Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 18, 4 May 1922 — Page 3

Page PDF (1.82 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Laewia ae he phaku imua o ka aha hoomalu

            Ma ka Manawa a kahah hoomalu e hoolohe ana I kahihia hoeha o Manuel Souza I hoopiiia ae ai ha ka i laweia ae imua o ka aha ma kea no he mea hoike ma ka aoao o ka mea hoopii, a

            ma ka oleoia ma ia pohaku I hoonou aku ai o Souza ia Pachecco, ka men hoopii. a ka oleloike a Pachecoo, ka hoike ma ka aoao hoopii, o ke kumu o ke ala ana o kahaka mawaena o laua, mamuli no ia o kekahi hale homalima ana o ka noho ana a ua lilo ia hale ia Manuel Souza ma ke kuai, a ua kauohaia mai o Pachecco e hookawale iaia mailoko aku oia hale a ua nee aku o Pachecco.  Mahope iho ua hele aku la o Souza e koi iaia no ke ki o ka hale iaia.  Aohe manaoio o Souza no ia hoole ana aku ana ua noke mai la no ka ike koikoi iaia o haawi aku i ke ki, a ua noke mai la no ka i ke koikoi iaia o haawi aku i ke ki, a ua hele loa aku i ke ki, a ua hele loa aku ia hoopaapaa ana a lua ahiki i ka puka okea ana ae, a i ka lua o ka puupuu a Souza o ke kui ana mai ku ai kona maka. Ua kui aku a kui mai keia ma Pukiki keakahi i kekahi,ua makaala ole nae kekahi o laua ioa o Pacheco @ i ka lua o ka manawa a Souza oke kui ana mai, pela i ku ai kona maka a uliuli, elike me ka Pachecco hoike imua o ka aha.  i ka ike ana o Pachecoo e oi aku ana kona eha ke ole e loaa iaia kekahi mea ehoopakele ai iaia, ua kii aku i aoia i kekahi pohaku a nou mai la a halahi ka pohaku ma ka pepeia o Pachecco, eilike me kana hoakuka imua o ka aha. O souza no kona loio ma kela manawa on a i hookolokoloia ai no ka hewa hoeha ma ka poaha o kela pule aku nei, a elike no me ka Pochecco moolelo o ka hoike ana ae imua o ka aha, pela no ka Souza o ka hoike ana ae. koe nae kona hoole ana ae aole oia i hoopuka i kekahi olelo ino elike me ka Pachecco o ka hoike ana ae.

            Mahope o ka lohe ana o ka aha i na olelo ma na aoao elua ua hoopan wale ia mai ia hihia.  Mahope koke iho o ka hoopau wale ana ne o ka aha i ka hihia hoeha o Manuel Souza ua hookomo koke ae o Claus Roberts kekahi hoopii no ka hakaka lua ma'und a kaai akea o ia hoi ke alanui oiwahine, ma ka apana o kakaako ma ke kakahiaku nui o ke sabati mamua aku.

            Ua ae like o Souza ame Pachecco i ko laua hewa hakaka ma ke akea i do laua hewa hakaka ma ke akea a ua hoopaneeia nae ke kau ana mai ka aha i ka hoopa'i maluna o laua no 13 mahina, me ke ao pu mai o ka aha i na mea hakaka aole e hakaka hou.

            No ka lawa ole o ko Pachecco makemake no nei hoopa'i a ka aha o ke kau ana mai maluna o laua o ke kau ana mai maluna o laua, i kona manawa i huli aku ai e hele ua leheia mai la kona namunamu ana kekahi mau olelo a ka aha nae o ka lohe pono ole ana mai, a i kona manawa i ninauis aku ai e ka aha, in a he mea kekahi a ua o Pachecco e hoike aku ana ua pane aku la oia e kii ana oia i loio no ka hakaka ana i kona hihia.

            No ia lohe ana aku o ka aba ia pane ana ua hoolili ae la oia i kana olelo hoopai mua e hoopanee ana i ke kau ana mai i ka hoopai maulana o na mea hakaka, a kauoha mai la ka sha e hoopaa hewa hakaka ia no ia kumu ua hoopaneeia mai ka hoolohe ana i kona hihia a keia pule iho la

            Noonnoola K hana e pili ana i na pou kukui

ma ka halwai a ke komisina na na e hoolala i na hana epili ana i ke kulanakauhale ma ka poaha o ka pule aku la'i hale, o kekahi o na kumuhana i kamilio a i noonoo nui ia o ia ka mea e pili ana in a pou kukui hoonani no ke kikawoena o ke kulanakauhale. O ka lunahoohana o ka hui kaa uwiln H. S. Johnson kekahi i akoakoa ae ma in halawai, ma kana hoakaka e uku like ia na hoolili e ka poe na lakou e hoohana ana i mau pou. ma ke ono o ka hana i hoolalaia e Johnson ma ia halawai, na ke aupuni kulanakuhale ame ka hiui kaa uwla e uku i na lilo o ia aoaoa, a e uku kela ame keia i 50 pakeneka o ka huina o na lilo. no keia manao o ke komite a ka papa o na lanakiai maluna o na hana e pili ana i na kukui uwila.

