Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 1, 1 January 1915 — HE MOOLELO NO ELA WEINE Ka Opio i Opea Waleia a i Pii Aku ma ke Kulana Kiekie. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO ELA WEINE

Ka Opio i Opea Waleia a i Pii Aku ma ke Kulana Kiekie.

Nolaila ua hookuu aku" oia' i kona lako, kona hanonohano,. auie ko'u pu e li!o i ka mea okoa; N« ia. kumu'.hoi i iioino loa akulai au iaia ahiki mai ho i kēia' la ; aka hāē< o lk»ōā fhāii ehaeha- ka ; i oi lōa aku mamua o-ko'u, ā ua iiiāopopo pu iā'u iiā īibehaeha nui ia aku oia mamuli o ka iii. mai o ka"a mau hana hilahila īuālnna o kana keiki. A! Ina oiā i loaa ia'u mahppe iho o kuu uokeana i ka huli, ina'ua koi akii aii- ia'ia, e uku ma{i'-iik-a hoopaio, k{V hana hoohoka ana ia'u," a hopki, iho; lā i kāuā kamailio āna, >.mē nui nae o ka waiania o ka nāau, i kona aha ae i ka nui o na pomaikai i kaawale loa iiiāi iaia akii.., ''Mai noho oe a hoopoiiia iki la ākiv āohe mea kumakaia, e aku, aka ooe hookahi wale neL ū : a ; hopmalimali oe iāia me, kau. mau*t4uaolelo wai meli ahiki i kona poino t ua iilo palupalu a pu'nihei wale ia oe, a hoowalewale aku la oe iaia e. mare ma-luia olua, aole ma ke ano e ae, aolfe qiaiiiuli o kā Wāiwāi, mamuli, o ka. u!i wale no. o kā.helehelena o Haiionā Vāhessi, uā h\ākemake oiā i kau mau olelo pela, a uā makahehi hoi oe T i ka poh.e3 q, kona helehelena opiopio, a mamuli wale np p ia kuir\u i hilua .ai oia ia oe, a. o ka oi loa aku'o kau hana hewa iaia, pia kou mare ana.. a.aole i liuliu loa ko.olua noho pu o. ko ku ae ia np ia a .haalele iho la iaia iloko o ka hune ame,ka nele, , . . ... "Hookahi wale no kumu o kou makeipake ana e mare iaia i loāa kau mea e hoohauoli ai ia oe iho }loko o kou mau ia hoomaha a nOhe palaualelo. e holoholo ana ma na.wahi hoomāha o Nupota iloko.o ke kau wela. Elike me ke ano o kamaiii |.hiWiole ke ua punihei oia is kou. kanaka u'i 'ihe o. kau.mai}, 6Uip> rh£ ka manao kuhihewa he kanaka oe a i. hponaauapia, a e. .pu .pku ana la hoi.oe ma 'kekahi kulana e loaa.alkp.piua, oiai uae, ma kona aoao .ua hauoli oia i kona mare ana aku ia oe a ua paa mau kona manao e hoohauoli aku i kou nponoo i na. la a]»at! 0 ko olua ola ana, me kona manao, i kona e. īioik? ākti, ā). 1 koha mare ana ia oe i kona makuakane.e hoi pu aku ana pliiā hyua ona. Mai ko no paha ia manao ona, ina oe i hpike aku i kpu ahp oiaio ahiki ke hilinaiia iaia> ina aple oe i hana akh i kekāhi hana hoohoka loa iaia, ina no la ua loaā ia oe ka hanohano ame kā waiwai au i kuko nui ai, aka, aole, ua hoohoka.no. pe .ia.pe iha r a..o na. ario noonoo ame na. hāawi'na pākaiaki loa ou i hanau ;pu ia mai ā| ua hoikeia mai ia i keia la e oe ponoi aole.na kekahimea..okoa--uā hoowahawaha aku oe i ka mea au i hoowalewale ai a poino ma.uwale • ana, no ke kumu ua oi loa aku kau hana kuhihewa, ana mamua o kā mea kuoono, a