Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 48, 2 December 1921 — He Moolelo no WILEBA DANUBA a i ole Mai ke Kulana Haahaa a i ka Hanohano-He Moolelo i Piha me na Hana Hoopahaohao [ARTICLE]

He Moolelo no WILEBA DANUBA a i ole Mai ke Kulana Haahaa a i ka HanohanoHe Moolelo i Piha me na Hana Hoopahaohao

MOKUNA XXXIII. Ma kela hope mai, ua pii hikiwawe loa imai la ko Dane. maikai, a i kona oluolu loa ana, e ttfki ai ke noho iluna, a ke hoomaopopo hoi i na mea e hoopuni ana i ieela home, ke ha'oha'o la oia, no ka īke ole aku ia Rumefo4a, aole no hoi ona lohe aku i kekahi mea, e kahea ae ana i kona inoa; 0 kekahi mea ana e ha'oha'o la, o ia ka maahoalo mau ae o na Paele, me he mea la, ua noa na wahi apau o kela home ia lakou, oiai nae, aole pela ma na la mua ana o ka noho ana mai, aole- he- kokoke mai o na Paele ma kela home, koe wale ro na kauwa kakaikahi, na lakou e lawelawe ana i na hana ponoi iho o keia home. 0 kaiia mea mua loa nae & ka hoomaopopo ana, o ia no kona loohia ana i kekahi ma'i ikaika lOa, a ua hoihoiia oia maloko o keia rumi e moe ai> he rumi hoi e piH loa ana me kona ruimi mua, a rtia o na kamailk> la a na kauwa Paele, e loaa mai ai ka ike iaia, ua make o Rumefoda, a e hoea mai ana kona mau hooilina. Ma ka noonoo akahele ana, me ka hookuku ana, i kana mau mea i lolie aku ai i ke kamailio o na kauwa, ua loaa iaia ka ike, oiai oia e Waiho ana i ka ma'i fiva, o ka mana\va ia i make o Rumefoda. He mau manawa lehulehu kana o ka niele ana mai ia Venuka, no ekkahi mau mea i pohihihi iaia, aole nae he kaimailio aku o kela wahine P&ele, i ria mea oiaio, e hoolalau mau ana kana inau pane -ke haawi aku, i na ninau a Pane e waiho mai ai iaia, aole no kona makemake maoli e hoopunipuni aku, aka no kona noonoo iho, o lilo auanei 1 kona hoike ana aku i na mea oiaio, i kumu e auo e ai kela wahine opio, a oi hou mai ka pilikia maluna ona; ua hāna wale aku no oia, elike me kana i manao ai, o ka mea •pono ia, iloko o ka wa ma'i, aia a auhee loa aku ka poino, ia wa oia e hoike aku ai i.nā meā oiaiō apau. 1 ka i&āikk loā ana o uā o Datie, t hiki ai ke holoholo iho iloko o kōna rumi, hooholo iho la oia e ninaninau mai ia Venuka, no kona ake no e lohe i na m(ea oiaio, nolaila ma kekahi kakahiaka, mahope iho o ka lawe ana mai o Venuka i' kāna mau meaai, me kona noho atia. iho no hoi e ai, ia wa i kamailio ai ua o t)ane: ! "Ua oluolu maikai māoli au i keia manawa, ke lana nei kuu manao, aole oe e huna ana i kekāhi mea mai ia'u aku e Venuka." "Heaha auanei ka'U mau mea i huna ai mai ia oe mai e kuu hone?" "He nui kau mau mea i hoike ofe mai ai ia'u, o ka mua, o ia no ka make ana o Rtfmefofia; ke makemake nei au e hoike mai oe ia'u, i na mea apau e pili ana no kona make ana I" , $ ■ "Alaila, aole anei i maopopo ia oe kona make ana?-' "Pehea auanei 'e maopopo ai ia'u? Ua ike no oe, ma; kela manawa ana i kaili aku ai i kui) pahi a lilo iaia, ua ] loaa au i kekahi ma'i ano e loa, o ia ka loli ano e ana o i noonoo, mai kela kulana mai, a i ka loaa ana ia'u i 0 ka ma'i fiva ikaika loa, me ka maopopo ole ia'u o kekahi | mea, no na la ewalu a eiwa paha; aka i ka hoi pono ana | mai o ko'u noonoo maikai, tohe aku la au,«ma ke kamailioj a na Paele, ua make ko lakou haku. Nolaila e hoike mai oe ia'u, 'pehea, a ma ke aho hea oia i māke ai?" "Ke hoomanao nei no oe e kuu hoīie, no kiela paina a Rumefoda i haawi ai na kona mau Hoāloha, me ko lakou ala ana ahiki i na hora o ka Wanaao, e noke ana i'ka uwa, 1 ka himeni no hoi, atne