Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 1, 1 January 1915 — E MALIU MAI I NA A'O ANA NO KA MA'I AKEPAU! [ARTICLE]

E MALIU MAI I NA A'O ANA NO KA MA'I AKEPAU!

Ua nui a K nuk'hu wale na manawa a ke Kuorkoa o ka hoakaka ana aku imua o na Ilawaii i na alahele, o hoopakeleia ae ai niai ka luma'iia ana i mau luahi na ka ma'i akepau; mc na hoonaauao ana, no na mea pono, e hana aku ai, no ke kupale ana i ka paholp ana a keia ma'i iloko o ka ohana; aka nae, aole loa i maliuia inai ia mau a'o ana, e kekahi mahele nui o na kanaka, ua lilo ia mau hoakaka aua aku uo ka pono ka lehulehu, i moa e hoalaia mai ai na manao ku _ e ike K.dokoa, a loa e O ka poe kakaikahi nae, i hoolohe i h£ a'o naauao ana, a i hooko i na a'o ana a ka Buro Kinai Ma'i Akepau; ka poe i hoi aku maloko o ka Leahi Home, a hookuuia mai me ke ola o ka ma'i akepau, na lakou e hooiaio mai, ka oiaio ame ka waiwai, o na manao i hoakakaia maloko nei o ke Kuokoa, he mau inanao e hoopuukahua ole iho ai ka poe hoomaloka, no ka mea, aole he mau kahua iuaikai, a kupono ma ko lakou aoao, no ka Joaa ole ana o na manao makee, ma ka aoao o ka Buro Kina'i Ma'i Akepau, e hoopakele aku i ka poe apau i loohia i keia ano ma'i. O ka poe i lahilahi ka ma'i akepau inaluna o lakou, a i hoi aku a noho ma Leahi Home iloko o ka wa poho/ ua pau loa lalkou i ka hookuuia me ko Jrino ola maikai, iloko o na mahina wale no; aka. o ka poe i _hooleuukuu wale ia lakou iho, e lilo i kauwa na ka ma'i ākopaū, ā, hala he manawa loihi, mamua o ka loaa ana aku he mau lapaau maikai ana, he hookuanui ka imi ana aku i ke ola, a ma ka ulia pomaikai wale no e lanakila mai ai na lapaau ana maluua o ka ma'i. 0 kekahi pilikia nui, a he ma'i kulyma no i na kanaka Hawaii, o ia ka maka'u loa i ka lapaauia mai e na kauka, a i ole, hoi aku paha a noho maloko o kekahi halema'i; pela iho la paha i kau aku ai ka weli i kekahi poe i loaa i ke akepau; a hoole loa i ka hoi ana ma na wahi ,e lapaau ia mai nei keia ano ma'i; he inau manao naaupo wale no nae ia, he mau kumu maka'u kupono ole; oiai na ka poe i -noho ma ka Leahi' Home, a i hoolaia ko lakou ma'i o'hooiaio mai i keia mea. Eia ka Buro Kinai Ma'i Akepau ke hooikaika nei elike me ka hiki, ma ka hakoko aua aku me keia ma'i; e emi mai ai kona pahola laula ana, ame kona luku aua aku i na kanaka me ka weliweli; aole nae i makeeia aku ia mau hooikaika ana, e kekahi mahele o na Hawaii e noho mai nei, aka ua hoowahawaha ia aku, a ua holo okoa, mai ka hele ia aku e ike e na kahu ma'i; ka mea hoi nana i hookahaha loa mai i ka manao o na luna o ka Buro Kinai Ma'i Akepaii; no ke kumu o kekahi mau Hawaii i loohia i keia ano ma'i i hana ai pela. He ninau nui keia i halawai aku me ka buro kinai akepau, ahiki i ka hoala okoaia ana mai o kekahi manao, no ke kumu makemake ole o na Hawaii i na lawelawe ana a na kahu'ana'i', mamuli mai paha o ka maikai ole o ka hana ana aku a ka j)oe e noho hana nei malalo o ka buro kinai akepau; a i ole mamuli paha o ka Hoike ana ae o. kekahi mea i kekahi mau moolelo, me ka manao kolohe e pili ana i ka buro. \ ,Ina eia io kekahi mea i hoolimalima ia e ka buro kinai akepau, kelawo nei i ka hana i hookauia aku ai maluna ona, ma ke ano epa a pololei ole, ke makee loa nei ka buro, e ike ia mea, a e kau aku ka hoopa'i maluna o ke kolohe. Pela pu no hoi, ina he mea, okoa ae kekahi e imi epa nei, ma o ka'hoike ana i na moolelo haku epa wale, aole loa oia e pakele mai ke kau ana aku o ka hoopa 'i. E hoomaopopo pono mai kakou e na Hawaii, ua kukuluia ae