Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 26, 1 July 1921 — Page 4

Page PDF (1.55 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NUPEPA KUOKOA

SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO

HOOPUKAIA I NA KAKAHIAKA POALIMA APAU

POALIMA...IUNE 24 1921

Hoopii Hou Ia ka Auhau O Ke Kuokoa

            E hoomaka ana mai ka mahina ae nei o augate O keia makahiki, e hoopii hou ia ae ana ka auhau o ke kuokoa he kanalima keneka, ua like ia me elua dala me ka hapalua no ka makahiki ma keia mua aku, aole hoi he elua dala elike me ka auhau pepa mau o na makahiki i kaahope aku nei.

            He mea hookahaha aku paha keia i ka noonoo o ko ke kuokoa poe lawe pepa kumau, aka nae e hoopauia ana ia manao kahaha, ke ike mai i na kumu, o ka hoopii hou ia ana ae i kanalima keneka i koe no ka makahiki.

            no kekahi mau makahiki i kaahope aku nei, mahope mai o ke kaua nui o ke ao nei, ua ikeia ka pii maoli o ke kumukuai o ka pepa. i aneane e papalua iho i ko ka wa i hala; iloko no hoi o ia manawa hookahi, ua hoopii pu ia ae ka ukuhana o na limahana, elike me ka pii o na meakuai; me ka hoao ole ma ka aoao o ka hui pa'i nupepa, e hoopii ae i ka auhau o ke kuokoa, aka e hoomanawanui ana ia, elike me ka hiki iaia ke auamo, i keia mau hoolilo nui hewahewa, me ka hoao mau ana e haawi aku i na hawaii, i kekahi nupepa i piha i na mea heluhelu o kela ame keia ano like ole.

            mamuli ae la o keia mau kumu, a hui pu iho no hoi, me kona kino nui e hoopuka mau ia nui i kela ame keia pule, ua noonoo na on a na lakou ka nupepa, me ke akahele loa, a hooholo, he hookahi wale no alahele e hoopakeleia ae ai ke kono ana aku o ke kuokoa iliko o keia mau hoolilo nui hewahewa, o ia no ka hoopii hou ana ae i kanalima keneka no ka makahiki no keia nee ana aku: o ia hoi. He ewakalua-kumamalima keneka hou iho no eno mahina; a i ole he hookahi keneka no ka pule.

            Mawaho ae o ka nupepa kuokoa nei, he ekolu wale no mau nupepa hawaii hou ae e hoopukaia nei maloko o keia teritore, o ia ka nupepa aloha aina, ka hoku o hawaii ame ke alakai o hawaii in a e hoohuihuiia ka waiwaiio o keia mau nupepa apau ekolu ua like no ia me ka mea heluhelu o keia nupepa, a emi mai no paha; nolaila in a e kaupaonaia ka waiwaiio maoli o keia pepa, aole ia e emi iho malalo o elua dala me ka hapalua, elike me ka auhau o keia nee ana aku, aka e papalua iho ana ia huina a oi aku no paha.

            ke manao nei makou, e ike maoli iho ana no ka poe e heluhelu nei i kea pepa, aole keia hoopii hou ia ana ae la i ka auhau o ka makahiki, i hookahuaia malalo o kekahi mau kumu kupono ole; aka malalo o na kumu a makou i ike ai, pela wale no e hoomauia aku ai ke kuokoa me kona kino e ku nei i keia wa. Aole makou i makemake e hoemi mai i kona mau aoao, a e hoonele aku i ka poe heluhelu, i na mea a lakou i maa mau ai i ka heluhelu ana i kela ame keia pule, no keia kumu iho la, a no kekahi mau kumu lehulehu e ae, pela e waihoia aku nei keia mau hoakaka ana imua o ka lehulehu, he makina okoa, mamua ae o ka hookoia ana aku o keia auhau hou o ke kuokoa, ma keia mahina ae o Augate e hoea mai ana.

 

Aloha I Na Kiaaina O Hawaii Nei

            Ma ka Poalua ae nei, e pahola aku ai na makaainana o keia teritore i ko lakou aloha ia wallace R. Farrington, ke kiaaina hou o hawaii nei ma kona manawa e huli hou mai ai mai wakinekona mai; a ma ia manawa hookahi no hoi, e pahola pu ia aku ai ia aloha hookahi, ia Charles J. McCarthy, ke kiaaina mua o keia teritore i waiho iho i ke kulana kiaaina, no kekahi kulana hou ae, ma wakinekona.

