Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 42, 19 October 1922 — Page 3

Page PDF (1.71 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

WAE NA DEMOKARATA IA ROSE I ALAKAI KALAIAINA

@@ ka noho ana ae o ka Lalawai @@ komite kuwaena o ka aoao De@@karata, ma ka auwina la o ka @@@@no aku nei i hala, i kohoia ae @@ ka Makai Nui Rose i lunanui no @@ hana hooikaika kalaiana, me ka @@kahi, no ke alakai ana aku i na @@@@ Demokarata imua o ke kahua @@@@ kalaiaina o keia mau la e nee @@@ nei. 

      Me kela manao ohohia nae iwaena na lala o ke komite, ame na moho waeia, no ka loaa ana o kekahi @akai kupono loa ia lakou, i oili ae @ ka manao hopohopo iloko o lakou, @@ ka hiki ole i na moho apau e holo @@ no ka ahaolelo, ke lanakila ma-@@@ o na moho o ka aoao Repuba-@ka, no ia kumu, i makemakeia ai e haawi i na hooikaika ana apau ma-luna o ka moho elele lahui a ka aoao, oia o W. P. Jarrett. 

      Ma kela koho ia ana aku o ka Ma-kai Nui Rose i lunanui no na hana kalaiaina, ua haawi pu ia aku ka mana piha iaia, o ka hoo@ala ana i na hana apau e pili ana i keia hako-ko kalaiaina, e laa ka wae ana i ka poe haiolelo, ka hoonohonoho ana i na wa@@@@ na manawa haiolelo, o ka @@@@@ Demokarata e ae, o ia no @@@ ohe ana i kona leo. 

      Me @@@mana piha nae i hawaiia aku i ka Makai Nui Rose, no ke alakai ana i na moho Demokarata no ka lanakila, i hoike okoa ae ai o Konela C. P. Iaukea, kekahi o na senatoa e holo nei no ka aha-olelo kuloko, i kona manao, no ka hik ole loa ke lanakila kekahi mo-ho, o ka hana pono wale no ma ka aoao o na Demokarata, o ia no ka hooikaika ana man ano apau, e loaa ka lanakila ia W. P. Jarrett, ka moho elele lahui Demokarata.

      "He hana hoopau manawa ame ka hoopau ikaika, ka hoao ana e lana-kila ka paa baloka Demokarata no ka ahaolelo, aka e haawiia na hooikaika ana apau, i wahi e loaa ai ka lanakila ia Jarrett no ke kulana ele-le lahui," wahi a Konela Iaukea imua o kela halawai, me ka lilo o kana mau hoakaka i mea e hookaha-haia aku i ka manao o kekahi poe i hoe ae ma kela halawai. 

      Aohe he Manaolana  "Aohe o kakou manaolana no ka ahaolelo, mai hoopau wale i ko ka-kou manawa ma kela paa baloka, o ka baloka wale no e hooikaika ai, o ia ke elele i ka ahaolelo lahui.  O ke kumu nui o ka nawaliwali o ko kakou aoao, o ia no ka kakou hili-nai ole ia kakou iho.  Ua ike akea ia na Demokarata, e komo ana e hooikaika no ka waeia o na moho Repubalika. 

      "Owai ka mea aa e hoole mai i ka oiaio o keia!  E pau ko kakou hana ana pela, o lilo ole auanei ka-kou i aoao mana iloko nei o ke Teri-tore.

      " E kakoo i kakou moho ponoi. e lilo kakou i poe hoopono, i poe pololei a kaulike, a e loaa aku ka hoomaopopo ana i na Repubalika, he enemi kakou i lako me na meakaua e halawai ai me lakou hoakila." Kakoo ia W. P. Jarrett

      Me ka nana ole i kela mau olelo hoopohala a Konela C. P. Iuakea no ke kulana o ka aoao Deomkarata, i ku ae ai o W. B. Pittman, a hoakaka i kona manao, e hoe mai ana i ka lanakila ana o ka aoao Demokarata ma Amerika i keia kua ae, elike me ka hoike i loaa mai iaia, mai kona kaikuaana mai, Senatoa Pittman mai.

      Wahi ana, aia ke hoolala mai la o Senatoa Borah, no ka hoala hou ana mai i ka aoao Holomua, in a no ke ku i'o o kela aoao kalaiaina, alaila he elua mau moho Peresidena Repubalika e alualu mai ana i ke kulana Peresidena o Amerika Huipuia, e hiki ole ai ke lanakila kekahi o kela mau moho, aka e kaa ana ka lanakila ma ka aoao o ka moho peresidena a ka aoao Demokarata.

      No William P. Jarrett, ka moho elele a na Demokarata, ua hoakaka hou ae oia, ua kupono maoli o Jarrett, i elele na Hawaii nei, i ka ahaolelo lahui.  He oiaio, wahi ana, aole o Jarrett he kanaka walaau wale, aole no ona makaukau ma ke kamailio, aka nae, o ke ano ia o ka kanaka i makemakeia ma Wakinekone, oiai aole he kuleana walaau o ka elele mai Hawaii aku nei, aka o ka noho mumule wale iho no kana hana, me kona hana ana iwaena o na lala o na komite.