            Ma ka halawai hope a ka papa ua hoakakaia ae kekahi manao e ke komisins e uku ke aupuni kula nakauhale ame kalan i $10000 no na pou ame na mea a ae, $2000 i ukuia ae e ka bui kae uwila ame ka hui kukui uwila me ka ae pu ana o ia mau hui e kakulu i na pou.  O keia manao nae aole i apono ka papa o na lunakiai. O ka huina nui o na lilo no na pou kukui he $12000.  Ma ka paku'i ana iho me na u wea uwila e kauia ana maluna oia mau pou o na uwea o ke kaa uwila kekahi o kau pu ia maluna o iea mau pou.  O kekahi kumuhana i kamailioia o ia ka hooponopono hou ana i ka moe ana o na alanui ma ka apana o Kapalama a ke noonoo mai nei na ke komosina maluna o na palapala ai na i hoomakuakauia ai e ka enekinia kulanakauhale.

            O kekeahi o na kumuhana i kamailioia a i hooholo ole ia nae o ia ka hookahua ana i kekeahi uwapo no no hana lealea ma oahu nei. aka ma @iia o hapai hou ia mai paha ia manao ma kekahi manawa hou aku.

_--------------------------------_

 

Ma ka la apopop e kuaiia aku ai na laulau puaa momona a ka aha hiu Kokua Manawales o na pool i ka poe i loaa na tikiki ame k@ poe e makemake mai ana

 

 

MOANALUA I KELA AU I HALA A O MOANALUA I KEIA AU.

___________

Ua oleloia o keia owawa o Kamanaiki, he nui maoli na kanaka e uoho ana ma ia kahua aina, a o ka mea oaia no ia, no ka mea, aia no ne mau pohaku ke ku nei no, ana no hoi ke anu hei no he niu, a pela no hoi me ke anui.

            Noana ma ka nana aku, o ke ola ana o ko iakou nono ana, o ia no @ @, a oia he @ mau a@ e nono ana ma ia awawu, a o ko mua mau moa o kepoo, he @ maimai keia ua oleoin nana ke@ ala maia nui i kanu ai, ame ka nui ainui.

            Oko ia nei wahi noho mau o ia no @ e pili kokoke ana me na @ @ o  @a o waiapuka ne nui @ @

@ nono ana oia me ka oluolu a @ nui no nei ua kakaolelo awe @

@ nui no nui ua kakao

Ua oleloia o kahi keia a na mamaua e naua ai i ka lakou mau @, ame ka noho ana o na kahuna o noonoo no ka pono o ko lakou nono ana a oia keia mau kali manao ke nee nei nomua, ua konio mai la keia mau manao ana e pili. ana no ka u'i kau mai i ka eneu o na manu laieikawi, omai ua heluhelu mau au i kona kaao a ke oleloia nei o ke ki'owai i kapaia o waiapuka he u'i konne nana iho, he umalupali kona, a e ulu ana he kuniu noni ma ka aoao ma ewa o ke kakaipali.

O ka mea pololei maoli, o keia waipuka ka pololei oia o keia mau kuhikuhi ua kupono maoli ame kahi a ka makaula i hele mai ai a ike i ka pi'o ka makole anunue oiai o na mea a pau i kaaoia nona, oia mau no ka makamakahou in a oe e ike ana i ka pi;o o ke anuanue o kekahi wawae aia iwae nakonu o keia ki'owai kahi a na alii e auau mau ai, oiai i ka manawa i keia ai keia mau ki'owai mai o loaa mai no, ahiki i keia hanauna hou e nee nei akahi no a hoikeia ke kulana o keia mau ki'owai ame ko lakou mau kulana.

No laila i ka nee ana aku o keia hoonanea ana, e hoi hou ae kaua i ke alii kimopo, oia hoi o kalei koa, o ka ia nei hana o ia kona noouuna ana i kana kiu iluna pono o ia wahi puu o puukapu, a o kona kahua aina aia no malalo iho.

Ua oleoia ua nui ka waiwai i pakahaia a keia alii ame kona mau kanaka a oiai e hanaia ana keia hana kimopo aia hoi keia mau wanine eepa e noho ana ia manawa a ua oleloia ma o keia mau wahine ia i hoopauia ai keia mau hana kimopo oiai nae, o ke ano o keai mau wahine he kino eepa ko lakou ano.

Oiai ke kiai e ku kiai ana iluna o ia puu kauwalua, a ike mai la i keia wahine u'i hoike aku la i ua alii nei he wahine u'i keia e hele mai nei o ka mea apiki ua nalowale iho  la pela aku ana ka ike mau ia no ia me epono e mohaiia i kanaka.

Nolaila o ia hana ia a ua alii nei o ke kau i ke kanaka iluna o ka lele, o ia hoi heiau o ka heiau nui o keia owawa, aia no ia iluna o ka haukomo kahi e kanuia nei ka halakahiki he ikeai aku no ua kahua nei, a i kapaia ka inoa o keia heiau, wakaina.

