Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 33, 18 August 1916 — HE MOOLELO NO BETERIKA ROLANA A I OLE Ka Epa Iloko o Ke Koloka o Ka Hookamani-He Moolelo No Na Kaikamahine Elua. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO BETERIKA ROLANA A I OLE Ka Epa Iloko o Ke Koloka o Ka Hoo-kamani-He Moolelo No Na Kaikamahine Elua.

* Kc ku 1.. ua o Ai;arn ma ka puka anlani, e huli papu la i ke alanui c liol<j nwi ai o ke kaa, a oiai oia hookahi wale no ma kela -ui Ik.o'h. ac ia e-ia. ka pane ana ae i keia mau olelo: "Ke ni.MKu iu-1 au, e kei.i ka po e hoea mai ai o Konela Palani, ina pela i'o. alaila aole loa he mea maikai no'u ka noho pu ana me ka Lede i%>liko maloko o ke.keena hookipa, o hiki ole auanei iaia ke uunii iho. i ka n.'.i o ko'u hauoli, no ka hoea ana mai, i ka manaw.i e kaaw-ile ak.i ;-.i << Beterika mai kuu alo aku. Aole i'o paha ka piha o ka makahiki hookahi ia Beterika e noho ai ma keia wahi! E nana aku ana nae au. heaha la ka hopena o kela kaawle ana aku o Beterika maiun.a o Sa Laionela. He hookahi wale no mea nui a'u e ake aku nei e i£e. o ia no kona kaawale mai ke alahele ae e hookoia ai ka iini a kuu puuwai." < >iai o Agata e ku la ma ka puka aniani, hakilo ia Konela Palani. ua huli hoi inai la'o Beterika a komo loa aku la maloko o ke keena hooki{)a, nie ke ie, i hele a piha i'.na pua, e paa ana ma kona lima. Ua hele no hoi ka helehelena o ua o Beterika a lamalama, ke ano o ka mea i noonoo ole ae i kekahi pilikia, a iaia i komo aku ai iloko o ke keena hookipa, noho aku la oia ma ka aoao o ka Lede Poliko, a hoonohonoho pono iho la i kana mau pua. "O oe wale 'no ka hoi ia i huli hoi mai nei, eia ka hoi o Sa Lainela ihea?" "Ua hala aku nei oia i ka ako vaioleta, olelo mai nei ia'u, ua ike oia i kahi nui o ka pupua o ka vaioleta." ] Ke Inkilo pono loa la ka Lede Poliko ma na maka o Beterika, me ka nui o kona mahalo no.kela kaikamahine, ana o ka i wale ana iho no noko ona. īna ua aloha ī o aku o Beterika ia Sa Laionela me kona uhane apau. aole no e nele kona hoole mai i ka mare ana aku me Sa Laionela, ina e hoike aku ana oia i kana mea i hoolala mua ai no , kela kanaka opio ame kana kaikamahine me Narea. Ua hoakaka iki aku no ka Lede Poliko iniua o Beterika, ma kela nianawa mua loa o ke komo ana o ke poo o Beterika maloko I o kela home, 110 ka hoolala mua ana o ka Lede Poliko,* e hoomare aku i kana kaikamahine me Sa Laionela, a no ka lua o ka manawa, he mea pono i ua lede aoo nei, ke hoike hou aku, i ole ai e hoohewahew'a o Beterika, i ka makemake maoli o kona kamaaina. "Xo ke ano e o ka helehelena o ka Lede Poliko, ua hoopuiwa loa ia aku o Beterika, ahiki i kona ninau ana mai: "Ua loohia ia anei oe i ka ma'i e ka Lede Poliko? Aole he maikai iki o kou mau maka a'u e nana aku nei!" "He mea nui ka'u e noonoo nei, a na iU mea i hoike okoa mai i ke kaumaha ma kuu mau maka au e ike mai la." Xana aku la o Beterika me ~ita maka aloha maluna o ka Lede Poliko, aole nae oia i hoouluhua wale mai, koe waie no ke kaK.an ana aku, o ka hoike mai o ka Lede Poliko i kona pilikia maoli. Nana aku la nae ua lede aoo'nei iwaho o ka