      Ua hoeueu mai oia i ka poe i akoakoa aku ma kela halawai, e waeia ae ka poe makaukau loa i ka haiolelo, mai na Hawaii, na Haole ame na Pukiki, o lakou ke kaahele pu, no ka hooikaika ana i ka moho elele lahui Demokarata.

      Oiai nae ua ikeia no kekahi mau hoailona okaikai iwaena o kekahi mau hoa i akoakoa ae ma kela halawai o ka hopena nae i pahola iho maluan o na mea apau i ka wa i hookuu ai o ka halawai, o ia no ka nohoalii o ke kuikahi, me na manaolana, no ka lokai o na Demokarata apau, e kakoo i ka lakou mau moho, mai na hoa mai o ka ahaolelo kuloko a i ka moho elele lahui

 

WASHINGTON, Oct. 16-Ua haawiia mai e Beritania Nui, ma o J. P. Morgan & Co. la, ka poe malama barako mawaena o na lahui Nu Ioka, i ke kena waiwai o Amerika, he bila dala no $50,000,000 ka ukupanee hookaa liilii mua maluna o ko Beritania aie o $4,500,000,000 no ke kaua.  O ka hookaa mua loa ia mai kekahi mai o na aupuni huiia mai ka mahina mai o Mei, 1919.

 

HE WAHI HOOMANAO NO KUU KANE HELE LOA.

WILLIAM K. HOLOUA

      Ia oe e Mr. Solomon Hanohano ka Lunahooponopono o ka Nupepe Kuokoa; Aloha oe: - E oluolu hoi oe e hookumo iho i kela mau huaolelo e kau ae maluna iloko o ke kino o ka lahui, in a he wahi rumi kaawale kekahi, a nana hoi ia e lawe hele aku, i ike mai ai ka ohana ame na hoaloha o kuu kane hele loa, mai ka la hiki Kumukahi, a ka welona a ka la i Lehua.

      Oiai he malihini au imua o kou alo, na ke aloha nae i kono mai ia'u e hehi malihini aku maluna o kou mau oneki kamahao.

      Ma ke kakahiaka o ka Poaha Augate 24, 1922, hora 10:25 i pauaho mai ai kuu kane i keia ola ana, William Kanuu Holoua ma ko maua home hookama, 440 North King St., a waiho iho la i ke kino puanuanu na ʻ u ame ka maua keiki hookahi wale no, e uwe paiauma aku ma keia ao.

      Auwe kuu aloha pau ole, i kuu kane e, kuu hoa pili hoi a na wahi apau.  Ua hanauia oai ma Naalehu, Kau, Hawaii, iloko o ka mahina o Ianuari 22, 1877, mai ka puhaka mai o kona makuahine Kinolau Hilinai ame Daniel Holua aa, kona papa, ua piha iaia na makahiki he 45 me 7 mahina 2 la ma keia ao inea a hala wale aku la.

      Ua hoohuiia maua ma ka berita o ka mare i Aperila 25, 1895, ma Keauhou, Kau, Hawaii o ka Makua Kelekino, ua piha ia maua na makahiki he 27 me na mahina eha, o ka noho mare ana, a na ka make i hookaawale aku la no ka wa mau loa; ua hoopomaikaiia mai no ko maua noho mare ana, he elua keikikane, o ka maua hiapo, hemo mai no oia, ua lawe no ka mea nana i haawi mai, a koe iho la hookahi keiki me a'u, Joseph Kanuu Holoua.

      I kona mau la me kona noonoo maikai, he kanaka puuwai hamama oia he hookipa, he heahea i ka poe apau e kipa mai ana i ko maua home, he kanaka nui o kona mau hoaloha, mai ka poe kiekie a ka poe haahaa, he malama wahine, ame ka nui ohana e noho ana i ko maua alo.

      Ua hanaia eia na hana like ole apau, i loaa ka pono o keia noho ana, ua komo oia i ka oihana makai no ka apana o Kau, Hawaii, i ka makai mai a Lunapaahhao, mai ia kulana mai a ka lukanela, mamuli o ka loaa ana i kekahi ma'i nana i hoanoe i kona noonoo, i waiho ai oia i ka hana i ka mahina o Augate 1, 1921, mai ia manawa mai ka hoomaka liilii ana mai o kela ano ma'i iaia, ahiki i ka hoomahuahua loa ana.

      No ia pilikia, i haalele aku ai maua me ka maua keiki i ka aina iloko aku nei o Aperial 2, 1922, a auana hele mai i keia aina malihini no ka huli ana i ke ola, ua hiki ole nae ke lanakila maluna o ka pilikia, i loaa iaia, eia ka e hoi kino wailua ana i ka aina hanau, aloha no ko maua au like ana mai i ke kai, eia ka e haalele hookahi mai ana oia ia'u i keia aina malihini, Auwe kuu hoa pili e!

      Ua laweia aku kona kino i ka hale kupapau o Borthwick no ka i'aloa ana, a i ke ahiahi Poaha, la 31, o Augate, 1922, i weheia ai kona kino no ka ike ana i kona helehelna, a ao ia po, o ko maua ike hope ana ia i kona helehelena, no ka mau loa.

      Me ka naau mokumokuahua au ke hoomanao ae ia po poina ole, auwe kuu hoa pili he kane e!