Nolaila mamuli o ka loaa ole o ka puni a ua alii kolohe nei ua ikeia mai la e kekahi makaula a ua alii nei a olelo mai la. E ke alii o kau e manao nei e loaa ia oe kela kino wahine, aole loa e loaa ia oe, no ka mea he ohane nui keia o ka ikeai ana keia o keia wahine ame kona ohana.

Ua oleloia, o moanalua kahi nui o keia mau kon eepa, he moo, i mea e ikia ai ame kaahi i pili ai, aia iloko o keia mau ki'owai he moo ka mea noho mau i kahi kowai o Waialamihi he wahine u'i oia, ke hoike mai oia ao kona inoa no ia ka uwapo o bihopa makai o moanelua.

            Ua oleloia mamaua kahi muliwai o keahialoa he alii keia a he mea oiaio no maluna pono o keia kahua he kumu puhale nui nole e nele ua hoi mai oia e pala ana kaluhala ua hoi mai, a e moe ana a i kakahi manawa ua kapaia o kamohoalii pela ia mai ana i kou mea kakau nei.

He wahine u'i no ke hoike iho ua epa nei ame ke kuawailele no hoi no laila e ike mai kaua kini makamaka heluhlelu i ke kupanaha o ka ui ana o keia ano kino  eepa ma keia kahua aina a i ka ike ana ua alii nei i keia mau mea , ua hoomaka oia e nee mai knoa kahua ku a ua nui hou ka poe i noho mai, a i kapaia kekahi mau puu.

ma ka oleoia ma ia pohaku I hoonou aku ai o Souza ia Pachecco, ka men hoopii. a ka oleloike a Pachecoo, ka hoike ma ka aoao hoopii, o ke kumu o ke ala ana o kahaka mawaena o laua, mamuli no ia o kekahi hale homalima ana o ka noho ana a ua lilo ia hale ia Manuel Souza ma ke kuai, a ua kauohaia mai o Pachecco e hookawale iaia mailoko aku oia hale a ua nee aku o Pachecco.  Mahope iho ua hele aku la o Souza e koi iaia no ke ki o ka hale iaia.  Aohe manaoio o Souza no ia hoole ana aku ana ua noke mai la no ka ike koikoi iaia o haawi aku i ke ki, a ua noke mai la no ka i ke koikoi iaia o haawi aku i ke ki, a ua hele loa aku i ke ki, a ua hele loa aku ia hoopaapaa ana a lua ahiki i ka puka okea ana ae, a i ka lua o ka puupuu a Souza o ke kui ana mai ku ai kona maka. Ua kui aku a kui mai keia ma Pukiki keakahi i kekahi,ua makaala ole nae kekahi o laua ioa o Pacheco @ i ka lua o ka manawa a Souza oke kui ana mai, pela i ku ai kona maka a uliuli, elike me ka Pachecco hoike imua o ka aha.  i ka ike ana o Pachecoo e oi aku ana kona eha ke ole e loaa iaia kekahi mea ehoopakele ai iaia, ua kii aku i aoia i kekahi pohaku a nou mai la a halahi ka pohaku ma ka pepeia o Pachecco, eilike me kana hoakuka imua o ka aha. O souza no kona loio ma kela manawa on a i hookolokoloia ai no ka hewa hoeha ma ka poaha o kela pule aku nei, a elike no me ka Pochecco moolelo o ka hoike ana ae imua o ka aha, pela no ka Souza o ka hoike ana ae. koe nae kona hoole ana ae aole oia i hoopuka i kekahi olelo ino elike me ka Pachecco o ka hoike ana ae.

            Mahope o ka lohe ana o ka aha i na olelo ma na aoao elua ua hoopan wale ia mai ia hihia.  Mahope koke iho o ka hoopau wale ana ne o ka aha i ka hihia hoeha o Manuel Souza ua hookomo koke ae o Claus Roberts kekahi hoopii no ka hakaka lua ma'und a kaai akea o ia hoi ke alanui oiwahine, ma ka apana o kakaako ma ke kakahiaku nui o ke sabati mamua aku.

            Ua ae like o Souza ame Pachecco i ko laua hewa hakaka ma ke akea i do laua hewa hakaka ma ke akea a ua hoopaneeia nae ke kau ana mai ka aha i ka hoopa'i maluna o laua no 13 mahina, me ke ao pu mai o ka aha i na mea hakaka aole e hakaka hou.

            No ka lawa ole o ko Pachecco makemake no nei hoopa'i a ka aha o ke kau ana mai maluna o laua o ke kau ana mai maluna o laua, i kona manawa i huli aku ai e hele ua leheia mai la kona namunamu ana kekahi mau olelo a ka aha nae o ka lohe pono ole ana mai, a i kona manawa i ninauis aku ai e ka aha, in a he mea kekahi a ua o Pachecco e hoike aku ana ua pane aku la oia e kii ana oia i loio no ka hakaka ana i kona hihia.

