Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 11, 14 March 1919 — He Moolelo no OLIVA ESEKOTA Mai ke Kulana Haahaa mai Ahiki i ke Kulana Kiekie-He Moolelo i Owili Pu la Iloko o ka Ehaeha ame ka Hauoli. [ARTICLE]

He Moolelo no OLIVA ESEKOTA

Mai ke Kulana Haahaa mai Ahiki i ke Kulana Kiekie-He Moolelo i Owili Pu la Iloko o ka Ehaeha ame ka Hauoli.

"Alaila, ua kamaaina anei oe i kuu makuahine?" I.uliluli ae la ke poo o Buna, a i aku la: "Aole au i kamaaina i kou makuahine, aole no he poe ma keia wahi i ike iaia. Mahope o ka hala ana o na makahiki eono, o ke kaawale ana o kou makuakane mai keia wahi aku, ua niai la oia me ka nele, aka hoihoi mai la nae oia i kana kaikamahine uukn, o ua kaikamahine nei, o oe no ia e Gliva." Nui iho la ka hanu o OHva, ma kela wahi o na hoakal*a a Mr. Buna nona, me kona huli hou ana aku nana iwaho o ke alanui. Aole no he nana o Mr. Buna, no kela huli o 01iva iwaho, aka hoomau aku la no oia i kana karrmilio ana ; "Ma ka manawa i huli hoi mai ai kou makuakane, he paalole kani kau kona e komo ana, peia no hoi me oe. Ma ka hoike ma' a kou makuakane, ua make kou makuahine, a o ke kumu ia 0 kona huli h'oi ana mai imua o kona O kou makuahine ma kana olelo, he lede oia ma na ano apan, aka nae ma ka'u mau mea i lole mai ai nona, he wahine hana keaka oia." Ua hoopuiwa loa ia aku o 01iva i ka lohe ana m.ai he makuahine ka kona i komo iloko o na hana keaka, a ninau mai la: "He wahine hana keaka anei ko'u makuahine e Mr. Buna?" "He lohe wale no keia o'u, aole e hiki ia'u ke hod1iiki aku imua ou, o ka hana i'o ia a kou makuahine, a o ka'mea oiaio loa. aioe he poe e noho nei m.a keia wahi i ike i ka oiaio ame ka ole o kela lohe. Ua hui'no ka poe i niele aku i.kou makuakane no ke ano o kou makuahine, ua noho hamau loa nae oia, aole he kamailio wale nona, a he hookahi wale 110 mahina mahope iho o kela hoi ana mai o olua, o kona make no ia, no ke kaumaha i kou makuahine, a waihoia iho la oe. malalo o ka malu o kona kaikuahine, a. makuahine hanauna hoi nou, oia o Mrs. Deneta, ahiki i keia la, a kaua e kamailio nei no kou mau makua. "Me hiē mea la, ma ka'u nana aku, aole i loaa lie holīona hauoli ana ia oe, mahope mai o ka hala ana aku .o kou mau makua," me ke au helē ana ae o ka nana ana a*Mr. Buna ma kela ame kei.a wahi oloko o ka rumi, me ka luliluli pu ana iho iio hdi o kona poo, a hooinau hou aku la i kana kamailio ana: "Ua maopopo ia'u, o ka hapanui o kou manawa e noho nei,me kou makuahine, o ka hana wale rio i na mānavva npau, irie ka uuku o kahi wa paani, a manawa'hoomaha paha. Aole aii i noho pouliuli nou, no ka mea i kela la ame keia po, e hakilo mau mai ana au ia oe, me kou maopopo ole a he lehulehu wale na manawa a'u i maalo ae ai mawaho o ke alanui, me ka ike mai i kou nan.a iwaho o ka piika aniani, oiai hoi ke kaumaha e nohoalii ana ma kou helehelena." "'He oiaio i kekahi manawa, ua kaea maoli no au i kā hana, a i kekahi wa no hoi, he mea hauoli na'u ka hana," me ka hoao ana mai o Oliva e minoaka, i ole ai e ahuwale kona helehelena i hele a kaumaha. "Aole loa i loaa iki ia oe he wahi haiioli, iloko o kau mau hana, ua maopopo ia'u ia mea, a no kekahi mau la lehulehu ae nei i noonoo nui ai au i na alahele e kaawale ae ai oe mai ka hana mai, aka i keia kakāhiaka, akahi 110 a hoohoi'o kō'u manao, i ka mea pono e hana aku ai," a nana