      Ke haawin aku nei maua i ko maua hoomaikai piha i ka poe apau i hele mai e kumakena pu me mauya, me ka oukou makana poke pua, ame ka lei pepe, no oukou maua i ale nui ai, oiai he malihini maua i ko oukou alo, a no na aikane a maua ko'u hoomaikai nui, Mr. ame Mrs. A-i, ko maua makua o keia aina malihini, ua oi aku mamua o ka makua i ke keiki, a o ke koko hoi i ke koko,  no laua maua i ale nui loa ai. I ka la ekahi ae o Sepatemaba 1922, kau ma ka Maunaloa no ka hoihoi ana i kona kino kupapau i Kau.

      I ko makou ku ana aku i Honuapo, ua piha ka uwapo i na makamaka, na hoaloa me ka oihana makai me ko lakou aahu piha, mea e ka ilihia o ko'u naau, me he la o kuu kane kekahi e ku pu mai ana me lakou, na ka oihana makai i hapai i kona pahu kupapau a kau iluna o ke kaa, me ke kuku o na hoomaka ka huakai e kai, mai ka uwapo mai ahiki i ko maua home, makai ma ka aoao o kona pahu ma Kaunamano Homestead, Naalehu, Kau, Hawaii, malalo o ka hoonohonoho ana a George K. Kawaha.

      I ka hohno ana o ka lua, ua malamaia kona anaina haipule ma ka home e J. L. K. Kawaha, a i ka lua aku ka hoopau loa ana o na hana hoomanao hope loa nona.

      Ke haawi aku nei maua, i ko maua, hoomaikai, i ka poe apau i akoakoa mai i kela la, me ka poe kela o Maunaloa, no ke kokua ana mai e eli i ka lua o kuu kane heleloa, a no George K. Kawaha kekahi hoomaikai palena ole, a mamua no kana mau hana kokua ia maua, e hoomaikaiia no ka inoa o ka Haku Nana no i haawi mai, a Nana no i lawe aku la.  Amene!

      Me ka Lunahooponopono o ke Kuokoa ko maua welina hope, ame na keiki o kou papapa'i,

O maua iho no me ka luuluu,

MRS. LIHAU K. HOLOUA,

JOSEPH H. K. HOLOUA,

O JOHN H. WISE KA MOHO E KOHO AI

E na lede ame na keonimana, na oiwi kupa hanau maluna o ka lepo aloha o Hawaii, e noho ana mai Hawaii a Niihau, Aloha oukou apau loa:  O ko'u manaolana oiaio keia, mailoko mai o ko'u puuwai, o John H. Wise, oia ka elele kupono loa a kakou e koho ai i ka la 7 o Novemaba a hiki mai ana, aka, aole e hiki ia'u hookahi wale no, oiai o ka ninau elele, he ninau ko'iko'i no ia, ia kakou, ka pe i loaa ka pono koho baloka; ua alakaiia kela me keia elike me kona manao ponoi, a ua alakai hewa ia kekahi mamuli o na manao hoino pilikino, e lanakila ke alakai hewa maluna o ka pono, o ka mea oiaio nae, "O ka pono ke lanakila maluna o ka hewa."

      Mamua aku o ka la 7 o Okatoba ua nui na olelo hoino ia John H. Wise no kona hoole ana, aole e loaa ka pono koho baloka i na wahine.  Ma ka po o ka Poalima, Okatoba 6, i malamaia ai ka halawai a ka aoao Repubalika ma Aala Paka, a ma ia halawai i ae mai ai o John H. Wise ua ku-e oai i ka loaa ana o ka pono koho baloka i na wahine, mamuli o ka olelo hooholo a N. K. Lyman, i hookomo mai ai iloko o ka ahaolelo, me ia olelo hooholo e loaa ai ka pono koho baloka i na wahine.

      Ina i hookomo mai o N. K. Lyman iloko o ka ahaolelo, he bila kanawai, e loaa ka pono koho baloka i na wahine, aole e ku-e o John H. Wise, oiai, ma ka bila kanawai wale no e hiki ai ke hoololi i ke kanawai kumu o Amerika e pili ana i ka pono koho baloka.

      O kekahi kumu e ku-e ia nei o John H. Wise, no ke kakoo o ka poe waiwai mahope o John H. Wise; ina e puka ana o John H. Wise i elele, alaila, o ka pono wale no o ka poe waiwai kana e hana ai, aole oia e hana ana i ka pono no ka poe ilihune.

      O keia kekahi kumu ku-e waiwai ole, i ulu ae iloko o kela me keia mea i loaa ka pono koho baloka; e alakai hewa ia ana kona noonoo maikai e na olelo hoino.  "E nana ana i ke kaola iloko o ka maka o kou hoaloha, aia no nae iloko o kou maka ia kaola like."

      O ka poe waiwai ka poe na lakou e haawi mai nei i na ano hana like ole iloko o ka aina, a in a ua ike oe i ka hana ana i kekahi hana a lakou, alaila, e lilo ana oe i kanaka hana no lakou, a e loaa ana ia oe kou ukuhana, me ka dala, i kela ame keia pule, a i ole ma ka mahina paha, o ia dala i loaa mai ai oe, mai ka poe waiwai mai.  E loaa auanei kuu ai, kau i'a, a e kalaia na pilikia e ae apau i loaa ia oe.