puka aniam, aole he wahi mea a ikeia āku o Sa Laionela, nolaila ua nui no kela manawa kaawale, e kamakamailio pu ai laua no ke ano o ka hana, i hoopilikia ia ai I kona noonoo, mamua o ka hoea ana inai o Sa Laionela, a o kekalii mea e ae paha. ! "Aole he kumu e ae o ka pilikia i loaa ia'u, a o ke kaumaha hoi ma kuu mau inaka, au e ike mai la, aka no kuu kaikamahine no ia no Narea. E kuu kaikamahine aloha, ke mihi nei au no kekahi ( hewa ko'iko'i loa a'u i hana ai, ka mefā paha auanei nana e hoolilo aku i kona ola ana i mea maikai ole, a owau pu aku auanei no palia hoi kekalii iloko o ia haawina hookahi. Ua aloha aku au ia Na'rea kuu kaikamahine; o ka pilikia wale no, aole i like kona ano me kou, aka he palupalu kona noonoo, a he puni wale, aole he kuoo a hookanaka niakua elike me kou ano e Beterika. Ma kuu koho maoli iho no, ua hewa loa au i ka hooholo e ana i kekahi mea, mamua ae o ka ike ana aku i ka hopena oiaio e hoea mai ana." "Healia keia hewa nui au i hana ai e ka Lede Poliko?" wahi a Beterika, me kona paa okoa ana mai i ka lima o ka lede aoo. "Xo ka pane ana aku i kau ninau e kuu kaikamahine, ua kono okoa ia mai au e hoike aku ia oe i ka mea oiaio; me kuu manaolana aole oe e kumakaia ana i kuu meahuna, a meahuna like hoi na maua me Narea. Xo kekahi mau makahiki loihi i kaahope ae nei, i hoolala ai au i kuu manao, e hoolilo aku ia Narea ame $a Laionela, i hookahi iloko o ka berita o ka mare. Ua hoike aku au i keia manao o'u ia laua pakahi; a ua hoakaka pu aku hoi i ko'u manao, ina no ko laua mare i'o ia. alaila e hooili no au i kuu waiwai holookoa maiuna 0 laua a elua. Ina e hoole ana kekahi o laua i ka mare ana, elftce me ko'u makemake, alaila oia ke hooneleia me kuu waiwai apau. He kanaka ilihune o Sa Laionela, oiai eia kona waiwai malalo o ka moraki e waiho nei i keia wa. Ma kuu manaoio, aia ka noonoo nui o Sa Laionela maluna o Narea, a e hoea mai ana no i ko laua \va e lilo aku ai i hookahi, a o ka hookoia ana no hoi ia o kuu moeuhane." ' "Manao no .anei oe. aia he makemake iloko o Sa Laionela, e lawe mai ia Xarea i wahine mat-e nana, ma keia mua aku?" wahi a Beterika. me ka hoolalau wale ana iho no o kana nana ana i n'a pua, maloko o kana ie. "Ua paa loa kuu manao no ia mea; a he pono ia'u e hoike aku 1 ke kumu o ka pilikia i loaa ia'u. Mamua o ka ike ana o Narea ia Sa Laionela. ua hoike mau aku au iaa i na ano maikai he nui iloko o kela kanaka opio, a me kona ike mua ole no ia Sa Laionela, ua haawi kahiko mai oia i kona ae, e lilo i wahine na kuu keiki; a ua hopohopo loa au. ina he wahine okoa loa ka Sa Laionela e mare aku ana. e lilo ana ia i kumu ma'i no Narea, a o ka make ka mea e ukali aku ana mahope ona. "Ua loaa ia'u ka hoomaopopo iloko o keia mau la pokole a kakou e noho pu nei, aia ka mahalo ame ka hoohihi o Sa Laionela maluna ou e Beterika ;a no keia mea, i kono okoa ia mai ai au, e lilo keia he manaw2f no kaua e kāmailio ai maluna o kekahi kumuhana ano nui loa. O ka'u i makemake ai ia oe e Beterika e hana, o ia no kou hunakele loa ana i ka'u meahuna i kamailio aku nei, a e lilo hoi oe e Beterika i ihea hooikaika aku