Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 22, 3 June 1921 — Page 1

Page PDF (1.49 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Nui Na Ulia Kaa Otomobile Ma Ke Sabati Aku La i hala

 

Pakele Wale Iho na na Ola Lehulehu Mai ka Make Mai, Eia Nae Ua Nui na Poino i Kau Aku Maluna o na Kaa Otomobile Like Ole

 

Oiai he mea kamaaina ka ikeia o na ulia kaa otomobile ma Honolulu nei, he lehulehu wale na ulia i halawai me kekahi mau kaa, ma ke Sabati aku la i hala, me ka pau o na kaa otomobile i ka poino, a pakele mahunehune mai hoi ke ola o ka poe e kau ana maluna o ia mau kaa. Ma ke alanui mai Honolulu aku nei a hoea i Leilehua, he ekolu mau kaa otomobile i poino, eia nae maiwaena mai o kela mau kaa ekolu, he elua mau kaa i weheweheia na helu, i ole ai e ikeia aku na on a no laua ia mau kaa. Mauka ae nei o Kalihi, i pakele mahunehune mai ai ke ola o kekahi poe eono, mamuli o ke kahuli ana o ko la kou kaa. a ma na uila laki wale no i halawai ole ai me ka make ma kela Sabati. E holo ana kela kaa ma ke alanui Moi, a i ka hoohuli ana ae no ke alanui o Kalibi ae nei, ua hooku'i aku la me ke kiwai ma ka aoao o ke alanui, a ma ka oleloia no ka maikai ole ka o ka buila hoopololei ke kumu o kela pilikia. O Mr. Frank Costa, ka mea nana e hookele ana i kela kaa, ua halawai oia me kekahi poino kukonukonu, pela no boi me kana wahine ame ka laua keiki uuku, a ua hoihoi awiwiia aku lakou no ka halema'i o na ulia poino, no ka lapaauia mai. Ma ka ulia pomaikai nae, ua pakele mai kekahi poe hou ae ekolu o kela ohana ka poino mai, koe wale no ko lakou hele a piha i ka maka'u. O kahi i poino o Mr. Frank Costa, ma kona iwi hoehoe, a o kahi hoi o ka wahine i poino, oia kona mau lima a ma ka papalina hoi kahi i eha o ke keiki. Ma ka olelo a ka Makai Lopez, ma ke ano o ka ma ka o na huila maluna o ke alanui, ua paukiki maoli ka ke ano o ka holo ana o kela otomobile, pela iho la i halawai ai me ka poino. Ma ka auwina la o kela la hookahi no i hooku'i ae ai he elua mau kaa otomoblie malalo ae nei o Manana, o ka hopena i loaa mai ma o kela ulia, o ia no ka halawai ana o Mrs. Benjamin F. Lee, kekahi o na ohua e kau ana maluna o kekahi kaa me kana kane me ka poino. i kulike ai me ka moolelo o kela ulia, e holo mai ana ka ke kaa otomobile e kau ana o Mr. Lee ame kana wahine no Honolulu nei. a o ka hoohuli ana ae no ia o D. Young, ke kiakaa o ka lua o na otomobile, i kona kaa no ka aoao hema o ke alanui, i hiki ai iaia ke holo aku mamua o na kaa ekolu mamua aku on a, me kona ike ole i ka holo mai o ke kaa e kau ana o Lee me ka wahine. Ua hooku'i ae la nae kela mau kaa a elua i kahi hookahi, a no ka ikaika o kela hooku'i ana, ua pau ke aniani i ka uahaha, a mai ke aniani mai ka nui o na poino i loaa ia Mrs. Lea.

 

PEPEHIIA HE LUINA E NA KANAKA MA KA UWAPO

 