kā walāau." i "Ua maopopo kena mau mea aū e If&mailio mai nei ia'u, | e hoakak& wale mai n'o oe, no ke āho i make ai o Riime-i foda!" • • ! <4 E hoea.aku ana att iaia, ina oe e hoamanawanui mai ana! I ketā hoi ana aku o kona mau .hoaloha, a nohoalii iho ka maluhia malōleo o keia home, ua komo mai la oia noloko o kou rumi, aia no hoi au malalo o kou .moe kahi i pee malie ai, no ke kiai ana ia oe. "Ma kela manawa ana i holo mai>āi, iloko o kou nanea, 1 a kaili aku la i ka pahi mai kou lima aku, nee ae la oia a pili ma ka paia, me noke ana i ka akaaka, a mahope aku o kela manawa, i loaā ai oia i ka m'ai kuhewa, a iloko o na hora he umlkumamalunā mahope mai, i make aku ai oia, a ma na me'a i hoikeiā mai īa'u, iwamlia o kona make ana, ua mihi oia i konā mau hewa, a ua make oia, ma ka manawa i amehe ai kana pule ana." No kekāhi maii minuke, aoie i hiki ia Dane ke pane mai, no ka mea ma kekahi ano, ua .piha oia me ka hauoli. no ka loaa ana iaia o ka lanakila, ma o ka make ana aku 0 ke kanaka, i manao e hoopoino mai iaia, a ua kaumaha hoi % oia ma kekahi ano, no ke kikoo ana mai o /ia lima o ka make i keia kanaka, iloko b ka manawa pokole loa, aka iaia nae i kamailio 'mai ai 'ia Vem»ka, ua hoololi ae la oia 1 ka laua mea e kamailio ai, ina ka i ana mai: "Ua lohe au i ke kamailio o na kauwa, no ka hoea rruai o na hooilina o Rutnefoda, ua lolre no nae paha oe i ka inoa o kela mau hooilina ea?" "Aole he mea a'u i maopōpo no kela imau malihini! E hooponopono ana au i ha pakaukau a na malihini i ai ai, mahope o ka nalo ana aku o Rumeioda, hoea ae la ke . kauoha a ke kaiika, ia'u e hele mai e malama ia oe, nolajla. maloko nei wale no au 0 keia nwii i nohp ai, aohe he loheia aku o na mea e kamailioia ana no kela mau malihini ame ko lākou manawa e-hoea mai ai." "Ma keia wahi, he mea pono ia'u, ke haawi aku i ka'u mau hoomaikai ana he nui fa oe e Venuka, no kou kiai a makaala loa ana ia'u, i ko'U wa e waiho ana i ka ma'i, a ke manaoio loa nei au, ina aōle kaa māu kiai wiakaala ana aole loa e loaa iaHi ka palekana mai ka make mai" "Ua nui maoll tio kuu -aloha ia. oe, na ia aloha i kono mai ia'u, e haawi aku i ka*U mau makaala tna na ano apau e hiki ana ia'u, ina ia he mea e palekana mai ai oe mai ka ma'i mai. Aole lōa āu i ae aku i kekahi mea, e noho ma ko'u wahi, akā Ua ala āku ; au .i.ka .po, a mē ki pili ole 0 ko'u mau rriaka, ahiki i kē ap v a,na, i .wahi .i>ae e lānakila ole mai ai ka makehiamoe maliiha 6'u, e ftiu inaā aiia au 1 ke ti maka ikaika, b kela lra mēii nana i'kokua -mai i "ko'u .mau maka." , "Ke manaoio aku nei au; i kena 'mau olelo apau au e hoakaka mai nei, āka no ia hooimanawanui nae au, no ko'u pono, e haawi aku 'ana au ia oe i kekahi makana maopopo loa, ka mea i oi ae mamua o ka hoomaikai wale aku no ma ka olelo; ina he manawa ma keia mua aku, e hoihoi hou ia aku ai i ko'u kulana mua "Aole he uku nui a'u i makeiinake ai. e loaa mai ia'u, o ka ike wale aku no ua oe moi ka make mai, p keia ka uku oi ae a kekahi inea aku ai, mamua o ke dala ame ke gula. Eia oe tna k© alahele, e hoi hou mai ai kela ano kahiko ou/' "Ea, heaha ka manao o kaū mea e mai nei e Venuka?". w Eia no ka manao o ia mau olelo. Ia oe e waiho ana