ma ka hoohulihuli ana i ko Sa Laionela manao, ahiki i kona hoohihi ana no kuu kaikamahine. Ina he manawa kekahi ma keia hope aku, e kono okoa ia mai ai ke akamai ame ka māalea o kekahi mea, e hoohana aku i wahi e maliu mai ai o Sa Laionela, alaila, ke kau aku nei au i ka'u mau hilinai ana maluna ou, no kou lilo i mea kokua ma ko'u aoao no ka pono o kuu kaikamahine. Akahi no a maopopo pono la Beterika, ka manao nui o ka mea ā ka Lede Poliko i makemake ai e hoike aku iaia, aka aole nae ua o Beterika i pane koke mai, aka i ka hala ana nae o kekahi mau minuke o kona noonoo anā me ke akahele, ia w r a i aea ae ai kona poo iluna. a pane mai la me ka pihoihoi ole: "Ke hooia aku nei au imua ou e ka Lede Poliko, e hunakele loa a*a au i keia meahuna au i hoike mai nei ia'u; a ina lie manawa kekahi ma keia mua aku, no ko'u konoia mai, e hana aku elike me kau e makemake nei, alaila e liana no au elike me kau i iini nui ai." No kela pane a Beterika, kulou okoa mai la ka Lede Poliko imua. a honi mai la i ke kaikamahine opio: "Na ke Akua, e hoomaikai mai ia oe e kuu kaikamahine. Iwaena o ka'u mau meaM aloha ai. o oe e Beterika, o Narea ame Sa Laionela. o oukou ka'u i lawe mai ai a kukuni iho iloko. o kuu puuwai. Ua hoopiha mai oe e Beterika i kuu naau me ka hauoli. He hopohopo wale no ka'u a kakou e noho nei, no ka hoea mai o kekahi ma'i ko'iko'i maluna o Narea, a no ia kumu la, e lilo oe e Beterika i mea kokua mai ia'u, aole no nae o'u kanalua iki, no kou hooko, elike me kau i hoohiki mai nei imua o'u." Ua lilo kela kamakamailio ana mā'waena o Beterika ame ka T.ede Poliko. i mea hoehaeha aku i ka noonoo o Beterika, e hiki ole ai iaia ke noho hou iho ma'oko o ke l * a Ve ake no oia, e hoohala he mau minuke oia hookahi wale iho no, a o ia kana

i wikiwiki aku ai i ke kamailio, i wahi nona e kaaw r ale ai mai ka Lede Poliko aku: "E oluolu oe, e hookuu mai ia'u e hele ae au ako i mau pua hou no ke ie," o ke ku'ae la no ia o Beterika iluna, a oili'aku la iwaho, no ka malapua. Mamuli o ka lilo loa o ka Lede Poliko me Beterika i ke kamailio, aole laua i lohe aku i ka nakeke o na huila kaa, e hookokoke m'ai la i ka hale, a o ka nalo ana aku no ia o Beterika mahope, ma kahi o ka malapua, ku ana no kekahi kaa mamua o ka hale, a lele iho la he keonimana aoo, mailuna iho o ke kaa, a na kekahi kauwa i hookipa aku iaia imua o ka Lede Poliko, ma ka i ana aku: "O Konela Palani, keia e kuu haku!" alaila hookipaia aku la o Konela Palani.iloko o ke keena hookipa. MOKUNA XXV. O ka oili ana aku no nae ia o Beterika a ku ana iloko*o ka malapua, ua lohe mai la oia i ka leo o ke kauwa i ka hoike ana aku imua o ka Lede Poliko, i ka inoa o Konela Palani, ia \va i auhee koke aku ai na 'noonoo maikai mai iaia aku, hoopoina ae la oia i ka Lede Poliko ame kana kaikamahine epa, a pela hoi me Sa Laionela, he hookahi ipea nui iloko o kela manawa, o ia no ka hoopoluluhi ana iho o ka maka'u am'e ka hopohopo iloko ona, me ka maopopo ole o kana inea e hana aku ai. Hilinai wale aku la no ua o Beterika i kekahi pou o ka pukapa, i oie oia e hina aku īlaio, a oiai no oia e ku ana ma kela