He luina noluna o ku mokuahi Naugus non ka inoa o John Webber ka i houia me ka pahi a i pepehiia hoi o iwakalua a oi aku mau kanaka maluna o ka uwapo ma kahi e kokoke ana i ka Uwapo 19 ma ka hora 10o ka po Poakahi nei; he Paele nona ka inoa o Ben Davis ka mea i hopuia a paaia maloko o ka halewai no ka ninaninau aua a he poe e ae kekahi i paa i ka hopuia ma ke kakahiaka Poalua mai, he poe i manaoia ua komo pu lakou ma ka limanui ana i ka luinn. O kekahi o na kanaka e hele pu ana me Webber, o Jos. Dowling ka inoa, a noluna pu no hoi o ia mokuahi, ka i @ ae i ke kumu o ka pepehiia ana a o ke kumu hoi o ke ala ana mai o keia hakaka, he kanaka malihini ka i hele mai a ninau mai iaia in a he mau kanaka laua no ka hui uniona, ua ao aku o Dowling, ka mea e hele pu aua me Webber. Ia manawa ka i anehe ihu ai ka lima o ke kanaka malihini e lalau i kaua pahi wa ke apo e paa ana oia kona puhuka, ia manaw i lele mai ai o Webber e hopu i ka lima o ke kanaka malihini, o ka manawa no ia i ku mai ai kona poo i ke ku'iia mahope mai a hina aku la iluna o ka honua. @ iloko o ka manawa o ka hakaka ana mahope iho i hoohanaia ai ka pahi, pela iho la i mokumoku ai o Webber i ka pahi ma kona poo, ma ka papalina hema a mahope o ke kua. O kona wahi i laki ai oia ka hoea koke ana aku o ka makai i ka manawa kupono e hoopakeleia ae ai kona ola, in a la paha he kanaka make oia ma ia wahi ma ia manawa. Ua laweia mai o Webber i ka halema'i o na poino ulia a mahope iho i @ ae ai i ka Halema'i Moiwa-@.

 

MA KA POAKOLU NEI E PAU AI KA MANAWA O KE KIAAINA

 

Ma ka Poakolu nei e pau ai ka ma-@ o ka ke Kiaaina hoihoi hookohu a e noho mai ai hoi i pani ma kona wahi. eia nae, aohe inoa maopopo iki @ ahiki iho la ia la. Aneane ma ka hapalua like o ka ma-@ o Ianuari i hala ua hoouna aku la ke Kiaaina McCarthy i kona ma-@ waiho aku i ke kulana kiaaina @ Elele Kuhio me ke noi e waiho ae via ia hoihoi hookohu i ka peresi-@ i kohoia ma ka la 4 a 5 paha o Maraki, mahope iho o ka poniia ana o ka Peresidena Harding. @ hookahua ke kiaaina i kana hoihoi hookohu maluna o ka manao i loaa i ka peresidena hou e noho ae ana ame @ aha kuhina ka manawa lawa kupono no ka noonoo ana i ke kanaka e hookohuia mai ma kona wahi, me ka nana ole he makahiki hookahi a oi aku koe o kona manawa i hookohuia ai alaila pau, a ua haawaiia aku ia palapala hoihoi hookohu oihana ana i ke kuhina kulaiaina Fall, aohe nae he pane i loaa mai no ke apono a apono ole ia paha. O ka Poakolu nei ka la e mana ai ia hoihoi hookohu ana, aohe ka he lono i loaa ae iaia e apono ana i kana palapala hoihoi hookohu ame ka ole. Oiai ke Kiaaina McCarthy ke paa nei oia i nei manawa malalo o kekahi aelike no ka hui ana aku ma Wahinekona e hono ai ma ke ano he wahaolelo ma ka aoao o ka Oihana Kalepa o Honolulu nei iloko o keia mahina, a oiai aohe pane maopopo i loaa ae iaia no ke kanaka e hookohuia mai ana ma kona makalua, aohe no hoi he pane maopopo i loaa ae e apono ana i kana palapala hoihoi hookohu, oia ka kana e pahaohao a e ninau mai nei iaia iho pehea ana la ka loihi ana e kakali hou aku ai mamua o ka ikeia ana mai o kana hoihoi hookohu ka peresidena ame ka aha kuhina a hookuuia ae oia mai na hana aupuni ae ma ke ano he mana hooko no ke teritore.