i ka ma'i no na ,la eiwa «e j|ei i hal»> wa ka laa'i, 4 ua hōi hou mai kou noonoo maikai,'kkā no keia ■manawa, kē-hoi hou mai nei ke a'ia'i o kpli jli, ;pfia-no oe la e nana aku ana maloko o ke aniani kilohi, e ike no oe j i ka oiaio o keia mau mea a'u ē kāmailiō akti nei-p' Hakalia no a pau kela kamailiō ana aku'ā Venfuka, hel? j aku la oia e wehe i na puka olepelepe, inē ka u\vai ana mai i ka pahu-ume a kokoke ma kawawae b kā ilioe, a i •keīā j ike ana aku o Dane i kona helehelena iloko o ke aniani, ua piha loa ia mai la oiā me ka hauoli, no ka mea, ma kālli I o kela ili hauli e paa mau ana ma kona helehelena, 'he 'ili a'iā'i Ikana e ike aku ana, kela ili kahiko ohft, o ;ka hooluuia ana, a o kekahi no hoi, ke ike lā oiā, i ka; phelcmel6 . o konā mau papalina, aole kelā nanaiha hāikea. "Eia ihea kuu lauoho?" wahi anā i hpōho' āe ai, me ka hopu ana ae i kekāhi papale lōle, e kau ana.mlaluina o kona. : poo, a i ka hemn ana āe, ike aku la oia, ua ākoia kona lauoho, aole no nae ia i lilo i mea nona. e minamina ai, no ka mea he u!u wale mai no kō ia lāuphp, a,o kekahi no hoi, ua pau loa aku ka lauoho i i ka ! a e ulu mai ana ka lauoho maikai maoli, ana .} haaheo māi. i ai- • - it* I "Ke ike la 6e e kuii hone, i ka pololei. { mua aku nei, nolaihi, ma keia nma aku, aole lpā:,oe e ikeiā inai ana he »wahine hapa Paele, a ano lahui e ae pāha, 'he j wahine haole maoli oe!" I MOKUNA XXXIV. i i I ka hala ana he hokahi pule mkhope mai, ua hiki maoli, i maoli ia Dane ke hele holoholo mawaho o ka hale, a iloko j o kt>na kahaha nui, i ike aku la oia, ua loli maoli ke ano i o kela home, he kulana maemae, i kaokoa ae, māi kana j manawa'mua loa i ike ai, o ke kumu, ua haha na kav>wa apau i na mea e ikeia mai ai ko lakou maiau mfe.l<a manawā e hoea mai ai-n'a hooilina o ko* lakou haku i . No kela ake no o Dane, e loaa iaia na ea oluolU; e hāalele kakahiaka mau ana oia ialoko o kona rumi, no ka hele holoholo ana, aole no hoi oia e hoi kōke tmai āna ahiki i na hora o ke ahialii, koe wale no nae na manaWa ai, me ke kii maoli ia aku, e hoi 'mai ai joia'; ma kona hana ana nae pela, a hui pu iho me ka nawaliwali o kona kino, ua lpohla hou iho la oia i ka ma'i: me kona noho ana iloko o koiia rumi e hoomalu ai iaia iho. Ma kekahi au'wina la nae, oiai no oia e noho ana maloko 0 kona rumi, maluna o ka noho paipai, a e nana ana hoi iwaho o ka aniani, i ka lele ae o na āo 'o ka lani, lohe aku la oia i ka nakeke mai o iia hvi{ta k'aja, ahe manawa pokole mahope mai, lohe aku ōik i'ka hāluku oloko o ka hale, e hoike mai an& kela nō I<a lioea ana mai o kekahi poe lehulehiii ' \ O ka mea oiaio, he elua mau kaa o ka hpea ana mai' la, a ku mamua o ka puka o ka hale, a lele mai la na ohua ilalo, me ko lakou hoi ana mai iloko o ka hāle, a ke lohe aku la oia, i na leo walaau, ana no e hooniappōp'o la, yiō na malihini ia ame na kauwa, a pela hoi 'ke pahup'āhu māi o nā pahulole, e hookauia mai ana iluna o ka lanāi o ka'hale. Na kela mau mea ana e hoomaopopo akū la, i hōike mai, ua hoea mai la na hooilina o Mr. Rumefoda, ka poe..''i kuleana i kela home, ame na kauwa apau a ka mea i t mākē. Ke lohe la oia i ke pahupahu ae o na kapuai wawae oleekalii poe e pii ana no ka hale maluna no na rumi'-like ble, a ke laweia ae la hoi ko lakou mau pahul'ole a no kekāhi poe hoi, ua kom'o ae la maloko o kekahi rumi e pili kokoke mai ana me kona me ka hiki loa iaia ke lohe āku i ha leo hauwalaau, he mau leo no n,a wahine, a ma ke anp o ha olelo e kamailioia ana i na kauwa laWelawe, ua hiki iaia ke ike aku, he mau !ede oluolu loa kēlā. | Lohe pu aku la no lioi oia, i ka nakēke mai o na pu'na | ame na o, maloko no o kela rumi, a hooinanao mai la oia, j e inu ti ana kela poe, a e komio ana hoi kekahi poe iVmāu' lole hou no lakōu, no ka mea aole i lpihi kela