      Pehea iho la, ua hewa anei ka poe waiwai i ka haawi ana mai i hana ia oe, a loaa kau dala e uku aku ai i kou mau pilikia apau.

      Me kei nui o na olelo hoino ia John H. Wise, aole kupono e waeia oia e elele, aka, me ke aheahe malie o ke aloha mai ka Akua mai, "Ua lanakila ka pono maluna o ka hewa," ma ka la 7 o Okatoba nei i hala.

      Nolaila, me keia mau mea a'u e hoike aku nei imua o oukou, kuu mau hoa makaainana oiwi hanau o ko kakou aina aloha, ke noi aku nei me ka manaolana, e awaiulu iho i ke aloha iloko o ko oukou puuwai, no ka la 7 o Novemaba e hiki mai ana, o John H. Wise kau elele e koho ai.

      Na ke aloha o ke Akua e alakai ia kakou me ka manao lokahi, no ka pono kaulike o ka lehulehu mai Hawaii a Niihau.

      Ko oukou hoa makaainana oiwi

      hanau o ka kakou aina aloha,

      WM. K. KALEIHUIA.

Kama Lane, Honolulu, Oahu.

TONG YIP COMPANY, LIMITED.

HOOPAU ANA.

      Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha ika poe paa aie apau o ka Tong Yip Company, Limited, e waiho mai i ka lakou mau koi i ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ma ke keena oihana o Wing Sing Wo, Company, 64 Alanui Hokele Akau, Honolulu, T. H., iloko o kanaiwa la mai ka hoopuka mua ia @na aku o keia hoolaha, o ia hoi he kanaiwa la mai Sepatemaba 14, 1922 aku.  O na kou apau e waiho ole ia mai ana pela e hoole mau loa ia aku.

      LEONG HAN,

Kahua no ka hoopuaia ana o Tong Yip Company, Limited.

6521-Sept. 14, 21, 28; Oct. 12, 19.

HUAKA'I MAKA'IKA'I NO KA UPO, MAUI

(Hoomauia mai.)

      I ko makou kaalo pono ana ae mamua o ka puu mauna kiekie, ua oleloia mai i ka meakakau nei, o Kalapauwili ka inoa o ia mauna.  Maluna aku no o keia mauna iluna o ia kakaimauna @ookahi no, he wahi puu e oioi ae ana, o ka ohuku ia o Laie.  Malalo mai o nei wahi, e waiho ana ka lua aawa, aia he wahi ana hoomaha no ka poe hanu holoholona o keia mau la.

      I ke au kahiko, he wahi noho paha keia no kanaka.  Mamuli o ka lilo mau o keia wahi ana i wahi hoomaha no ka poe hanu holoholona, ua kapaia no keia ana "ke ana o ka poe hanu holoholohna."  E kokoke loa ana me keia mau wahi i hoike mua ia ae nei maluna, ilalo ihi mai nae, e ku kilakila ana ka lua o Maui.

      O ka lua nui hookahi keia iwaena o na lua apau o Haleakala.  Mai keia lua aku i kahe nui ai ke pele, a paa kekahi mau wahi o ka lua i ke a-pele.  Aole wale o ka pele ka i kahe mai nei aku, aka, ua kilo@ pu ia mai keia lua, ae i kona kahe ana ia manawa ka lehu pele, pohaku ame ke one.

       Ua uhiia ke kino o keia lua me ka pohaku ulaula pele, lehu pele, one eleele pele ame ke a-pele.

      O keia mau wahooluu like ole o keia lua, kekahi hiohoina u'i loa e ikeia ai, ma ka lua holookoa nei o Haleakala.  Pela no hoi ka hoihoina o na lua, a e kolohele ae ana ma ka aoao o ka puu ame k@ kowa o kekahi lua mai kekahi lua mai.

      O keia no hoi ka lua o Maui i noho pee ai, no ke kali ana i ka la, a i kona puka ana mai, ua lele aku kana kipuka ili, a paa ana ka wawae o ka la.  I ko laua kupaka ana ua haki ka wawae o ka la, a pela i hele ai ka la, ahiki i keia au o kakou nei.  He mea pono no hoi ma keia wahi e hoikeia ka moolelo pokole o Maui, ke kupua ame ka eu ahele la.  He Moolelo No Maui

      O Maui, he keiki keia na Hinalauae laua o Hina.  O ko lakou nei wahi i noho ai aia ma Makaliua, maluna aku o Kahakuloa.  I ka wa o ua keiki nei e noho ana iloko o ka opu, a ua hoomaopopo kona mau makua he keiki i'o keia, a i kekahi manawa malie kalae ka lani, omaomoa na kuahiwi, pau ka ke po'i kupina'i ana ka nalu, hele aku na kanaka i ke kaka uhu maluna o ka waa, a ma kahi kupono i ka lawai'a, ike nae lakou nei i keika keiki e lelekawa ana, me ka hoihoina maikai.