wahi, i īone pono mai ai oia i ka leo o Konela Paiani, i heie a kamaaina loa iaia, e hoolauna aku ana ua keonimana nei īaia īho 1 'ka iede nona kela home. Aole o Beterika i hoohewahewa i ka misiona a Konela Palani o ka hoea ana mai, aka no ka hoihoi ana aku no īa iaia, mai ka malu aku o kona mau hoaloha, īa wa i haule wale aku ai no ke īe pua mai kona mau lima aku e paa ana, a ine he anapu na la na ka uwiia, i ala koke mai ai kekaiii manao iloko ona, e holo hou oia i kekahi wahi e pee ai, aole hoi he mea pono, nona ka noho malie ana, a alakana aku me he pio la e keia kanaka lapuwale. Me ka hoohakalia hou oie īho, hoio poiolei akif la ua o Beterika a komo ma kekahi puka uuku ma ka aoao o ka haie, maiaiia kona nihi iieie ana ae a kumo ana ma ka holo akea, aiaiia pn poioiei aku la no kona runn, ma ka papaheie elua. iioko o ka heie o ko iieterika kiho a ikaika, i kana nana iho nae, ua puanuanu oia, a oiai he kapuahi hoopumehana no kekahi, heie aku ia oia mamua o ke kapuahi, me ka hoopumehana ana iaia iho, aia hoi ke hana ia kona noonoo i na mea like ole e pono ai oia, alaila ku mai la ua o Beterika iluna, ua hele hoi kona mau maka a i kohu hehena, i kau a mea o ke ala ana mai o kana mau hoomanao i ana, no na hana hoomainoino a kona mau kahu han.ai īaia, anie na I ehaeha he nui ana e hoomanawanui nei, ma ka pee ana he pio na kela ! mau mea lokoino. " ' I "Aole loa au e ae aku ana ia Konela Paiani, e hehi kona mau wawae maloko nei o kuu rumi, aka nae hoi, ina enke me ka'u e hoo- j huoi nei, ua makemake maoii no oia, e hoihoi aku īa'u maiaio o kona niaiu, aiaila aoie keia o ko'u wahi e palekana ai, aka e heie aku au e ! huli i wahi hou no'u e noho ai, a e waiho iho hoi 1 ka iokomaikai o 1 keia 'mau hoaloha o'u mahope nei. . l'ehea la i loaa aku ai ka ike ia' Koneia Paiani, eia au ma keia wahi kahi i noho ai;" j Me kela manao e mahuka mai ia Konela Paiani aku, i hoomaka' koke aku ai ua o Beterika e hoomakaukau i kona hiau lole kupoiio, 1 laiau aku la i kekahi eke waiho lole, a hookomo iho la he mku lole maikai īloko, o na lole no. ana i kauoha ai i Ladana, pela no hoi me I kek.ahi mau mea e ae, e pono ai oia, a iaia i hapai ae ai, aole no he' kaumaha, ua hiki no. iaia ke hapai me ka maaiahi, 'ahiki i ka loaa ' aiia o kaa iaia. ■ I "Ina no-hoi paha, i maopopo mua ia'u, e hoea mai ana o Konela I Palani i keia wahi, aole no au e kuai a nui loa ko'u mau lole, no ka j manao, Ua maluhia au, mai ka ik'e wale ia mai : e kuu mau enemi,' pela wale no au i ae'aku ai i ka manao o ka Lede Poliko, e hoolako j īa'u iho me kekahi piau lole kupono, akahi nae aū a ike i ka liewa i J<eia manawa. lie ekolu a'u haneri paona i koe, he hiea pono e akahele loa au i ka hoolilo ana aku i kela mau dala, o Haiawai auanei au me ka pilikia,. nlamua o ko'u oo ana ma kp kanaw r ai." , Kii aku la oia i ua mau dala nei ana, maloko o - ka pahu, a he iwakalua dala ana o ka hookaawale ana ae, no kona ihau hoolilo, a o ke koena, ua hookomo iho la oia maloko o kekahi pakeke, ana i humuhumu ai maloko o kona lole. Kii aku la oia he papale ie, kona mau mikiniliina ame ke kihei, a waiho