i keia la o ka poino au i hāna akii ai ia ha i uā hoi hou mai ia maluna ou." Nana mai la o Mr. Daletona iaia me na maka huhu, no ka mea» uā -hiki loa ia Ela ia manawa ke heluhelu aku i kona ano nje lā he buke hamama. ' V -i • '■. "Ma ka'u lolie aku nei nie iie mea la ua maopopo wale ka hoi io oe ka moolelo o kou makuahiiie," wahi a Daietona ( nie ke, paliā6hāp ; loa. ■ _ ...... ',v v. ■ :••..' "A manao la kā oe a pehea? Ua'- ii..kbiia. ka mtia ā i ka hope, aole' au i lohē mai kekahi,. me.a.pkeiā mai kona waha ponoi mai no. Ua. hpi^e-;..mai! : m^^ ehaeha ame ke pu i kau aku .malūna mau hanaiapuwale a lokoino loa—ua nui kona iini e ioāa. oe rhāhope iho o kona hookukeia aua mai,ka home aku, ua>huv ko.iiā ipti e.ioāā hoikeia ae. ma ke.akeea wahineniare oiaio; o|a n ; āu niahopē o ka hoolahaia- ana ae o ka nioolplo ē pili ana i kq 6(uā māreia āha malalo o ke kanawai, a mamuli o na, hoonipni. lehhiēhuāini £ kpha.

lunaikehala i Hele aku ai oia. mfe t kawhopman.awāniij,i ;^ -huli ia oe i kekalli po poiīli tia jiei ma\oHp-.o: X-ac(ana»'.A.. ana aku.-lia nonoi haahaa akjLj oia ia oe e hoi Hke ae ; - Waikelife.a hoīke aku imua o ka makuakane no kahoopbjoie;i- ahā ae i ka hewa au i hana ai, eiā iiae, aoie oe i.maliu aku iaia. . kau hana lokoinp loa i hana ai,.pia kou kipaku ana aku iaiā p._ hoi ; lioko o ke anu, me»ko. hoole miaoli ana aku no. imua ona< aole olU.a i mireia malalo o ke kanawai,- o kel amareia ana. o olua iie mar,e hoopuhipiiini malalo o ke kanawaii 'o kela mareia ana o olua he mare hoopuhiplini anei, ka mea i paa ka inanāo ma!jope ou, a i ole o oe .wale no pāha, ke kanaka apuhi a alelo nieli? i . ? "Eia hou, ina oe i ae aku i kana koi e hoi oiuha i. ka Hohie' Waikelife, a i ole e mareia olua imua o, ke .a'ke^,}i\&.ua.Hoike_ ihal.ōia: īa' oe o ke kaikamahine oia a. ka Makuisa,,Vaiiesii a ; ! k#.'li.bcriHtta hoi, o.kekahi waiwai nui e loaa. ai fyo olua hanp.h?np me na. poiiiaikai ma ia mua aku. O kau olelo loā i |jatie aku āi ia|a,. āpiē |Oti makemake e mare i kekaiii wahine ilihune, he makemake oe e ttikfē ī.kekahi wahine waiwai- īoa a, i lqaa hoi.ke.kahi ipoa hānplianp- . oia i hooia mai imua ou ia manawa ina ua ae āku oe e māi'e HbiiVa olua, aka aole oia i hoike aku i |<ekahi meā e pili ana iā niau mea ia oe, lie hana hewa koikoi loa.au 1 hana ai, np ka hiea, aoie ō.fe\i'hokCi e hoopakele ae i kona inoa mai ka hilahiia ae au i kau aku āi ona. T kona ike ana aole ou ae aku e mare hou iā oUia i iiieā e hlina ia ai ko olua he.wa mua, ua hophiki iho lā oia aole e mare hou aku ia oe i.na no kou koi hou aku iaia no ka hoopakele, āhā ko oi,lja mau.inoa a elua mai ka hilahila mai. . . 