            No kiaaina McCarthy, ua lawa na makahiki o kona noho kiaaina ana no keia teritore, i manawa lawa kupono no na makaainana o hawaii nei, e ike ai i kona kulana lawelawe oihana, a me he mea la, iwaena o na kiaaina apau i noho ae ma ke poo o ka hookele aupuni teritore ana, o kiaaina McCarthy ka mea hookahi i ikeia kona ku ana maluna o ke kahua o ke kaulike, e nana ana mai ka poe kieki mai ahiki aku i ka poe haahaa, me kona nana ole i kekahi mea ma ke ano o kona aoao kalaiaina.

            Ua hamama mau ka puka o kona keena oihana i ka lehulehu i na la apau, me kona makaukau mau e hookipa aku i ka poe apau e makemake ana e ike iaia a e hoolohe mai hoi i ko lakou mau manao, me ka makaukau mau e haawi mai i na kokua ana ma na wahi o na kokua i makemakeia a e ao mai paha i na mea e hoopauia ae ai na pohihihi, a e loaa ai hoi ka pono i ka poe i ake aku i kana mau ao ana

            Nolaila iaia e haalele iho ai i na kapakai o hawaii nei e lawe pu aku ana oia me ia i ke aloha kuio me ka minimina o na makaainana o keia teritore nona aka nae o ka kakou e upu aku ai, elike me ka pipilipaa o kona aloha no hawaii nei, hai nana i hookiekie ai iaia a kau iluna o ke kulana hanohano; e lilo ana oia i mea hooikaika aku, aole wale ma ka imi ana i na hooponopono ahaolelo apau e pomaikai ai kakou aka e lilo ana oia i mea hoolaha aku i ka nani o ka paredaiso o ka pakipika ma ke ano e umeia mai ai na malihini makaikai, no ke kipa ana mai e ike i na hiona kilakila o hawaii.

            aole ko kakou kiaaina hou wallace r. Farrington he malihini no hawaii nei, aka ua hiki no ke oleloia, he kamaaina oia no ka mea ua loihi na makahiki o kona noho ana maanei, ua lilo no hoi oia kekahi i heluia iwaena o ka poe i imi aku, a i hooikaika no na mea e pono ai o hawaii uuku nolaila i kona hoea ana mai ma keia poalua ae ua makaukau no makaainana e hookipa mai iaia me na manao ohaoha, a ke kuokoa e manaoio nei, o na manao ku e pili kalaiaina nona e kapaeia ae ana ia, a he hookahi mea nana aku o ka haawi aku i na kokua ana i ke kiaaina hou, ma na alahele apau e hoomauia aku ai ke kulana hookele aupuni holomua o keia teritore.

            He oiaio ma ke kulana kalaiaina aole o kiaaina farrington he mea i haawiia aku na kokoo ana no keia kulana oihana koikoi aka nae he kanaka oia a keia pepa e manaoio nei e ukali aku ana oia i na kapuai o kiaaina McCarthy, ma ke kapae ana ai i ka ninau kalaiaina mahope a o ka pono kaulike o na mea apau mamua iloko o kana hookele aupuni ana.

           

Ka Bila Hoopulapula Hawaii

            O ka nuhou hauoli i loaa mai i hawaii nei ma ka poakahi aku la i hala o ia no ka hooholo lokahi ana mai la o ka aha senate o ka ahaolelo lahui o amerika i ka bila hoopulapula hawaii he hoike ana mai hoi keia no ka holopono o ka misiona a ke komisina ahaolelo o ka holo ana aku nei no wakinekona in a no ka lokahi pu mai o na hoa o ka hale o na lunamakaainana maluna o kela bila me ke kakauino o ka peresidena a lilo i kanawai o ka hoea ana mai ia i ka hookoia ana o ka iini o kekahi mahele nui o na hawaii e hoi aku a noho maluna o na aina i hookaawaleia ma kela bila no ka hoopulapula ana

            E hoomanao mai kakou e na hawaii maloko o keia bila ua haawiia he elima wale no makahiki no ka hoao ana e hoopulapula in a no ka holopono a no ka holopono ole paha o ka manao hoopulapula ma hope aku o ia manawa e maopopo ai ka hoomauia aku o keia hoopulapula ana ame ka ole elike me ka hopen eili mai ana mahope aku o na makahiki mua elima