            No ia lohe ana aku o ka aba ia pane ana ua hoolili ae la oia i kana olelo hoopai mua e hoopanee ana i ke kau ana mai i ka hoopai maulana o na mea hakaka, a kauoha mai la ka sha e hoopaa hewa hakaka ia no ia kumu ua hoopaneeia mai ka hoolohe ana i kona hihia a keia pule iho la

            Noonnoola K hana e pili ana i na pou kukui

ma ka halwai a ke komisina na na e hoolala i na hana epili ana i ke kulanakauhale ma ka poaha o ka pule aku la'i hale, o kekahi o na kumuhana i kamilio a i noonoo nui ia o ia ka mea e pili ana in a pou kukui hoonani no ke kikawoena o ke kulanakauhale. O ka lunahoohana o ka hui kaa uwiln H. S. Johnson kekahi i akoakoa ae ma in halawai, ma kana hoakaka e uku like ia na hoolili e ka poe na lakou e hoohana ana i mau pou. ma ke ono o ka hana i hoolalaia e Johnson ma ia halawai, na ke aupuni kulanakuhale ame ka hiui kaa uwla e uku i na lilo o ia aoaoa, a e uku kela ame keia i 50 pakeneka o ka huina o na lilo. no keia manao o ke komite a ka papa o na lanakiai maluna o na hana e pili ana i na kukui uwila.

            Ma ka halawai hope a ka papa ua hoakakaia ae kekahi manao e ke komisins e uku ke aupuni kula nakauhale ame kalan i $10000 no na pou ame na mea a ae, $2000 i ukuia ae e ka bui kae uwila ame ka hui kukui uwila me ka ae pu ana o ia mau hui e kakulu i na pou.  O keia manao nae aole i apono ka papa o na lunakiai. O ka huina nui o na lilo no na pou kukui he $12000.  Ma ka paku'i ana iho me na u wea uwila e kauia ana maluna oia mau pou o na uwea o ke kaa uwila kekahi o kau pu ia maluna o iea mau pou.  O kekahi kumuhana i kamailioia o ia ka hooponopono hou ana i ka moe ana o na alanui ma ka apana o Kapalama a ke noonoo mai nei na ke komosina maluna o na palapala ai na i hoomakuakauia ai e ka enekinia kulanakauhale.

            O kekeahi o na kumuhana i kamailioia a i hooholo ole ia nae o ia ka hookahua ana i kekeahi uwapo no no hana lealea ma oahu nei. aka ma @iia o hapai hou ia mai paha ia manao ma kekahi manawa hou aku.

ona, a e ulu ana he kuniu noni ma ka aoao ma ewa o ke kakaipali.

O ka mea pololei maoli, o keia waipuka ka pololei oia o keia mau kuhikuhi ua kupono maoli ame kahi a ka makaula i hele mai ai a ike i ka pi'o ka makole anunue oiai o na mea a pau i kaaoia nona, oia mau no ka makamakahou in a oe e ike ana i ka pi;o o ke anuanue o kekahi wawae aia iwae nakonu o keia ki'owai kahi a na alii e auau mau ai, oiai i ka manawa i keia ai keia mau ki'owai mai o loaa mai no, ahiki i keia hanauna hou e nee nei akahi no a hoikeia ke kulana o keia mau ki'owai ame ko lakou mau kulana.

No laila i ka nee ana aku o keia hoonanea ana, e hoi hou ae kaua i ke alii kimopo, oia hoi o kalei koa, o ka ia nei hana o ia kona noouuna ana i kana kiu iluna pono o ia wahi puu o puukapu, a o kona kahua aina aia no malalo iho.

Ua oleoia ua nui ka waiwai i pakahaia a keia alii ame kona mau kanaka a oiai e hanaia ana keia hana kimopo aia hoi keia mau wanine eepa e noho ana ia manawa a ua oleloia ma o keia mau wahine ia i hoopauia ai keia mau hana kimopo oiai nae, o ke ano o keai mau wahine he kino eepa ko lakou ano.

Oiai ke kiai e ku kiai ana iluna o ia puu kauwalua, a ike mai la i keia wahine u'i hoike aku la i ua alii nei he wahine u'i keia e hele mai nei o ka mea apiki ua nalowale iho  la pela aku ana ka ike mau ia no ia me epono e mohaiia i kanaka.

Nolaila o ia hana ia a ua alii nei o ke kau i ke kanaka iluna o ka lele, o ia hoi heiau o ka heiau nui o keia owawa, aia no ia iluna o ka haukomo kahi e kanuia nei ka halakahiki he ikeai aku no ua kahua nei, a i kapaia ka inoa o keia heiau, wakaina.

Nolaila mamuli o ka loaa ole o ka puni a ua alii kolohe nei ua ikeia mai la e kekahi makaula a ua alii nei a olelo mai la. E ke alii o kau e manao nei e loaa ia oe kela kino wahine, aole loa e loaa ia oe, no ka mea he ohane nui keia o ka ikeai ana keia o keia wahine ame kona ohana.