      Alualuia mai la keia, holo keia e pee ma ka auwai paki, aia ma Makamakaole, he wailele mai maluna, a he maloo aku oloko; noho keia a puka i waho me ka manao, e hoi a komo iloko o ka opu; ike e ia nae, a alualu hou ia, holo no ua keiki nei a komo iloko o ka hale, e kuku ana o Hina.

      Komo ana ua mau kanaka nei a ninau ana: "Auhea la ke keiki i komo mai nei iloko nei!"

      "Aohe keiki, owau wale no."  Ike mai la kana kane, holo mai la oia me ka manao e pepehi ia laua (no ka mea he kapu ke komo kekeahi kanaka i ka wa e noho wale ana ka wahine, aohe kana kane ponoi.)

      Ninua mai ua kanaka nei: "He aha ka olua o onei!:

      "I alualu mai nei maua he keiki; holo mai nei no ua keiki n@ a komo iloko nei."   "He keiki aku no aia iloko o ka opu oia la.  Pehea auanei e pono ai!" wahi a ua kane nei.

      Ko laua nei hele no ia e imi i puaa, moa lawa, niu hiwa, i'a ula, ame ka awa; a mohai imua o ua keiki nei, o ka puka aku la no ia; a kapaia iho la kona inoa o Maui. Aole nae i hiki i ka wa hanau.

      I ka wa o ua Maui nei e hono ana, a i kekahi manawa, nui loa kona aloha i kona makuahine no kana mea kaula'i; aole e li'uli'u iho ke kau ana a ka la, puka ae la no a napoo koke aku la @o, kupu ka manao e kii i ka la e alehe, i hele malie.

Hele keia ahiki i ka lae o Hamakua, ike keia ia Moemoe, e noe ana i ka luapao o Papepeenui o Wailahi; ike keia i ka puka o ka la ma Hana, hele keia a ma Haleakala nana keia aohe kupono, hoi keia ahiki i kahi o na makua, nana hou keia i ka la o kana hana mau no.  Hele keia ahiki ma Peeloko i Waihee, luku aku ana keia i ka niu apau ilalo, kii keia i ka pulu, hana a nui, hele keia e alehe i ka la.

      Pane kikio mai o Moemoe:  "Aohe e loaa ka la, he @opukuakaea."  Pane aku o Maui:  "Make kuu enemi, a ko kuu iini, make oe ia'u."  Hele keia ahiki i Haleakala, a kau pono maluna oia nei, e alehe ae ana keia i ka puluniu, haki kahi kukuna, alehe hou keia pau na kukuna ikaika o ka la.  I aku keia: "Mae oe ia'u no ka holo wikiwiki loa."  I mai la: "E ola ua, e nana mai oe i kuu hele ana."  Nana keia ua lohi ka hele ana, pau ko ianei manao kii hou.

      O ia ka mea i hele lohi ai o ka la.  A o Haleakala e kapaia nei, aole o ia ka pololei; o Alehe la; no ke alahe ana a Maui i kekuna o ka la.

      Ma ia huli hoi ana mai ana ahiki i ko Moemoe wahi, aole kela, huli loa mai la no a loaa i Kawaiopilopilo.  Aia ia wahi mawaena o Kekaa ame ka uluko a Kimo ma; ike nae ua Moemoe nei, holo iuka i kai, pela kona hele kekee ana.  Nui loa iho la ka huhu o Maui, e lele mai ana keia maluna, a loaa mauka iho o Kekaa pepehi keia a make; ua lilo nae i pohaku.

      Aia no ia pohaku makai iho o ke alanui hou e moe loihi la; o kona loa ua aneane ehiku kapuai.  Aia i keia wa a Maui e hele nei, aia no kon makuahine ua hapai hou, a hanau he pueo, ke keiki.

      I ka hoi ana o Mau ahiki i kona wahi i hanau ai ma Makaliua, ike keia he pueo ke hanaiia ana e kona mau makua, aole no o Mau i hoowahawaha iaia.  O kana hana ia manawa ana i hoi aku ai, o ka lawai'a; o kana lawai'a makemake loa o ke kamakoi po; a i kekahi po, hele aku la keia i kahakai i ka lawai'a, a iaia nei e nanea ana, hiki ana ka waa huli heana na ke alii (he kanaka e kuu ai i ka lele), loaa keia laweia keia i heana na ke alii ma Halulukoakoa, aia ia wahi ma Moalii, Maui komohana, a i kekahi la, e kauia ai i ka lele.

      Ia manawa loaa ia Hina ma ka hiho, no na mea e pili ana no Maui, o ko Hina hele mai la no ia me ka pueo ahiki i Pohakuowahine-mama, aia ia wahi mawaena o Keawaawa ame Kokonamoku, noho o Hina ilaila, lele aku la ka pueo ahiki i kahi i kiai ia ai.  Aole no i pau na kiai i ka moe.  Ika aku la keia, ua paa o Maui i ka hauhoaia i ka aha.

      Pela ke kiai ana o ua pueo nei a wanaao, aole no he moe iki o keia kiai.  Olelo ae o Maui:  "E Ainae, koia ka po i loihi."  Loihi hou ka po a pau loa na mea apau i ka moe.  Ke komo aku la no ia o ua pueo nei a loaa keia, a pai aku la no i na mea i hoopaaia ai, hemohemo ae la; ko laua hele aku la no ia ahiki i kahi a Hina i noho ai, o ke ao koke no ia.