4, - Ua hooholo oia e au'anio i kona hilahila oiā liookaHi, fio koiia' maep popo aole la e loilii loa ana na lp e haawip?o akū aiiā pē iā'.b£ i\ip 110 ka-hoopau ana ae ia hana hilajhila maiiuna, ae .pii, a,i Ple e loa iho ai paha oe no ka liewa o.kpu mea i han,a āi; Ma kā'U na ana aku nei ma kau mau olelo.o keiā lā, Ua hikī io iīlāi iā manāwa au e mihi walania ai—ua lolie aku nei au i kou hoehaeha loaia i kr. wa i ike iho ai o ke pahele. āii i kau āi me ko ,mānāo o hei anā, eia nae, o oe 110 ka i poiiio. Elike me ia a'U ī kamāiiio.niUa aku nei ia oe o oe ke kaiiaka a'u p ka noke āna i ka; liuli i ha mākaliiki ehiku i hala ; —oiā ka liana a'.u i hele ,ai ma k£la po i; paa ,āi āu i ka.hopuia i kuu hoi ana mai a i k ofll ° aiiiuela ai hPi kā hklē o oliia e na kanaka powa a ia nei 0 ka olelo.ana mai ia'u o Toma Derāke laua me Keoni Loka ua mau kanaka la, o\yatt nae ka 1 paa hewa i kā halepaahāo mamuli o kau mau hana wāle. Mailāo aū uā loaa ia'u kekahi ike i ko Tonia Derake Walii ? noho mai nēi i kfeia manawa a nia kuu liianao, ina 110 kpna pāa hei i ka hāl6paaiiaOj e kau aku ana au i ka inoa "kaiiaka kujnakaīa'' ā he kanāka māka'u vvalfe "maluna ou." ... { , . .. , ~ "Hooliilii ihō ka leo, hooliilii iho, e ke kanakā opio, M wālii āU*tona o ka papa ana mai. 'A"A!aila ma ko'u koho aku e hana mai ana oe i kekahi hana e hoopoihoia ai kou ola, oiā aiiei? Hfe āupuiil keia la e ae ole ana e hanaia niai ia inau ano hāna \ \b\\t faāi oe*— he hoopa'i no ko ia poe, a oiai. he ijiau mākaliiki' Kou; o-.kft. ji>aā ,: sh*k; ānā. iolko o ka halepaahao o ka r MbkUaina nei, āolē e! liookomo hou aku i ko poo ilokp olāilk nt> kā iūi-o. hā | wahi a Daletona o ka pane ana .ipai." , t : ! O, aole i kana iho la ka ehā p kp Ela noono(\iā māti tilel6 ā Dālē-1 lona, alaila pane aku la me iee ano hoohaehae: ; . i "Ua kuhihewa loa oe ma kau mea i koho mai la, Aole au e|

liana. aku ana i ketahi' mea e hoohāahaaia ai* ko inoa a i oie irar aku 'paha i kekaf)i han.a. e hoppoi.noia, aku ai kou oia, a aoie no hoi au e hana aku. ana i kekahi hajia e. hoOpoinoia mai ai.au ma o ke kau ana īakjii i ko'u iirria maiuna ou, > hookahi a'u iiiea e hana aku ana, e .hoike aku ana au'inuia he, kanaka mare. iehulelni oe, lohe mai la, o e ?" , Ua liio keia olelo a Hla nona iho i mea e-hooniia aku ai ka noo noo. o. Oaletona a .i mai r %: . , ~,"Ae; he.-oiaio kau.inea i kamailio mai la —oivau io :)o o Keoki : ,amana TDaletona nana i hopw4lea.yaie.ip. Mariona Van,e?i a mare v marlū ia ai maua. O Aukukiiia Osewuda k'u kanaka o ke leii ana i, kahunapuie nana ,e mare—iie kanaka oia.a'u i mana(. •a'i/u'a; Jiikt .ke..hatja ia hsm» m? ka holopono. loa no ka mea, ua maa ;o)a i na hana epa a pau o ano, eia. nae. mai kela po m.ii, 0 niana, i- rnarQia.iii a.hiki mai v i keia la, apīe au i ike hou i koaa mau Eia.ia.oia ihea,e noho mai-nei, ua maka'u'paiia la ia'u, aole jau lt.ijce ike kumu o kpna pee ioa jinn: Q ka'u e hoike aku ia olua v*a f ua.ehaehaanaoli ihp no au ,i ka w,a j ae mai ai o Marionae mareia f inaua, ipe. kuu. manap e hooīe mai #aa- no- Ip. hoi