noho ana mai, o ka hele akū 'lā no ia mailoko aku o kela niipii, no ka holoholo ana. No ka hora hookahi paha kela noho ana o Dāne, hoolohe 1 ka haluku o ka hale i na malihini, komo ana no o Venuka, me kana.mau meaai no ka aina ahiahi, akahi no a.hoomamaia mai kona noonoo. "Ke nonoi aku nei au ia oe e kuu hone, e hoihoi hou inai i ka'u maii olelo ikaika i kāmailio ai no ka haku hou e noho mai ana; ua kuhihewa lōa ia ihau olelo a'u, no ka niea o keia haku o ka hoea ana mai nei, he lede ola, ā oia kekāhi o na wahine oluolu loa," i pane mai ai o Vemika, iaia i waiho ak*t ai i na meaai imua o Dane maluna o kekahi Wahi pakaukau uuku. "Alaila, ua makemake anei oe e Venuka i ka liakū hōu 0 keia wahi?" . "Owai hoi ia mea nele o ke komohia o ka manao mākemake nona, oiai ūa kaokoa loa kona ano, aine kana mau hana, mai ko Rumefoda mai; uā ike oia i ka like ole o ka hoakanaka me ka holoholona, a he ku maoli no i kā oluolu kana mau olelo!" "Pehea, ua lohe anei oe i kona inoa?" "Aole i maopopo kona inoa ia'u, koe A\rale no nae keia, he wahine aoo oia, a ma ke, āiio o kona-lole e komo ana. ua hiki loa ia'u ke koho aku, oiā kēkahi ō na wahine waiwai." "Owai ka nui o ka poe i hele'pu mai nei me keia hakuwahine hou; me he mea la, ma ka'u hooīohe aku, he mau wahine hou ae kekahi mawaho onā?" "O ka'u i lohe mai nei inai kekahi mau kāuwajmai, he mau kaikamahine no ka nana, he elua kela māu lede op.io, eia nae, he wahi loli liilii loa ka 'heleh'elēna o kekahi, mai ko kekahi mai." - - Ua noke loa mai la o Daue i ka niele i-kana mau mea apau i makēmake loa ai e lohe nlai ia Venuka aku, 'e pili ana no na malihini, a oiai ua hēle oia a maluhihihi i'ka noho iluna, hoi aku !a oia noluna o koha wahi mo<?i a'haule aku la hooluolu, a mahope o ka hoihōi ana aku o Venuka 1 na koena nieaai, ame na pa, iloko ō ka halekuke, hoi hou mai la oia, no kona wahi mau maluna ō kona Wahi moe, maloko o ka rumi o Dane. Ma ka hora umi paha o kela po, lohe aku la O-Dane i ka hoi ana ae o na malihini, e hiamoe maloko o .ka. rumi e pili kokoke mai ana i kona'rumi, a no kanakeke hou ole mai, mahope aku'o ia manawa, o kona -pa'uhia a.ku la np ia* i ka hiamoe, eia no kona puoho ana.-ae, a i ke ap ana ana ma kekahi kākahiaka mai. , . Ma kela kakahiaka nui nae, mahope. iho o kona ala ana mai, komo awiwi iho la o pane i kona mau loīe a paa, oiai aia ka iini iloko ona, e hoolaunaia aku oia i?na-maUhiiii 0 ka hoea ana mai, i hiki «āi iaia ,ke hōakaka; aku lakou i kona moolelo, malia pela wale no'e loaa lmai na kokua, no ka hoikeia aku o' ka lohe i kona mau hoaloha no kona wahi e loaa mai ai ia lakou. Elike no me ka mau, laweia mai lā no rta meaai na Dane no kona aina kakahiaka maloko ō kona 'nimi, a hoike mai la o Venuka iaia, aia na malihini, malōko o ka rumi aina, kahi i*ai ai i ko lakou aina kakahiaka. Ke ai la ua o Dane i kona aina kakahiaka, .me ka iini nui iloko ona, e loaa he manawa nona e hui pu ai me ka hakuwahine hou o ka hoea ana mai, eia nae he hana ku 1 ka ■mahap.i, ame ka .paa rula ole, nta kona aoao, ke koi okoa ana aku ia Venuka, e .ālakai aku iaia' imua o -kela wahine, nolaila, kakali. malie iho lā no pia, malia o hoea-<mai no ka manawa a kela wahine hou, e hēle okoa-mai ai e hui pu mē ia, a i ole, kauoha/mai.paha lāia e h«le;<aku imua ona. Ma kela kakahiaka, a hoea wale .no' i ka āuwma la e hōea mau mai ana ō Venuka imua o ua o Dane, a> hoike mai i