 

PAA I KA HOPUIA KEKAHI MAU KINI OPIUMA

 

e hoakaka ana ka Nupepa San Francisco Examiner o Mei 19 i hala i ka paa ana o kekahi mau kini opiuma i ka hopuia e na aliimoku oluna o ka mokuahi Venezuela mahope iho o ka haalele ana mai a ia mokuahi ia Honolulu nei ma kaua huaka'i hope o ka hoea ana mai i Honolulu nei mai ka Hikina Loa mai, a haawiia aku i ka Lunakukeawa Irby ma Kapalakiko i ka manawa o ia mokuahi i ku aku ai i Kapalakiko. He 85 ka nui o na kini opiuma i paa i ka hopuia a no lakou hoi ka waiwai i'o he $10,000. He keu aku ka nalo o ka hunaia ana i loaa ole ai i na kanaka o ka oihana dute ma Honolulu nei o ka huli ana, in a paha no ka lele o ia mau kini opiuma i Honolulu nei a loaa i na lala o ka hui hoopae opiuma malu maanei, in a ua kani iki ka lakou aku. Ma ka hoakaka ma ka moolelo ma loko o kahi e moe ai o kekahi o na kolu o ia moku i loaa aku ai ua mau kini opiuma la he 85, a ma ka manawa ka i loaa ai ua manaoia ua hoomakaukauia ia mau kini opiuma no ke kiolaia ana aku iloko o ke kai, no ka mea e paa ana ka he laina loihi me kekahi mea hoolana i nakiiia a paa i ka laina, mamuli o ia laina i manaoia ai aia a kokoke aku ka moku i ke awa o Kapalakiko malaila e kiolaia iho ai iloko o ke kai, a na kekahi kanaka e kii mai ma ka waapa, kekahi o na lala o ka hui hoopae malu i ka opiuma.

Mamuli no o ka hele o na ku'ineki o ka Nupepa Kuokoa a kupalaka i keia pule, ua hoopaneeia ka hoopuka ana aku i kekahi mau palapala a na makamaka a keia pule ae.

 

Halawa Me Ka Make Mauwale Ma Ka Ulia Kaa

 

Kahuli he Kaa Otomobile ma Kahi Kokoke i Heeia, Koolau, a Make he Wahine Haole

 

MA KE SABATI IHO NEI KELA ULIA I LOAA AI

 

Ma ka Ulia Laki Wale no i Pakele Ai ke Ola o na Ohua e Ae Loaa No Nae na Poino

 

Ma ka auwina la o ke Sabati aku la i hala, ma ka huli Koolau aku nei, a ma kahi hoi e kokoke ana i Heeia, i halawai ai kekahi kaa otomobile me ka ulia, ma o ka hu ana o kela kaa, a haule iloko o ka auwai, me ke kahuli ana o ke alo o ke kaa ilalo, a paa loa ka poe e kau ana maluna o kela kaa, a o ka hopena i loaa mai ma o kela ulia, o ia no ka make ana o kekahi wahine haole maloko o ka Halema'i Moiwahine, ma o na ulia poino i loaa iaia. He eha poe maluna o kela kaa, ma ka manawa i halawai ai me ka ulia, he elua mau haole koa ame elua mau wahine haole, o ka wahine haole i make aku la, ho mea malama ma'i oia no ka Halema'i Moiwahine. Ua loaa like no kela poe apau i ka poino, eia nae o kela wahine haole kahu malama ma'i ka mea i kukonukonu loa ka poino i loaa iaia, ma ka oleloia, ua naha maoli kona poo. Mamua kela wahine haole kahi i noho ai me ke kiakaa, a he hookahi hoi wahine ma ka noho mahopeme kekahi koa, ma kekahi ano nae i maopopo ole, ua hu aku la ke kaa mai ke alanui aku a haule aku la iloko o ka auwai. Ua paa kela poe malaila ahiki i ka hoea ana mai o Albert Judd me kona kaa otomobile, nana i hoihoi loa mai na wahine elua no ka lapaauia ma ka halema'i. Ma ka nanaia ana o ka poino i loaa i kekahi o laua, i ikeia ai ua kukonukonu maoli, ua naha hoi ke poo, a lawelaweia na hana oki, e na kauka, me ka manao he mea ia e hoopakeleia ae ai ke ola o ka mea poino, eia nae ma ia po no i @ mai ai oia i keia ola ana. He wahine malihini loa keia, he hookahi ae nei no on a mahina ma Honolulu nei, o ka halawai koke no nae ia me ka make. Ma ka oleloia, he nui na ulia kaa otomobile ma kela Sabati, mawaena o Honolulu nei ame Leilehua, eia nae aole i loaa mai na moolelo oiaio e pili ana ia mau ulia, hoe wale no ka nui o na poino i loaa i kekaha mau kaa otomobile eha, a he hookahi wale no o kela mau kaa i koloia mai no Honolulu nei, a he ekolu hoi mau kaa i waihoia aku ma kahi o ko lakou halawai ana me ka poino. O na kumu oiaio loa o ka nui o kela mau ulia, aole he maopopo, koe wale no na kohokoho ana aku, mamuli mai paha ia o ka holonui, a i ole, o ka hooponopono ole no o na kiakaa, i ke ano o ka lakou hookele ana i ko lakou mau kaa.