oia i kuu ,w.a. e_ i\oi : aka. i.kuu wa.i ike.ai.ua ino loa mai oia ia'.u, jva hpopau au i ko'u mau manao nona, ua hauoli. au i 4?onā..h)iahiia ana. a o ia hUahiīa mauluna .ona e kau' pu. aku. ia inaluna- o- kana mau mamo a paumaīiope aku ona. Ua au i >kpna hoehaehaia. ana oiai. i kei.a ame keia la e nana aku ai oia maiuna keiki e nei.e. pie iho ana ka hoehaeha ia o kona naau ke nppnoo aē. oia i kona iiooneīe ia f .ana, i ka waiwai hooilina. mamuli jo! kqtia hauie'hia ana. i ka. heAya.J He, pule. mahope iha.o .kela liele 'ana ae ana.i p'u īa.o kekahi 'o.keia,.rnau hpaloha ka i.;Ple]o ipai ia'u :i. ka moolelo p ko Maripnz* VanssL hoohaahaa. a hoohilahi.la i.a ana 1?. ua hāu>yawaia ae kona hooftujs.eia a,na mai ka (iale aku o kona me ka hilahila nui e, na. ; mea apau i lohe .ia moolelo i.° nianawa. Ia ,wa i, maopopo ai ia,U'eia. ka oke kaikamahine ia aka a;ua walania ko'u mihi ana no ko'u nele ana i ua pomaikai. 1 ,ka maopopo ana ia'u o kona mooleio ua haaiele aku au mahope i na MHea apau, ,a'.hoomaka aku la e hej,e huli iaia me ka.paa o kuu manae ■ ina no. kona loaa aku. ia'u. e, koi ikaika aku ana au iaia e mareir 'maua i kul.eana au i .kona ,mau \yaiwai me.kona kuiana i lilo ai k.e keiki e hanau .aku ana i hopilina no ka waiwai. o ka Makuisa ma \Vaik.elife. No ka. n.alo loa o kona wahi i pee ai aole oia.i loaa, t i9'ti,.ia i-ka Hala ana o. ka inana\ya. ; kuponp maniua o iea .hanau ana io.kana keiki, ua hoopau . vvaie ,i ka huli hou ana aku iaia a hoi, inai.l,a np..Amerika nei. , Ūa :ia'u ka manap. hpino milu. aku : iaia'me.'. t ka, tmik.a ( a...pau: .ii ,k.9'u l; t|hane,-.a ina ma, kekahi ano ulia. : haiawai, akti au . pie jā, e pepelii hooirfainoino aku ana au. iaia elike mV ; kA.'w.'elhāfia';;aku.. } āi;.i He|?ahi moo nahesa. • t kuu wa i.ike- a' o,e kāna keikikane, hpoholo la.au ma ou la au e. hana akn ai ■i ka'u mau hana.hoohoka,apau, plike me ia a'u e hana aku.ai iaia. !;p- ■ pii kekahi a'u i hppiiplo ai e hookomo aku. ilpko. o .na, ehaelia Ihe nui aua ike oe ia liopeha. I keia manawa ua ike lea iho la ,oe i ke kuiini o kp'u lilo ana i ino loa-nou iloko o keia mau nei i hala," iho l.a oia. i kana kamailio me ka helehelena inoiiio a Eia mau male.a i kahl e. ;ine ka hoowahawaha iaiā. , • : \ . a Ūā : hala kuu ,maknahine āloha ma kahi maniao: loa.i keia manawa e hiki ole ai iā oe ke kikpo aku~-^ua ;, mākē oia ehiku a keu ;mākāhiki aku nei i, hala a pehea, e hpomau aua uo oe i kou huhu la? M i ninaa koke aku ai o Ela/ ,Ua nakā ,( iki ae la ko Samana,Daleitona ihanawa āohe hae lie pane mai. . f. ''.Pehea i lpaa. ai.iā oe kā ike o;.kē keiki ait. a Mariona Vanesi?'