kana matl |inea i ike ai. ,pa kona manawa v mu&^loa ,jp ka hēle aili mai « ike ia O&iie hoike miioia no % ka hoouna aiea: o ka .hakuwahine -iiou i kekahi o na kart\Wa e kii, I i ka loio. o Mr. ftu'mefoda e liele mai e hooponopono me ia i wa'iwai o ka "mea i make j a i Rā ; Tua o koha%oea - ; hou ana mai, hoike mai la no ka' hiki' aha mai o ka ? loioj/a ;aia ōia me' k& haku wahine'hon, maloko keena'h6okipa kahi i nohō ai, me ka nana ana i kekahi maii i waihoia maWna o ke pakaukau. " '• ' f ' ia hoea hou ana mai o ua o Y.enuka, kamailio "mai 'la, ua hoi- aku ka loio, a ua kaheaia mai hoi na kauwa apau, e hoeia āku imua o ko lakou haku hou, no ka hookamaāina s(na m lakbu iho, a o ka hope 'Ipa o hele : ana *mia£f V ike fa Dāne, o ia no ke kri ana 'mai iaia, e aku imua o ka wahine inalihini, no ka mea ua makemake ua wahine iifei e ike, i ka mea i kapaia o Zora. M Aia wahine maloko o ka ruini hookipii kahi i noho ai i keiā 'manawa, me kana mau kaika'mahine, e kakali mai ana o kou hoea aku imua ona." Hpoponoppno iho la o Dane i kona mau lole. pela lioi kona papale, o kā oili mai la no ia, mailoko mai o koha rumi, noloko o ke keena hookipa. ' kela hoea ana aku a Dane ?na ka puka e komo aku iai Upkp o, ke keena hookipa ike aku la oia i kekahi wahine aop, o ke kulana hiehie, e noho ana maiuna o kekahi koki, mawaena o na puka aniani elua, a *ma kona aoao hoi, e. noho ana kekahi kaikamahine opio, i kulike loa kona helehelena me ko ka lede aoo, e kuhihewa loa ia aku a,i e kā poe i kamaaina mua ole ia laua, he mau hoahartau paha ko laua kulana oiaio. Aia hoi kekahi kukini nui, e kau ana o na wawae o ka lede apo, e noho ana kekahi kaikamahine opiopio uuku mai o kona kino, me ka mpe aku o kona poo iluna o ka u-ha o ka lede aoo; eia nae, āia kona mau jmaka, i kahi o ka puka e nana-mai ana, a oia ka ka inea mua loa o kela poe wahine «ekolu, i ike mai i kela hele ana aku-o Dane tio ke keena hookipa. r "Auwe o Dane kela! O Ake i'o no, a o Mrs. Konelā | Gawila!" wahi ana i hooho ae ai, me ka holo koke ana i mai'no kahi a Dane e hele aku nei. Aole nae i loihi kela j wahi ana i holo mai ai imua, ku honua iho la oia, puili ae ; la i kona mau lima mamua o kona umauana, no ka mea j ua hele oia a piha loa i ka hauoli, i owili pu ia hoi me ke | kahaha. j . MOKUNA XXXV. "AfTwe, o Eta Buna ka keia!" wahi a Dane, me kona a!wrwi ana mai i ka hele ana a hopu aku la ma na lima o Eta, me ka hoomau ana mai no i kē kamailio ana: "t)a hoounaia mai anei oe e na lani, no ka'hoopakele ana ae ia'ur" , "O e Eta, ua laweia aii ma ke ano powa maoli inailoko v ttiai o ko'u home, a lawe loa ia mai la no keia wahi immaP loa, ,me ko'u hoopaaia ana ma ke ano he pio, me ka ae ole ia mai 'e kakau aku i ko'u inau hoalphā, no ke kii ana inai ē hoopakele ae ia'u inailoko ae o keia kulana kupilikii!" "O, he keu āku inaoli keia o ka niea kupanaha loa. Ua tnaopopo no anei ia oe e Dane, ua manaoio ka'nui o na kanaka uā maoli ia oe a make; a o Konela Gawila," ma kela wahi i oki honua ino ai o Eta, i kana kaniiaih'o ana .m'ai, no ka ike ana mai i ka haikea o ka helehelena o Dane, oiai nae o kana mea i manao ai e hoike mai, o ia no ka paa ana o Konela Gawila i ka hopuia, no ke karāima pepehikanaka. ' " 'He' mea kau i manao ai e kamailio mai ia'u, e plli ana no- Konela Gawila, pehea oia?" wahi a Dane, me ka pihoihoi., "Aple loa he manaoio o Konela Gawila, ua pepehiia oe ā māke, pela no me Kapena Fula!" i hoolalau wale akn ai np o Eta, i kana pane ana. "Pehea ko la-ua maU ola kino, he o ia mau no anei ko laua maikai?" "He m&ikai ko laua mau ola kino, koe wale no nae ke