Ua oleloia, o moanalua kahi nui o keia mau kon eepa, he moo, i mea e ikia ai ame kaahi i pili ai, aia iloko o keia mau ki'owai he moo ka mea noho mau i kahi kowai o Waialamihi he wahine u'i oia, ke hoike mai oia ao kona inoa no ia ka uwapo o bihopa makai o moanelua.

            Ua oleloia mamaua kahi muliwai o keahialoa he alii keia a he mea oiaio no maluna pono o keia kahua he kumu puhale nui nole e nele ua hoi mai oia e pala ana kaluhala ua hoi mai, a e moe ana a i kakahi manawa ua kapaia o kamohoalii pela ia mai ana i kou mea kakau nei.

He wahine u'i no ke hoike iho ua epa nei ame ke kuawailele no hoi no laila e ike mai kaua kini makamaka heluhlelu i ke kupanaha o ka ui ana o keia ano kino  eepa ma keia kahua aina a i ka ike ana ua alii nei i keia mau mea , ua hoomaka oia e nee mai knoa kahua ku a ua nui hou ka poe i noho mai, a i kapaia kekahi mau puu.

ma ka oleoia ma ia pohaku I hoonou aku ai o Souza ia Pachecco, ka men hoopii. a ka oleloike a Pachecoo, ka hoike ma ka aoao hoopii, o ke kumu o ke ala ana o kahaka mawaena o laua, mamuli no ia o kekahi hale homalima ana o ka noho ana a ua lilo ia hale ia Manuel Souza ma ke kuai, a ua kauohaia mai o Pachecco e hookawale iaia mailoko aku oia hale a ua nee aku o Pachecco.  Mahope iho ua hele aku la o Souza e koi iaia no ke ki o ka hale iaia.  Aohe manaoio o Souza no ia hoole ana aku ana ua noke mai la no ka ike koikoi iaia o haawi aku i ke ki, a ua noke mai la no ka i ke koikoi iaia o haawi aku i ke ki, a ua hele loa aku i ke ki, a ua hele loa aku ia hoopaapaa ana a lua ahiki i ka puka okea ana ae, a i ka lua o ka puupuu a Souza o ke kui ana mai ku ai kona maka. Ua kui aku a kui mai keia ma Pukiki keakahi i kekahi,ua makaala ole nae kekahi o laua ioa o Pacheco @ i ka lua o ka manawa a Souza oke kui ana mai, pela i ku ai kona maka a uliuli, elike me ka Pachecco hoike imua o ka aha.  i ka ike ana o Pachecoo e oi aku ana kona eha ke ole e loaa iaia kekahi mea ehoopakele ai iaia, ua kii aku i aoia i kekahi pohaku a nou mai la a halahi ka pohaku ma ka pepeia o Pachecco, eilike me kana hoakuka imua o ka aha. O souza no kona loio ma kela manawa on a i hookolokoloia ai no ka hewa hoeha ma ka poaha o kela pule aku nei, a elike no me ka Pochecco moolelo o ka hoike ana ae imua o ka aha, pela no ka Souza o ka hoike ana ae. koe nae kona hoole ana ae aole oia i hoopuka i kekahi olelo ino elike me ka Pachecco o ka hoike ana ae.

            Mahope o ka lohe ana o ka aha i na olelo ma na aoao elua ua hoopan wale ia mai ia hihia.  Mahope koke iho o ka hoopau wale ana ne o ka aha i ka hihia hoeha o Manuel Souza ua hookomo koke ae o Claus Roberts kekahi hoopii no ka hakaka lua ma'und a kaai akea o ia hoi ke alanui oiwahine, ma ka apana o kakaako ma ke kakahiaku nui o ke sabati mamua aku.

            Ua ae like o Souza ame Pachecco i ko laua hewa hakaka ma ke akea i do laua hewa hakaka ma ke akea a ua hoopaneeia nae ke kau ana mai ka aha i ka hoopa'i maluna o laua no 13 mahina, me ke ao pu mai o ka aha i na mea hakaka aole e hakaka hou.

            No ka lawa ole o ko Pachecco makemake no nei hoopa'i a ka aha o ke kau ana mai maluna o laua o ke kau ana mai maluna o laua, i kona manawa i huli aku ai e hele ua leheia mai la kona namunamu ana kekahi mau olelo a ka aha nae o ka lohe pono ole ana mai, a i kona manawa i ninauis aku ai e ka aha, in a he mea kekahi a ua o Pachecco e hoike aku ana ua pane aku la oia e kii ana oia i loio no ka hakaka ana i kona hihia.