Makamokuahi Matsonia o ke kakahiaka Poakolu nei i hookauia aku ai ke kino make o Miss Margaret Me Elroyo no Amerika no ke kanu ana iaia malaila.

 

MOKU KA PAPALINA I KA PAHI UMIUMI

 

O ka papalina ka i moku i ka pahi umiumi i manaoia no kona kania i ma ka apua wale no ka pakele ana. Ma ke kakahiaka Sabati nei he hakaka ke i ala ae mawaena o Mary Saris o ke alanui Kukui me kekahi kanaka nona ka inoa ana o ka hoike ana ae i ka makai o Joe Cardi. Ua ala ae ka kela hakaka mawaena o keia mau mea mamuli o ka inu ame ka lealea ana o keia mau mea ame kekahi poe e ae a ao ia po, elike me ka moolelo i hoikeia ae i ka makai, a i ka manawa a Cardi i kii aku ai i keia wahine e hoi laua i ka hale ua hoole keia wahine. Wahi a ka wahine ua hoao ka o Cardi e oki aku i kona kania i me ka pahi umiumi, a ia alo ana ae ka ana pela i moku aku ai kona papalina i ka oi o ka pahi. Ua paa ka mea oki pahi i ka hopuia e ka Makai Motokaikala Lopez ma ke alanui Kukui. He kanaka no ka keia i paa mua i ka hopuia aneane elua mahina i hala aku nei mamuli o ka hoopiiia ana ae e nei wahine no no keia hewa hookahi no he hoeha me ka mea eha ku i ka make, a hookahi wale no ka kumu o ka hoopa'i ole ia ana o nei haole no ka hele okoa ana ae no o nei wahine e noi i ka aha e hookuu, aohe ana hoopii kue iaia.

 

Ke Kaihuakai No Ka La Ae Nei O Kamehameha I

 

ma Kela La Kulaia Ano Nui MA KA PA'LII NA HANA HAIOLELO ME HIMENI

 

Maloko o ka Halekoa e Malamaia Ai he Aha Hulahula me Himeni ma Ia Po Ana Iho

 

KE KA'I HUAKA'I AME NA HANA I HOOLALAIA NO KA LA O KAMEHAMEHA

 

Mawaho ae o ke ka'ihuaka'i a na Ahahui Hawaii aneane e pau loa ana i ke komo ae ma ke kakahiaka, hora 9 a. m., o Iune 11, mai ka paka mai o Aala ahiki i ke kii o Kamehameha e ku nei mamua iho o ke alo o ka hale hookolokolo, he mau hana e ae kekahi e malamaia ana no ka hoomanao ana i ke ola ana o ka Na'i Aupuni maloko o ka pa alii, a ma ia ahiahi iho he aha hulahula nui ame na himeni ke lalamaia ana maloko o ka Halekoa. Ua loaa ae ka ia Edgar Henriques, ka lunahoomalu o ke komite o na hana kulaia o ka La o Kamehameha, na hooiaio ana mai ka hapanui ae o na ahahui Hawaii, e komo pu ae ana lakou ma ke ka'ihuaka'i, elike me ia mamua. O keia malalo nei na hana hoomanao i hoomakaukauia e ke komite: Ka @ Hawaii. Pule, Rev. Akaiko Akaua. Olioli, Mrs. Naha Hakuole. Himeni, "Kaleleonalani," St. Andrew's Priory. Na hoomanao hoolauna, Mr. Fred Beckley. Hineai, "Makalapua," ma na kula aupuni. Himeni wae, ua ka Bana o ka Puali Hoola. Haiolelo ma ka olelo Hawaii, Rev. Wm. Kamau. Himeni, Pauahi Alii, "na ke St. Andrew's Priory. Himeni, "Hawaii Aloha," na ka hui himeni o Kaimuki. Haiolelo ma ka olelo Enelanai, Joe Kamakau. Himeni, "Kalaiopua," na na kula aupuni. Ka bana ame ke anaina, "Hawaii Ponoi." Malalo o Mrs. K. @ Andrews ame Carles E. King ke alakai ana i na himeni.