\ i liināii./hptu:aki| ,āi p ,fi|a piaiiOpe p keka,hī mau minuke o kp laua -iipho .hamau anā. : *: j; . Akaakā ipai la,o t)āifetoiia''ā pii āē'lā 'kā lila o 'ka hiiahila ma kona 1 inatt papaliha/ aka mē: ple ae iā:"hilahila i- mai la: f: :''Hāliā .paha- .ke- hooihānāo. np, oe 'i kb f waiho ana i kekah : Vpe''..p£.p'& F6reka iio nialama aua ; nou oiai oe e paa j āpa hp na makahiki'•.e.kpīu- iibko( v o. ka.;halepaahao., ,Ia Rikeke Ifo-_ | rekā i aheāne āi e hāalek. nidt f keiā oia ana uā waiho iho'oiā » I kauohā ia.; E(īita nei £ hiālāhiā pono ia ope pepa nou ahiki iko ji\V.ā e mai ai mai ka: hajepaahao. mai haawi.hou akii ' ! iā oe, Ae, uā liīo keiā ope pepa nui'i ko'u noonoo, makeinakii āti ike ikā wāiwai oiokp., holaila ; mā kekahi >po ua;kii ma-iiiia e la'u, ua ope pepa. lā iipko- p ka ā weheia .e .a'u e iiāiia, liie ;ku\i nooiioo ple e hālāWai iho ana ka ike a ko'ii mau maka 'me me.a nah.a < hophikiiēife.ipa i kp!u noonoo." ; Ūa hikilele ae v la' c>.E#ita i tio .konā lohe'ana āku i mau plelo ; ā Dāīētorlā, la.oia iiuna, nana pono aku la ia iHaleiipnā a i ākh lā: . . - , , . . 'l /'Kā! Hilahilā ōie riiābil ho kelā hana ana au!'' ka. mahāio; he āuo lianolīano. maoli no kela ano olelp e ka.mailio ināi āi i ; kou makiiā wjāhi a Mr. Daletona. ,"Eiā-"hae, e 'pono no āu e hOik&, akir aohe waiwai o ko.'u wehe. ana ia ope pepa. no ka nieā, aohe iliēa āho nui.olo)co e waiwai ai ka ike ana, he mau ;\yalii'kii aiio olfe w.aie nO nie nā wahi'oleio malalo e hooiaio mai ;knā. iā'u.o ke keikikāhe oe a Mariona Vāriesi—he mau. kii okoa iho 'kejcahi .me/ n'a httaolēib i kākāuia.maiima o.kekahi māii apaiia t>epa. manoanpa aohe nae he Hiki. j[a'iij ke heliilielu," : "Ūa; nāha na,o pāha oe i; kela .jma.u ■apaiia.. pepa manpanoa me ke .ākahele ipā?*- i/hinaU akii ai o, Ela me ,ka. lieelheleuā. ku.nāhihi.

;. "Able; liā kapaeia e a'ii ma kāhi e i ka wā ā'ii i ike ai aohe hiki Hā'ii ke heiuheHi. i.a; rnau huapalāpala e kau ana." , .' /'Ēiā uā ftiātl apanā pepa la me a'u i keia māiiāwa e lāwe pii mau ana au me a'u—llo ka inea ;he māu mea aiio >itii. a waiwāi .loa iā i ko'ii: noo.hoo, a iiianao au ina no. ko'll hoakakā ponp aUii ia oe :p 0(S |itia kekalii e hooppmaikai iju ia aku atia.'' • : AbHē i kali ilip o Eiai a noi iā {nai, naiiāo koke ilio lā no oia iloko o kona pn! eke a ae lā iiiki ai ia Daletona ke ike pono iihai i tiā ii.napaiapaiā i kākauia. , [ Uā ike koke mai iā uā o Daletona a i mai lā: "O kenā mau kr a hoāiloha pahā, elike me ia ati L'.kap'a aku ai ia l'akou, he maii meahoakakanvale no ia i ha nieā ma)oko o $a pepa manoāhoa. Heaha ];)ā n;ea i hoakakāia maloko o mau apana la? M -i ninau ināi. a ; 'ia kā |toākakāiā aku, no kā mpa, i kana nana mai he apana pepr. hiānoāiipā wale no ia me ka ple o ka manao. • 'He rnartao ano nui kp keia njaii kii ame keiā niau huapalapala: inā be ē i|ana akahele loā riiai ana ; e ike arta oe lie ekolii apana pepa i hoopiliiā. o kā pepa ihānpanoā 114 okiia a kokoke loa i ke kihi i hiki f 'ā| -i;, kēkālii apānā pepa Īaīiilāhi ioa i kakauia nie kekahi mau hualiīelo kē hookomoia iho mawāeiia. īna