Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 27, 1 November 1893 — Page 1

Page PDF (840.47 KB)

This text was transcribed by:  Sylvia Chin
This work is dedicated to:  Halau Hula O'Kupukalau'ie'ie

KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.

Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.

 

HONOLULU, POAKOLU,  NOVEMABA 1, 1893.     HELU 27

 

@aha Loio Piha.

 

@TONE ROSA.

(A@oai Rosa.)

Kokia ma ke Kanawai. @na--Alanui Kaahumanu.

      sept30-@@

 

@KA JOHNSON.

 

@ Kokua ma ke Kanawai. @a Hooiaio Palapala no ka @ Oahu.  @na--Alanui Kaahumanu

      sept30-@@

 

@ KAI@OOKANO.

Kokua ma ke Kanawai. @na--Alanui Kaahuma@@.

      sept30 @@

 

@ M. POEPOE.

@ Kokua ma ke Kanawai. @na--Alanui Belera. ma@ @le Le@a.  sept30-@@

 

@OS. NAWA@.

K@k@@ ma ke Kanawai. @an@--Ala@@i Be@@@@, ma @ookahi me J. M. Poepoe

      sept30-@@

 

W. C. AC@@.

@e Kokua ma ke Kanawai, no ka Leh@leh@. @ana--Kihi o Alanui Be@er @loi.  sept30-@@

 

AM. K. KANE.

Kokua ma ke Kanawai, a @ ka Lehulehu. @na--Kihio Alanui Be@era.

      Sept30-@@

 

L. KAULUKOU.

Kakua ma ke Kauawai. @ana--Kiho Alanio Be@era  sept 30-@@

 

M. KANEAKIA

@ Kokua ma ke Kanawai, a Hooiaio Palapala no ka @o Oahu. @ana--Kihi o Alanui Be@era   sept 30-@

 

L. HOLOKAHIKI.

@e Kokua ma ke Kanawai @a @o@iaio Palapala no ka @ona, Oahu.  @ana--Kihi o Alanui Be@era sept30-@@

 

MES. K. KAULIA.

@ Kokua ma ke Kanawai.  @ana--Kihi o Alanui Moi@ Nuuanu.  sept30-@@

 

M. M. KAAUKAI.

@e Koku ma ke Kanawai, @na Aina. @ana--Mauka o ka Halew sept30-@@

 

@AMES PAELE.

@ kokua ma ke Kanawai. @ana--Manui@ Kaahumanu sept30-@@

 

KA@OOLELOKAAOHO@NANEA

__@O__

Kinikalapi

--Ka--

Ui opio noho nahele o Kanediro Ere lani kahiko.

Ka ho@o paio o na kanaka ikaiki ewalu.

 

Ka ui i lawe ia ai i ka lewa e Hailama ke Akua hoopahaohao.

 

Ka ui i loaa ai ka mana no ke komo kula me ka ipukukui aniani kula eaeka.

 

Ka mea nona ka lio lele i ka Hikina a ka la.

 

Ka @aleaniani L@le i hoopaaia me na Owililauoho kanahao na kanaka eha.

 

Ka make ana o @aila@a kahi Akua Pahaohao.

 

      Pame aku la ke ke keikialii, no ka loaa ole o kou moa ia maua a me ka mea haawi palapala ae mare pu.  Pau ae la ia kanalua o ka luna o ke kahuna moneka.

      Pane mai la ke kahuna mo neka, ua lohe wale ua he kuahaua na ka Moi, e papa ana, aole e mare kana kaikamahine me kekahi kanaka no Pelekane.

      Manao au no ko olua hele ana mai  ka po, me he mea la o ol@a paha ia, aole nae he kauoha i loaa ia'u no ia mea.

      Olelo aku la ke keikialii, aole paha a kakou kamailio ma ia mea, koe wale no kahana imua o ko kakou alo,  Pehea la, ua iohe wale paha olua i ka olelo kukala a ka Moi o Farani?  wa hi a ke kahuna moneka @ nina@ aku ai.

      Ae peha la ke ano o ia kuahaua?  i ninau aku ai ke kahu napule.  Pane aku la ke keikialii, penei:  "Aole e mare ke ka @kamahine a ke alii o Farani me kekahi kane no ke aupuni o Pelekane, ina he alii a alii ole, waiwai a waiwai ole.  A ina e mare kekalii kanaka Pelekane me kana kaikamahine, e kipu ia laua malalo o ka laau Wilou."

      Ni@a hou aku la ke kahuna; mahea ko olua wahi i hanau ai?  Ma Farani nei no, a he mau Farani oiaio maua; wahi a laua nei i pane aku ai.

      O ke kumu nui wale no o ko'u kanalua no ka mare eku, no ka mea aole i olelo ia ko'u inoa ma ka palapala mare.