mai la oia ina na maka o 01iva, aole he hoailona, no ka hoolohe aku i kana kamailio mai, nolaila hoopa okoa mai la mn ka poohiwi o ke kaikamahine opio, me ka i hou ana aku. "O ka mea a'u i hooholo ai ma keia kakahiaka, o ia 110 ka hele ana mai imua ou e OHva, a hoike aku i ka meahuna' iloko o'u." Ma l<ela wahi i hoopili aieu ai o 01iva i kona papalina i kahi o ke aniani, a huli mai l.a nana ia Mr Buna. me ka pihoihoi ole o kona noonoo, a i ole, hoike mai paha i kekahi wahi hiona o kona hoowahawaha 110 keia kanaka aoo, a no kela anō o OHva, ua pii maoli ka ula ma na papalina o Mr. Buna, aka nae, hoomaka aku la no e kāmailio: "Elike me ka'u i hoike mua aku nei ia oe, aole i loaa he nohona hauoli ana ia oe m'a keia walii, 110 ka mea he ttiti na hoounauna a kou makuahine'e ktthil.ani ai ia oe ma kela ame keia hana." me ka alaalawā ana ae a ua o Mr. Buna, ma o a maanei, no kona makemake ole e lohe mai o Mrs. Deneta i kana mau olelo nona. "Ina aole he hauoli i loaa ia oe ma ka noho ana malalo o kou makuahine, alaila e loaa 110 ia oe ka hauoli ke noho' mai me a'u." Minoaka iho la o OHva, no koha kiihihewa, i ka manao o na olelo a Mr. Buna iaia, a o ia ka ua kaikamahine ne#o ka ninau ana mai: "E loaa anei ka hauoli ia'u, ke noho pu āku me oe? Pehea auanei e loaa ai ia'u ka hauoli, no ka mea aole au maū hana humuhumu lole, e'hiki ai ia'u ke noho hana aku malalo ou, a 110 ka hana malama hale, aole au i maopopo ia ano hana." "Aole oe e hoi mai ana e noho pu me a'u, ma ke ano he kaikamahine humuhunni, a he mea malama hale paha, aka ma ke ano he wahine.mare oe na'u, a na'u e hoolawa aku i kou mau makemake apau." Aole i lilo kela hoike okoa ana aku o Buna, i ka meahuna iloko o kona puuwai, i kumu e hoopiolokeia aku ai ka noonoo o OHva, a komohia aku paha ka manao hōowahawaha a hoihoi ole, aka haka pono mai la no kana nana ana nialuna o nā maka o ke kanaka aoo, ka mea hoi nana i hookomo aku i na manao maikai ole iloko o Mr. Buna, a ke na'na aku i ua kanaka nei, ke oni wale la no maluna o kona noho, a ke pupue la hoi kona mau lima, ma na kiili, a o ia kana'o ka i hou ana mai: . , , , . , • "Ke manapio nei au, e hiki loa ana īa u ke haawi aku la oe i na mea apau nou e hauoli ai, e kaa\yale ana oe mai na hana mai e uiha ai ka noonoo, a e luhi ai hoi ke kino. A,ole i loaa he nohona lako ana ia oe. me ka oluolu ma keia iiome, aka e loaa ana ia mau mea apau ia oe, ke lilo mai oe j 1 wahine mare na'u. ' j " \ole au he kanaka opio, aole no hoi he kanaka elema-1-ule aka he mea mawaena o ka opiopio ame ka elemakule. \ole no au he kanaka nui oka waiwai, eia nae, ua hoahu no ru lie huina dala mahuahua ma kekahi wahi, o ka mea hiki nae ia'u ke hana aku nou, o ia no ka haawi ana aku he home maikai e noho ai oe. me ka oielo iho, he lani iluna, a he honua ilalo. maloko o ia home: aole au hana ana. aole he lnhi he poe kauwa, ka poe na lakou e lawelawe mai noti, nolaila e ike mai oe. i ka pomaikai, o kou ae ana mai e lilo ' anV'no l o kela mau huaolelo i ke kamailioia mai „ v [r Buna, ku ae U oia iluna, a he e mai la no kahi a ( )ifva e ku ana ma ka puka aniani. me ka manao e apo mai • 1 t;Lmahine ooio a puili aku iloko o kona umauma. ' M, la. eliii'e me ka mea akahi no a hooniaopopo • 1 1 1 • «ilikia kuemiliōpe aku la o OHva no kekahi mau kiuaiai,' n'e le kau ana mai i kekahi Hma imua o Mr Bu„a.