au e Wehe ana i kekah{loo o iea apana pōpa ihāwaena e.ike ana pe i ka haule aku o na apana.maiioko aku o kā , • \ , Raa- ae ia* p Ela v iiia- kekāhi kihi a Hoohioiii ae Ia a haule aku la 'kekahi mati apana pepa lāhilālii £oa ololi iluna o ke pakaukau. , "Manap an eiā maliulā o keia; aoana pepa kekahi niaii manaō '■ 'kakaiiiā e pomāikai ai pe." wahi f Ela, alailā lalau iho la i ua apana 'pepa. ololi lā ā paa akg lā māmiia pono o t)aetoiia i ike pono mai. ' O keia ka palāpala māre o ua t o Daletona me Māriona a ke ka'hunapuie Biho>pā i llaawi inai ai iā Mariona rria kela po o laua 1 inareia ai. r . Ia ike ponō ānā mai d ua o Daletona, nee ae la i ka akaaka ma. s kē ano loa-a i maiia: ''Uā loaa hiau no ia'u ka mahiaō e Hana aiia iio o Aukina i kekahi haha koa loa ma o kona kakau ? atia i kā inPa o ke kāhuiiapule o ka palāpala mare eiike me f kfeiīa j ā hāawi liiāū ia Māriofiia. Mānao au ua nianaoio maoli no e sMarionā: hfe palkpāla mafē oiaio kena ke kūihu o kona malama, iwa, a k6 haohāo riei naē āti i kona malāiiia loihi ana maliope fi6jiē-pono ana ku he mare epa !oa kela i hanaia ai. No Aukina hoi, ke kanaka a'u \ noi aku ai oia ke kahunapule nana e mare ia

maua, elike" me-ia- 1 a ? u vha't mua* akii ai ia ofc, aoie air i ike hoii iaia dhikri keia la. i - 1 -• —' - ■ Malia. oia pu paha kekahi i manao na oi loa aku kana mea i hana ai .mamua o k# kupono, a no kona maka'u o paa oia i ka hopuia no ka.epa r.;i holo pee loa oia )ce kumu o koha lioike ole mai iaia iho.i Aohe a K!a- pane aku .110 keia hoakaka a Daletona ; uA hiaopor>o 'iaia j<e kumu ; pee.-l.aa o Aukina- 6 like me kana i ike ai i ka mooli?lo i.ka!:au ia ai e ka, Bihopa Gerafatpna maloko o kana lnike hoomanao, hou wale.ih<> la .no oia i ( ka palapala tnare iloko oka wa-hi huki iiou a.e la a;*ana pepa a i aku la: "Eia hou nt» keia mea hoike i,lo<la niai ia'ii itia kekalii ano ulia— 'iole paha ia o kaipololei a'u e olelo ae ai—o ka pololei na ka Mae ,Msina, īoa, i alakai aku ia'u ahiki.i koiia.loaa- ana< e. aku au 'ū pe, ea. a i o.le nau »o paha e heluhelu ponoi nou iho? He mea -keia i pili loa me keia mea i īianaia maloko o ka halepule St. J<'lin ma. \Vinselesea.',' , . Ua onieni ano e wale ae la no o Dalettma maluna o kona noho. Me he mea la ua like na olelo a Kla o kd i atla slkit ine he kui !a. Ke ike la oia ia manawa ma ke ano hooluioi aia'paha maloko o la , ioana nepa kekahi mea e ohiuhiu Ja.-aku ai o leona llewa a oia kana e hopehopo loa. ana ia manawa. , Heaha la ka waiwai o ko ltla Weiiie hnli hele ana 110 kekahi mau makahiki no keia kanaka? Aole 110 ka hoike wale ana aku no ia Daletona oke keikikane oia a ;me ia a pau .ae 1-a. Aolei aka no kekahi mea i oi aku, Lalau mai la o Daletona i ka apana pepa me ka manao nana ponoi no e heluhelu iho a haawi aku, la 110 hoi o Elh me ka olelo pu ana ,'iku, "He kope wale 110 keia