            Oiai he hana hoao wale no keia ma ka hoomaka ana e hoopulapula o na hawaii o kakou i makee ia e hoi a noho maluna o na aina i hoakakaia maloko o ka bila a hana aku ma na ano apau e loaa mai ai ka noho kuonoono ana a e loaa ai hoi ke oia kino ikaika i ko lakou mau ohana o lakou ke kupono loa e hoi koke i ka manawa mua loa e weheia aku ai kela mau aina o ka poe hoopohala a i loaa ole ka manao hooikaika i wahi e ohi mai ai i no pomaikai mahope aku he mea makehewa ko lakou hoi ana o lilo auanei ko lakou hooplalaleha a hooikaika ole i ka hana i kumu akeakea no kekahi poe kupono e ae e komo pu aku ai iloko o kela hoao ana.

            O na aina aupuni e weheia aku ana no ka hookuonoono ana malalo o keia kanawai hoopulapula o ia no na aina ma molokai he mau aina maikai elike me ka olelo a ka poe i kamaaina i kela mau aina. O ka mea e hoi ana a noho maluna o kela mau aina in a no ka oihana mahiai a hanai holoholona paha ua hookaawale kela bila, i ka huina o ekolu kaukani dala no ke kolua ana aku i ka mea hookuoono no ka hoolako ana iaia i home kupono e noho ai ame na meapaahana apau e pono ai kona noho ana maluna o ka aina.

            O ka hoolako ana i na mea apau e pono ai ka noho ana o ka ohana ua ili iho ke koikoi maluna o kela ame keia ohana ka hoolako ana nona iho ua nele loa ka loaa ana aku iaia o kekahi lihi o na dala he ekolu kaukani a ke aupuni e kokua aku ana nolaila he mea ano nui loa keia a ka poe i hemahema ma ka lako ole i kekahi mau dala mahuahua e noonoo mua ai mamua o ka aa ana aku e hoi maluna o kela mau aina o halawai auanei me na pilikia he nui a lilo na manaolana me no hooikaika ana i mea waiwai ole.

            Aole loa he kanalua no ka loaa o ka noho kuonoono ana i ka poe e hooikaika maoli ana i na hana a lakou i koho ai maluna o kela mau aina hookuonoono ke maopopo ia lakou na wahi e loaa mai ai na kokua ana no ka pono o ko lakou noho ana iloko o ka wa mua, mahope iho o ka hoohua ana mai o na meakanu a hanau nui mai pahoa na holoholona he manaolana wale no kolaila no ka ohi i na hui ohaha o ka lakou mau hooikaika ana.

            No Laila he wa keia no ka noonoo no ka hoomaukaukau i hoea mai no i ka wai no ke koho ana ku ae no a maloeloe hele pololei aku imua o ka papa komisina iaia ka mana ame ke kuleana haawi mai i kela mau aina o ka hoi no ia a hoomaka aku e hoopulapula ma na ano apau i pili i ka noho ohana ana.

            Ke lohe mau nei kakou i na hoohalahala iloko o na la aku la i hala a hoea wale mai no i keia mau la i ka pipii loa o ka poi ame ka ia he hookahi no alahele e emi mai ai ke kumukuai o kela mau meaai a kakou na hawaii o ia no ko kakou hoopau ana i ka ai poi ame ka ai ia e ike auanei kakou e wikiwike ana ka poe kalepa poi ame kuai ia e hoemi mai i ke kumukuai o ka lakou mau waiwai. E hiki ana anei ia kakou na hawaii ke lokahi i keia manao? Ina aole alaila uwoki na hoohalahala ana ua lilo ko kakou hoopalaleha i ka mahiai ame ka lawai'a i kumu no kakou e pilikia ai elike me ai e ikeia nei i keia mau la.

 

Nuhou Kuloko

            Nui na hana hoikeike ame na hana hookuku me hoohauoli a na koa e malama ae ana mawaho o kapiolan paka no ka hoomanao ana i ka pokuilai ma keia poakahi ae mai ka wa ao ahiki i na hora o ke aumoe ma ka po iho

            Ma keia auwina la e haalele iho ai he heluna nui o ko ke kulanakauhale nei poe, no hila no ke komo ana aku iloko o na lealea pokuilai ma hilo a ma ka mauna kea no hoi o ka la apopo e haalele mai ai kekahi poe.