kaumaha no kou nalowale ana mai ia laua mai." ■ "O, aole t hiki ia'u ke hoonnanawanui i ka noonoo āna ae, no ko laua ano, mamuli o ko'u kaawale ana mai ia laua mai! No Kapena Fula, kuu .makua nana i malama ia'u inē ka rfiaikai, he oiaio anei, aole i ano e kona ano, no'u?" "Āole loa he wahi loli iki o kela kanaka triai kau ike hope ana iaia, a o ka mea oiaio, ilo a'u e hoike aku nei ia oē, ma ka manawa e 'make ai o Kapena Fula, e pii pololei ana kona uhanē iloko o ka lani." "Ūa kiolā ae oe e Eta, i kekahi pohaku kāumaha rtiailoko ae o kuu uhane, aka e hoike mai oe ia'u. i ke kumu i manaoio ole ai kuu kane, ameknu makua, aole au'i pepehi maoli ia!" "O ka lua i manaoio loa ai, ua lawe aihue maoli ia oe, aole hoi i pepehiia, elike me ka Inanao koho o ka liapanui 0 na kanaka, a me ia nianaoio, ua hookomo laua he māu hoolaha maloko o na nupepa lehulehu, e haāwi ana i kekahi uku makaha nui, i ka mea e loaa ai oe ; a ma ia Wahi la, e lilo ana kela makana ia'u, no ka mea ia'u oe i loaa ■mua loa ai. Aia kela.makana ma kahi o na kaukani dala, me he mea la'ua komo pu o Kapena Fula me Konela, amē ka Madairte Galacia, ma ke alu like ana e haawi i kela mākana kiekie ,nō kou pono." "Owai keia'mea au e olelo mai nei o ka Madame D« Galaeia?" wahi a Dāne me ke kahaha. "Auw r e, tia poiha loa ka hoi au i ka hoike ana aku nei ia oe nona! 0 ka Madāme De Galacia, o kou makuahine ponoi no ia, ka inakuahine, niai iaia mai i āihue mua loa ia ai oe, i kop wahi wa uuku. Aole anei ou hoomanao, no kou noonoo mau no kekahi hale kakela n'ani i paa. loa iloko o kou noonoo, m:a kela manawa o kou lawe aihueia a'na mai e ka poe,kōlohe?" "Ae, ke hoomanao nei au. nolaila e hoakaka mai oe 1 kau mau mea apali i ike. no kuu makuahine!" "Ua loaa ka ike i.kou nou, ma o'kela kii ou i hanaia ai, e kau ana hia ka puka aniani o kekahi halp oa'ikii mii Parisa, a ua koho koke no oia, o kela ke kii o kana* kaikamahine, nolaila ua huli oia maloko o Europa hohookoa nou, a i ka loaa ana iaia, ua huli hoi no Amerika nei, a he kaikamahine hookama hoi na Kapeoa Fula, ua holo mai la oia no Arherika, a hoea ākti la no ka Moku'puni Fula, he mau la helu wcale.no, wahope. iho o kou niailoWale ana." v "Auwe no ka hoi kuu makuahine, i ka poho wale o kona irtau manaolana, no ka ike i na maka o kana kaikamahine!" a uumi wale iho la no o Dane, i ka hookāhe okoa ana aku -i 'kona mau wahnaka, , f . ' "No kou makuahine ea, oia kekāhi o na walime koa loa, e loaa ole ai ka lua ma ka honua nei. no ka mea oia hookahi, ka mea nana i hoolana aku i ka manao o kau atnfe Kapena Fula, a i hoauhēe aku hoM ko laua mau rr<anao katrmaha apau. Oia ka mea hana i hookomo aku i ka noonoo iloko o laua, eia no oe ke ola nei, aole i pepehiia, a mamuli no o kona manao ponoi. i hookomoia al-ka hoolaha maloko o na nunepa, a hoolimalima aku hoi i kekahi loio opio o Wileha Danuba kona inoa, ē huli ia oe." "O Wileha Danuba anei ka loio a kuu makūahine i-hoo-limalihia wahi a Dane me kona hoomana.o ana. i keia inoa, t>iai leona mau ta ka'malii. o ke kau like atla mai wie kela 'keiki m'aluna o ka -mokuahi hpokahi no Amerika. "Ae, eia oia malokO nei o keia hale, he makuahine hanāuha'no'u, aka nae aole e loaa ana iaia ka uku no kā, owāu ka mea mua i loaa ai oe, aoīe īaia." "Alaila, e olelo māi ana anei oe, o kela loio a ; Vuu makua-