kia Burb Kinai Ma'i Akepau, a ke malamaia nei malalo o ka hoonialu ana a ka lehulehu 110 ka pono o na.mea apau; a. o ka hoole ana. akū o kekahi mea i na kokua ana fliai ka buro mai, o kekahi' ia o na hana hūpo 'loa: "He kuleana ko kela ame keia i keia buro, e pono ai e huli a e noii por.oi aku i na mea a lakou e lohe ana i pili i ka buro, e loaa maū o Kakauolelo MacKaye, a i ole ka lunanui Kauka Sinclair, ma ko laua keena, ma ka hale haawi laau o ke Aupuni, a ua makaukau mau e pane mai i na ninau apau e waihoia aku ana imua o laua, © kekahi mea, ine ka nana oleia o kona kiekie a haahaa paha, koe nae ka hoikeia ana mai o na inoa o ka poe ma 'i, oiai ua ku-e ka hoike akeaia ana ae 'o na inoa, i ko kanawai. Mamuli o ka "lilo i hana ku-e kanawai ka hoike wale ana ae i na inoa o ka poe i loohia. i ka ma'i akepau, ua hiki oie i ka buro, ke hoopuka ae i na inoa, aka nae, ma na huapalapala e hoikeia aku nei, na mea i ikeia no keleahi poe, he kumu hoohalike, no na hana naaupo, a na Hawaii, elike me keia malalo iho nei: Ua loaa iho la o Mr. Xj ame kona kaikuahine hoahanau o Mrs. K, he mau nawaii «o laua a elua, i kekahi kahu ma 'i o ka buro, ua loohia i ka ma 'i akepau. He hookahi no o laua hale e noho like ai, a kaa mai la laua malalo o ka hoomalu ana a ke kahu ma'i; o ia hoi, o ke kahu ma'i no ke hele pinepine aku e ike ia laua, me ka hoikeike aku.ia laua i ke ano o ka malama ana ia laua iho; pela hoi ka hoopakele ana aku ia ha'i, e noho ana maloko o ka hale hookahi. Iloolalaia iho la he alahele no ko !aua hoihoiia aku maloko o ka Leahi Home, me ke kauia ana o ka inoa o X ma ke poo o ka papa inoa. I ka hoea ana mai i kona wa e komo aku ai iloko o ka Home, ua kipa aku la ke kahii ma'i e ike iaia, a hoike aku la, ua hoea mai i kona ipanawa e hoi ai no ka home, elike me kana iae mua aku ai. . Ua hoole mai la o X, aole e hoi no ka Home, oiai e holo ana oia i Kohala, e ike ai i kona ohana ma kekahi ia mai, aohe no hoi he ku-e w'ale aku o ke kahu ma'i. Ua haalele iho la oia i ka noho ana ma kela hale, a maopopo ole aku la kona holo i Kohala, a holo ole paha. Ua manaoio loa no hae ka Buro, ua holo oia no Kohala; aka he eha. nae la ma ia hope mai, ua make iho la oia maloko o kekahi haie jna ke alanui Muliwai'. .. Ua haalele no hoi o Mrs. K. i ka noho ana ma kona wahi mua, me ka huna ana o kona mau hoaloha, aole he hoike mai i kona wahi i hele aku ai; he eono nae la ma ia hope mai, ua make aku la oia, ma ke alanui Ololi Austin. Ea, heaha la ka pomaikai e loaa i kela mau mea ehia, ma ka hoopunipuni ana mai i ke kaliu ma'i, i wahi e kaawale aku ai mai iaia mai, a mai na kauka mai, ka poe i ukuia e ka lehulehu, e hana aku i na mea apau e pono ai laua? Aia'ma ka Leahi Home i keia manawa he lehulehu o na Hawaii e noho nei, he nui no hoi ka poe i noho malaila mamua aku nei, i pau i ka hookuuia, ua ola l<a kekahi poe, a ua maikai hoi kekahi poe. He paakiki no ka hoola ana i ke akepau, a i kekahi manawa, ua hiki ole inaoli no, aka nae ke hoao i;ei ka Home Leahi ma na ano apau e hiki ana e hoolaia ka poe i loaa i kpia ma'i/ua pa kaukani ae kona maikai, imua o kekahi wahi e ae maloko nei o Honolulu. Heaha ka mea kahea aku i ka make e kipa mai i o oukou la, oiai ua loaa he alahele e hoolaia ai, eia pouoi inuia o ke aloī E pono e loaa ka hoomaopopo pono ana mawaena o na kanaka Ilawaii ame ka Buro Kinai Ma'i Akepau inaho mau pohihihi kekahi, e loaa he mau kukakuka oluolu ana no ia mea. He hana naaupo loa, ka"hoole aua aku i ka hoaloha, i ka 'wa o ka pili'kia!