mai la ma kalii hookahi, ua hoopuiwa loa ia nae ua o Beterika i ke kikeke ana mai o kekahi mea mawaho o korta puka, alaila komo ana no ke kaikamahine lawelawe a a Lede Poliko, me kekahi bo-ke pua vaioleta. "He bo-ke pua keia a'u i lawe mai la nau mai ia Sa Laionela mai nei," wahi a ua kaikamahine nei, me ka haawi ana mai i ka bo-ke. O ka hoi ana mai nei no ia o Sa Laionela a ninau mai nei ia oe, a hoike aku nei no hoi au iaia, ua hoi mai nei oe noloko nei o kou rumi, e hoomakaukau ai ?io ka aina ahiahi, a he malihini ka ka Lede Poliko oloko o ke keena hookipa, nolaila, haawi okoa mai nei oia i kena bo-ke ia'u, me ke kauoha ana mai nei e lawe mai a haawi ia oe ;a no ua o Sa Laionela, ua hoi pololei loa aku nei no oia noloko 0 kona rumi." ]ke aku la nae ke kaikamahine lawelawe, he lole holoholo alanui ko Beterika e komo ana, a o kahi o ka laki aole oia i ike aku i ke eke lole, ina paha ua loaa koke ka hoohuoi iaia, no ka Beterika me.a e hoomakaukau ana, aka, noonoo wale iho la no nae oia, e hele ana paha kela kaikamahine i ka holoholo, a e kakali ana oia, o ka huli hoi mai o Sa Laionela me kana bo-ke pua vaioleta? "He hookahi hora mamua ae o ka aina ahiahi, e hele hou mai ana au no ke kokua ana aku ia oe, ma ka hooponopono ana i kou lole," wahi ā ke kauwa, me ka hoomakaukau ana e haalele mai ia Beterika. "Maj hele mai oe i keia āhiahi, ua hiki no ia'u ke komo aku i ko'u lole me kou kokua ole mai, ai& no hoi paha a he manawa okoa aku, ia wa au e makemake ai ia oe," alaila haawi aku la o Beterika he hapalua iloko o ka lima o ua kauwa nei, o koiia huli aku la no ia hele, me ka mahalo ana mai i ka mea nana i haawi aku i ka hapalua iaia. Ma kela nolio hookahi ana iho o f ua o Beterika, i lalai| aku ai oia i ka bo-ke pua-a hoopili afe la ma kona mau lehelehe, me ka hiolo i ana mai o kona mau waimaka, me ka namunamu liilii ana iho: "Heaha la hoi, e malama no au i keia pua vaioleta e Sa Laionela, a ina no oe e mare aku ana me Miss Binehama, o kou kuleana no ia, a no'u nei la, aole loa au e ike hou ana ia oe, aole loa!" Me kela mau olelo i puanaia ae e Beterika, i kapae loa aku ai oia i ka noonoo ana no ia me'a he aloha, he hookahi mea nui, o kona noho aku me ka hoomanawanui i na,-ehaeha, ma kana mau wahi apau e hele aku ai, ina no ia he mea nona e noho ai iwaena o ka poe nele a ilihune loa. Aia ua o Beterika ke ku la mamua pono o ke kapuahi hoopumehana. e kakali wale ana no o ka hoea mai i ka manawa ana e haalele iho ai i kela home, kikeke ana no kekahi mea mawaho mai o ka puka o kona rumi, a mamua o ka loaa ana he manawa iaia e kii aku ai e wehe mai i ka puka, komo ana no ka Lede Poliko iloko, hoi ma ka helehelena o ua wahine nei, e hoike okoa mai ana i kona hele a piha me ka huhu, aka nae ia ike ana mai ia Beterika, akahi no a! auhee aku kela ano maikai ole maluna ona, a hoi mai la a ka 'oluolu, me he mea la he o ia mau' no oia elike me kōna ano mau. ''E kuu kaikamahine heaha kau mea e hoao nei e hana?" wahi a ka Lede Poliko. "E manao ana anei oe e haalele iho i keia home. me ko'u maopopo ole?" "Ua paa i'o kuu manao, e haalele iho i kou home