Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 45, 18 November 1910 — KE KOHO ELELE MA HAWAII Ikeia ka Lanakile o Kalanianaole ma ka Hapanui o na Mahele Koho. PAU PULU AOHE LAU KANU Nele Loa o Likana ame Kahiliaulani ma Kekahi mau Mahele Koho Baloka. [ARTICLE]

KE KOHO ELELE MA HAWAII

Ikeia ka Lanakile o Kalanianaole ma ka Hapanui o na Mahele Koho.

PAU PULU AOHE LAU KANU

Nele Loa o Likana ame Kahiliaulani ma Kekahi mau Mahele Koho Baloka.

Ma ka hoea ana m&i nei o ka hoike no ke koho Elele mai ka Mokupuni raai nei o Hawaii, ua ikeia ka hului. pau aoa o ka Elele Kalanianaole ma na mahele koho apau o Hawaii Hikina, a koe he elua mau mahele, i oi liilii ai o Likana, oia na mahele o Papaikou ame Honohina* Ma na mahele hoi o Hawaii Komohana, ua ikeia ka ikaika maoli o Kalanianaole e hiki ole. ai i kekahi mau moho e ae e alualu like ana i ka hanohano o ke kulana Elele ke hanihani aku maliope. He ekolu mau mahele haahaa loa o Likana. oia na mahele o Makapala, Waimea ame Papa, no ka mea ma Makapala, he ekolu wale no ona mau'haloka, a ma kela mahele i oi ai o Kahiliaulani ia Kaianianaole mo eo®o haloka, a ma na mahele aku-hoi o Waimea ame Papa, ua loaa he eono baloka pakahi ia Likana. Ma kahi nae o ka loaa ole. he hookahi baloka maloko o kekal.i mau mahele 4coho, ua kaa ia Kahiliaulani ke eo uia ia mahele, no ka mea ma na mahele koho 0 Papaikou ame Laupahoehoe, aole he hookahi baloka i loaa iaia, a pela hoi ia Likana ma ka inahele o Kawaihae, aole he baloka hookahi i kahaia nona» mailoko ae o ka poe koho he kanakoluknmamakolu. O keia malalo iho nei na baloka i ko--1 oia no kela ame keia nioho Elele: * * Apana EkaM. $ - 9 a « o s*. o — •? S 4 £j ! I ♦ * 66 • W , Kalaupapa . 32. 12 26 Kapoho 70 26 11 Olaa' 69 41 33 Waiakea . 180 80 32 Hilo . 241 101 21 Papaikou 48 61 0 llonomu 74 25 2 Honohina 17 18 1 Laupahoehoe 38 22 0 Paauilo * 75 12 23 . .......... 104 26 12 Kukaihaele . 60 40 19 Huina . * 1008 464 ISS

Apooa Ehi&. X •-4 %\ S- o — I 3" » * ib : i I : * * . ' ' Makapaia . 69 3 75 Hooomakan 91 40 3li Wsi»sea 63 6 28 : Kalaoa . : 43 39 2 [KaUua 59 21 25! Ktauhoo 76 34 23 Koaa-Waena . 72 30 3SI Hookeea . 103 1$ 29 Papa 36 6 8 Waiohina 107 60 61 Pahala . 30 40 31 Kawaihae . 29 0 4 Haiaa . ........ 779 298 263j Hsina nui: Kuhio, 1787; MeCan<itess. 742; Notley, 448. | O keia ke kau i ikeia ai ka ikaika maoli o ka Eleie Kalanianaoie i ioaa oie mai i ke kau o ka makahiki 1904, a ua ikaika holookoa hoi ka aoao Bepubaiika, i manaoia, mamuli no ia o ke ano 0 ka hookeieia ana o ke kalaiaina e Cari Smitb t ka mea iaia ka hoeuli o ka hakoko kalaiaina ma Hawaii. Iwaena nae o na mobo apan i bolo ma ka paa baloka Repubaiika ua kaa ia Sara Pia, ka Makai Nui ka heluna bak>ka kiekie mamua o aa moho e ae aj pau. no ka mea he 1809, ona mau baI loka. a o ka Loio Kalana aku ka ukali | aku maiaio ona me na baloka kiekie o j ISO3, a o Knlanianaole aku, me na baloka he 1787. O keia ka elua o na k.au i kohoia ai o 5 Sam Pua no ke kulana Makai Nui no j Hawaii, no ka mea iloko o ka maka--1 hiki 1908, ua kohoia oia me na bai leka he H93 ? ua like hoi me 316 baloka i loaa hou iaia i keia kau. laa hoi e hookukuia na baloka o ua moho Elele Lahui i keia kau me ko lakoa heluna baioka i ke kau o 1808, e ikeia ana no ia malalo iho nei penei: 1908 1910 Kuhio 1158 1787 oi 629 McCaodless . ..... 863 * 742 emi 121 Notley . .......... 921 448 emi 473 Huina baloka ...2942 2977 Ma keia mau huahelu maluna ae e maopopo ai, he 35 wale no baloka hou 1 kohoia i keia kaiv mawaho ae o ka heluna baloka i kohoia no ka Elele i ke kau i hala; a o ka heluna baloka kiekie i loaa ia Kalanianaole, mamuh no ia o ka lilo ana aku he 473 mau baloka o Kahiliaulani iaia, he 121 hoi 0 Likaua, a he 35 mau baloka hou. He hookahi kumu nui o ka hoohuli a»a o na Home Rula i ko lakou ikaika no Kahuuiauaole, mamuli no ia o ke a'o ana a Kahiliaulani i na kanaka b koho i ka Elele Repubalika, ina lakou 1 manao e haalele i ka lakou moho ponoi.