Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 15, 14 April 1916 — MOOLELO O KA AHAHUI KULA SABATI O NA MOKUPUNI O MAUT. MOLOKAI AME LANAI. [ARTICLE]

MOOLELO O KA AHAHUI KULA SABATI O NA MOKUPUNI O MAUT. MOLOKAI AME LANAI.

x olio ka Aliahui o ua Kula Sabati n Maui, Molokai' anie Lanai maloko o >a luakini o Wainee, Lahaina, ma ke i i o Maiaki, li(ltj. La Hana Mua. Peresi.|eua .1. W. Kalua ma ka nolio, n wheia na hnna nie ke mele ana ma ' n noHo H»:; u ka luike Leo Iloonani. Na nit j»«*re<iilena i hoolauna mai i ke ahu <i Haili. iio ka haawi ana hiai i •K.iln iuhii maiiao j<aipai mua i ,na lala ■ i»a aha. a e loaa no ia manao j»aipai lua -.n e|'isetore a I'aulo i ko Pilipo, i!i<»'.. _':1. a jtau ma ka jiauku i). Helu-hi-i-.i iho no i j»au j»ono na mfea ajiau. A i'".:ih'.;ie iho o ka |>au aua o ka hoakaka r nu:;ii ana n ua loea haiolelo nei o ka l a Kanilehua. ua nee akn la ka aha iua ka hookohu ana i na kimUe o na li'.okohii. D. W. K. White, E. 8. Timoi< <», S. l'. Kaaia, na komite o na hooiohu. x Hoike a na komite hookohu, he 30 iia hookohu elele i komo mai iloko o ka l'unn o kou komite. a he 8 na hookohu K. S. Ai»ana. E ike ia no•.penei. Keanae, Knoka Kahakauwila; Wai- • >f. K. Hon jamin» Kaahumanu, M. Waiwaiole; I'aihiihi, Mrs. Langsi; v aika;»n. Ahe K. Weleh; Kaunakakai, Lnkela; l'aia, Mrs. Lucy Kahooj>ii; Kaiku, Mrs. Annie Kahiaj>o; Kaanapaili. Mrs. W. K. Safl'erv; Kaujio, J. W. Kawaakoa. Kookohu K. K. S. Aj»ana —Paia, Mrs. lleleanii; Haiku. Mrs. Hattie Kaloa; Paihiihi S;un Kalohelani; Kalunaha, Tlenrv K. Kwaliko; Kahakuloa, Henry Kauliaaliaa; Wailiee. J. M. Brown, WaD. K. Wailehua; Keawalai, D. T. Keliiaa. l'a a]»ono kou komite i keia inau hookohu. Iloomaojiojio ana i na lal'a o ka aha - —IX W. Naj»ihaa. Mrs. Annie Mitehell. . K. Safferv, K. J. K. Nawahine, D. Lukela, Mrs. Annie I\ahiaj>o, !Mrs. Lticv Kahoopii, Mrs W. K. Saft'ery, Joe "Woleh. J. W. Kawaakoa. Ahe K Weleh, I'. Waiwaiole, M. K. Bcnjamin, Mrs. Heleauu. Enoka Kahakauwila, Mrs. llattie Kaloa, Mrs. Laupsi. D. 11. Keliiaa. Mrs. oj)unui. W, I\. Kaai, J. K. Kaulili, Mrs. Waileliua, 11. 11. Ewaliko, Mrs. Futomoto, J. 11. lforeso. Rev. .lohn Kalino. Rev. Poepoe, Uev. S. L. Desha, Rev. S. K. Klmaiopili, 3?ev. E. K Timoteo, Pev. S. P. Kaaia. Rev. R. p,. Dodge, Tiev. Erdman, Pev. 11. Ju«ld, Rev. J. P. Inaiua. Rev. D. W. Iv. White, Rcv. J. K. Kahooj)ii, Norman Uehenok, Rev. L. B. Kaumeheiwa, Rev. D. Kaai, Rcv. Mitchell, Rev. 1. W. laea. S. 11. Kauihou. S. Koowai, .1. Kaalouahi,Hev. Akaiko Akana, "Mrs. Kuniee Seholtz, Rev. J. P. Kalohelani, Mrs. Mary Waiwaiole, Sam Kaj)U, Rev. <•. E. Lake, D. K. Kaaiakamauu, Hon. J. W. Kalua ame ke kakauolelo. Nee ka aba maluna o ke koniite kun;au. Komite imihana. M. P. Waiwaiole, E. S. Timoteo,-.Tohn Kalino. Komite o «a hoike K. K. Sabati Nui— D. W. K. White, D. Lukela, Joc Weleh. Komite o na hoike K. K. Sabati Apana—Moses Kahiapo, J. P. īuaina, M. K. Tsen,jamin. O ke komite o na hoike elele aole ia i 3oaa i ke kakauolelo, aka. ua lolie mai nae, ua kohoia o D. 11. Keliiaa i lunalioomalu no ia koniitc; ina pela. aohe no lie waiwai o ia komite, no ka mea ;a hoi no i Makena me ke oj>e o na hoike elele; malia o lawe loa aku i Ililo e hoike ai ka lakou lioike i lohe na lala o 'i.n Aha Paeaina i kona lawe hewa i 2i.'; waiwai o ka.Ahahui Kula Sabati.

