Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 15, 9 April 1925 — KA AINA O KAAKAUKUKUI AME KUKULUAEO. [ARTICLE]

KA AINA O KAAKAUKUKUI AME KUKULUAEO.

11 c elua mau olelo hooholo, i hookomoia ae iloko o ka hale o na lunamakaainana, e koi ana i ka ahaolelo lahui, e hoihoi ae i na aina o Kaakaukukui ame Kukuluaeo malalo ō ke Kanawai o na Ilome Hawaii, no ka hoopulapula ana i na liano keia mau olelo hooholo, he elua mau hoike i waihoia ae e ke komite o na aina aupuni, o ka hoike a ka hapa uuku o ke komite, e hoolē ana ia i ke apono ana aku i na olelo hooholo, ma ko laua mau ano i hookomoia ae ai; ma ka hoike hoi a ka hapanui o ke komite, e apono ana ia i na olelo hooholo, me ka waiho ana aku na ka ahaolelo e hooko mai i ka makemake o kela mau olelo hooholo, a hoole mai paha. Hookahi mea maopopo loa ma ka nana aku i kela mau hoike a ke komite, ua hookahuaia kekahi hoike maluna o ke kahua pololei, a ua hookahuaia kekahi, maluna o ke kahua politika. Ma ka mea oiaio, o na aina o Kaakaukukui ame Kukuluaeo, he mau aina ia a ke aupuni i kuai aku ai a lilo mai, no kekahi mau hana a ke aupuni i makemake ai e hoohana aku maluna o kela mau aina; o ka hoi ana aku o kekahi poe kakaikahi a noho maluna o ua mau aina la iloko o keia mau la, ua hoi aku lakou me ke kuleana ole, koe wale no malalo o ka lokomaikai o na luna oihana o ke aupuni, i kuleana i na aina aupuni, me ka hooneleia nae o na makaainana e ae, mai ka pono mai, e nolio ma kela mau ainā. Ua maopopo no i na Hawaii e noho nei maluna o kela mau aina, e hoea mai ana ka Ia e ku ai lakou a hele mai kela mau wahi aku, no ke kumu, aole o lakou kahua paa e mau ai ka noho ana malaila, pela e kau aku nei ko lakou mau manaolana, ma o kela mau olelo hooholo ae la elua, no ka ae mai o ka ahaolelo lahui/ e lilo keia mau aina i mau aina hoopulapula no na Hawaii. O ka ae mai o ka ahaolelo lahui, a ae ole mai paha, he ninau okoa loa ia i keia manawa, hookahi nae mea maopopo aole no e kuleana ana na Hawaii i na wahi a lakou e noho mai nei, no fea mea aia iloko o ke komisina o na Home Hawaii, ka mana ame ke kuleana e ae aku ai i ka poe noi, no ka noho ana ma kela mau wahi, ma keia ano, e koiia mai ana ka poe noi, i kekahi mau hookuonoono ana ma ko lakou aoao iho, mamua o ka hiki ana ia lakou ke hoi ae a noho ma kela mau aina. Mamua o ka nui loa ana aku o ka poe e hoi ana a noho maluna o kela mau aina he mea pono, e lawelaweia kekahi mau hana, ma ka aoao o ke aupuni, i wahi e ikeia ai, aole he hana maalahi, ka hoao ana e maua'e wale aku maluna o ko ke aupuni mana.

Mamuli o ka hua'iia ana ae o kekahi hana ohumu iwaena 0 na koa ma Leilehua, 110 ke kukulu aku i ahahui, e ku-e ana 1 ke aupuni i noho hana aku ai lakou, i pio koke ai ke ahi i ke kinaiia i ka wa pono loa, mamua o ka lalapa ana ae o kona ula- • ahi, e lilo ai i hana paakiki ke kinai ana mahope aku. Elike me ka anoano i luluia, pela no e ohi ai ka poe na lakou kela hana i na hua awahia, elike me ka hoopa'i i kauia mai maluna o ke alakai o kela hana. •

Ma na hoike i waihoia ae imua o ke komite hoonaauao o ka hale o na lunamakamainana e pili ana i na kumu hoohalahala no ke ano o ka malama ame ka hoohanaia ana o ka Home Waimano o na keiki nawaliwali o ka noonoo, he mea pono no e kapaeia aku ke poo o kela home, ina ia he kumu e nohoalii mai ai na ano maikai ma kela home ma keia mua aku.