            E malamaia ae ana he halawai e ka poe apau i kuleana i ka pa ilina o moanalua ma ka hapalua o ka hora elua o ka auwina la o keia sabati iho Iulai 3 ma kahi no e halawai mau ia nei maloko o ka halekula aupuni o moanalua ua makemakeia na mea apau e hoea ae ma ia halawai.

            Ma ka la 7 o ka mahina o Iulai nei e noho mai ai ka aha paeaina ma hilo hawaii e akoakoa ae ana he heluna nui o na kakunapula na elele na kahu kula Sabati me na elele pela hoi na peresidena o na C.D. ame na elele ma kela aha e laukanaka ai o hilo i keia mau la aku.

            Ma na lono i hoea mai i kea kulanakauhale aia he mau manaolana nui no ka holopono o ka huakai a ke komisina limahana ame hoopulapula i wakinekona a ma kekahi olelo ana ae hoi e hooholoia mai ana na mea apau a hawaii nui i makemake aku ai e hanaia mai e ka ahaolelo lahui

            Nui na kepani âme na pilipino e haalele mai nei ia hawaii nei no ka huli hoi ana aku no iapana ame manlla.

            Nui na keiki kula i haalele iho i keia kulanakuhale no maui no ka noho hana ana aku ma ka mahi halakahiki ma kaiku a nui pu no hoi na keike kula e noho hana mai nei ma na halehana halakahiki ma Iwilei ae nei.

            Ma ka halawai a ka papa o na lunakiai o ke kulanakauhale a kalana o honolulu nei ma ka po o ka poalua aku la i hala i ponoi ae ai ka hookohu oihana o David C. aKmauoha i mea nana i na makaukau hookele kaa otomobile o ka poe e noi ae ana i laikini hookele ma kahi o W.J.Lillis i hookohuia aku i kulana oihana okoa.

 

Haule Iloko O Ke Kai A Make

            Ma ka hora S o ke ahiahi poalima o ka pule aku la i hala ua haule he haole kiaaipo no ka uwapo matson nona ka inoa o john Brown mamuli o kekahi kumu i maopopo ole ua koho wale ia aku no nae ua ono oia mai ka uwapo 15 aku a na kekahi kepani lawaia i ike i kona kino make ma ke kakahiaka Poaono mai.

            He po holookoa ko kela haole o ka waiho ana iloko o ke kai no ka mea ma ka hora 8 o ke ahiahi poalima kona haule ana elike me ka hoakaka a ka poe i ikemaka i kela haule ana ona ma kekahi wahi kokoke malaila ua hoao lakou e hoopakele i kona ola aohe nae he hiki. Ma kela manawa ana o ka haule ana mailuna aku o ka uwapo ua kiolaila aku na kaula no kona hopu ana mai eia nae aole ka oia i hopu mai ia ma kaula o ke kiolaila ana aku, no kona ike ole ana mai paha a i ole no ka manao ana no paha he hiki no iaia ke hoopakele iaia iho. Ua huliia kona kino e na makai ma ia po iho aole nae i loaa iki a ma kekahi kakahiaka ae ka loaa ana i kekahi kepani lawaia.

 

Na Mare

            Daniel O. Stone ia F.K. McCandlens Iune 22.

            Wm. K. Lindsay ia Beeky Kanakaole Iune 33.

            Willie K. Makaiwi ia Mary J. Kawelo, Iune 25

            Chas. H. hose ia Hannah M. Liftee, Iune 25

            Chas. S. Potter ia Henrietta Kapahu, Iune 26

 

Na Hanau

            Na Mr. âme Mrs. Samuel A. Kauka Jr. he keikikane Ine 24

            Na D. Clemente âme Emily Henry, he keikikane, Iune 26.

            Na Christopher Hull âme Alice Kekahu he kaikamahine, Iune 27

            Na Mr âme Mrs Benjamin P. Beckley he kekikane, Iune 29.

 

Na Make

            He bebe na Benjamin P. Beckley, ma ka home kapiolani Iune 29.

 

E Makaala Mai!