j Ua hookahaha loa ia kela Kanaka 110 kela haha ma ka aoao ! o ke kaikamahine opio, ua knhihewa maoli no oia, e punihei i mai ana o Gliva, i kana mau mea apau i kamailio aku ai ; imua ona, i ka ike ana aku nae, i ke kau ana mai a OHva i i kekahi lima iluna, ku malie iho la ua o Mr. Buna. me ka | hooho ana ae i keiā mau olelo: j "E 01iva, aole anei oe eae mai ana e lilo i wahine mare na'u ?" "O, aole loa e hiki ia'u ke ae aku e lilo i wahine nau e Mr. Buna. Ke mahalo aku nei au ia oe, no kou makee e haawi mai ia'u i nohona hauoli ana, aka nae, o kuu ae ana | aku e lilo i wahine nau, ke hoole mai nei kuu lunaikehala i ia mea." Ua lawa kela pane ma ka aoao'o OHva, e hiki ole ai ia Mr. Runa ke koi hooniano aku i kela kaikamahine i wahine napa, alaila nui iho la kona hann, me ke kunokunou ana iho o kona poo, a huli aku la e hele 110 kalii o ka puka, o ka wa nae ia i oili m.ai ai ka aoo, me ka nana ana mai me ka piha paha'oha'o no kekahi hiona, ana i manao kuhihewa loa ai. e holopono ana la ka laua mau mea i kukakuka mua ai me Mr. Buna. No kekahi mau sekona ke ku malie ana o Mrs. Deneta tne ka pane ole, e nana ana hoi maluna o Mr. Buna. a pela maluna o OHva, a o ia ka ua wahine nei o ka ninau ana mai: "Ua holopono iho nei anei ka olua mau mea i hoolala ai?" No 01iva, ke kulou malie la 110 kona poo ilalo, aka no Mr. Buna nae, ke kuwakuwai malie la kona mau lima i kona papale, o kana pane i haawi aku ai no ka ninau a ka lede aoo, o ia no ka luliluli ana ae o kona poo no kekahi mau manawa. ; "Ma ka'u mau mea e hoomaopopo aku nei, ua hoole mai anei o 01iva i kona lilo ana mai he wahine mare nau?" "Ae, ua hoole mai nei oia i ko'u makemake," me ka hele I o ka helehelena o Mr. Buna a pii ka ula. "Mai hookaumaha i kou manao no ia mea, aka e huli hoi oe e JVIr. Buna no kou home, a e waiho malie mai oe ia 01iva me a'u," me ke kuhikuhi ana aku o ka lima o ua wahine nei i kahi o ka puka. Aole i haalele koke iho o Mr. Buna ialoko o kela keena, aka leha hou mai l.a kanā nana ana ia 01iva, a i ka hala ana o kekahi mau sekona, ia wa i hele aku ai me na kainawawae kaumaha no'kahi o ka puka, a oili aku la noloko o kekhi keena okoa, e puka loa aku ai iwaho o kajanai. I ua kahaka aoo nei hoi i hala aku ai, papani mai la o Mrs. Deheta i ka puka a paa, pono mai la imua 0 01iva, me ka ninau ana mai: "He oiaio aiiei'e OUva, ua hoole aku nei oe, i kou lilo ana aku he wahine mare na lakoha Buna?"' No kela ninau, aea ae la ke poo o OHva iluna, a nana aku la ma na maka o kona makuahine hanai, me ka pane ole aku nae i hookahi huaolelo, a o ia ka ua wahine nei o ka hōomau hou ana mai i ke kamailio: "He oiaio anei, ua hoohoka aku oe i ka makemake o Mr. Buna oka hele ana mai nei i k'eia po? Ina he okoa ma kou wahi, ua hikiwawe loa oia i ka haawi ana mai 1 kona ae. He waha kou e OHva e hiki ai ke kamailio mai, aole oke ku wale mai nō malaila me he kii pohaku la. Aole anei, i noi mai nei o lakoba Buna ia oe e lilo aku i wahine mare. nana ?" Aole no lie wahi mea a pane aku o OHva, ke ku malie la no ua kaikamahine nei, a nana aku maluna o kona makuahine, me kā manao pihoihoi ole, a ia'wa i poha hou mai ai ka leo o Mrs..Deneta: "Aole ahei i maopopo ia oe, o lakoba Buna, kekahi k.anaka waiwai a kuonoono e noho nei ma:k'eia w'ahi?