Na K. K. Sabati Xui—D. W. ]N*aj;iP*. Maui; Mrs. Annie MitilieH, Makawao Akau; W. K. Baffer.v, Maui Koii!iiliana; li. J. K. Nawahine, Maui Wafiia. Xee ka aha maluna o ka hoike a na K. K. «Sabati Xui—Xa ke kakauolelo i ko Kast Maui; na W. E. Safl'erv i ko Maui Komohana; na Mrs. Annie Mit<'ho!l i Jio MaJ;awao Akau; na 1?. J. K. Xr»uahine i ko Maui Waena; ua ke ka--1 auolelo i ko Makawao Ileina; na W. r\. Kaai i ko Molokai; komo i ka lima ' ke komite o ia hana, Xa hoike K. K. Sabati Apana—Xa S. Kalohelani i ko Paihiihi; na Mrs. Hatiie Kaloa i ko Haiku; na Mrs. Heleanu i ko Paia; hooniaha ka alia no ka hooniakaukan i ka jnalcana a ka l<ui Kula Sabati anie ke (•. K.,no ka la h:inau o ka lunahooinalu nui. o jia .K,ul{l Sabati. Henrv .linhl. no ka mea o ka la ka aha e noho nei, oia ka la haiiair o Henrv Jua<l. l\raraf»i lō. Xa ke K. T\. Sabati Xui o Maka.wao Akau i hii mai i. ka makana a ka Ahahui K. Sabati, a na Mrs. Kalino i ko ke C. K; na ka porpsi(leua i haawi aku he inau olelo j»oko!e e pili ana i keia i:.au makana 4 keia mau ahahui i ka lunahoeueu nui o na K. S. apuni keia teritore. Ua ]»anai mai la ka lunahoouou nui nie keia mau olelo i ka ahahui; " Ke lawe mai nei au i keia mau i/ akana mai ia oukou mai, me ka piha o kuu j>uu-wai i ke aloliā."-' O na makana he mau umekelaau nani i haua maoli ia me na inea paahana o ke au kahiko. Kanono no ke kumukuāi. X*a John Kalino i noi mai e hoopanee l<a aha. Ua hoopaneeia me ke mele a ]»ule ia e ke kahu o Hāili. 'I«a Hana Elua. l\?residena ma ka noho; weheia iia hana o ka la me ke mele a pule ia. l.eainoa a heluheluia ka moolelo o ka h i huhi; noi mai 0 Joc Weleh e apo-

no ia ka moolelo; aponoia. Nee ka aha maluna.o ka hoike a ke komitc imiliana. Noi ia mai e aponoia ka hoike a ke komite v , aponoia. Nee ka alia maluna o lte kumuhana mua, lulu dala. Ua lulu a loaa $3.75. iNee ka aha i ke kumuhana 2, koho •ina i kakanolelo 110 keia aha i ka Aha J'aeaiifa. Kolioia o C7 K, Makekau a liooholo»pu ka aha' i $15 wale no kona ola. Kuniuhana hoike K. Sahati ame ahamele a ka aha; kolro ka noho i mau komite no ia mau liand: C. K. Makekau, J. Kalino. Mose Kahiapo. no ka hoike K. Sabati; R. J. K. Nawahine. B. Kaumeheiwa, no.ka ahhmele. Kumuhana ō, ka buke Hoaloha. He mau manao paipai wale no mai ia llenry JmW mai, e kono ana i ka K. Sabati apau o keia mau mokupuni e kuai nui i keia pepa, aohe nae inea i'hana ia e ka aha. Kumuhana 6, hoomaopopo ana a keia pha īio na himeni hookuku o Ra Paeaina. Koho ka noho. i mau komiie no ia hana, R. J. K. Nawahiue, Joe Weleh, L. P,. Kaumeheiwa. M, P. Waiwaiole, Mrs. Weleh nme Mrs. *Loi. īloopanee ka aha me ke niele a pul'e ia e White. La Hana Ekolu. Peresidena ma ka noho; weheia ua hana ma ka himeni L. H. 27, a pu.le ia e J. P. Knlnian ;kaliea inoa a heluhelu ia kaimoolelo o ka halawai i hala; a aponoia. Kee.ka aha i ka hoike K,'K, S. na. Na ke kakauolelo i ko Waihee, Kahakuloa, Ilana nme Kaluaaha, me $1 pakahi; īm D. H. Keliiaa i ko Keawalai me $1. , . , lloike a īia elele-r-N.a ke kaleauolielo i ko Kahakuloa ame ko Waihee; Mrs. Marv : Waiwaiole. i ko WaLluku .me $2; na ke kakauolelo i ko Kaluaaaha. me na M. K. Ben.janiin i ko Wainee; na Mrs. Kahiapo i ko.Haikii me $2; na Jas. K. Hai'eao. i ko Wailau' me $2: ua D. Lukela i ko Kaunaliakaf; na,Mrs. Langsi i ko Paihiihi; na J. r K, Kaulili i ko Waialna; na Mn». Lucy Kahoopii i ko Paia; na Mrs. A. Weloh i ko Waikapu;. na Mrs. Wailehua i ko Hapa; na K. Kahakauwila i ko Keanae; ua Mrs. Kutomoto i ko Huelo; na Mrs. W. E. Safferv i.ko Kaanapkli; na ke kakauolelo i ko Hoo|ianec ka aha me ka pule a Rev, J. Poepoe. La Hana Eha. Peresnlena ī'ha ka noho; mele a pule ia. Noi inai o L. B, Kaumeheiwa e wailio ia ka heluhelu ana i'ka nioolelo o ka aha apau na hana. pela pu hoi ke kahea inoa; apoiioia. , Na Moaes Kahia]>o i ka lioike o' na hoike .papa lielu ,a aponoi»i. . Na Mrs. Kuniee Scholt7. i kh hoike a ke ,komite lioeueu o na K. aponoia. Na I). W. K. White i ka hoike a na. komito papahelu; noi mai o Mrs. jVlitehcll e aponoia ka hoike a ke.konute, a noia. Na ia Uom.ite hookahi 110 i K"a lioike. o na haua. ahamele, a a];onoia ka hoike. Na Moses ;Kahiapo ; i ka horke a ke komite o na hoike Kula Sabati, a