ihme ixlxobUinaKtna ai e hūli iāTi, eia nei o keia ' ■" r r- i% O k* &ita oiaio loa a'ū e kamaiHo akti nbi ia oe, a.ua,hlki ia oe ke ike iaia i na manawa apau au i tmknnakcai." "E hoomaikaiia na lani! E hoike mai oe e Eu, pehea i}a loa akii anei ia lakou, kekalii ike no wahi i nqh<) ai. pela eiia i hoea mai ai no ka hoOpakele ana Sē ia*li ?" ke ano ulia Ai-ale no i hoea rnai ai oia no kfcia.\vahi, i?iā ka e loaa aha oe ia makou, a penei 110 ka meā oi&io. lle keiki o W{leba Datuiba na kuu kUpunawahiMe, a o kuu o ke kaikuahine ponoi 110 ia o Rutnefoda, a J hbV flirifii no t ola nei oka mea i- make; nolaila i hoea niai nei |makou, no ka hooponopono ana i na waiwai o Rumefoda, me ka moeuhane mna ole, e lilo ana makou i p 0 e ua lakou e hoihoi aku ia* oe e Dane, imun o kau kane, a mlUa hoi o kou miakuahine." * "He hookahi mea nana i hookahaha mai i ko'u noonoo, o ia no ke ano o kou hoea ana mai e Eta no keia wahi, p manao ana no la au, aia no oe ma kou home kuaaina, keia wahi'au i kafcria mau mai ai imua o'u, aolē loa oe e h3ōlfle iāia, a aku no kekahi wahi okoa." "Pehea auahei e hiki' a» ia'tt ke alo ae, no ka mea ua make kuu kupunakane, ka Mekia liiina, nolaila aole he mea nana e malania ia'u, ke noho aku ma kela home, a mamuli 0 kona kauoha, ua hoounaia mrfi la au no Nu lokii, no ka noho pu ana me kuu kupunawahine me Mrs. Gawihi." "Eā, aole i maopopo intta ia'u, he kupunawahime kekahi qu, ttia kela inoa o Gawila!" "Ōwau 'no kekahi i. maopopo ole no keia kupunawahine o'u, ahiki i ke kokoke loa ana o kuu kupunakane e inako. akahi no oia a hoike mai, o ke kumu no ea, aole he noho like o kela mau mea. Eia ka hoi kekahi mea, oke nl.i koke ana mai la iloko o ko'u noonoo e Dane, o keia knpu nawahine o'u, he makuahine hanauna oia nou." "Pehea iho la oia i lilo ai i inakuahine hanauna no'u?" 4, E hoolohe mai oe, he makuahine hanauna o Mrs. Ga,v,ila, 110 Konela Gawila, kau kane, ma kou mare ana aku iaiu, 1 lilo pu ai kuu kupunawahine i makuahine hanauna nou." "Alaila e Eta, e olelo mai ana anei oe ia'u o keia lcdt e noho mai nei, a o ka hooilina hoi nona keia mau waiwm o Mrs. oia o Nu loka?" "Oia no kela, aole he Mrs. Koni Gawila e ae ma Nu lokā, o kuu kupunāwahine ,wale no; e hoopau ka kaua kamailio ana, eia ae oia ke hele»mai nei, e hui pu me kaua.' He oiaip, ua nui ka laua nei mau mea i kamailio ai, me ka paneia aku hoi o na ninau apau a Dane me ka eleu loa, noiaila aole o laua nei 11-901100 aku no Mrs. GaNvil& am.e Loi, aka nae aole no i noho pouliuli aku kela mau lede, no ke ano o ka laua nei mau mea e kamailio ana, pela i ku okoa mai ai o Mrs. Gawila iluna, oiai ua maopopo aku la iaia, o keia no ka lede a kana keiki e huli ana, no ka hoihoi ana aku imua o kolia makuahine. 1 kinohi, ua mahao ua o Mrs. Gawila, e llawe aku ana 0 Eta e hoolauna iaia i keia lede malihini, ua kakali mai nae oia, aole he wahi noonoo o Eta e hana pela, o kona ku okoa mai la no ia iluna, no kona lohe ana mai hoi kekaiii 1 ka ninau ana aku'o Dane, ina oia ka Mrs. Koni (jJawila 0 Nu loka, a i kona kokoke ana mai i kahi a na kaikamahine ,opio e ku ana. haa<wi nuai la oia i kona lwna no kf aloha ana ia Dane, a pane pu mai la: "Ae, owau i'o keia ka makuahine hanauna o kau kan*. ka mea hoi i holo mahuka mai a'u aku i kona wa opio, a mai kela manawa mai ahiki i keia halawai malihinf aft(D I o kaua» aole loa he manawa a iinaua i hui hou ai, aka nar ke lana nei kuu manao ma ou la'e kuu kaikamahine, f hoohalawai hou ia ai ka makua me kana keiki, i kaawak no na makahiki loihi." "Ke hauoli loa nei au no keia halalwai pu ana o kaiia," 1 pane mai āi o Dane, me ka hopu ana mai no hoi i ka lima o M*fi. Koni Gawila. "Aole loa au i