nei, kahi na*ia" 1 pulama ia'u me ka maikai no na pule kakaikahi i hala aku nei, a'u no i olelo iho ai. he puuhonua keia i>o'u, e malu ai; aka nae aole au ( e ku a hele mai kou home aku, me ka hoouna ole aku i kekahi hoike , no ia mea imua oii; no ka mea he pono ia'u ke haawi aku i ko'u inahalo nui, no kau mau mea apāu i hana mai ai no'u." | "Alaila ua manao ka paha oe e haalele iho i keia wahi, me kou hele ole ae e ike hope ia'u, ā i ole ia Narea paha? He mea hoehaeha aku paha i ka inanao o ka'u kaikamahine, ke lohe aku oia i kou | haalele ana mai i ka nolio aloha pu ana me ia, no ka mea ua aloha maoli no o Narea ia oe, me he kaikaina la nona. Aole i maopopo iki ia Narea ei«T o Konela Pālani iloko nei o keia hale, a pela no me Sa : Laionela. E kun kaikamahne, e hoike mai ia'u, heaha kau mea i ' manao ai e hana?" . <1

"He hookahi no a'u mea e manao nei, o ia ka holo ana aku, i ole ai e kaa aku malalo o ka malu o Konela Palani, eia nae aole he maopopo ia'u o ko'u wahi e hele aku ai, koe wale no ko'u ike ana, aole au e pono e noho hou iho maloko o kou home nei. He pono ia'u ke haalele iho i keia wahi! Eia no anei o Konela Palani ma:Oko nei o keia hale i keia manawa?" "Ae, eia no oia maloko nei o keia hale, e kuu kaikamahine, a! wahi ana i olelo mai nei ia'u, aole loa oia e haale.le ana i keia hale, «hiki i kou ae ana e huli hoi pu aku me ia." Ua hele ka helehelena o Beterika a haikea pu. eia nae aolg ka hopohopo ame ka maka'u iloko ona, aka ua paa loa kona manao, e hooko aku elike me kana i koho ai, o ia ka hoohoka ana mai i kona kahu hanai, ma ka mahuka hou anā mai iaia aku. Na kela ano ma ka helehelena o Beterika a ka Lede Poliko e ike aku la i hookomo aku i na manao alolia iloko o ua lede aoo nei no ke kaikamahine opio, alaila i aku la me ka leo oluolu loa: / "E hoi mai a noho pu me a'u e Beterika ma ke ko-ki nei," me ka lal'au okoa ana akū no o ka Lede Poliko i ka lima o Beterika, a huki mai la, a i ka noho ana iho o I3eterika ilalo, i hoomau hou aku ai no ua lede aoo nei i ke kamailio ana: ' • . "Haalele aku nei no au ia Konela Palani, maloko o ke keena hookipa, ua like pu oia me kekahi tiga, i hauhoa ia me ke kaulahao, ka hele a hiena. Oiai oe maloko nei o keia rumi, aole loa e hiki iaia ke hoopilikia mai, no ka mea ua malu kuu hale, aole he mea nana e komo wale mai, ke ole e loaa ka aeia aku e a'u. Wahi ana i olelo mai nei, e noho ana no oia, ahiki i kou hele ana aku e hui pu me ia/' "Ina pela aole loa au e hele aku ana e ike iaia," wahi a Beterika me ka leo haalulu. O, eka Lede Poliko, mai. puni oe i ka noke mai o kela'kanaka i ke pahele i kou noōnoo, elike me kuu kahu waiwai, ka puni wale, a kol<ua aku la i ka manao o kela kanaka lapuwale. Ma kona helehelena, ma kana olelo ame kona mau ano mawaho oe ke nana aku, me he mea la, oia kekahi o na kanaka maikai, hoopono a oiaio, eia nae maloko ona, oia kekahi o na kanaka lapuwale loa, a o ke diabo!o kona hoa e kohu ai. "E hoomanao i kana mau hana hoehaeha ia'u, e hoomanao pu i kona hoolilo ana ia'u, ke kaikamahine makua ole, i paahao maloko | o kekahi rumi maloko o ka hale ana i hoolimaliina