Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 50, 11 December 1908 — KA NEWELL HOAKAKA NO NA AINA AUPUNI MA HAWAII. [ARTICLE]

KA NEWELL HOAKAKA NO NA AINA AUPUNI MA HAWAII.

KAPALAKĪKO, Novemaba 2G.—Ma ka mokuahi lawekoa Crook i lnili hoi mai nei o Frederick H. Newell, ka Lunahooponopono o ka oihana hoihoi aina o Amerika Huipuia, nia ka la i nehinei a hala loa aku Ia 110 Wakinokona, a ma kana hoakaka mai ua hiki loa ke hoihoi houia mai kekahi mau aina aupuni o Hawaii mai ka poe « paa nei i na lioolimalima a e hoolilo aku ia mau aina i mau home hookuonoono. Wahi ana, "o ka huina nui o kela mau aina aupuni ma Hawaii i koe ho 1.600,000 a mailoko ae o kela huin;t he 100,000 eka aina i hiki ke lawe houia mai e ke aupuni. O ka hapanui o kela mau aina ua hoolakoia me ka wai e ka poe hui kuokoa no lakou na lilo he $140 no ka eka hookahi, a i keiā manawa nae ua koe mai no ke aupuni e mahelehele aku ai i mau aina hookuonoono a hanai holoholona paha. "He akea loa ka manawa kupono no na kanaka makaala e loaa ai ona mau aina no lakou ma na mokupuni. O ka hoilioi houia ana ae o kela mau aina i ke aupuni he kumu nui ia o kaualakoia aku ai na kanaka makemake aina ilaila. .0 na aina e hiki ana ke hoihoi houia ae i ke aupuni he mau aina kupono loa ia no ke kanu halakahiki ame ka hanai holoholona ana. A oiai e pau ana na hoolimalima a e hoi hou ae ana ia m:tu aina i ke aupuni, e hoakaka aku f* na au imua o ke aupuni Amerika ' a e hana ia i mau palapala aina o leaka ana i na kahawai me na luawa' hooki'o, oiai o ka hana mua loa mamua o ka hoihoiia ana mai o na aina." •