Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 39, 27 September 1918 — KA LILO OLE ANA O KE KALAIAINA I KUMUPALE [ARTICLE]

KA LILO OLE ANA O KE KALAIAINA I KUMUPALE

(Mai ka Advertiser Lapule mai o Sept. 21.) Ma ka'u mea i hoomaopopo, aia kekahi keehina i hoolalaia iwaena o kekahi poe Repubalika kalai'aina i makemake c kaa ma ka aoao hewa, a e loaa ka lanakila. mamua o ka paio ana aku a haulehia mevka hanohano, ma ka hoike ana ae i na Repubalika "kupaa," e koho-ia McCandless ma ke koho haloka wae moho, 110 ka mea he maalahi ka hoohaule ana ia Likana ma ke koho haloka me Kuhio mamua o ka lakou i hopohopo ai ina e waeia ana 0 Raymond. Ke hilinai aku nei au no ka inoa maikai o na Repubalika, 110 ke kahua ole o keia hoike. Aole he hana maalahi ka ike aiia i ka aoao Repubalika, a i kekahi mahele paha o ka aoao Repubalika ma Mawaii nei, e hukihuki ana« i keia hana lepo a aioha aina ole, a e pakele mai na ahewaia aku, malalo o ke koloka oke "kalaiaina." O kekahi kanaka e hooikaika ana i keia ano o ke koho ana, 110 ke kumu i hoikeia ae nei, ua oi aku ke ino ma na ano apau mamua o McCandless* Ua kaawale o I.ikana ma kona pili ana i ke ano aloha aina, no ka-mea aole oia i ike i ka mea pono. Aka o ke'kahi kanaka e koho ana iaia, me ka ike aku no o kona mau maka i ka mea oiaio, a no ke kumu wale no, he kanaka maalahi loa oia e hoohauleia e Kuhio, he mea kumakaia maoli oia ia Hawaii ame ka inoa maikai o keia Teritore. Aole au e lilo i mea hoōpihoihoiia ma kekahi ano no ka paio Demokarata mawaena o McCandless ame Raymond, ina aole kekahi mea nui e ae mamua oke kalaiaina ma Hawaii nei. O ka'u ku-e ia McCandless maluna 110 ia o na kahua aloha aina, a ua loaa ke kiileana ia'u e hana ai no J<a haulehia ma ke kolip. haloka wae moho, elike me ia i loaa i leekahi makaainana Amenka maikai, a ke upu aku nei au e kakoo ia Raymond ma ke koho baloka, aole no ko'u makemake e hdbuna ia Raymond i ka ahaolelo lahui, ma kahi o Kuhio, aole.no no kekahi mea e ae e pili ana ia Raymonjd, aka no ka mea he manaoio ko'u, he hilahila mau loa no Hawaii nei, ma ka wae ana ae ia Likana ma ke ano oia kekahi c na alakai o na aoao a elua. Ua manao au, he hana hoohaahaa ia Hawaii nei, clfke me keia. kona lilo ana he moho ma ke koho biloka. wae mohd; aka ua hiki "ia kakou ke holoi ae i keia hana hoohaahaā, ma ka'hele ana o kela me keia Amenka ma ntj wahi koho baloka wae •moho a koho ku-e aku iaia me ka lokahi. O ke a'o kupono wale no a Hawaii nei e haawi aku ai i keia "manu ai laiki" o ia no ka haawi ana aku ia Raymond i na baloka e haulehia ai o McCandless ma ke koho baloka wae moho. Ina e lanakila ana oia ma ka wae ana a kona aoao, ua like ia me ko liawaii nei makee ole ana i kona inoa maikai, ma ke ano he hapa no Amerika Huipuia, a kakou e hana nei maanei, ka mea a na wahi apau o ka uniona i hoole ai, o ia hoi-ka waeyō ana ae o kekahi kanaka no ka ahaolelo lahui, i hana me ka manao maoli e ke'ake'a i ka mikini kaua a ka lahui. O ka kakou mea e hana ai ma ke koho baloka, t ina o Kuhi'o e ku-e ana ia Raymond, he ninau okoa ia. Alaila e koho kakoU mawaena o keia mau 1 kanaka elua t ku-e ana i ka hookahi haneri pake- ' neka kupaa o kekahi o laua, aole nae he huaolelo i hoopukaia no ia mea. Alaila e koho maluna o ka aoao kalaiaina, ina i makemake kakou e hana pela, a e hana aku me ka lunaikehala maemae. Aka nae, o ka kakou mea e hana*ai ma ke kolio baloka wae moho, he ninau okoa ia. Ua i/iaopopo loa ko Kuhio waeia, oiai nae o ka paio aia mawa- [ ena o Raymond ame McCartdless, he paio mawaena o kekahi kanaka i ahewaia maloko o kekahi aha hookolokolo no ke ku-e ana i na rula hooponopono pili i ke kaua, i pili i ke kuai ana i kekahi meaai ame kekahi kanaka he maemae kona moolelo pili kaua. He paio keia mawaena o kekahi kanaka i hoouna akii i kekahi hope i Wakinekona no ke kokua ana e paio no ka hookapu waiona, a i Hawaii noho malie, ame kekahi kanaka, i haawi ole i kekahi loeneka keleawe, elike me ia i ikeia ma ka moolelo, i kekahi ahahui kokua manawalea ma Hawaii hei, aole hoi no kekahi hana no ka pono o ke Teritore, a i paio ku-e mau hoi i kekahi mau l»oonee liana ana no ka pono o ka lehulehu. Aole o McCandless haawi i na kokua ana no na hana hooholomua, ua hele aleu oia ma kona manao ihō e ku-e mai i na Jiana. lighulehu, a i keia manawa a kekahi mau kāukani Amerika e«ae i haawi mai ai i ko lakou 'inanawa, ka lakou kalena, ko lakou ikaika ame ko lakou ma uwaiwai i ke aupuni. a i ka manawa a na miliona o kekahi mau Amerika e ae i makaukau ai e molia aku i ke koko o ko lakou ikaika anle ko lakou mau/waiwai i ke aupuni, ua ku-e mua o McCandless i na hope o ke aupuni, alaila onou aku la ia lakou iloko o ka aha hookolokolo no ke knpale ana i ke kanawai, a kela ame keia Amerika aloha aina i maliu aku ai malalo o ka pilikia i ikeia. Ua hoea aku ke kalaiaina iloko o ka aoao Repubalika ma ke kulana maikai ole, ina he oiaio ke a'o nei kekahi Repubalika alakai i kekahi poe e aku e koho i keia īeanaka. i wahi e loaa mai ai ka hopēna kalaiaina i manaoia. O ka haulehia ana o McCandless, aole ia he ninau kalaiaina* he ninau ia i pili aku i ka makee ana i ka inoa maikai o Hawaii nei mai ka lilo ana i mea hapalaia no ka wa mua loa.