Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 35, 31 August 1917 — HUAKAI KAAHELE I KA MOKUPUNI NUI O HAWAII. [ARTICLE]

HUAKAI KAAHELE I KA MOKUPUNI NUI O HAWAII.

j (Kakauia e Mra. Mileka Kahele o Nawiliwili, Kauai.) j Manmli o ke kono lokomaikai i loaa ia'u, mai ka makuahine peresidena nui luai o ua Ahahui Kaahumanu a puni ka paeaina, Miss Lucy K. Peabodv, a malalo hoi o kona lāiwe ponoi aua ac i ko'u mau lilo kaahele, pela i loaa ai ia'u ka hanohano o ka hui pu ana me ia ma kana huakai kaapuni i ka nioku nui o Keawe; a oiai hoi he huakai keia ana e hele ana no Hilo no ke komo pu ana iloko o na hana hoomanao no ka ! piha ana o ka umi makahiki o ke ku ana o ka Ahahui Kaahumanu Helu 3 o Hilo, mai lulai 24, 1907, a lulai 24, 1917. Nolaila, ua haalele aku la i ka aina ha- ; nau ia "Maikai Kauai hemolele i ka malie'," i ka hora 10 p. m. o ka po Poa-' lima, lulai 20, 1917, a kau iho la ma ka ' Maunaloa ma ke awa o Ahukini, a pae maalahi mai la i ke awala 'i o Kou i ka 1 hora 9 a. m. o ke kakahiaka Poaono ae, 1 la 21; kau ma ka otomobile mai ka J uwapo aku a liolo pololei aku la no ka ' uka iuiu o Nuuanu. I ka hqiea ana aku ' i kauhale pa-e ana ka leo nahenahe 6 ! ua makuahine puuwai hamama nei o na Kaahumanu, "e hea mai ana i ke kanaka e komo maloko, e hanai ai a hewa ae ka .waha, eia uo ka uku lao ka leo"; hoomaha iki iho la no kekahi mau minuke pokole, aia hoi ua makaukau koke maiHa no na meaai e hoopiha ia ai ka houpo lewalewa o kamahelo aukai, a nee aku ia maluna o kekahi i luJuu i na ono like ole i hoomakaukauia e laua me kana kaikamahine, Mrs. Kalani lltnriqueB. Maliope o ka pau ana o ka paina, hoomaha iki no kekahi inau hora, a kau mai la maua ma ka otomobile no ke kaona, a ma ka hora 3 p. m. o ia auwina la no kau hou ina ka Mauna Kea no ka aina kaulana i Kauakanilehua o Hilo Hanakahi; ia ma kā hora 7 a. m. o ke kakahiaka la Sabati ae, lulai 22, haukawewe ana ka heleuma i kā palekai o Hilo ma k e uwapp piliiuoku q Kuhio. Ile ekolu niahou nia keia huakai hele, q ka Makuahine Peresi<lena Mips Luey K. Peabp<ly, kana kaikamahiue Mrs. Kalaui Henriques, ame a'u no hoi, ka mea e kakau nei, ame-ko laua kaikamahine lawelawe. A oiai hoi he malihini uui ka makuahine peresiden ame kona mau lioahele na ka Hilo Ahahui Kaahumanu ame ko lakou makuahine Mrs. Nawahi, nolaila, ua hui pu iho la makou me na l?QU)ite hookipa a ka Ahahui i kai o ka uwapo, oia o Mrs, Alai Akana ko lakou ppreside»a, ame Mrs. Kawaihau N'ailima, kekahi o na peresidena hanoliano, a kau iho la ma ka otoinobile no ka honie o ka makualiine aloha Mrs. Nawahi i ka luna o Homelani; na ka Ahahui i lawe ae ka lilo o na kaa inai ka uwapo a kauhale kamaaiua —pau ae la ko lakou kuleana, a kaa aku la na malihini malalo o na pulama aloha ana a ka niakuahine nona ka home. Ia hoea ana aku i kauhale ua makaukau ka home ame na me.iai, hoomaha iki no ka hi-u wai ana i pau ae hoi ke poluea moku a inahope olaila i noho iho ai na kamahele aukai e paina i na mea ai like ole i hoomakaukauia e ka lokomaikai o ko makou kamaaina aloha. Ma ka Poalua, lulai 24, o ia ka la kulaia o ka Ahahui Kaahumanu o Hilo ,no ka piha ana o ka umi makahiki o ko lakou kukuluia ana ma Hilo inei, he paina liiau nui keia i haawiia e lakou ma ka Holo o Mooheau Pqka, he elima haneri palia poe i konoia i hiki ae malaila ia la, ua hoolakoia ufi pakaukau he umi nie na meaai Hawaii o na ano a pau, a ua ai keia lehulehu a lawa i na mea i hoolako ia e na Kaaliumanu o Kauakauilehua. Nani keia paina i hoomakaukau noiau ia e na komite hoohana o ka ahahui. Mahope o ka paiiia ana, ua wphaia he inau haiolelo pokopoko mai ke Kaku-Kiwini mai o'Haili, a mai ke kqhu mai o ka īlkaleaia Haole o Hilo. o tyu» i Vu njai ai ka Makuahiue Peres\dena o ua Kaahumanu mai a Miss Lucy Peabody, a mahope ona ua ku mai la ka inakuahiue 0 ko Hilo nei Ahahui Kaahuinanu, Mrs. Nawahi, a nana i hoike pokole mai ka moolelo o ke kukuluia ana o ka Ahahui 1 kinohi no umi ae la makahiki i hala, ame kona kulana holomua mau i na wa apau, a mahope ona ua ku ae la au e kamailio pokole no ke kukuluia ana mai nei o keia mea maikai ma Kauai, oia hoi ka Ahahui Kaahumanu, a hP īnau haiolelo hou ae no kekahi maliope P'u. Nui na leo imahalo i loheia ijo kēia papa ahaaina Uiau nui i haawiia e ko ! Hilo nei ahahui, a mamuli o ia ohohia nui ia, ua haluiiā e kekahi keouimana maikai o keia kulanakauhale kekahi inele no Kaahumanu ,a i hoopuka ia ae ma ka nupepa Ke Ola o Hawaii, oia iho keia: Kaulaua mai nei o Kaahumanu, Puuw-ai piha me ka lpkomāikai, E kono ae ana i na hoaloha, No ka piha aqa o ka mni niakahiki; Ua ai a lawa, inu a kenp, I ka lokoniaikai o Kaahumanu. E holomua mai hoi na hanā, I No ka o ka ahahui, | Haina ia mai ana ka puana, Puōwai piha me ka lokomaikai; Hea aku makou, o mai oe, O Kaahuinanu no kpu inoa. j Ma ka Poali*na, lulai 26, \\a loaa wai | la he kopo ia inakou na malihini, mai kekahi peresidena hoohanohano mai' o Ahahui Kaahumanu Helu '3 o Hilo nei, Mrs. W. H. Shipman, no ka hele āna ma kona home kahakai nani i kai o Keaau, Puna, malaila oia i haawi ae ai i kekahi paina luau no ka hookipa alolia ana ia makou na malihini, a ma^