aponoia. Xee ka aha i ka waiho inoa 0 na K. K. Sabati Xui. Xa Makekau i ka inoa o J. W. Kawaakoa; na Waiwaiole i ka inoa o D. W. Xapihaa; hele ka aha inalalo 0 na rula, ke kukala ke koho baloka a koho baloka aku la. llopena 0 -keia koho balok«l ana: D. W.'Napihaa, I,S baloka; J. W. Kawaakoa-, 20 baloka. Nolaila ua wae pono ia 0 Kawaakoa oia ' iho la ka inoa a keia aha e waiho akn ai i ka Aha :Paeaina. Makawao.Akau, Mrs. Aanie MitoJiell; Makawao Hema, waiho ia i ke kōmite hookd; Maui Waena, R. J. K. Nawahiee; Maui Komohana, W. E,, Safferv; Molokai, elua inoa i waihoia' mai, W. K. Kaai ame J. N.akaleka. Ma ke koho baloka ana 110 keia mau moho, e'loaa iho no penei: W. K. Kaai, .25 baloka, kohoia; J. Xakaleka, 12 baloka, haule. Xa Hope K. K. Sabati Nūi—'Maui Hikina. Mrs. D. W. Wailehua; Maui Waena, Moses Kauhimahu; Maui 'Komoliana, Ghas. K. Makekau; Mākawao Akau. Mis. Kalaaupa 4 ; Makawao Hema, iloko 0 ke komite hooko; Moloki, J. K. Kaulili. . .. , -• Xee hou ka aha maUina-o ua kumuhana, 7, .kpho .ana i «a Junanui. 0 ka aha, aole mea i hana ia, no ka niea aohe.maiia-wa.-no ia hana. , . . Kumuīui .0, Jie kii onioiii. īUa hooholo ka Ahahui .Kula Sabati ;o Maui, Molokai ame Lanai e ku-e' loa aliu i keia ano hana i ke hoikeike ia.ma ke Sabati. Kumuhana ]0, kahi aine ka mauawa e noho āi'keia aha, aia no i ka peresiUena kahi ame ka ananawa 0 keia aha e nōho ai; āiaua no e kukala mai. ;Koi liiai o 'Nawahine na ke kakauo keia āha e hāawi aku i ka lioomāikai o keia āha i ka. ekalesia o W.ainee; ua haawi ia. Hoopanee keia aha a nolio ma kahi a ka pcresi(lena e uiakemake ai. CITAS. K. MAKE/KAU, Kakauolelo Ahahui K. K. Sabati. Lahaina, Maraki 28, 1916. TOKIO. Apr. 11. —He topiilo no ke ki hoomaaanaa ana māluna d ka mokūkaua pilikua Kepani hou loa FuBo'ka 1 J>a-hu •ae iloko 'o ka maiiawa e ; hoōiiiaaiuaa iiān ana ka la i <nel>iāißi. a inake ēihot)le loa kekahi o nā ; āliimoku • o kaMnōkukaua m»i, a he ekolu o na' luina o'ka moleu i hoehāiā. Ua Wehulehu pu' k-eka-hi poe- e iāku i Ua Jtāpilife' ka Fuso maloko o ka pa kapili moku Kure a he 3G,000 tona kona kaumaha. ;