      Nana iho la ke keihi alii i kana wa@i o ka hora 4 ia o ka wanaao, olelo aku la ke keikialii.  Aole anei e hiki ana ia oe ke mare mai ia maua?  Oia ka'u e kanalua nei.

      Ma ke kanawai o Farani nei aole i olelo ia e hoike aku imua o na mea mare  na kumu o kou kanalua.  Eia ke kanawai na@kela a me keia i loaa ka mana mai kela aupuni mai e mare, aole nae he olelo kanawai, aia a hookomo ia ka kou inoa o ke kahuna, alaila ka hiki ke mare.

      Ke manao nei au, ua la@@a ka mare no maua, ina aole oe e mare ana ia maua, alaia ua hoahewa ia ke kahunapule, ae, pela io anei ka olelo o ke kanawai?  Wahi a ke kahuna pule.

      Ae pela io ne, no ka mea, ua kauoha ia oe e ke kanawai e mare, aka, o kou mare ole ana e like me ia kaioha, uahewa oe.

      He oiaio kau, eia nak ka mea hewa, aohe kauoha pololei o keia palapala na'u e mare, aole ko'u inoa maloko.

      Pane aku la ke keikialii, mai a wai la ka mana mare i loaa ai ia oe, mai ke Akua mai paha a mai ke aupuni mai paha?

      Wahi a ke kahuna moneka mai ke aupuni mai.

 

He Moolelo

--no--

Aukeleuuiaiku.

 

Ka Umikumamakahi Io no Keikikane Ike Kapapaiakea.

 

Ka Hoe@ei ana a na Kaik@aana ia Aukelem@iaiku ilalo o ka @ua o ka Mooianea.

 

Ka Haawi ana a ka Moo ia Aukele nuiaiku  ka Mana.

 

Ke O@a ana o Aukelnuiaiku.

 

Ka Make Elua ana o Aukeleniaiku

 

Ka Malama Maikai ana o Aukelenuiaiku i kona Akua ia Lonoikaoulialii.

 

Ka I@oao ana me ka Moiwahine Namakaokahi.

 

      Ke hoomau hou aku la no o Iku i ka pule e like me keia malalo iho: 

E Kane, e ola, e laa e ku lalani ke ola poni laa

I kanaka laa nou e ka Akua i ka wai ola

E ku i ka papa ku hakua i kahuna o@a

Eia ka wai ola a Kane i ku i ka poni o laa nou

                                    Lauhao Hoano.

      I ka pau ana o ka pule a @ku, hoomau aku la ia i ka paa ana o kona lima a @e na lima o na kahuna ku akau a ku hema maluna o ke poo o Aukelenuiaiku, e hoano mau ana.

      P@ aku la o Kapapaiakea a oki ae la i ka piko o Aukelenuiaiku, oia na pupu hipuu o ka pa u poni o Aukelenuiaiku, a hahau aku la i ka waha o ka pahu Lonomainuu a kani aku la ka pahu a ke akua.

      Lo@e aku la ke anaina ku o na hanauna a me na mamo ku o na anaina ku o loko a me waho i ke kani o ka pahu.

      I@oomaopopo ae @a na mea a pau i ke kani o Lonomainuu ka pahu a ke akua ua moku ka piko o Aukelenmaiku, a ua laa oia no ke Akua.

      Ua moe iho na mea a pau o ke anaina ku o na hanauna o loko a me waho.

      @@oomaha iho la na kahuna no ka lawelawe ana i  ka poni moi.

      Ia wa hoopapale ia aku la o Aukelenuiaiku i ka papale i'e hakahaka a me ka aahu ahuula hulu manu poni a poni ia iho la no ke kapu alii a me ke kapu o ka aina.

      Ke hoomau ia la no ke kan ana o ka pahu o Lonomainuu.

      E hoomanao iho ko makou poe heluhelu, o Kapapaiakea ka mea nona ke kapu moe.

      Nolaila, ke lawelawe nei o Kapapaiakea ma ka poni ana ia Aukelenuiaiku no ke kapu alii a kapu o ka aina

      Nolaila, o na hanauna alii a me na mamo, aia no lakou ma ke kapu moe a ke moe la no o keia walawelawe a kapapaiakea.

      Ma keia lawelawe ana no ka poni moi, na kapapaiakea ka pule poai alii kapu.

      Kau like iho la na lima o na kahuna a pau maluna o ke poo o Aukelenuiaiku, hoopili aku la o kapapaiakea @ kona lima ma ka lae o Aukelenuiaiku me ka mea poni o na mea ala a pau  i kawili ia me ka wai o Kaape.

 

      O na poe a pau i loaa i na ma'i fiva a pela aku, e hele ae lakou ma ke keena o kauka Apana, malaila e hikiwawe ia ka oluolu o na ma'i.  @@aila makou i ka mu laau, a oluolu io no ko makou eha.  Kona keena lana, alanui Maunakea.