- Ua hiki -loa iāia ke hoolako mai i home nani nou; i kōu niau niea apau e hauoli ai, a o ka mea oi lo.a aku, aole au noonoo hou ana ia mea he hana, he poe kauwa ka poe na lakoii e lawelawe m'ai nou. Ea, ua maopopo ia oe keia mau pomaikai nui, i hoōle āk'u ai oe i ke noi a keia kanaka?" fl "Ua maopopo k'ena mau mea apau au e kamailio mai pei ia'u," wahi a 01iva,- me ka hoopepe ole iho o kana pane. ' "Me ia maopopo no hōi ha ia oe, heah.a hou aku kau mea i makemake ai? O ka loaa ana o kekāhi kane maikai, he home nāni, ke eiala āme koii māu makemake apau, o keaha hou aku ka mea a kekahi wahine e uil.ani ai kona nianao? Ua haa\vi aku nei anei ōe i kau pane e hoole ana i kou hoolakoia mai e keia kan.aka ma na ano apau?" "Ae, ua hoole aku iiei au imua ona, m eko'u n.ana ole ae i kena mau mea apau au e kukulu mai nei imua o kuu alo," i pane aku ai o Oliva m'e kona milii ole, no kana mea i hana aku ai. Ua hele o Mrs. Deneta a piha i ka hoonaukiuki, a no kekahi mau minuke, āole e hiki iaia ke pane koke mai, oiai ua hele oia a ulupuni me ka huhu, aka i ke akakuu ana mai nae 0 kōna mau manao maikai ole, ia wa i pane hou mai ai ua wahine nei, me ka leo okalakala: "Ina.ua hoole i'o aku nei oe i ke nōi .a Mr. Buna ea, alaila ke olelo 'aku nei au imua ou me ka ōiaio loa, o oe kekalii o na kaikamahine hupo haa'ele loa 'maluna oka ili oka honua. Ua ku no oe ike ano o kou makuakane, ka me.a nana i huli a loaa mai oe. "O kou makuakane e ,01ivā, oia kekahi o 'na kānaka piikoi. a kamawae, o ka hopena n.ne i loaa aku iaia.-o ia no kona hōlo mahuka ana, a mare aku la me kekahi wahine liana keāk.a, ka hana naiia i hoohaahaa aku iaia, ahiki i kona māu la hope. O ōe, kana kaikamahine, ka hua mailoko mai o kona piihaka, he anoano oe i kupu ae, niailoko mai o kona mau ano lapuwale he nui. "Aole o'u makemake e kamailio aku ia oe i keia mea, aka hoi, i kou hōole ana aku imua o kela kanaka kuonoono a waiwai, e ike ole ai oe i.a mea he noho nele ana, ua konoia mai au, e hua'i pau aku i ko'u mau manao iwaho, a no ka mea, he kuleana no ko'u e hana ai pela, no ka mea na'u oe 1 lulii iloko o keia mau makahiki loihi. "Ua liiki ole ia'u ke nanamaka aku, i ke keiki a ka wahine n.ana i hoopoino i kuu kaikunane ame a'u, 110 ka mea he koko ko'u iloko ou, pela vvale 110 au i lawe mai ai a malama aku ia oe iloko ona makahiki īoihi i kaahope aku nei. Mai

manao oe. ua noho pouliuli au i kou m.au. ano, aole loa! Ua ike au i ka nui maoli o kou luhi, me ka ui-ha i ke ano 0 kou noho ana malalo o'u. "Mai manao oe i ko hoole ana aku nei i ke noi ā Mr. Buna, he me.a pololei ia, aole, no ka mea he opiopio loa oe, aole i ike a i maopopo i na popilikia o keia noho ana, aka ' owau o ka mea i nui na makahiki. owau ka i ke i na mea nou e pono ai. a elike me ko"u m.akemake, pela wale 110 oe e hooko mai ai," alaila hoonui ae la o Mrs. Deneta i kona leo. me ka i hou ana niai: "Ke hoike aku.nei au imua ou e 01iva, e mare oe me Mr. Buna e pono ai l" Ua nee lo.a mai la o Mrs. Deneta a kokoke e pili me 01iva, a iloko o kona liele a piha me na nianao pihoihoi ,aōle i nalowale kona noouoo maikai. a i wahi nae e kau ole aku ai kona mau lima, m.aluna o"01iva, ku'iku'i aku la oia ma ke kikina o ka puka aniani, me ka hoomau liou ana mai i kana kamailio ana: "Ua .aneane oe e 01iva e hoolilo m.ai ia'u, i wahine pupule , i keia po : aka nae e hoomanawanui ana au. aia a loaa he manawa hou no kau.n e kaniailio ai maluna o keia kumu- • hana, alaila hoakaka hou aku au i kekahi niau mea nou e . poiio ai. E hoilioi oe i keia puolo lole i ka poe no lakou ia 1 waiw.ai, a ia oe e hele ana ma ke alanui. e noonoo me ke akahele. i Vau mea pono e liana aku ai. i wahi e kaawale j ae ai ka luhi. ame ka hooikaika ana. mai i.a oe ae, a N e loaa nu ai no hoi ka niaha ia kaua a elua. Ina no paha "aole i hooholo kōn mn.nao i keia nianawa. e hooko aku i ke noi a Mr. lakoha. Buna, aka ho kekahi mān'āwa okoa aku no, e ike | iho no noi oe i ka liui maoli o ka lilhi. me ke kaea no keia ar»o o V'o kaua noho ana. me ka hoōik.aika walē no i ka haiia, ' e .lōaa ai k'a kāūa āi, āme ko kāua ihān mak'eniake apau; aka I hoi, ina.no kou mare aku i kela kanaka waiwai, o ke auhee