Hale O Na Alii O Hawaii (Ahahui Poo)

            E malamaia ana ka halawai kumau o ka hale o na alii o hawaii (ahahui Poo) ma ka Odd Fellow's Hall, i ka la Sabati Iulai 3, 1921, hora 2 P. M. E hoakoakoa mai na mamo apau ma ia la

            WM. A. Hall, iku hai, hale o na alii o hawaii. (Ahahui Poo)

 

Nuhou Kuwaho

            Constantinople, iune 26 ua lilo hou mai i na koa helena ke kulanakauhale o ismid ma kapa o ke kai o mamora. Ua kipoka pahuia aku e na mokukaua helene na pualikoa tueke i auhee aku ai. He mau kaukani o ka poe i ahai mai i ko lakou mau ola i hoea mai ianei.

            Constantinople, Iune 26 no ke kamailio ana no ka lele kaua mai o na helena, ua hoakaka ae o izzet Pasha ke kenerala nana e hoomalu ana i na pualikoa tureke penei Aole kakou e hoomakaukauia mai ana mamuli o ko pelekane komo ana mai la e kokua i na helene. E ae aku ia lakou e hele mai a komo iloko o ka kakou mau umii. O ka pualikoa tureke nui i koho wale ai aia ma ka 100,000 ka nui mea 60,000 mau koa i ku makaukau no ka hoouka ana aku i ke kaua aia lakou ma kahi mua a lakou i hoomoana ai mawaena o brusa ame smyrna elike me ia i ka mahina o maraki i hala. O na pualikoa helene i hoopuipuiia mai la e na koa pelekane ma na mokuea na pu maluna o na kaa ame na poka ea he 120,000 ko lakou nui a he 60,000 ka nui o na koa Helene i makaukau no ka lele kaua mai. O na koa helene mamuli o na hakaka ana ua hoemiia mai ka heluna o ko lakou mau koa eia nae ua hoopuipui hou ia mai kona mau pualikoa mamuli o ko pelekane kokua ana mai la iaia.

            Belfast iune 26 Ua kaheaia aku e Sir James Craig, ke kuhina nui o Irelana akau ka aha kuhina no ka halawai ana ma ka poalua no ka noonoo ana maluna o ka leka a Lloyd George i poloai aku ai i na alakai o irelana akau ame Irelana hema e akoakoa mai ma kekahi ahakuka no ka hoao ana e hoolaulea.

            Mexico Iune 26 o ka hookomoia ana mai iloko o mekiko o kekahi dala o na lahui e mawaho ae o ke gula a i ole ka holo kaapuni ana ae paha o na dala pepa maloko o keia aupuni ua hookapuia mahope aku o ka la i o Iulai mamuli o kekahi kanawai i hoolaahaia ae e ka peresidena obregon.

            Tokio Iune 28 Ua hoolaha ae o Zensaburo Yasuda ka onamiliona o iapana i keia la e haawi aku ana oiama ke ano he makana i ke aupuni o iapana 3,000,000 yen no na hana e pono ai ka lehulehu eia nae ua hoole ke kuhina kalaiaina i ka lawe ana mai ia mau dala me ka hoakaka ana ae ua haawiia mai ia mau dala ma ke ano maikai aka ma ke ano alunu oia hoi no ka hoopakele ana ia i kona mau pomaikai ponoi iho.

            Washington Iune 28 Ua hookipaia mai e ka peresidena harding ame ke kakauolelo o ke aupuni hughes i kiea la na hoa o ka ahaolelo iapana i holo mai nei e makaikai ia amerika nei aole i haiolelo ka peresidena harding aka ua kamailio wai no me na malahini maloko o ka hale keokeo. Ma na hora kakahiaka o nei la i hele aku ai na maluhini e makaikai i ka mound Vernon a hookau aku la he mau lei maluna o ka he o keoki wakinekona ma keia po iho la i haawiia ai he papa ainaaina no na malihini e ke kakauolelo Hughes. Ua akoakoa mai ma ia papa ahaaina ka elele aupuni shidehara o iapana ame 30 mau hoa o ka ahaolelo.

           

Aponoia Ka Palapala Hoihoi Oihana A Givens.