      E hookomo aku ana o Hina ia Maui, a mawaho aku no keia.  Puka mai la ka la; wehe ae la keia i kahi kapa moe, a halii iho la i luna o na uha, halue aku; a o ua pueo nei, ua lele aku la a luna o Kekaa.  Hiki ana ka huli, ninau ana: "Aole anei oe i ike i ka heana a ke @lii@"

      "Aole, o ko'u ala ana ae la no ia la, a o ka pumehana hoi o ka la, haule iho la i ka uku o kahi kapa."

      Ia lakou la no a hala, ko lakou nei pii aku la no ia mauka; mamua o ka pueo, o Maui mawaena, o Hina no hoi mahope ahiki i ko lakou wahi.  Pela i pakele ai o Maui i ka make.

      O keia ka hopena o keia wahi moolelo pokole no Maui.  Ilalo iki mai no ka lua o Maui he wahi ana i kapaia ke ana "Olinolino."

      (Aole i pau.)

O KA LEHULEHU NA LUNAKANAWAI

      E ka Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa:-Ua ike iho i ka'u wahi leka, e uwalo aku ana i ka lehulehu, alia e hoahewa, a ikeia na olelopale ma ka aoao o ka mea i hoahewaia.  O ke kaulike ia, ina o ke kaulike ka mea i makemak@ia.

      O ka lunakanawai ka lehulehu ma na ninau kalaiaina apau.  No'u iho, ke waiho nei au i keia hihia ma ka lima o ka mana koho.  Ma ka ninau o ko'u hewa a hewa ole i hoalaia ma na hana hakoko kalaiaina no ka noho senatoa o ka Apana Senatoa Ekolu, na ka mana kohi ia o keia apana e hoopuke ae i ka olelo hooholo ma ka pahu baloka, i ka la ehiku o Novemaba e hiki mai ana.

      Okau iho no, me ka oiaio,

                        C. P. IAUKEA.

PUKA HOU IA PUA A KA MEAKAKAU O MAKALEI

       Ua hiki mai ka leta a ka'u moopuna wahine, e ha'i mai ana i kona tutu, i kona hoopuka ana ae la i ke ao malamalama, he kaikamahine mai kona puhaka aku, i ka Poaha, la 12 o Okatoba nei, 1922, hora 9:30 a.m.

       E nonoi pu mai ana hoi e hea aku au i inoa no ia kualau a'u, a pele au e hooko nei i ka inoa kupuua, Miss May Kaaoliko Kahalakupumaikai-o-Aina-manuhaaipo Manouluae.

       O ka eha iho la keia o na moopuna kaulau i loaa ia'u mailoko mai o na kaukahi ekolu i loaa na kokoolua, a koe ewalu kuakahi i koe, ua aneane no e hee i ka nalu kakalo.

       O ka Haku o na mea apau ke hoomaikaiia, nona ke ola o ka pua hou a kau i ka puaneane ka'u upu.

                     S. K. KEKOOWAI.

2332 Liko Lane.

NA KANAKA KO'IKO'I I MAHALO I KA LAAU B.B.C.

Ma Kahi o ka Miliona a oi Poe ma ka Aina Makua i Hoohana ia Mea.

Hiki ole ke hele no 2 makahiki ua ola i keia wa.

      Ua hoakaka ae o Mr. A. H. Fint o 3030 Alanui Eye, Kakalameko, Kaleponi, e pili ana no kana wahine, ka mea i pilikia maoli a i waiho mau ma kahi moe, no na makahiki 2 a oi, oiai nae, e hoolilo ana ola i kana dala me ka nana ole i na hoolilo i na laau lapaau a@e ka makala ana me ka loaa ole o ka pono ahiki i ka hoike ana mai a kekahi hoaloha no ka maikai o ka Laau B. B. C. ka mea nana i haawi mai i na hopena hauoli.  Wahi a Mr. Fint:  Ua aie maoli maua i ka B. B. C. o na hoolaha apau a maua e haawi aku ana, no ka maikai no ia ana i hana mai ai.  Ua hiki i kuu wahine ke hele i keia wa ma ka hale, ke mea hiki ole iloko o na makahiki elua a oe, a ke pii ae nei ke ola kino maikai i kela me keia la.  "O ka meahuna o ka B. B. C. (Laau Hooulu Kino) o ia hoi ka holoi i na meapaahana, mai na mea ino mai. ke kumu o kou nawaliwali, a hooikaika ae i ke kino, no ke kokua aku i ka ulu ana o ke kino, e kipaku ai i ka ma'i.  O ke kino Nawaliwali ua kono aku la i ka ma'i.  O ke kino ikaika ke kipaku aku ia mea. Nolaila e nana in a he ikaika kou kino, o ka oi loa aku, iloko o keia wa o ka makahiki, e hoea mai ai na poino o ka ma'i mamuli o ka loli o na kikina.  He Mea Hooulu Kino ka B. B. C. a he Mea Hoomaemae Koko-he Laau Hoonaha Oluolu a he Laau Hoowailai Kaulana.  E hoieueu ana ia i ke akepaa lolo, e kokua ana i na puupaa e hana, a no ka poe nawaliwali, i nele i ka ikaika ame ka maha o ke aakoko, he kamahao, e hoohua mai ana i na hopena, iloko o ka manawa pokole me na ma'i lehulehu.

