Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 40, 5 October 1922 — KA OIAIO O NA OIAIO. [ARTICLE]

KA OIAIO O NA OIAIO.

I ka Lunahooponopono o ke Kuokoa:—E oluolu hou mai oe e hookomo iho i keia mau hoakaka o ka meakakau, ma kekahi wahi hakahaka o ka Nupepa Kuokoa. I na makaainana Hawaii ponoi o ka Mokupuni o Kakuhihewa, ke hele mai nei ka Hop. N.;K, Laimana e noi i na heloka o Oahu nei, ame kekahi mau mokupuni e ae o keia Teritore. Wahi ana, e hele mai nei e hoike aku ia oukou he nui ka kona aloha i na Hawaii, a ina oia ka elele alaila loaa nui ka pomaikai i na kanaka Hawaii. Ea, pehea keia hana aloha ole au i ke kanaka koko Hawaii ponoi, a ma kekahi olelo ana ae paha, he kupunakane ia no kaua, oia hoi keia i hoikeia malalo iho nei: Bila 107 o ka Hale o na Lunamakaainana. I ke kau o ka makahiki 1917, ua hookomo aku ka Hon. W. F. Mokimana, lunamakaainana, e nonoi ana i na aalona o ka ahaolelo, he mea pono e haawiia kekahi ukuhoomau o $75 o kela ame keia mahina ia George Waipa, kekahi o na Hawaii i kupaa malalo o~ka oihana makai o ke Kulanakauhale o Honolulu nei no na makahiki he 42 a oi aku ana j. hoomanawanui ai mai kona wa opiopio a elemakule malalo o ka hana.

| I ka holo ana o keia bila i ka j heluholu mua, ua waihoia aku ma ka j lima o ke komite, ia lakou ka mana i nui, ka ae mai i ke noi e haawiia ke $75 ame ka ole. I ka noho ana a na I komitc, ua okiia ae he $15 a hoemila iho i ke $60. O ia iho la ka olelo hooholo a ka Hon. N. K. Laimana ame kona mau hoa eono. E noonoo ! pono mai kakou e na mana koho balota i keia ano aloha i na kanaka. E na makamaka ,ina kakou e nana pono akn i ke kulana o ke kanaka, e halo a kilo pono aku i ke ano o kana mau hana ,ame kana mau kamailio ana aia wale no kona aloha jma ka lehelehe. j Oka manao maoli o keia huaolelo "Aloha," aole loa ia e lilo i ka waikahe nui, e nqu mai ka makani ame j ka ino aole loa ia e kulanalana, a j no ka mea aia kona aloha i kuni paa ia no ka lahui iloko o kona puuwai. 0 ka elemakule hoi i ke ala, a noi mai ia oe e ka Hon. N. K. Laimana 1 wahi popoai no ke koena aku o na la i koe, a o kau aloha iho la ka ia o ko oki ae i ke poo o kekahi aoao 0 ke dald, a o ka ekekeu o ka manu ke haawi mai. Ea, pololei na mea i hoiko mua ia ae nei maluna ua lilo ke aloha i ka wai, ka i no e hoike ae oia i kona aloha e haawi i ke kanaka elike me ka nonoi a ka Lunamakaainana Mokimana he $75. O kekahi mea paha a ka Hon. H. K. Laimana i manao ai, no kona elemakule ana, ua lawa no ia i kela mau dala ana i hooholo ai, malia paha aohe ikaika o kona waha i ka ai 1 ka poi ame ka anae o ka makeke; pela anei! E nana e na hoaloha i keia mau mea i hoikeia ae la maluna, ma ka buke o na lunamakaainana (House Journal), aoao 1019, hoike a na komite, Apenla 20, 1917, a holo no i ka heluhelu ekolu i keia la no i ikeia ae la, a ua hookomoia aku keia bila iloko o ke senate, a ua holo keia bila a kakauinoaia e ke kiaaina Mei 1, 1917, a ua lilo he kanawai helu 171.