keia huakai no lioi a mnkou i kii kino niai ai ke kaikamaliine a ko makou mau makua aloha Raiki ma ia'u ma kona kaa pouoi, oia o A[rs. Emele Sextou, a j nana i lawe ia 'u i Keaau ma kona kaa otomobile, a naua no i hoihoi mai ia'u i kauhaie o makou. Xui ko'u māhalo nie ke aloha ae i na inakua, no keia liaua maikai a ka laua kaikamahine alohn i hana mai ai no'u, i keia wahi mea haahaa, aka, o ka hana inaikai no a na makua e hana ai, ua komo aku 110 ia iloko o na keiki. He uui ka mahalo i ka nui o ka lokomaikai ona kamanina , o keia aina kaulana. O ka huakai 110 paha a na 'lii hui o keia ua like a like. Ma ka'u ikemnka e hoomaopopo nei, ua . like maoli keia huakai a ka makuahine peresi<lena o na Kaaliumanu, Miss Pea:Wlv, me kekahi liuakai alii, e make j-ana ka puaa ma kela wahi keia wahi I ana e hele nei. Aole \yale hoi ma kona ano Kaahumanu keia mau hookipa oho- ( hia ia ana mai, aka, ma ke ano ohana a maKamaka pu no hoi, oiai, o kona poe pili no a pau ka iloko o keia ahahui | ana i ■ liapai ai a e hooikaika nei no. . Aole no ho.i ka hapa nui o kekahi o , keia poe he poe nele, aka, he poe loaa j no e haawi ana nae i ka lukou mau kdana i ka holomua o keia hana 110 ka pōuo o ka poe nele a pilikia o ko kakou lahui, a ua like 110 hoi ke kulana •mai ke kiekie a ka haahaa, mai ka waiwai aka ilihune a'u e ike nei ma keia wahi, ua lokahi like lakou ma na hana a pau. He elua pule a oi ko makou nolio ana ma Hilo nei iue ka makou kaniaaina puuwai haumma —a pela i loaa ai ia'u ka hoomaopopo ann i na mea a apau e pili ana i koonei poe ame ko lakou noho ana. (Aole i pau.)