ana aku la o na manao kaniuhu āpau mai ia kaua aku, a nohoalii mai ka oluolu ame ka hauoli o ka noho .ana." I Aohe a 01iva kakali hou ana aku e lohe ike koena ona i olelo hoehaeha noonoo mai kona makuahine aku, aka lalau ' aku la i kona papale. hopu ae la no hoi i ka puolo lole, o ka I oili aku la no ia iwaho.no *ke alanūi, e moe poīolei ana, i ' I-ahi o ka hale o ka wahine nona kela lole. I Ia kaua eka inakamaka heluhelu e kilohi aku ai 4a OHva, } aole e nele ana ke komohia ana mai o kekahi noōnoo iloko | :> kaua, he kaikamahinealii kef.a, iloko o ka aahu hoonalo- | nalo. no ka mea o kona kulana, ame kona mau ano apau, ' ua like loa ia me na kaik.amahine a ka poe hanohano a waiwai. koe wale no ka maikai ole o kona lole e komo ana, ame ka nui o kona hooikaika ana i ka hana. MOKUNA 11. Ua poeleele kela manawa a Oliwi e hele la ma ke alanui, aka nae, he alanui i hele a kamaaina iaia, aohe ana mea e maka'u ai, a ina 110 paha he maka'u, mamuli o kona lilo «Mia he kaikamahine hana. aia ka pono o ka īioea aku o ka lole i kahi i inanaoia, alaila hoomamaia ae ,kona noonoo. O ka hele ia o OHva a kokoke i ka puka-pa o kekahi home nani. kahi ftoi ana e la\ve aku nei i kana puolo lole, a e hoomaka aku ami oia e hele e komo iloko o ka puka pa, lohe mai la oia i ke pahupahu aku o kekahi mea mahope ona, ku malie iho la oia i kahi hookahi, a nana mai la hoi i ka mea nona kela pahupahu kapuai wawae ana i lohe ai, aia hoi 'iloko o kon.a puiwa me ka hikilele, oili aku la kekahi kanaka opio, a ku ana mamua ona. Aole nae i lilo ka hoea ana aku o kela kanaka opio i kumu 110 OHva e maka'u ai. a ano e ae paha kona helehelet\a. aka ke ku malie la 110 oia me ka Kelehelena kuoo, aka ma ka aoao nae o ke kanaka Opio. wehe. ae l.a oia i kona papale a j kunou aku la imua o OHva, ke alaalawa la o OHva ma kela | ame keia aoao o ke alanui, me he īiiea la e makemake ana e hoomau aku i kona hele ana iinua, iia pane e aku la nae ke kanaka opio: . » . "Mai pupuahulu loa hoi oe e Miss 01iva Esekota i ka hele," me k.a pahola aAa mai o kekahi lima imua. "E f>luolu oe e hoolohe iki mai i ka'u mau olelo, mamua o kou hele ana aku; o ia hoi, ke makemake nei au, e noi ak'u i kau man huikala ana mai ia'u !" Aole keia o ka manawa mua loa a OHva i ike ai i ka helehelena o kela kanaka opio, ma kana hoomaopopo, he elua a i ole-he ekolu mau manawa, a no ka pane hoi ma kona ao,ao no ka ninau a ua kanaka opio nei, i mai la o OHvā: "Ke manao nei au, aole a'u mea e huikala aku ai ia oe!" "Ua hana hewa loa aku au imua ou e Miss 01iva Esekota, a o ia ka'u i makemake ai i kau mau huikala ana mai. O ka mua, aole loa he wahi lihi kuleana iloko o'u e kamailie. aku ai ia oe, me ko'u kama.ama itiua ole. "O ka manawa mua loa a kaua i halawai ai, ma ka haleleka no ia, a ma ia halawai ana i kāmailio mai ai oe ia'u i ka mea i kuleana ia oe, a imua ona ayt e hele aku e hoike i ko'u manao. Mamuli'nae o ka'u ninaninau pono ana i n : a kanaka 0 kekahi wahi, i loaa mai ai kekahi4ke, ua hoolilo niaoli ia oe e kou makuahine hanai, me he kauwa la, me kou hooikaika mau i ka hana i kela .ame keia la, aole he vva e hOomaha ai, a e lioloholo ai paha. O ka mea oiaio maoli, e loaa ia oe he nohona hauoli ana, he nohona e ike ole ai i ka ehaeha, ka luhi ame ke kaumaha.' Ma kela wahi o ua kamailio a.ke kanaka opio, anehe aku la o 01iva e hele, no kona iiiakēmake ole mai *la e hoōlohe aku i na mea i koe, oiai o na olelo hooleahi no kela a Mr. Buna i lua'i aku ai m,a kona niau pepeiao, aka ua pane e aku la. nae ke kanaka opio: "O keia ka ekolu o na manawa o ko'u ike ana ia oe. a ina e kipaku mai ana oe ia'u e hele mai keia wa'hi aku, aōk loa āu e ike hou ana i kou helehelena. Ina nae ua paa kov j manao pela, o kou kuleana no ia, aka no'u iho