            No ia lohe ana aku o ka aba ia pane ana ua hoolili ae la oia i kana olelo hoopai mua e hoopanee ana i ke kau ana mai i ka hoopai maulana o na mea hakaka, a kauoha mai la ka sha e hoopaa hewa hakaka ia no ia kumu ua hoopaneeia mai ka hoolohe ana i kona hihia a keia pule iho la

            Noonnoola K hana e pili ana i na pou kukui

ma ka halwai a ke komisina na na e hoolala i na hana epili ana i ke kulanakauhale ma ka poaha o ka pule aku la'i hale, o kekahi o na kumuhana i kamilio a i noonoo nui ia o ia ka mea e pili ana in a pou kukui hoonani no ke kikawoena o ke kulanakauhale. O ka lunahoohana o ka hui kaa uwiln H. S. Johnson kekahi i akoakoa ae ma in halawai, ma kana hoakaka e uku like ia na hoolili e ka poe na lakou e hoohana ana i mau pou. ma ke ono o ka hana i hoolalaia e Johnson ma ia halawai, na ke aupuni kulanakuhale ame ka hiui kaa uwla e uku i na lilo o ia aoaoa, a e uku kela ame keia i 50 pakeneka o ka huina o na lilo. no keia manao o ke komite a ka papa o na lanakiai maluna o na hana e pili ana i na kukui uwila.

            Ma ka halawai hope a ka papa ua hoakakaia ae kekahi manao e ke komisins e uku ke aupuni kula nakauhale ame kalan i $10000 no na pou ame na mea a ae, $2000 i ukuia ae e ka bui kae uwila ame ka hui kukui uwila me ka ae pu ana o ia mau hui e kakulu i na pou.  O keia manao nae aole i apono ka papa o na lunakiai. O ka huina nui o na lilo no na pou kukui he $12000.  Ma ka paku'i ana iho me na u wea uwila e kauia ana maluna oia mau pou o na uwea o ke kaa uwila kekahi o kau pu ia maluna o iea mau pou.  O kekahi kumuhana i kamailioia o ia ka hooponopono hou ana i ka moe ana o na alanui ma ka apana o Kapalama a ke noonoo mai nei na ke komosina maluna o na palapala ai na i hoomakuakauia ai e ka enekinia kulanakauhale.

            O kekeahi o na kumuhana i kamailioia a i hooholo ole ia nae o ia ka

Ma ka halawai hope a ka papa ua hoakakaia ae kekahi manao e ke komisins e uku ke aupuni kula nakauhale ame kalan i $10000 no na pou ame na mea a ae, $2000 i ukuia ae e ka bui kae uwila ame ka hui kukui uwila me ka ae pu ana o ia mau hui e kakulu i na pou.  O keia manao nae aole i apono ka papa o na lunakiai. O ka huina nui o na lilo no na pou kukui he $12000.  Ma ka paku'i ana iho me na u wea uwila e kauia ana maluna oia mau pou o na uwea o ke kaa uwila kekahi o kau pu ia maluna o iea mau pou.  O kekahi kumuhana i kamailioia o ia ka hooponopono hou ana i ka moe ana o na alanui ma ka apana o Kapalama a ke noonoo mai nei na ke komosina maluna o na palapala ai na i hoomakuakauia ai e ka enekinia kulanakauhale.

            O kekeahi o na kumuhana i kamailioia a i hooholo ole ia nae o ia ka hookahua ana i kekeahi uwapo no no hana lealea ma oahu nei. aka ma @iia o hapai hou ia mai paha ia manao ma kekahi manawa hou aku.

_--------------------------------_

 

Ma ka la apopop e kuaiia aku ai na laulau puaa momona a ka aha hiu Kokua Manawales o na pool i ka poe i loaa na tikiki ame k@ poe e makemake mai ana

 

 

MOANALUA I KELA AU I HALA A O MOANALUA I KEIA AU.

___________

Ua oleloia o keia owawa o Kamanaiki, he nui maoli na kanaka e uoho ana ma ia kahua aina, a o ka mea oaia no ia, no ka mea, aia no ne mau pohaku ke ku nei no, ana no hoi ke anu hei no he niu, a pela no hoi me ke anui.

            Noana ma ka nana aku, o ke ola ana o ko iakou nono ana, o ia no @ @, a oia he @ mau a@ e nono ana ma ia awawu, a o ko mua mau moa o kepoo, he @ maimai keia ua oleoin nana ke@ ala maia nui i kanu ai, ame ka nui ainui.

            Oko ia nei wahi noho mau o ia no @ e pili kokoke ana me na @ @ o  @a o waiapuka ne nui @ @

@ nono ana oia me ka oluolu a @ nui no nei ua kakaolelo awe @

@ nui no nui ua kakao

Ua oleloia o kahi keia a na mamaua e naua ai i ka lakou mau @, ame ka noho ana o na kahuna o noonoo no ka pono o ko lakou nono ana a oia keia mau kali manao ke nee nei nomua, ua konio mai la keia mau manao ana e pili. ana no ka u'i kau mai i ka eneu o na manu laieikawi, omai ua heluhelu mau au i kona kaao a ke oleloia nei o ke ki'owai i kapaia o waiapuka he u'i konne nana iho, he umalupali kona, a e ulu ana he kuniu noni ma ka aoao ma ewa o ke kakaipali.

O ka mea pololei maoli, o keia waipuka ka pololei oia o keia mau kuhikuhi ua kupono maoli ame kahi a ka makaula i hele mai ai a ike i ka pi'o ka makole anunue oiai o na mea a pau i kaaoia nona, oia mau no ka makamakahou in a oe e ike ana i ka pi;o o ke anuanue o kekahi wawae aia iwae nakonu o keia ki'owai kahi a na alii e auau mau ai, oiai i ka manawa i keia ai keia mau ki'owai mai o loaa mai no, ahiki i keia hanauna hou e nee nei akahi no a hoikeia ke kulana o keia mau ki'owai ame ko lakou mau kulana.