i laweia mai ai e a'u mai ka iiuke hoomanao mai a ka Hihopa Gerafat(?na —aole keia o ka palapaia kumu a ka Eihopa ,aka nae.. ua kulike.loa ka inanao me ka palapala kuinu." ; ■ ' Wehewehe ae la ua o Daleeona me na lima e haalulu ana a e lelele wale ana 110 lioi ka oili. a i ka mohala pono ana, ae hoomaka iho !a. e heluhelu i na olelo. a ke kanaka malama halepule i lioakaka aku,ai imua o.ke kahunapule 110 .ka inoinq loa o kona noonoo ika lawe ana i na dala kipe he.iwakalua, ko ke kaliunapule koino ana'iloko oka halepule a pee majiope oka pa-ku—ke komo ana aku 0 kekahi kanaka opio iloko o runii komolole o ka hihopa me ka lauoho a umiuml ku'i, me k<i manao e lawe i ka oihana a .<e ?kahunapule ma o ka hele ana aku e inare i ka paa mare o ke komo ana mai iloko o ka halepule. Ua heluhelu pu oia i ke .kipaku ana o ka hihopa ia Aukina mai'loko ka haleoule. ka nina|iinau pono ia ana o na inoa o ka 1 paa mare, ka mareia; ana o ka paa mare, ke kakauiiioa ana o ka hihopa i ka paa mare, ame kaiioopaaia ana o ka moolelo iloko o ka huke hoomanao a ka- : hihopa. I ka pau ana no o ka Draletona lieluheīu nna i ua apana pena la puana ae la oia i kekahi mau huaolelo hailiili a haule ,iho la.ka apana pepa ilalo mai l>°na mait ljma haalulu iho. . "O, he. hoopunipuni ioa keia mau olelo i kakauia!" wahi ana me ka aa nae ona maka. • ? "Aple hoopunipuni o keia mau mea apau au i heluhelu iho la. Ua holo kino au. i, ka halepule St. J t ohii kalii a'u i manao ai malaila i •hanaia ai kekāhi hana hoowalewjale ino loa i kuu makuahine. Ua huli.au i ke kanaka nana e malama ka halepule a ua loaa ia'u, l naiia ponoi i hoakaka mai ia'u i J|cana mau mea i hana ai, a mahope e ka maua kamailio ana no kekahi manawa, nana i kuhikuhi mai ia'u i ke kaikamahine a ka Eihopa Gerafatona. a mai kela kaikamahine mai i loaa ai ia'u keia mooeilo au i helnhelu iho la. Ua hauoli loa oia e kokua mai ia'u —a mai laia mai i loaa ai ia'u ka ike 110 ka ihuke hoomanao a ka makuakane, wahi ana, ua lehulehu kana mau manawa o ka hellihelu ana i kela, huke a pela oia i ike ai i keia moolelo. Ua kii oia i ka hkue a ,haawi mai ia'u e kooe aku i na mea apau au i heluhelu iho la māiloko. mai o kela huke a ka makuakane. O keia limakakau e kau n£i maluna o keia palanala mare tn k-ulike loa me ka limakakau e paa ana iloko o ka huke. Ma k.i olelo mai a Miss Gerafatona ua olpoiu loa oia e nanaia "kela huke eka poe-aoau e hele aku ; aha e noi no ka nana ana ika palanala mare kuinu a i ole i ka moplelo mua paha a ke kahunapule. i hoopaa ai ma kana buke. Eia hpu kekahi mea a'u i matiao ai nana e hooiaio. aku ia oe ī nau ae ai kQu manao kanalua no ka oiaio o na mea apau au i holuhelu iiio nei," a Ela, me ka lalau hou ana iho i kekahi wahi apana pepa. . Alaila heluhelu aku la oia-.a nui ka leo i iohe pono mai o Daletona, 1 ka nui. 0 ka ehaeha o ka hihopa. no Miricna me kona liopohopo nui e hiki mai ana ka la e komo,,aku ai oia iloko o ka pilikia a 110 ia hopohopo ona i hoopaa. ai oi£ maīoko o kana buke moolelo no kela mare oj)iopio loa ia ana o M.ariona r oia keia malalo nei:

,C MAREIA —Maloko o ka halepiile St. John. Wineselesea, ma ka la 11 o Augate, 1876{ e ka %v. Joshtia Gerafato»a { ka Bihopa, a o ke kalumapule hoi o v ia : ;apana o Keoki Samana, o Rai, ia Miss Manon Vanesi oia wahi hookahi. Ke lawe nei au i ka'u hoohiki he hoike oiaio loa keja. JOSIIUA GERAFArOXA. "Sepatemaba 10, 1876. , Kahunapule." Mahooe iho o ka heluheluia ana aku o keia hoike ae la maluna imua o Daletona, me he mea la uā. like loa o Daletona me ka pohaku ka oni ole, ilalo wale no ke poo ; e kulou ai; elike me ke keokeo o ka. palule ana e.komo ana pela. ojcoa iho la no ke keokeo. pu o kona ;!ieehelena, lniili no hoi na maka ,e lele e wale ana no—pupuu ae la na lima a paa kulou malie ilalo. A hala kekahi* mau minuke, a£a ae la a hoolio ae la me lie ka*naka la i'uluhia ia e na elaimonip: "Alaila ua palua. ko'u hoohoka ia a.na m.e he kanaka hupo loa*la} E i no la no oka holo pee loa o Aukina ia'u eia ka ua ha.na mai: oia i kekahi hana kumakaia a epa loa a ua loaa ole iaia ka manao koa e hoikeike hou mai ai iaia imua o'u.". "Nolaila. e ike pono iho oe nOle_ wahi kiko eleele iki maluna o .Mariona Vanesi ame kana keiki r he o ia mau kela inoa hanohano a maemae maluna ona. o:ai naej ua nui kona hoehae|ia ia. uo kau 'iana kumakaia a moe wale aku 4a oia i K.a lua puanuanu, wahi a Ela i pane aku ai me ka haaheo loa. MOKUMA %XXĪ\* "O n<~ keaha no la hoi i loaa ole ai ia'ti ka ike i k-e-ia niau mea a'u e lo! 1 * nei ihainua?" i nanuinanui iho ai o Samana Daletona, rne 1 ;e pai ana ae i kona lae me kotia lima. "Ela ka hoi owail no ke kariemare oialo a ka l ,o oiFna wahine o Waikelife la, ua noho mau nae au iloko o iei porll no ke' kuhihewa mai aole maUa i mareia •na ke kanawai, inā la iloko o kela mau makaliiki leluilehu a pau i ieāaliope ae nei aia ati ma kdvahi .kulana e haah%o loa ai itie iia vraiwai he nui e hoopuni mai ana ia'u a malalo hoi o ka'u hoomalu ana; O ! ua nui loa—ua nui loa keia e ole ai ia'u ke hoomanawanuii Owai no la lioi keia (laimonio oka uhaihele ana ia'u iloko 0 na la apau o ko'u ola ana, i hooneleia ai au i kela māu. pomaikai apau?" * "O kela uhane daimoriio au i olelo mai la aole ia he mea okoa aku. 'aka; o kou hinaikehala alakai la|au hewa ponoi no ia ka uhanl» e 'noho mana ana mal.una o ko nagu ino, oiā. Ua inū oe a ua hooooino i kekahi kaikamāhine maemae hala ole a ua poino ia oe; ua 01 loa āku kau mea i hana ai mamua o kau i manāo ai i kinohi oia ■Ve kumu o kou poino, ke kuhikuhi aku nei nae oe na kekahi uliane! Ipimonio i alakai s hewa i kou nooilpo; aole mea hookāhi e hoāliewaia ooe wale no," ī pane aku t ai o. Ela me ke kuoo. . .... . (Aoleipau.) • i