nae. aole ; ?.u e haalele ana i keia wahi, ahiki i kuu hoike okoa ana akr j i ko'u nian.ao imua ou, o ua manao la, o ia no keia, ua aloha au ia oe." Aea pono āe la ke poo o Oliva iluna, nana mai la hoi i keia kanaka opio, me ka pane ole mai nae he hookahi huaolelo, .a o ia ka ua kanakq. opio nei o ka pane hou ana aku: "O" ka mea oiaio maoli no keia a'u e hoike aku nei imua ou e Mi.ss Esekota. Ua kakali hoomanawanui au nou, no ka loaa he manawa 110 kaua e halawai pu ai, i keia ahiahi nae. 1 loaa ai ia haawina pomaikai ia'u. Nolaila ke ninaU akti nei au ia oe, a mai hun.a hoi oe i ka-ha'l ana mai i ka mea oiaio, e ku anei au a haalele iho i ke!a walii me Ra ike hou ole ia oe?" "Nokeaha la ke kumu o kou hoike ana mai i keia me? ; a'u?" w.ahi a Oliva me ka maikai ole o kona noonoo. "He ekolu wale no ou manawa i ike ai'ia'u, me ke kamaaina ole 'i ko'u ano ame ko'u noho ana, eia liae, ke olelo mai nei oe, elike me kekahi mea i liele a kamaaina." "līe mea oiaio, he malihini au ia oe, aka na ka poe oloko o ka haleleka i hoike mai i kou moolelo piha ia'u, pela iho la au i kamaaina ai i kou mau ano, ame kou inoa. "O ka lua o ko'u manawa i ike ai ia oe, ma kekahi ahiahi no ia, maloko o ka pā o ka luakini. e noho ana oe malalo o kekahi kumulaau, a me he mea la ua hiki loa ia'u ke ike aku

i ke aka o na aouli ame ka la, maluna o ka.puo'a o ka luai.'ini. "Ma kela manawa, iia noi aku au i kou oluolu. e ae mai oe c h'ele kjtio aku au e hul pu me Mrs. Deneta, kou makuahine hanau'na. a o ka mea hookahi Wale no i kuleana mahlna ou. elike nie kau hoike ia'u. "Ua hoole mai nae oe i kela manawa, aole au e hele e ike i kou makuahine hanauna. a o kekahi, ua papa mai oe ia'u. aole e kamailio hou aku ia oe mahope mai; a ua haaw' aku au i ka'u hoohiki. aole au e kamailio pu me oe. j "O ko'u manao maoli no. e hooko aku i kela lioohiki, c j ka mea apiki nae. ia'u i hoomakaukau ai e haalele iho i keia , wahi, ua īiiki ole maoli ke hooko aku, oiai e kau okoa mai ana no na hoomanao ana nou. pela iho la au i pale ae ai ia hoohiki. .a kē ike mai la oe ia'u ma keia wahi, 110 ke kakali I ana 110 ia e hui'hou me oe, a o ka'u e uwalo aku nei imua | ou e Miss Esekota, mai kipaku mai oe ia'u e hele mai keiaj wahi aku!" Aole he maopopo iki ia OHva o leana mē,a e pane aku ai, no ka mea ua lilo na olelo a keia kanaka opio i mea atiir> nui iloko o kona noonoo. a me ka haawi ole mai i manawa no 01iva e pane aku ai, hoomau hou mai la no ke kanakii opio i kana kamailio ana: "M.alia paha e noonoō ana oe. 110 kou kamaaina ole ana ia'u. ame ko'u ohana, nolaila he hana kupono ole loa na kekahi kaikamahine opio, ka punihei wale ana mai no i na olelo a kekahi kanaka malihini? He 11001100 pololei no ia 011, aka nae he mea liilii wale no ia, ke lohe aku oe i ka oiaio anau. O kou inoa, Ua maopopo ia'u, aka aole oe i ike i ko'u inoa. a*e hoike aku.ana au i keia wa, oia no o Radona." Me ka maopopo ole ia OHva o kana mea i noonoo ai. kunou wale mai la no kona poo. me he mea la, e hooia mai • ana, ua pololei ke koho ana aku a keia kanaka opio i kana j man mea e noonoo ana. a ia wa i pane hou aku ai o Radona: j "Aia hoi paha la, ua hiki ia'u ke heluhelu aku i kou mau noonoo apau," wahi ana me kx minoaka ma kona mau I papalina. "Ua hoike aku nei .au ia oe i ko'u inoa. o ko'u inoa ' r >iha na# 1 . O'.h o Ki\ ini Radona. He kahakii ka'u oihana. a i j hoea niai au no ko oukou wahi nei. no ke kaha ,dna i kekahi rran kii. a no ka hoohala ana no hoi i ko'u wa hoomaha maanei. eia ka auanei e h.ilawai ana au me oe. Ua like no au I oe. ao 1 ? o'" makuakane. aole he makuahine a mau hoaj hanau. a mau kaikuahine paha. ow.au hookahi w'āle iho no ia ' e ola nei. 'O Ladana ko'u wahi noho, a ilaila no au e huli