Mahele Hana Elua

Ma ka hora 8 p.m. o ia ahiahi iho e malamaia ai he aha hulahula nui maloko o ka Halekoa, o keia malalo nei ka papa kuhikuhi hana: Hulahula, March, Two steps Waltz. Himeni hui, "Ke Kupulau" ame "Lei no Kaiulani." Hulahula, Two steps, Fox Trot. Faney dancing, na Misses Agnes ame Elsie Aold. Two step ame Waltz. Himeni hui, "kuu Lei Mokihana," Ulu Ilima Club, na Miss Kawainui e alakai. Hulahula, twostep, foxtrot. Faney dancing, Misses Thelma, Annie ame Florence Moore. "The Masqueraders," ka poe me na lole ano e. Hulahula, two step ame fox trot. Hula, na Miss Lilian Naipo ame Miss Mary Silva. Hulahula, two step ame fox trot. Himeni pakahi, Mr. Sam Toomey. Himeni, "Aloha Oe," ke anaina.

 

PAU EHIKU MAU LIO O NA KOA I KE AHI.

 

Ma kahauiki, ke kahua hoolulu o na koa, ma ka po o ka Poaha, o ka pule aku nei i hala, i a ae ai kekahi ahi, maloko o ka hale hoahu ukana ai a ka lio, a o ka hopena i ikeia, o ia no ka pau ana o kekahi mau lio ehiku i ke ahi, me ka pau holookoa ana hoi o kela hale, ame na waiwai e ae i ke ahi, i hiki aku ka nui o ke poho i kohoia ma kahi o ka eha kaukani dala. Aole he maopopo o ke kumu i olili ae ai o kela ahi, nana i @ ae i ko ola o na lio ehiku, a i hooneoneo aku hoi i ka hale; a ua lohi loa no hoi ka ikeia ana o kela ahi. e hiki ole ai ke lawelaweia ua hana hoopakele apau. Ua hooikaika na koa i ke kinai ana i kela ahi, a no ka hiki ole nae ke pio, ua haawaiia mai la ke kauoha i ka oihana kinaiahi o ke kulanakauhale nei e hoea aku ilaila, eia nae ua like pu no ka hiki ole, ke kinai aku i ke ahi, oiai ua loaa he manawa maikai e hamu aku ai i na mea apau imua o kona alahele, mamua o ka hiki ana i ka wai ke hoopio aku.

 

Koho Na Makua I Loio No Ke Kupale Ana I Ke Kaikamahine

 

Hoolanaia Mai ka Manao o Mrs. Southard no ka Loaa Ana o ka Ike Aia Kona Mau Makua Mahope On a me ka Makaukau e kokua

 

Ma ka Poaono aku la i hala, i loaa mai ai ka lohe i Honolulu nei no ka hoolimalima ana mai nei o Mr. ame Mrs. W.J. Trueblood o Twin Falls, Idaho, he elua mau loio, no ke kupale ana i ka laua kaikamahine, oia o Mrs. Paul Vincent Southard o ka hopuia ana ma Honolulu nei, malalo o ka hanai ana iaia i ka laaumake, pela hoi kona hoohuoiia ana, no ia karaima hookahino, no ka make ana o kana mau kane mua aku ekolu, pela me ka kaikaina o kana kane @, ame kaa kaikamahine ponoi. Ma kela la hookahi no hoi i hoea mai ai he kelekalapa i ka Loio George K. French o keia kulanakauhale, mai na loio mai elua o ka hoolimalimaia ana ma Twin Falls, e kauoha mai ana iaia, e hele aku e hui pu me Mrs. Southard, a e hoike aku iaia, no ka makaukau ana o kona mau makua, e kupale nona, ma ka manwa e hooloheia ai kona hihia ma Twin Falls, a e hoike pu aku hoi @, ua makaukau kela mau loio e halawai pu me ia ma Kapalaki ko, ma ka manawa e hoea aku ai ka mokuahi no keia kulanakauhale, ma ka la 7 o ka mahina o Iune nei.