lohe iki i k* ka.mailio.mai o kuu kane no na ano maikai ole mawaena ona amfe oe, aka mai kekahi wahi okoa imai, i loaa ai ia\i ka ike, iinahope iho o -kona'hoi ana mai ke kula mai a Iwiia makuakane hanauna i hoonoho aku ar iaia, kakau rhai la oia i kekahi leka ia oe, e lioike mai ana, no kona ho!dmu:i loa ma kana mau haawina apau, me ka hoouna pn ina mai hoi, i lea pepa liōike o inau pakeneka; o ka panē i loaa ae no kela leka ana, o ia 110 kou hoole ana ae; i ka nana naa aku he keiki nau; nolaila'mai kela manaiva mai, ua pau kona noonoo hou ana e kakau mai i kekalii leka ia oe, a i ole, manao mai paha lie makuahine oe nona." "Aole he kumu e ae o'kela kakau ana aku a'u iaia, me'ka īeka o ka hoounaia ana aku, ma ke ano he pahe tto ka leka a ko kane, mamuli no ia o ka lioea ana. nVat d kekahi 'keiki okoa loa, he keiki kalewa olepe, ka irtica aV i manaoio loa ai, o kuu Puluka Gawila 110 ia, a o ka mea nann kela leka i kakau, mai, he mea okoa loa oia, a'U i ike mun ole ai. ' "He moolelo loihi 'keia e hiki ole ai ia'u ke hoakaka aku imua' ou 'ma keia wahi, aka ma ke ano nui nae, o ia ka laweia ana mai imua-o'u o kekahi keiki i kulike loa tt*a na ano apau me ka'u keiki, a he mau haneri o ka poe i k& maaina inia ka i makaukau e hoohiki imua o kekahi aHn hookolokolo, o Puluka Gawila kela, kuu keiki hahauna. noraita niai kela manawa mai, i 'lawe mai au iaia malalo o nii kawp'O&U o kuu home. a liookan aku hoi i ka inon Pnluka Gawifa maluna ona." "Alaila he keiki komohewa kela me ke kulea n a ole ik » inoa i kapaia aku maluna ona!" i pano mai ai o Danc, nl«' ka hoonaukiuki. v * ■ "Aole loa oia he keiki komohewa, aka he keiki me kn nāau maemae» a i pili nie ka oiaio. Ua noke mai oia » ke ku-e ma na ano apau, 110 kona hoihoiia ana mai malalo 0 ko'u malu, ua hoole paakiki mai oia, iiole o Puluka Gawila kona inoa; ua hoole mai i ka laiwe ana aku i na hanohano, i makaukau loa e hookauia aku maluna ona, aka'i kona ike ana, he mea makehewa wale 110 ksna ku-e hou i ana mai, ua noho malie loa oia, a ae e hanaia akli na Inea I apau a'u i makemake ai maluna ona, oiai ko n a mau h<* ! noho ana he keiki 00 ole malalo o ko'u malu. j "I ka hala ana ae nae o na'la 00 ole, a hoea mai la ' ka'piha ana iaia o na mnkahiki o ke kanaka, hole oia i mi namina i kona kulana, ame kona inoa, aka, hoea mai ln ! oia imna o'u, a hoike mai la me ka oiaio loa, ua loia iaia I ka niaua aiwe ke kuleana, e hiki ole ai ia'u ke h6ole ht>ti akti | i kana mau ku-e ana mai. aole oia o kē keiki a'd i kapn inau aku ai i kona inoa o Puluka Gawi!a. "Manao .anei oe, he hana hiki keia i ha kanaka opiō apau »ke hana? Aole loa, a ua haawi aku āu iaia i ka'u mati i mahalo ana, no kona ano oiaio maoli, a i lohe oe āotr. 1 lilo ka mea ana i hana mai ai, i kuHiu fc. ho<W.iiia «'ii ko'u noonoo nona, he hookahi iniha, alea" ua hooi ia ae ko'u inahalo nona, a no ka mea no hōi, he Ulanē, 'palau oia na ka'u kaikaina.hine. a o kona inoa oia 0 Danub%." % "O Wileha Danuba!" i hooho ae. ai o Dahc me ke ala hou ana mai o na hoolmanao ana iloko ona, no kela in<* i paanaau iaia i kona mau la kamalii, alaila mai la: "AkaHi a hoihoi hou ia mai ka'u hoomanao ana no kuhihewa mawaena o na kanaka opio ;no ka nuea i ko'" wahi wa uuku, owau pu kekahi ohua, o ka holo ana ma« me Wileha -Dhnuha maluna 0 ka mokuahi hookahi no Awe rika- nsi. Uoko o ka naele o Nu lōka, i nafowale ai. oiJ mai ia'u aku, a lilo aku la hoi au he kaikamahine hookama na Kapena Ftila, ma ka Mokupuni Fula. (Ao!e i pau.) w A