            O na ukuhana o na kumukula poo e hana ana malalo o ke teritore ua hoikakaia ma ke kanawai ma ia ano ua hiki ole ke hoopii ae a ke hooemi ia iho paha e ka papa komisina kula wahi a Vaughan MacCaughey ke kahukula nui o ka oihana hoonaauao o ke hoike ana ae ma ka Poakolu o ka pule aku la i hala ma kana hoakaka e pili ana i ka hoahe waia o ka papa komisina kula ma ke kahi haiolelo i haawiia ma ka manawa e malamaia ana no hana no na haumana e puka ana mai ke kula Kiekie Mckinley ma ka po o ka poalua mamua iho e ke Dr. G.A. Johuston Ross o nu ioka Ua mahaloia ke kauka Ross ma o kana olelo ana ae i kona manao o kekahi papa komisina kula e ae aku ana ia Mr. W. E Givens, ke kumupoo o ke kula McKinley e waiho mai i kona hookohu he poehupo.

            Eia hou wahi a Dr. Ross in a oia ke kiaaina e hoopauia ana eia na hoa apau o ka papa hoonaauao.

            Ua minamina ka papa hoonaauao ia Mr. Givens no kona hoihoi ana mai i kona palapala hookohu, wahi a ke kahukula nui maeCaughey o ka hoike ana ae, aka malalo iho la o kona hoihoi ana mai i kona hookohu aohe mea hiki i ka papa ke hana aku o ke apono wale aku no i kana waiho mai i ka hana.

 

Kuu Kane Aloha Kalahoole Wa D. Hao Ua Hala.

            Ma ka iesu mau lima, Ma kona poli no, malaila au e malu, a maha maikai pu.

            Mr. Lunahooponopono o ke kuokoa, Aloha oe: E oluolu mai kou ahonui i kekahi wahi kaawale o ke keena o kou moku, nou hoi ia rumi, no kela puolo waimaka o ke aloha e kau ae la maluna, nau hoi ia e hookomo iho maloko o ka kaua hiwahiwa, i ike mai ai ko maua mau kini makamaka ame na hoaloha o kuu kane e noho mai la mai kela pe'a o ka aina a i keia pe'a o ka aina, mai ka la puka ae ma kumukahi i hawaii ahiki aku i ka mokupuni kailaila o kauaiomanokalinipo.

            Ua haalele mai kuukane ia'u ame ka leialoha a maua he keiki, a niau kolonahe aku la ma ka polikua a kane.

            Ua hanauia mai kuukane aloha mai ka puhaka mai o Mrs. Nahua ame Mr. J. H. Hao, i Okatoba 3, 1880, ua hoonaauaoia oia me ka maikai e Mr. David Kahaulelio Jr., ma ka olelo Beritania, a i kona nui kupono ana, ua mare oia i ka wahine ia Mrs, Elikabeka Kahumoku, ua loaa mailoko mai o laua he elima keiki ua make aku elua, ke ola nei ekolu kaikamahina, ua hala e aku hoi ma o ka wahine mua; ua loaa hou iaia he wahine, oia ka mea e kakau nei me ka kaumaha.

            Ua mareia maua e Mr. S. K.Kamaiopili i ka mahina o Augate 9, 1918, nolaila ua piha ia maua na makahiki 2 me 10 mahina a make aku la oia i Ine 3, 1921.

            Ua noho hana oia me ka hui alahao mamua aku o ka mare ana me ka wahine mua, ahiki i ko maua mare ana" nolaila ua piha iaia na makahiki he 18 o ka noho ana. Aloha no!

            E Honolulu i ka ua kukelahale e , ua pau kona hehi hou ana i kou mau alanui, Aloha no!

            E kapalama e, kahi hoi a kuu kane e noho mau ai, ua pau kona hehi hou ana mai ia mau wahi, ua nalo loa oia mai a'u aku. Aloha no! E moanalua e, kahi hoi iaia ka haki ke au, ua pau ka poopulu hoi ana o kou mau hunakai ma kona mau paplina aloha, no ka meal uahala, ua nalo loa.

            E Halama i ka ua waahila, ke kupu mai la i ka luna o Aiea, ua pau kou hoopulu hou ana ma kona helehelena aloha, no ka mea, ua nalo loa oia. Aloha no! E Ewa i ke I'a hamauleo e, ua pau kona ike hou ana ma kou mau aekai, ua hala, ua huna i na maka, ua nalo loa aole e ike hou ia. Aloha no ka hoi pili he kane!

            E Waianae e Waianae hoi, ua pau ka hehi hou ana o kuu aloha i kou mau nani i kaulana ai. Auwe kuu aloha e!