No laila i ka nee ana aku o keia hoonanea ana, e hoi hou ae kaua i ke alii kimopo, oia hoi o kalei koa, o ka ia nei hana o ia kona noouuna ana i kana kiu iluna pono o ia wahi puu o puukapu, a o kona kahua aina aia no malalo iho.

Ua oleoia ua nui ka waiwai i pakahaia a keia alii ame kona mau kanaka a oiai e hanaia ana keia hana kimopo aia hoi keia mau wanine eepa e noho ana ia manawa a ua oleloia ma o keia mau wahine ia i hoopauia ai keia mau hana kimopo oiai nae, o ke ano o keai mau wahine he kino eepa ko lakou ano.

Oiai ke kiai e ku kiai ana iluna o ia puu kauwalua, a ike mai la i keia wahine u'i hoike aku la i ua alii nei he wahine u'i keia e hele mai nei o ka mea apiki ua nalowale iho  la pela aku ana ka ike mau ia no ia me epono e mohaiia i kanaka.

Nolaila o ia hana ia a ua alii nei o ke kau i ke kanaka iluna o ka lele, o ia hoi heiau o ka heiau nui o keia owawa, aia no ia iluna o ka haukomo kahi e kanuia nei ka halakahiki he ikeai aku no ua kahua nei, a i kapaia ka inoa o keia heiau, wakaina.

Nolaila mamuli o ka loaa ole o ka puni a ua alii kolohe nei ua ikeia mai la e kekahi makaula a ua alii nei a olelo mai la. E ke alii o kau e manao nei e loaa ia oe kela kino wahine, aole loa e loaa ia oe, no ka mea he ohane nui keia o ka ikeai ana keia o keia wahine ame kona ohana.

Ua oleloia, o moanalua kahi nui o keia mau kon eepa, he moo, i mea e ikia ai ame kaahi i pili ai, aia iloko o keia mau ki'owai he moo ka mea noho mau i kahi kowai o Waialamihi he wahine u'i oia, ke hoike mai oia ao kona inoa no ia ka uwapo o bihopa makai o moanelua.

            Ua oleloia mamaua kahi muliwai o keahialoa he alii keia a he mea oiaio no maluna pono o keia kahua he kumu puhale nui nole e nele ua hoi mai oia e pala ana kaluhala ua hoi mai, a e moe ana a i kakahi manawa ua kapaia o kamohoalii pela ia mai ana i kou mea kakau nei.

He wahine u'i no ke hoike iho ua epa nei ame ke kuawailele no hoi no laila e ike mai kaua kini makamaka heluhlelu i ke kupanaha o ka ui ana o keia ano kino  eepa ma keia kahua aina a i ka ike ana ua alii nei i keia mau mea , ua hoomaka oia e nee mai knoa kahua ku a ua nui hou ka poe i noho mai, a i kapaia kekahi mau puu.

ma ka oleoia ma ia pohaku I hoonou aku ai o Souza ia Pachecco, ka men hoopii. a ka oleloike a Pachecoo, ka hoike ma ka aoao hoopii, o ke kumu o ke ala ana o kahaka mawaena o laua, mamuli no ia o kekahi hale homalima ana o ka noho ana a ua lilo ia hale ia Manuel Souza ma ke kuai, a ua kauohaia mai o Pachecco e hookawale iaia mailoko aku oia hale a ua nee aku o Pachecco.  Mahope iho ua hele aku la o Souza e koi iaia no ke ki o ka hale iaia.  Aohe manaoio o Souza no ia hoole ana aku ana ua noke mai la no ka ike koikoi iaia o haawi aku i ke ki, a ua noke mai la no ka i ke koikoi iaia o haawi aku i ke ki, a ua hele loa aku i ke ki, a ua hele loa aku ia hoopaapaa ana a lua ahiki i ka puka okea ana ae, a i ka lua o ka puupuu a Souza o ke kui ana mai ku ai kona maka. Ua kui aku a kui mai keia ma Pukiki keakahi i kekahi,ua makaala ole nae kekahi o laua ioa o Pacheco @ i ka lua o ka manawa a Souza oke kui ana mai, pela i ku ai kona maka a uliuli, elike me ka Pachecco hoike imua o ka aha.  i ka ike ana o Pachecoo e oi aku ana kona eha ke ole e loaa iaia kekahi mea ehoopakele ai iaia, ua kii aku i aoia i kekahi pohaku a nou mai la a halahi ka pohaku ma ka pepeia o Pachecco, eilike me kana hoakuka imua o ka aha. O souza no kona loio ma kela manawa on a i hookolokoloia ai no ka hewa hoeha ma ka poaha o kela pule aku nei, a elike no me ka Pochecco moolelo o ka hoike ana ae imua o ka aha, pela no ka Souza o ka hoike ana ae. koe nae kona hoole ana ae aole oia i hoopuka i kekahi olelo ino elike me ka Pachecco o ka hoike ana ae.

