine, eia nae ua hookipa aku la no oia ia Emina me ka maikai, ma o ke kahea ana mai e noho iho iluna 0 ka nolio, a ninau la no hoi i ke ano o kana huakai i hoea aku ai imua ona. Aole nae ka Moiwahine i ihoomaka aku e haha'i i ke ano o kana huakai o ka hoea ana aku ilaila, aka ua ninau mua aku la oia i ka 1 ana aku. "0 oe wale no anei ko loko o keia keena a kaua e noho nei?" "Ae, o kaua wale no ia e noho nei, aole hoi he mea e ae,".i pane mai ai o Zenehira, me ka nana ana mai hoi me ka piha pahaohao maiuna o ka helehelena ano e o ka Moiwahine. "lVhea la au i kau nana mai, ua ano e anei au mai ko'u ano maoli mai?" wahi a Emina i ninau mai ai iaia hoi i noho pono iho ai maluna o kona nol'io. "Aole oe e like me kou ano maoli e ka Moiwahine,'" i pane aku ai o Zenehira i ka mea oiaio e like no me kana e ike la. "O oe ka'u e ike aku la i ka maikai o kou ano, a me kou u'i pu no hoi kekahi," wahi a ka Moiwahine Emina. [ <Ua ano mlnoaka iho la o Zenehira, eia nae mamuli o kona ike ana mai i ke ano o ka nana ana aku a Emina iaia, ua mahie wale ae I la no kela ano minoaka maluna o kona mau papaiina, a o ia hoi 'kana o ka ninau ana mai: "Aole anei ou ihauoli e ka Moiwahine Emina?" me ka anehe ! ana mai e lalau i na lima o ka Moiwahine. I "Pehea hoi e hauoli ai, no ka mea ua pau ko'u hie, na pau ka nani o pua ua mae, ua nalohia aku na mea maikai apau o ka I honua nei mai a ? u aku," wahi a Emina. I Ua nana wale mai ia no nae o Zenehira maluna o kana malihini aoka lMKwuan aku la no ia o ka Moiwahine Emina i kana kamailio (ana: "O oe <aku ana o kaua ke noho aku ana iloko o ka hauoli, no ka mea k«e waiho malaelae mai nei ke ala nou e komo aku ai iloko oka paredaiBo. Iko wa auanei e iilo aku ai i wahine mare na ka Moi Mahomeda o oe ka wahine haaheo hookahi apuni o Ganada nei." "O e na ilani; mai hoehaeha mai ia'u me kena mau olelo au e ka Moiwahioe Emina." "E hoomau aku i Jjau kamailio ana e Zenehira," i kauoha koke aku ai o Emina iaia, no ka inea ua ulu mai la ka manao hoohuoi iloko oua no ke auo o keia mau olelo a Zenehira e kamailio aku nei iaia. "E ihilinai aku anei au ia oe e Emina? Aole anei oe e kumakaia ia'u?" i pane aku ai o Zeneliira me ka hopohopo o lilo kana mau mea >e lioike aku ai i mea nona e pilikia ai imua o Emina, no ka mea aia na lima o ka Moiwahine ke puliki la ina kona houpo. No 3sa pilia pihoilioi loa nae o ka Moiwahine Emina me ke koi ana aku ia Zeneliira e hoike mai i ke kumu o kela mau olelo mua ana o 'ka hoopuka ana mai i ka hoeliaeha aku iaia, jia hoomaka mai la o Zeneliira e kamailio i ka i ana mai: "Aole loa e hiki ia'u ke ae aku e lilo i wahine mare na ka Moi Mahomeda, aole! aole loa!" "Pielaea la e hiki ai ia oe ke hoole ae i ka makemake o ka Moi, oiar ua alolia oia ia oe?" i ninau hooliuahualau aku ai ka Moiwahine. "O Tca mea oiaio no ea, no kuu wahine u'i w T ale no ke kumu o kona ma'kemake. ana mai ia'u i wahine ilana, aole hoi no kona aloha maoli," wa'hi a Zeneliira. •"A iim io ua aloha maoli ka Moi ia oe, e like me ke kane i hoolele pan -akul kona aloha maluna o kana wahine; e ae ana no anei oe e īilo aku nanā?" "Ina no i alolia ka Moi ia'u, ke lioole aku nei no au imua ou, aole no ia he mea no'u e lilo aku ai i waliine nana, a no ka mea ua ike no oe iua mea huna iloko oka puuwai ona waliine apau. Ua ike pu oe i na hopena awahia e loaa mai ana ia'u, ka mea i loaa ole he waihi alolaa nona. 