            E makua e, i ke one opiopio, ua pau kona hehi hou ana ma kou mau kapakai aloha' auwe kuu kane, kuu hoa hele o ia wahi e ' auwe kuu aloha e!

            E Kaena e, ka palena o na kona ame na koolau, ua pau kona kikaha hou ana ma kou mau alanaui pali, ua hala, ua nalo aku oia i ke ala hoi ole mai. E Kawaihapai, ke hapai mau nei no au i ko aloha, e hoonana ae ana i kahi e loaa ai, aole ikeia ua hala ka mea i manaoia' auwe kuu kane e kuu hoapili.

           Mokuleia i ka moena pawehe e, aole e hehi hou an kuu aloha i kou moena makalii, no ka mea ua nalo na maka, ua hala i ke ala hoi ole mai.

            E waialua i ke ehukai o Puaena, aole oe e hoopulu hou ana kou mau hunakai i kona mau paplina, no ka mea ua hala, ua nalo loa aku oia; aloha no!

             E Haleiwa e, me ke one wali o maeaea, ua pau kona kikahakaha ana ma ko olua mau aekai, no ka mea ua hala, ua nalo loa aku oia. Auwe kuu makua o kuu kane e!

            E Kahuku e, ka aina lewa i ke kai, ua pau kona hehi hou ana ma kou mau alanui, a no ka mea ua huna i na maka, ua hala, ua nalo loa, aole oia e maalo hou malila. Auwe kuu kane, kuu aloha e!

            Nolaila ke haawi nei au i na hoomaikai a nui loa i na makamaka ame na hoaloha o kuu kane i hele mai me ka.

 

Halekuai O Na Hawaii Me Ka Lehulehu.

            Helu 8, Aala Makeke.         Me makeko o ke Kalana.

            Ma ka la mua o Iulai, mai poina i ka hele mai e kuai i ko oukou mau meaai e ola ai ka HOME maanei, me ka makepono loa mamua o ka Kepani me Pake ma; Heaha iho la hoi ka mea e hoowahawaha ai i ka HALEKIʻAI o na HAWAII Ke konoia aku nei oukou apau e naue mai malaila me ke kali ole.

 

Kumukuai O Na Meaai O Keia Pule.

            IXI, âme Oakleaf Jams, 13 oz, 3 kini no ke……….33

            Del Monte me Rosella Marmalade, 2 kini no……..45

            Alpine me Carnation Cream, kini nunui, 12 kini no… 1.65

            Alpine me Carnation Cream , kini liilii, 12 kini no……80

            Federal me Milk Mai Cream, kini liilii, 12 kini no…..75

            Federal me Milk Maid Ceam, kini nunui, 12 kini no….1.50

            Kopaa keokeo, helu I, 14 paona no ………………………1.00

            Kopaa hapa keokeo, Helu 2, 15 paona …………1.00

            Kopaa Ulaula, Helu 3, 16 paona no………..1.00

            Laikini Kaleponi Kepani, 18 paona no……….1.00

            Laiki Hawaii pake, 18 paona no……………1.00

            Eke Palaoa Maka White River, 49 paona…….2.50

            Eke Palaoa Maka White River, eke liilii, 9% paona, no…65

            King Galmon, momona, 1 pain no……………25

            Pipi paakai, momona, 1 paoaa no……………..25

            Puaa paakai, momona, 1 paona no ……………25

            Opelu o Kona mai, nunui, 16 paona no………1.00

            Nehu, 1 paona no…………..40

            Kini pipi a libby ma, 1 paona kini, 12 kini no……..2.40

            Kini kamano liilii, 1/2 paona kini, maikai, 12 kiwi no…. 1.25

            Poi hou ono, ma ke kuike wale no, 12 paona no…….. 1.00

            O ka põe apau e kuai ana he $25.00 waiwaiio o na meaai ma keia Halekuai ma ke dala kuike, e makanaia aku ana he 1 Rex Pienie Ham me ka uku ole. Hoopau o Pake me Kepani ma i keia pule a kii mai i ka oukou MEAAI maanei.

 

           KELEPONA HELU 1378

OLA NO KA LAHUI HAWAII KE KOKUA NA HAWAII.

 

HE PAINA LUAU NUI MA KA POLI LAUAE O MAKANA.