            Mahope o ka lohe ana o ka aha i na olelo ma na aoao elua ua hoopan wale ia mai ia hihia.  Mahope koke iho o ka hoopau wale ana ne o ka aha i ka hihia hoeha o Manuel Souza ua hookomo koke ae o Claus Roberts kekahi hoopii no ka hakaka lua ma'und a kaai akea o ia hoi ke alanui oiwahine, ma ka apana o kakaako ma ke kakahiaku nui o ke sabati mamua aku.

            Ua ae like o Souza ame Pachecco i ko laua hewa hakaka ma ke akea i do laua hewa hakaka ma ke akea a ua hoopaneeia nae ke kau ana mai ka aha i ka hoopa'i maluna o laua no 13 mahina, me ke ao pu mai o ka aha i na mea hakaka aole e hakaka hou.

            No ka lawa ole o ko Pachecco makemake no nei hoopa'i a ka aha o ke kau ana mai maluna o laua o ke kau ana mai maluna o laua, i kona manawa i huli aku ai e hele ua leheia mai la kona namunamu ana kekahi mau olelo a ka aha nae o ka lohe pono ole ana mai, a i kona manawa i ninauis aku ai e ka aha, in a he mea kekahi a ua o Pachecco e hoike aku ana ua pane aku la oia e kii ana oia i loio no ka hakaka ana i kona hihia.

            No ia lohe ana aku o ka aba ia pane ana ua hoolili ae la oia i kana olelo hoopai mua e hoopanee ana i ke kau ana mai i ka hoopai maulana o na mea hakaka, a kauoha mai la ka sha e hoopaa hewa hakaka ia no ia kumu ua hoopaneeia mai ka hoolohe ana i kona hihia a keia pule iho la

            Noonnoola K hana e pili ana i na pou kukui

Ma ka Manawa a kahah hoomalu e hoolohe ana I kahihia hoeha o Manuel Souza I hoopiiia ae ai ha ka i laweia ae imua o ka aha ma kea no he mea hoike ma ka aoao o ka mea hoopii, a

            ma ka oleoia ma ia pohaku I hoonou aku ai o Souza ia Pachecco, ka men hoopii. a ka oleloike a Pachecoo, ka hoike ma ka aoao hoopii, o ke kumu o ke ala ana o kahaka mawaena o laua, mamuli no ia o kekahi hale homalima ana o ka noho ana a ua lilo ia hale ia Manuel Souza ma ke kuai, a ua kauohaia mai o Pachecco e hookawale iaia mailoko aku oia hale a ua nee aku o Pachecco.  Mahope iho ua hele aku la o Souza e koi iaia no ke ki o ka hale iaia.  Aohe manaoio o Souza no ia hoole ana aku ana ua noke mai la no ka ike koikoi iaia o haawi aku i ke ki, a ua noke mai la no ka i ke koikoi iaia o haawi aku i ke ki, a ua hele loa aku i ke ki, a ua hele loa aku ia hoopaapaa ana a lua ahiki i ka puka okea ana ae, a i ka lua o ka puupuu a Souza o ke kui ana mai ku ai kona maka. Ua kui aku a kui mai keia ma Pukiki keakahi i kekahi,ua makaala ole nae kekahi o laua ioa o Pacheco @ i ka lua o ka manawa a Souza oke kui ana mai, pela i ku ai kona maka a uliuli, elike me ka Pachecco hoike imua o ka aha.  i ka ike ana o Pachecoo e oi aku ana kona eha ke ole e loaa iaia kekahi mea ehoopakele ai iaia, ua kii aku i aoia i kekahi pohaku a nou mai la a halahi ka pohaku ma ka pepeia o Pachecco, eilike me kana hoakuka imua o ka aha. O souza no kona loio ma kela manawa on a i hookolokoloia ai no ka hewa hoeha ma ka poaha o kela pule aku nei, a elike no me ka Pochecco moolelo o ka hoike ana ae imua o ka aha, pela no ka Souza o ka hoike ana ae. koe nae kona hoole ana ae aole oia i hoopuka i kekahi olelo ino elike me ka Pachecco o ka hoike ana ae.

            Mahope o ka lohe ana o ka aha i na olelo ma na aoao elua ua hoopan wale ia mai ia hihia.  Mahope koke iho o ka hoopau wale ana ne o ka aha i ka hihia hoeha o Manuel Souza ua hookomo koke ae o Claus Roberts kekahi hoopii no ka hakaka lua ma'und a kaai akea o ia hoi ke alanui oiwahine, ma ka apana o kakaako ma ke kakahiaku nui o ke sabati mamua aku.

            Ua ae like o Souza ame Pachecco i ko laua hewa hakaka ma ke akea i do laua hewa hakaka ma ke akea a ua hoopaneeia nae ke kau ana mai ka aha i ka hoopa'i maluna o laua no 13 mahina, me ke ao pu mai o ka aha i na mea hakaka aole e hakaka hou.