Hiki Ole Ka Ike i ka Lawehaia

Mahope koke iho o ka loaa ana mai o ke kelekalapa i ka Loio French, ua hele aku la oia no ka halepaahao, me ka @ e halawai pu me Mrs. Southard; ua hoike mai la pae o Mr. Punohu iaia, ka hope lunapaahao, aole e hiki iaia ke ike i kela wahine, no ka mea ho kauoha kana o ka waiho ana aku me ka hope lunapauhao, aole e ao aku i kekahi mea e hele e ike iaia. Mahope iho nae o ka hoakaka ana aku i ke ano o kana huaka'i i hoea aku ai no ka halepaahuo, ua aeia mai la ka loio e komo aku iloko, a ma ia komo ana aku, i hui pu ai oia me Mr. Southard, ke @ a ka wahine paahao, eia nae aole no oia i aeia mai e kala wahine e hele aku e halawai pu me la. Ua lilo kela hooleia ana mai e ike ia Mrs. Southard i mea maikai ole i ka manao o ka Loio French, nolaila, i ka wa i huli hoi mai ai ka Hope Makai Nui Ormeby mai kana hela makaikai ana ia Oahu nei, me ka Makaikiu Me duffie, ua hele ae la oia e hui pu me keia mau luna aupuni, akahi no oia a aeia mai e Mrs. Southard e ike iaia, a ua hoohalaia kekahi mau mikue mawaena o ka loio ame ka lawehala ma ke kamailio ana. Ma ka oleloia, mahope iho o ka lohe maopopo ana o Mrs. Southard, aia kona mau makua mahope on a, a ua hoolimalima ae hoi i kekahi mau loio ma kaukau loa, no ke kupale ana iaia, ua ikeia aku ka ka mohala maikai o kona helehelena, aole hoi elike me ia mamua aku.

 

HOOKOHU KA PERESIDENA IA KA @ A NA AHAHUI MALU

 

FARRINGTON I KIAAINA

 

Ma nehinei i loaa mai ai ka lono mai Wakinekoua mai, no ka hookohu ana mai nei o ka Peresidena Harding ia Wallace R. Farrington, ka lunanui o ka hui nupepa Star-Bulletin i kiaaina no Hawaii nei, a ua hoounaia ae kona inoa iloko o ka aha senate no ke aponoia mai. No kekahi mau la ae nei i hala i hooholo ai ka Peresidena Harding i kona manao, e hookohu aku ia Mr. Farrington, i kiaaina no Hawaii nei, o ka mea wale no nana i hoohakalia aku i kela manao on a, o ia no ka hoea ana aku o kekahi mau kue ana; aka nae, i kona hookohu ana mai la i kona hoaloha ma kela kulana, ua hoike mai oia i kona nana ole ana i ka moho a ka aoao Repubalika o Hawaii nei i onou aku nei. O ke aponoia mai a apono ole ia o ka inoa o Mr. Farrington i kiaaina, he hana ia i kaa aku ai iloko o ka aha senate o ka ahaolelo lahui o Amerika ka noonoo aha mai, a ma ka manaoio o kekahi poe o Honolulu nei i keia manawa, e ala mai ana kekahi mau paio hahana ana mawaena o na hoa o ke senate, i ka wa e noonooia ai kela inoa; aka nae ua paa loa ka manao o na hoaloha o Mr. Farrington, aole loa he kanalua iki no kona aponoia mai, e ka hapanui o na hoa oloko o kela hale.