 

            E Mr.Lunahooponopono o ka nupepa kuokoa, Aloha pumehana pu kaua: E oluolu mai oe i kou ahonui ame kou lokomaikai, e haawi mai hoi oe i kekahi wahi rumi kaawale o kekahi kolamu o ke kino lahilahi o ka hiwahiwa a ka lahui, no ka'u wahi poomanao e kau ae la maluna, i ike mai ai na kini makua ame na kini kupuna, i ka la nui paina o kahi kamaiki, i hoomakaukauia hoi e kona mau makua no ke aloha keiki,

            I ka la 11 o Mei, 1921, i hoomakaukau ae ai o Mr. Kaala ame Mrs. Kaala i kekahi painu luau hoomanao no ka piha makahiki o ka laua bebe wahine; elua puaa nunui momona e pii ai ka manene i na kumu pepeiao, ame hookahi bipi nui momona i hana laulauia a hooluaia iloko o ka imu, i hana mai auia a i laulima pu ia e na lima kokua o na hoaloha o keia mau makua aloha keiki.

            Nui na i'a i hoomakaukauia no keia paina, o ia hoi ka enue piko momona o ka poli lauae o Makana, ka amaama momona o ka waihu'i i ka ili o ka makani lupua o Qainiha, na opae kalaole mahikihiki noho palai o Limahuli, no limukohu ula i ke kai o Koolau, na hee on a loa i wili pu ia me na i'o wana o na kai hanupanupa o Paweoaka i na wai elua o Haena, a hui pu ia me ka poi uouo Piialii kaohi puu, a ka maka ame ka manao e hoohihi ai, e hoonuu iho ai na kamahele a eha ia Keoni Bulu, a na hoaai hoi e hoomanao iho ai i wabi lau oliwa a ke aloha no ka mea nona ka la.

            Ua hiki mai na mea apau i keia paina mai ka waiulailiahi o Waimea, i ka makani anu he Waipao, a kalahea i ka puukani o Anehole, a Koolau i ka ulukukui o Wehekaolu, a na Kalihi elua, a ka Ualoku o Hanalei i ka puahala ai a ke kinau, a limahai i na hau o Maihi au i ke kai ame na ulu o Wehi noho i ke anu, a Wainiha i ka makani anu he lupua, a ke Pahelehala o Naue i ke kai, haena no hoi i na pali o ahi o Makana ame ka Iwikui.

            Ua piha no hoi keia paiua i na makamaka ame na hoaloha, a ke meakakau nei i ike aku ai ahiki ke koho ia aku, aia ma kahi o ke ekolu hanari a oi aku, ke hui pu ia na makua ame na keiki.

            He maile maikai ka la hanau o ke kamaiki aole i ka ua, aole hoi kekahi mau hoopilikia e ae, he maluhia no hoi me ka haunaele ole, e kani ana na kaula eono o uwehone e wali ana na kikala o na kaikamahino o anapau i ka papahele o ka hall e haena nei o na lauhine ame na elemakule he like walo no ne na opio ka anapau i ke kula o mailehuna e hoonanea a e hoolealea ana i ka ai ana a ke kapena makainui o hanalei ame kona mau hou hele ke hele la a mamae na iwiaoao i kau a mea o ka aka i ka le'ale'a he ui mai hoi kau.

Nui ka mahalo i keia mau makua mea keiki i ko laua hanai ana i na makamaka ame na hoaloha i ka ai ame ka i'a na kulolo laiki i hana maiauia na palena i hoomo'aia i wili pu ai me ka waio e kaohi ai e ka puu moniai maikai ka la hanau o ka bebe me ka maluhia ke kalokalo ae nei ka'u leo pule i ke aku e hoomauia ke ola o ka bebe.

            Owau no me ka haahaa.

                                                J.P.K.

                        Nawaielua o Haena, May, 13, 1921, Hanalei Kauai.

            Lakou mau makana bo-ke pua ame ka poe apau i ala pu me a'u ame ko maua papa ame ka maua mau kaikuaana ame ka poe apau i hele ma kona hoolewa a ke noiia aku nei ko oukou oluolu e lawe aku i ka'u mau hoomaikai apau a na ke akua e kau mai i na hoopomaikai ia oukou apau a nana no e hoomama mai i na kaumaha maluna o'u ame ka ohana ma ka inoa o Iesu.

            Owau no me ka oiaio,

MRS, ALICE K.D.H. KAHALEHOE

            Kapalama, Oahu.