ai nona ame kona [ ohana! E noonoo mai oe. no ka hopena awahia ana i hoolla ai no'u, a no keia mau mea apau, ke uwalo okoa aku nei au imua ou. mai kumakaia aku oe ia'u i kela kanaka. E ae mai oe, e holo hiahuka au i kahi e loaa ai ka palekana ia'u, i keia manawa me ka hoohaka'ia hou ole aku!" Ku koke ae la o Beterika iluna, me ka manao 110 e kii aku i kona ukana, a holo aku*no kahi i maopopo ole iaia, aka ua puliki e al*u la nae ka Lede Poliko iaia, a hoonoho hou iho la'ilalo, me ka i ana aku: "Manao anei oe, e kuu keiki, he mea au i maa i ke kumakaia i | ko'u mau hoaioha? Aole loa! E maliu mai oe, a e hoolohe i ka'u mau olelo, o ia keia :• i kuu hui pu ana a kamailio me Konela Pa L lanj, ua ike koke au, oia kekahi o na kanaka hookamani, a o na ano 110 apau au 1 hoakaka mai'ai nona, o ka'u 110 ia i ike ai maluna ona, eia nae he keu aku kona-piha me ka maalea, e punihei wale aku ai no ka poe apau i maopopo mua ole i kona ano. Ua oi aku kuu ha - awi ana aku ia oe imua o ka ilio hae, mamua o kou kaa ana aku malalo o kela kanaka." > I ka lohe pono ana aku o Beterika i ko ka Lede Poliko manao maoli 110 Koneia P.alani, puliki iho la ua kaikamahine nei i ka lima 0 ka lede aoo, me ka hoopili ana ae iiuna o kona mau lehelehe, alaila hoomu hou aku la ka Lede Poliko i kana kamailio ana: | "Aole e hiki ia'u ke huna iho i ka mea oiaio ia oe e Betērika, o ia no keia, aole e hiki ia'u ke hoopakele ia oe mai ka mana mai ō kela kanaka. Ua kohoia oia, he kahu hanai nou ma ke kl-. Ua makaukau oia me kekahi palapala hopu nou, ma ke ano he mea opulepule oe, i nele i ka noonoo maikai, a he keiki oo ole hoi oe, i! mahuka inai ke alo mai o kou kahu hanai. Ua paa pu mai nei 110 | oia me kekahi makai, no ke ana iaia, i kou wa e ku-e aku ai iaia." ' . "Ua hoopuka maoli ia anei he palapala hopu no'u? makai anei kekahi i laweia n.— nei, no ka hooko ana mai i kela palapala hopu?" i hawanawana mai ai o Beterika. "Ae, ua hele mai nei oi'a me kona mau makaukau apau, a ua paa loa kona manao, e hana mai me ka ikaika, i wahi nou e kaa aku ai malalo v ona. Uoko o ka'u mau hooikaika ana apau no kou pono, aohe nae he wahi mea a maliu ia mai, nolaila aole e hiki ia'u ke au'a aku ia oe, oiai no nae ua hele kuu aloha nou e Beterika a nui. Aia ka pono apau ma ka aoao o kela kanaka ina au e hoao aku ana e ku-e iaia." "Aole anei hoi e hikila oe ke malama ia'u maanei nei, oiai oe e noi aku ana imua o ka aha hookolokolo o na keiki makiia ole, e hookohuia mai i kah'u hanai hou no'u? Aole anei hoi e hiki ia on ke hooikaika aku ma na ano apau imua o ke kanawai, i wahi e kaawale mai ai au mai ia Konela Palani mai ?" ."E kuu keiki/ ua nele loa au i ka mana, e huna hou iho ai ia oe i keia po, malalo o na kaupoku malumalu o kuu home nei, a mamua o ka hiki ana ia'u ke waiho aku i ka'u noi imua o ka aha hookolokolo no kou pono, e lalau okoa mai a'na na lima o Konela Pa- | lani, a kaili aku ia oe mai ia'u aku, a lawe aku hoi ia oe i kahi , kaawale loa, e lilo ai i hana nui ka huli ana aku a loaa. kela kanaka ino." "Alaila e hoole mai ana anei oe, aole e kokua mai ia'u? Ua pau anei kou