Bila 58, na ka Hon. N. K. Laimana, 1917. Ua hookomo mai o Laimana i keia bila, e noi ana i kola apana aina ma Piihonua, Hilo, Hawaii, i ke aupuni, e pono e haawiia 'keia npana aina o &0 eka a oi aku paha, no ke Kula Kiekie o Hilo, i aina mahiai, a pela wale aku. Ua holo keia ka hale, he 17 ma ka ae a he 11 ma ka hoole. O keia

aina i hoikeia ae la o ia no ka apaii(i aina i hoolimalimaia e ka Hon, J. T. Baker no na makahiki loihi, a he nui no hoi ka poe ilihune e noho i ana maluna iho o aina. ī ka pau ana o keia hoolimalima, o ia ke kumu i hookomoia mai ai keia bila 88, nolaila hoi, ua hookomoia aku keia bila i ke eenate, a mamuli o ka lohe ana o kekahi o na senatoa i kekahi o na lunamakaainana i hoole i keia bila, no ia mea ua waihoia aku keia bila imua o na komite o ke Benate ,a i ko lakou noonoo ana, ua hoounaia aku la kekahi leka ia J. T. Baker, e hiki mai oia imua o ke aenat« no ka ninaniuau ana iaia. I kona hoea ana mai i Honolulu nd, ua hiki aku oia imua o ke venate, ua I hoike mai na komite i ko lakou manao iaia, o ka pane a Mr. Baker imua 0 na komite, "he mea pono i ka oluolu 0 na senatoa ame ke komiaina aina aupuni, e haawi i kela apana 'aina e noho ka poe ilihune no lakou iho, maluna o ka aina, he aloha au 1 keia poe ilihune ke kipakuia, no ka mea ua lolHi ko lakou noho ana a nunui no' hoi ka lakou mau keiki maluna o keia aina." . Xka noonoo ana o na komite i ka hoike a Mr. Baker, ua hooholo na komite e kapaeia keia bila 58 aloha ole a ka Hon. N. K. Laimana. E nana ma ka buke a na lunamakaainana (Houae JournaV aoao 340, M. H. 1917, E na makāmaka, e nana ae kakou i keia bila kipaku i ka poe ilihune, a ina me neia iho la ko aloha la, aole e loaa ana ka pono, oia nei ka moho elele lahui: Eia kekahi mea: Ia Hon. Hoopale, ka pukaua o ka Hon. N. K. Laimana, he mea maikai anei ia olua ka hele ana o hoike aku i ko olua mau manao ,a pehi wale aku i ko oukou kokoolua, oia o John Waika, oiai oia īloko o ka ehaeha ame kona pilikia ma ka haukapila, e noho nei i keia mau laf Aolo paha ia o ka hana a ke kanaka naauao o ka pehi aku i ke kanaka iloko o ka lua. O ka olua hana o ka hoomaikai aku iaia, a ej»ele olua maluna o ko olua alahelo oka olua kumuhana. O ka manao no nae paha i mea e lilo mai ai na baloka o John Waika kapili kepau ae no hoi i kuu moho elele ia Kale Kini, lilo mai no hoi na baloka o Kale Kini. # He mea oiaio no olua na baloka o ka paeaina o Hawaii nei i keia mau la, a ka la koho baloka no Kale Kini ka noho. No ka moho Kale -Kini e holo nei aole i hoino wale aku i kekahi o kona mau hoa e holo nei, ua ike oia i ke kulana keonima'na. He hoike and mai no ia he kanaka oia i piha i ka nnauao, a maluna oia o kana alahele e hoike ai, no ka pono 0 ka lahui, mai ka poe ilihune ame ka poe waiwai. "Ke nonoi aku nei 1 ko oukou aloha, e koho ia Kale Kini, ke kanaka puuwai i piha i ke aloha nou e Hawaii, aole e hiki i kekahi mea ke punuku ae iaia, a no ka mea, he kuokoa oia nona ponoi kana hana ma na ano apau. Mai poina i ka haawi ana i kou balota ia Kale Kini ma ka la 7 o Okatoba e hiki mai ana. Owau iho no me ka haahaa, NAPOLEON K. PUKUI.