'Ma keia wahi i kunana iho ai o Zeneliira i kana mea e kamailio hou akn ai, alaila ua lele aku la oia a puili aku la i na wawae o ka Moiwahlne a pane aku la: "E hiki ana anei ia oe k<? hoopakele ae ia'u mai ka lilo ana aku i wahine nana?" "He uuku loa kahi mea hiki ia'u ke hana aku no kou pono; a e lilo ana. no na uwalo ana imua o ka Moi i mea ole, oiai he mana kana mau olelo, lie auwai hoi ko na lii e ihookahe ana i ko.lakou mau mauao ma Ika lakou wahi e makemake ai. No keaha no hoi kou mea o ka ae ole ana e lilo aku i wahine nana?" "Auhea oe e kuu Moiwahine, aole au i manao ua kulike kau ,man olelo me na eaea maloko o kou puuwai. E aa ana anei oe e hookomo akra ia'u ilo!ko o ka hale paahao, kahi e ike hou ole ia aku ai ka malumalama o ka la, ke ku-e aku i kekahi o na makemak« 0 ka Moi?" Aole nae i lilo tdta mau olelo a Zenehira i mea e hoomamaia aku ai kd manao o Ua Moiwahine, no ka mea ke mau la no kona manao e lilo aku ana no o Zenehira i» wahine na ka Moi, a he iaau olelo palan wale no hoi keia a keia kaikamahine e kamailio aku nei imua ona. Ua loli ae La ka helehelena o ua Moiwahine nei, a a mai la ka ,inaina ame ka huhu ma kona mau inaka, "Pehea la e hiki ai ia oe ke hoole ae, mai na makemake mai o ka Moi Maihomeda," i hooman hou mai ai no ka Moiwahine Emina 1 ke kamailio ana. lUa ku koke ae la o Zenehira iluna & hoolono aku la i ka owe mai o ka wai o k§ kahawai a oia kana o ka pane ana mai i ua Mojwahine la: "Ua ike anei oe ike kahawai, ake lohe nei anei oe ika owe mai o kona wai? "Ina e lawe ana o Mahomeda ia'u i wahine nana, alaila e loaa i no kun kino puanuanu iloko o ka wai o ke kahawai au e lohe la i ka j i owe mai, ilaila e halawai ai* an me Alahe ke Akua nana e haawi mai i na manaolana hauoli no ko'u ola ana aku ma kela ao ma o." , Ua hana pono loa aku la ka Moiwahine Emina maluna o ka helehelena o ka U'i Zenehira, a akahi no oia a hoomaopopo aku i ka •pololei o na olelo a ua kaikamahine nei i olelo mai ai iaia nei, aole oia e lilo aku ana i wahine na ka Moi Mahomeda. Ua mahia ae la ka helehelena uahoa «o ka Moiwahine, nalohia aku la hoi na ,maka mako-na ame na manao kuhihewa apau e pili ana no keia "kaikamahine mai iaia aku, a hoalii iho la ka oluolu .ame ka hoomalu ana a na haawina a ke aloha maluna ona, a oia ka ua Moiwahine la o ka i ana aku. "Zenehira, akaihi no au a ike i ka oiaio o na olelo apau au i kamailio mai nei, a ua hoopakele mai hoi oe ia'u mailoko ae o kekahi karaima a'u i kokoke loa e hooko aku i keia manawa," a hmki mai la oia i na lima o ke kaikamahine i piha me ka maka'u ame ka haalulu imua ona, me ka hoomau ana mai no nae i kana kamailio ana. (Aole i pan.)