 

E HOOMANAO ANA KA HUI OPIO I KA LA O KAMEHAMEHA

 

Mauka ae nei o Auwaiolimu, ma ka halepula o ka Ekalesia o Iesu Kristo o ka Poe Hoano o na La Hope Nei, e malama ae ana ka Hui Opio he ana in a hoomanao no ka la o ka Na'i Aupuni Kamehameha I, ma ka hapalua o ka hora ehiku o ke ahiahi o keia Sabati iho, Iune 5, ua konoia ka lehulehu e hoea ae ma ia anaina, no ka makaikai ana i na hana hoomanao ma ia po. O keia malalo iho nei, ka papa kuhikuhi o na hana e malamaia ana no ka hoomanao ana i keia la ano nui ma ka moolelo o Hawaii nei:

1. Himeni wehe…..Hawaii Aloha

2. Pule.

3. Himeni hui……… Hawaii Lahui

 Alakaiia e Pelii Waiolama

4. Haawina Heluhelu………

 ……….. Miss Grace Kinney

5. Himeni………. George Kumukahi

6. Kahea inoa…… Palikapua Nawahine

7. Haiolelo, Ma ka Lokahi ka Ikaika Geo. Mossman

8. Himeni…… Puna Paia Aala Na Keikikaneo ka Punana Meli

9. Himeni. Alakaiia e Peter Kalaluhi

10. Huiolelo…… No Kamehameha I

 Wim. J. Coelho

11. Himeni………. Kan Na'i Aupuni Alakaiia e Clarence Kinney

12. Himeni hookuu…………

 Hawaii Ponoi ame Aloha Oe

 

MA AALA PAKA

 

Ma hapalua o ka hora ehiku o ke ahiahi o ka la apopo e weheia ai ka fea a na Ahahui a na Keiki o na Ululaau ma Aaia Paka. Mamua o ka homama ana o na ipuka o kela kahua e malama ia aha he ka'ihuaka'i nui e na lala o keia mau Ahahui Malu. E hoomaka ana ke ka'ihuaka'i ana ma ka hora ehiku o kela ahiahi mai ka Phoenix Hall mai, alaila, Alanui Papu ahiki i ke Alanui Moi, mailaila aku no Aala Paka. O keia huaka'i e alakaiia ana ia e kekahi puali paikau o na keiki Hawaii i waeia mailoko mai o na lala o ka Ahahui Lunalilo malalo o ka hooponopono a alakai ana a Ede Hapakini, kekahi opio Hawaii i @ ma ia hana. I ka hoea ana aku o ka huaka'i no Aala Paka, a no ka pomaikai o ka lehulehu e haawai ana ka puali paikau o keia mau hui i kekahi mau hoikeike paikau me na kukui lama ma ke alanui Iwilei, ma o mai o ka hale hoolulu kaahi, a i ka wa e pau ai o ka lakou mau hana hoikeike, e ka wa ia e wehe hamama ia ai na ipukapa o ke kahua fea. O na Ahahui Malu o na Keiki o na Ululaau, o ia kekahi o na hui malu i @ he mau makahiki hoiki i hala ae nei. O kahi i hookumu mua ia ai o keia hui ma @ no ia. I ka makahiki 1832 na kukuluia ae la keia Ahahui maloko o Amerika Huipuia, a ma ka la 17, o Iulai, 1879, ua kukuluia ae la keia ahahui ma Hawaii nei. O keia ahahui ua kukuluia ia me ke ano kaulike e nana ana i ka pono ka'ilike o kela ame keia; e nana ana maluna o na hana maikai a kela ame keia; a @ maluna o ka nui o ka waiwai. He ahahui kue loa keia i ke hookae ili, aka. o ke kaulike o ia na @ alakai o keia ahahui. O keia ahahui kekahi o na ahahui nui apuni ke ao nei i hiki aku ka nui o na iaia ma kahi o na miliona.

 

LILO I KE TERITORE NA AINA APAU O KE KAHUA KULA HOU

 

O na aina apau i makemakeia i kahua no ke Kula Kiekie McKinley, ua lilo mai i ke Teritore, ma ka Poalua nei ka loaa ana ae i ke @ aina o ka palapala kuai no ke koena aku o ka aina nona ka ili he 20 eke. Ma o ka loaa ana mai o kela mau eka aina hou o ka piha ane iho ia ia o ka 50 eka i manaoia no ke kahua o kela kula, komo pu me ka pono alanui no ka hooloihi ana aku i ke alanui Pensacola mai ke alanui Moi aku a i ke alanui Kapiolani. O kekahi keia o na hana i noonoo nui ia e ke kiaaina a mamuli o ka holopono ana iho ia aole no e uele ana ka hoohauoliia o kona naau no ia holopono o ke kuaiia ana iloko o kona manwa e noho kiaaina ana.