hoi aku ai, me.ka naau ehaeha a kaumaha. ke kipakii «nai j oe ia \|. aka hoi i au'a mai oe e hoohala hou ilu> au hc '-'au la ma ko oukou wahi nei, alaila. ua hooh.auo!i mai <»e i kuu uliane, ma ka ike hou ana aku i kou heiehelena. in;i m ia he mau minuke helu wale no." | Ke ku malie ia o 01iva, me ka luWuli .ana k«»na kaiia e hoomaopopo aia oia mawaena ona ahi elua. na j 110 kona ae aku i ka manao o keia kanaka opio. alaila e .ik> i ana oia i mea ino loa i kona makuahine hanai, a ir.a hoi ih» i ka hoole i ke koi a keia kanaka ppio, ke ku mai la no ia ahi imua o kona alo, no ka hookikinaia mai e mare aku me Mr. , lakoba Buna. "No kou pane ole mai e Miss Ksekota, ua k»>noi;i ma au e koho aku i kou manao, ua makeniake no oe e kipaku ,iai ia'u e hoi 110 ko'u aina," wahi a Kivini Radona, me ka r.aikai ole mai la o kona noonoo. "Malia paha, ua kaj>a iiai oe ia'u i ka mahaōi, i ke kaohi ana ia oe. mai kou lu-le uia aku no kau wahi i manao ai, he hookahi waie no kuni i >» ko'u luana ana pela, no ka mea, ua aioha au ia oe. Aule Uui e loaa ka hauoii ia'u, ahiki i kuu ike ana, ua iiaawi m.ii ue i kou ae e liio i waiiine mare na'u. Ua hoikeia mai a'u kekuhi mea ano nui loa, o ia 110 ka noonrto ana o ko mal- uahine hanai e kuai aku ia oe, o ka mea oiaio auei ia?" Aole a 01iva pane, aka ua hookomoia mai nae ka hiki e'e iloko ona no kela mau olelo, a o ia ka ke kauaka opi«» i 1 >•>- mau hou aku ai i ke kamailio ana: "Ae, he huli hoi mua no ko'u i Laelana. «i kela lohe .11:1 nae o'u. ua paa ka manao o ko makuahine hanai. e ha wi aku ia oe i wahine na kekahi kanaka nui o ke <lala. ma na hana apuhi, ua konoia mai au, e noho hou iho. a e- h» ike aku ia oe i ka mea oiaio. "(.) kekahi kela o wa liana 'nilahila ole loa a kou mak ui hine i manao ai e hooko; a ina oe e ae mai ana, alail 1 o lilo au i mea kokua aku ia oe, ma ka hoohoka ana i lvla nanao lapuwale o ko makuahine. K hoike mai ia'u i ka nea oiaio loa, e noho anei au ma kpia wahi, me ka manaoana, e ike mau aku au i kou helehelena?" Luliluli malie ae la ke poo 0 01iva, a pane mai la: 'IU" ian;i paakiki loa na'u ka ae ana aku i kau noi—aole he 1 u a

>ono nou ke kamailio hou ana mai mc a'u," wahi ana nto k.t eo n ka mea i hoehaeha maoli ia aku kona noiAioo. "Alaila, e manao mai ana anei oe, he mau olelo liooj>; nimni wale no ka'u imua ou? E manao mai ana anei oe. aole le oiaio hookahi iloko o ko'u puuwai, e hoopakele ae i;t m mai ka poino mai?" "Aole he w.ahi noonoo iki o kena ano iloko o'u," w;ii. me kn haalulu o kona leo. "Ina hoi ha pela, alaiU e ae mai oe i hookahi o'u mnn.i w koe e ike hope aku ai i kou helehelena, ma ke ahiahi no i.i •■) ka la apopo, maloko o ka pa o ka halepule, kela walu u« loi i. maa ia oe ika hele mau ana malaila e holoholo ai. L . lakilo mau au iloko la a'u i hoohala ai ma keia w. iu kou manawa i haupu ole ae ai, ua kokoke au ma kou a< > liookahi walē no huaolelo au e pane mai ai, e hele am-i ;i i i ole, e noho paha? O keia wale iho la no ka'u noi h !oa ia oe, a ma ke ahiahi o ka la apopo, ia wa oe e ha \ nai ai i kau pane, ina 110 ka pau o ko kaua ike ana, a n< k. īōomauia aku p.aha." Iloko o na manao pihoihoi 0 ke kanaka oj>io. paa <»koa a oia i ka Hma o Gliva, me he mea la e ake aku ana .. < ;>uka mai o ka pane mai na lehelelie mai o kela kaikaMa hine, a ma ka OHva ike mai, iia hele maoli o Kivini Ka»l<» i i haalulu. ka mea nana i liookomo aku iloko ona, i na v\i īao.kaumaha no keia kanaka i m.alihini iaia; a e makauk.i ; ma nae oia e'pāne mai, no ka hoole ana i ka leo uw.;l ■ .. vadona, lohe e aku la oia i ke pohapoha mai ( , na k.i|.'iai ) na lioi me ka nakeke o ka huila kaa, a ike j»ti aku la u.. loi i ka malamalama o na ipukukui. Ua lilo ka holo aua mai o kela kaa i kumu no ke