He Mau Haneri o na Kanaka Koikoi o Honolulu i Hoike Mai i ka Mahalo Kiekie no ka B.B.C.

      Ua wae ae makou i kekahi poe kakaikahi no ke hoakaka ana aku:

      Wm. Kawohionalani, Waikiki.- Ma ko'u manao he laau kamahao maoli ka B. B. C. no ke koko ha@uhku ino i nele ka holo ma na aakoko.

      Mr. Wm. Kalama, 500 Alanui Waikamilo-He maikai ka B. B. C. no ka opu ame ke aakoko-He Laau Hoomaemae Koko Maikaki.

….Mary Kalaukoa, Alanui Gulika-O ka B. B. C. ka laau hoonoono ai-He maikai maoli no ka opu.

….George Pehu, Alanui Kapahulu me Waialea-He Laau kamahao loa ka B. B. C.-Lawe ia mea a e ikeia ana ka maikai.

      Mr. J. K. Mokumaia-Ua inu au i ka laau B. B. C. a ua ike au i ka maikai o ka hana a ia laau.

..Capt. H. Blachard, Alapai S@-No kekahi mau makahiki ko'u hoonawaliwaliia ana me ka ma'i piho o ka opu i ka makani, i nei manawa ua ola loa.

MR. BEN BRUNS

Loea hoolaha ka mea iaia ka hoolaha ana i ka B. B. C., a hoikeike maloko o Honolulu

      Mr. Samuel Kind, Monsarrat Ave.-O ka B. B. C. ka lau maikai loa no ka nawaliwali holookoa mai o ke kino.

      Mr. S. Furukawa o ka Nippu Jiji-He laau maikai loa ka B. B. C. No ka ma'i o ka opu ame ke hooikaika ana ae e na mea paahana o ke kino.

. . Mr. Jos. Amiel, Halekuai Store, Alanui Moi-He laau hooikaika ae i ke kino ka B. B. C. no na mea paahana o ke kino i nawaliwali.

      A. Guinduin, Alanui 820 Mokauea-He maikai na laau B. B. C.-oia hoi na Laau Kunu no ka Hano ame ka ma'i maloko o ke kinia-i.

      Mrs. J. Warboye, Beach Walk, Waikiki-Ma ko'u manao he laau maikai loa ka B. B. C. no ka hooikaika ana i ka opu ame na mea paahana o ke kino.

      Mr. David Kakalia, Kihi o Alanui Beritania ame Kamika-He laau hoomaemae koko ka B. B. C. me ka hooikaika i na mea paahana o ke kino-he maikai pu no ka rumatika.

      Mr. Jas. Borges, Alanui Self 1749-He laau maikai ka B. B. C. No ka opu ame ke akepaa-e hooulu ae ana ia ia oe.

      Mr. John Daly-O ka mokuahi Matsonia-Na ka B. B. C. i hoolo hou ia'u mai ka ma'i ka ma'i nawaliwali mai o na aalolo ame ka ma'i o ka opu.

. . Mr. Manuel de Mello, Kona, Hawaii-He laau maikai loa ka B. B. C. no kama'i iloko o ka opu me ka nawaliwali iloko o na mea paahana o ke kino.

      Mrs. Chas. S. Wakita, Alnui Luso 1912-Ma ke ano he laau no ka opu a he laau hooikaika kino holookoa aohe lua e like me ka B. B. C.

      Mr. Esmael Sebilia, Boston Store-O ka B. B. C. aohe laau e like ka lua me ia no ka ma'i o ka opu, akepaa ame na aalolo.

. . Mr. A. Williams, Alanui Ekahi. Kaimuki-He laau hoehaa loa ka B. B. C.  no ka opu ame ka hooikaika holookoa ana i ke kino.

      Mr. Peter Pascal, Kama Lane, Palama-No kekahi manawa loihi ko'u loohia ana i ka ma'i a na ka B. B. C. i hoihoi hou mai i ke ola maikai ia'u.

      Mr. W. L. Thoene, Hokele Blaisdell-Ua pololei loa ke kapaia ana o ka B. B. C. he laau hooulu i ke kino. Ua hana i'o ia ia hana.

      Mrs. O. R. Lover, Allan St.-Ua kokua mai ka B. B. C.  i ka wai i hiki ole ai na laau e ae ke hoola i ka ma'i o ka opu ame na ma'i e ae o ke kino.

      Mr. K. Higasi, Makeke Kuai I'a-Mea kuai puaa-He laau maikai loa ka B. B. C.  no ka puupaa ame ka ma'i rumatika.

      Mr. W. Legros, Alanui Gazette-Ke hooia aku nei au he laau maikai ka B. B. C.  no ka opu, na aalolo ame ka nawaliwali holookoa o ke kino.

      Mr. Chas. Akana, Liliha ame Moi-O ka B. B. C.  ka laau maikai loa make ao no na ma'i hoonawaliwali o kela ame keia ano i ke kino.