manaōlana, no ka loaa o ka palekana ia'u ma kekahi ano me ka maalahi lcfa?" "Aole pela ko'u manao maoli, aka ma ka nana ana i ka pono ma ke kanawai, e kaa ana ka lanakila ma ka aoao o Konela Palani, nolaila he mea makeh?wa wale no ka lioao ana aku e imi i kou pono imua o ke kanawai i keia manawa. "E hoomanao oe e Beterika aloha, o Konela- Palani, ke kahu nou a ke kanawai i koho mai ai, ke kane a ke kāikuahine ō kou makuakane; he kanaka nona ka inoa hanohano i hilinai nui ia, e hiki ole ai ia leaua ke lawe aku i na hooiaio e hilinaiia mai ai ka kaua mau olelo no ke ku-e ana i kela kanaka. Ua hiki loa i ka maalea ame ke akamai o kela kanaka e hoohulihuli i ka inanao o kekahi lunakanaawi ahiki i ka punihei ana aku iaia; elike me kana 1 wahawai niai nei ia'u, i ka nui o ke kaumaha o kana wahine nou, ua ike no nae au, he mau oklo hoopunipuni wale no-kela ana, i wahi no'u e ae aku ai me ka maalahi loa, e hoi oe me ko kahu hanai. "Ua hiki loa i kela kanaka ke pelo aku imua o kekahi aha ahiki i ko lakou manaoio ana mai, he kaikamahine opulepule i'o oe, a he mea pono e hoopaaia oe ma kekahi wahi e hoopilikia oleia aku ai laua, oiai no nae aole o kou ano oiaio maoli ia. "Aole o keia wale no ka'u inea e hoike aku ana ia oe, aka me he mea la ua ninaninau hele mai nei kela kanaka i kekahi poe, a ua niaopopo iaia ke ano o.kou noho ana maloko nei o kuu hale. Wahi ana, ma kona ma:iaoio, he ipo aloha oe na Sa Laionela, a ua lilo ka'u mau mea i hoike aku nei iaia, no ko'u makemake e hoolilo ia Sa Laionela ame Narea i hookahi iloko o ke apo o ka mare, i mea manaoio ole ia mai eiā. O kekahi mea ana i olelo mai nei, aole loa he kupono o kou ncfho pu ana me Sa Laionela maloko nei o home, a ma ka'u nana aku, aia kekahi manao hoopilikia mai iloko ona no'u. Ma ke ano nui e kuu Beterika, aia ka nana piha iloko o kā poho o ka lima o kela kanaka, e lawe aku ai ia oe, mailoko nei aku o kuu hale, ke manao oia e hana mai pela; a o ke ku-e ana aku, aole ia he mea nou e pakele ai, aka he hana ia, e ala mai ai kekahi mau manao like ole, e nui ai.no hoi ke kaniailio o na kanaka nou, a no kaua like." "Pehea ka hoi oe i olelo mai nei, aole oe e haawipio aku ia'u imua o Kooela Palani?" wahi hou a Beterika, me kona hele a k'unahihi. - "He mea oiaio, aole au e ae aku ana e kaa oe mālalo o ka malu o kela kanaka, aka ua hiki ole nae ia'u ke ku-e aku i kana koi mai ia oe, a i oJe paio ku-e aku paha iaia. Oko kaua manao ana e pono oe imua o na maka o v ke kanawai, he hana ulolohi loa ia, nialia he ho- . pena m.aikai ole ke hoea mai ana maluna ou, o ka'u i hooholo ai i 1 ko'u manao, o ia no ka hoohoka ana aku iaia elike me ka mea hiki. "Aole e hiki ia'u ke hoike aku i keia mea imua o Sa Laionelal o lohe aku auanei oia, ua hoea mai o Konela Palani, aole oia e waiho iho ana i kona lima, aka e hookau koke aku ana oia i kekahi haawina maikai ole maluna o ko enemi, ehia ka hoi me.a hilahila, o ka loheia ae o kekahi hana maikai ole maloko nei o kuu home. 6 ka'u mea i manao ai, o ia no kou haalele koke ana mai i kuu home nei. a holo aku, me ka ike ole o Konela Palani."' . i (Aole i pau.) . ,