kat:aka ■ >pio e kuemi aku ai ihope, me ka huli koke ana aku n>» h«.i o 01iva 110 kahi o ka puka-j)a e hamama mai ana. a paiiimai la ia Radona: "E haalele koke mai oe ia'u, aole he j)ono e ikeia mai « - ma keia wahi, e ka poe maluna o keia kaa!" "Ae. e haalele i'o au ia oe. ak.a ma ke ahiahi o ka la a;>,.p.. e halawai hou ai kaua," wahi a Radona, o kona nii<. aku la no ia, a nalowale iwaena o na kumulaau. Ua pioo maoli ko OHva noonoo, nie ka maoj>oj)o oK i tia 0 kana.mea e hana aku ai, ina paha 110 ka hele imua. a iv ke ku ilialie ana paha ma kahi hookahi. oiai ke lioln p. mai la ke k.aa ma ke alanui ana eku nei. 11010 pololei mai la ke kaa ma ke alanui ana eku nei. Molo pololei mai ia nae ke kaa ahiki i ka wa i ike mai ai o na lio i ko ia tio. ku aku, ua hoomaka ae la na lio e kikaha ma kekahi aoa< - .» ke alanui, a o ka makaukau iho o ka mea luna e kalaiwa ana 1 ke kaa, pela wale 110 i pakele ai kela kaa mai kalmli. ». ka Oliva nae 0 ka lohe ana aku, he leo akaaka mai kekalii nua maie noho ana iluna o ke kaa, me ka pane pu ana aku i ke kalaiwa: <4 Ra, ina aole kou nui makaala, .aohe wa a kahuli ke kaa o kaua. Ua maopopo anei ia oe e Keoki ke kunin <> ka puiwa ana o na lio?" "Aole. i maOpopo ia'u ke kumu, e kuu haku. aka hr waliine opio hae ka'u o ka ike ana mai nei i ke ku ina ka aoao o ke alanui, ine he mea la, e hele ana oia noK.ku o ka ,pa i ku ai ka hale kakela. "Aole i maopopo ia'n ke kumu e kuu haku, aka he wahine opio nae ka'u o ka ike ana mai nei i ke ku tna ka aoao 0 ke alaiiui, me-he mea la e hele aiu oia noloko o ka na i ku ai ka liale kakela." 0 kela wale 110 na olelo a 01iva o ka lohe ana aku, o ka nalo iiku la jlo ia o ke kaa ma kekalii anao o ke alanui. No OHva hoi, a\\;iwi aku la kana hele ana, oiai aoU ma makemake iki i kona halawai ana me ke kanaka <>pi<. ma kela ahiahi, a pela hoi kona loaa ana mai i na mea maluna «1 ke kaa. 1 ka hoea ana aku o ua o 01iva, 110 loahi o ka liale kakela, he mehameha pu wale 110, aole ona lohe aku i ka hauwalnau mai o na kauwa, nolaila hookani okoa aku la oia i ka l.ele '-nhea. •» he mau minuke kona kakali ana, oili mai la he kauwa Paele, a hookipa aku la iaia nei iloko o ka hak . -n■»e kauoha ana mai ia Oliva, e kakali malie oia. ahiki i k' :ia hoi ho" imi mahone o ana aku e ike i k .-;a haku, a hoike aku iaia, ua hoea mai o 01iva i ke kakela Ua ku a uluhua maoli o 01iva i ke kakali, 110 ka mea ;«f.|e 1 hoi koke mai kela kauwa Paele, ahiki paha i ka piha :. ia he hapalua hora mahope mai, o ka hana nana i houlo! .hi īaia, niai ka huli hoi koke ana mai e hoike ia 01iva, 110 ka tliea a kona haku i makemake ai, aole he maoj)o|>o iki in 01 va, koe wale no kona koho ana iho. ua hoolalau wale ku uo paha kela kauwa. ma ke kualehelehe ana me na kauw - e ae, a i ole he heluhelu nupepa paha »kana hana. I ka hoea ana mai nae o ua kauwa nei. haawi m?« : ' . i kana kunaii haaha ana imua o 01iva, a kauoha pu mai !a 1hoi e pii laua noluna no ka rumi o ka I.ede Riva. No ka loihi loa o kela nolio malie ana o 01iva i kahi • kahi, ua mauluulu maoli kona mau wawae, aka hoom. wanui mai la no nae oia i ka hele ana e ukali ana hoi • v hope o ke kauwa, ahiki i ko laua hoea ana aku no ke a'; >ii. e nii ai i ka hale maluna, aia hoi ma kela me keia aoa.. . ke ! alapii, ua hanaia he mau aniani kilohi, a ke ike 1 o ()li»a 1 | kon.i Mplehelena maloko o kela mau aniani. i » J ii aku la laua ahiki ika hoea ana ika papahele elu a mamua pono o ka puka 0 kekāhi keena nui, i ku iho ;» kauwa Paele, a hoomaka aku la e kikeke i ka j>uka, ia v. a • pane mai ai he leo maloko mai i ka i ana mai: "F. komo mai maloko!" o ka wehe aku 1a nn īa 0 l-p wa ikapuka, me ka kunihi ana ae i hiki ai ia 01iva ke i< mu.. aku ilbko. i (Aole i pau.)