      O ka B. B. C.  (Body Building Compound) he laau hooulu a hooikaika hou ia i ke kino.  E hookomo ana ia i ka ikaika iloko o na mea paahana a pau o ke kino, kela ikaika o ka wa opio, a e hookoe ana hoi i ka ikaika ma kekahi ana kiekie, e hooulu hou ae ana i ka ikaika iloko o ke kino a oi aku mamua o ka ma'i maloko a mawaho o ke kino, o ka hua maikai e oili mai ana, oia ka loaa o ke ola maikai i ke kino.  Ina e loaa hou ka ikaika iloko o ke kino e like me ke ano mau mamua, a maikai no hoi ka hoohana ana a na mea paahana a pau, aole loa he ma'i e loaa ana i ke kino.  Oia ke kumu o ka pau a nalohia ana o ka ma'i o ka opu hoowali ai, oia ka wali ole o ka ai, ke kapalili o ka houpo, ka rumatika, ke koko hakuhaku a inoino, ka eha o ke poo, ka haalulu o ke kino, ka nawali mai o ke kino, ka hia a hiki ole ke hiamoe i ka po, ke emi pu wale mai no o ke kino, ka haoa ame ka umauma naha, ke leippaa, ka ma'i o ka puupaa ame ka puumimi, ma ke manawa e inu houmau ai i ka B. B. C. , pela pu me na ma'i hoomailo i ke kino no ka manawa loihi, e like me ia i hooiaioai mai e na kanaka lehulehu i ola maloko o Honolulu i ka B. B. C.

      Ua kuaiia a ke kauiia mai nei ka B. B. C. e ka poe kuai laau apau a ma na halekuai a na mahiko.  Pela pu me ka halekuai a Ah Ki & Co, ma ka Makeke Kuai I'a.

      Kumukuai $1.00. Kumukuai no ka manwa 6 no ka $5.00.

      Na makou e uku na kaki o ka hoouna ana maluna o na kauoha kuike apau o $5.00.  Hoouna mai i na kikoo hale leka ame ka hoouna ana aku ia.

      Benson, Smith & Co., Ltd., Honolulu, ka poe kuai aku ma o a ma o no ka manawa.

I NA MANA KOHO O KA APANA EHA:

      E ai oluolu mai oukou e lawe aku i ka'u mau hoomaikai palena ole no ko oukou wae ana ae owau kekahi moho Lunamakaainana na oukou ma ka Apana Eha.  Oiai he hookahi nalu nui i koe alaila kakou pae ma kela kapa o ka lanakila, nolaila, ke noi hou aku nei no au i ka oukou mau kakoo hou ana mai ia'u ma ka la 7 o Novemaba e hoea mai ana.

      Ka oukou kauwa haahaa,

                  T. H. Petrie

E NA HAKU MAKAAINANA O KA APANA ELIMA:

      Ke nonoi haahaa aku nei au i ka oukou mau kakoo, no ka La Koko Baloka, Nov. 7, 1922.  He opio i hana iloko o na hana ko'iko'i o ka Aoao Demokarata, he makaukau ma na olelo a elua, a ua ike na paewaewa o keia mea he kalaiaina.

      I mea e ikeia ai ka ono ame ke awaawa o ka hua o kekahi kumulaau, e hoao oe i kona hua.  Peia au e nonoi aku nei e hoao oukou ia'u i keia kau ahaolelo.

      (KEOKI KEKOA AH NEE)

      Moho Lunamakaainana, Apapa Elima.

 

LIBERTY THEATER

E Hoomaka ana i Keia Po no Ekolu Po:

"THE GOLDEN EAGLET."

Marion Davies in "The Young Diana."

Ukukomo: 25, 40 Keneka; Noho i hookaawaleia, 60c.

 

EMPIRE THEATER

Ke Paani Nei:

TOM MIX IN "THE UNTAMED."

He Moolelo Kamahao no na Mea Ola Ekolu; ke Kanaka, ka Lio ame ka Ilio.

Hele Mai i Ike Nou Iho.

Ukukomo: 15, 25, 40 Keneka; Ukuia ka auhau kaua.

 

STRAND THEATHER

E Hoomaka Ana ma Keia Po:

THE RIGHT THAT FAILED."

E paaniia ana e BERT LYTELL.

Ukukomo: 15, 25, 40 Keneka; ukuia ka auhau kaua.

 

NEW PALAMA THEATER

E Paani Ana i Keia Po:

Chapter 12, "DO OR DIE."

POALIMA, OKATOBA 20.

God's Country and the Woman.  Chapter 5 of Thunderbolt Jack.

POAONO, OKATOBA 21.

"The Guide of Life." Simple Life. Chapter 10 of "Miracle of the Jungle."

Hoikeike ao: 5, 10, 20 Keneka; Po. 10, 15, 20, 30 Keneka.

 

Ina he Makemake Oe e Loaa ia Oe Kekahi

UKU PULE KIEKIE

I Kou Wa e Loaa Ai i ka Ma'i

a i ole

Halawai Paha me Kekahi Ulia

Poino

He mea Pono e Inisua Oe me ka

The Western Casualty Co.

-----

He Ukuia na Koi me ka Hikiwawe

Loa.

-----

Ruggles W. Hammond

Rumi 403, Hale Kuaikeolani

116 Alanui Moi.                Kelepona 4203

LUNANUI.