Ka Oiaio, Volume I, Number 127, 25 June 1896 — Page 2

Page PDF (723.87 KB)

This text was transcribed by:  Jeri Leen
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Oiaio/Ka Oiaio Puka La/

Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 30 keneta o ka mahina.

 

JOHN E BUSH, Lana Hooponopono a me Puuku

 

HONOLULU             JUNE 25, 1896

 

KA IO BIPI.

 

            Ma ka hoike a Kauka Maunakea, ua ike ia ua mai na bipi a pau i luku ia i mea ai na ka poe o ke kulanakauhale nei. Aia kahi o ka hoike a ka mai ma ke akepaa, a i kapaia he "fluke." O kahi ono loa keia i kaai maka ia e na Hawaii; aka o ka ike a na kauka o keia o ka mea ola, o ia hoi ka ilina o na mea hewa a pau a kakou e hookomo rula ole ana iloko o ko kakou waha, a o ka opu ai ka lua, a ma o laua e laha aku ai ke koko maemae a me ke koko maemae ole, nana e hoomau i ke ola maikai a e hookumu paha i ka anoano o ke ola omaimai e iho ai i ka luakupapau ke hoomau ia ma na anoai rula ole o ka puu o kanaka e hoohaahaa ana ia ia ma ka ai hoonuu a ai laukua ana. Ke nana ia ka olelo a ke Akua i kinohi mamua o ke komo ana mai o ka hewa, o na lau nahelehele, a o na hua ai o na laau a me na mea ulu nona ka hua oloko, oia ka ai e ola loihi a e ola mau a ola oluolu ai ke kanaka. Pela wale no a hiki i ka wa o ke kai-a-ka-hina'lii, a he oiaio, he loihi na makahiki o no kahiko o ke au noho ak@a. Aka no ka pau o ko ke Akua palena hoomanawanui, ua wehe ae oia i kona uhane alakai i kanaka, a o ka hopena ko lakou hana e like me ka makemake, a o ka hua oia mau hana ana a ke kanaka mamuli o kona manao haakei, he ola pokole ma keia ao, ma kahi o ke ola mau loa a ke Akua i hoolala ai nona i kinohi. He la e hiki mai ana, wahi a ke alii Davida, e luku ana ka ma'i ahulau, a e hina ana he tausani ma kekahi aoao a he umi taasani ma kekahi ao o ka poe malama i ke ola ana e like me ko ke Akua makemake a me kana i kuhikuhi ai i kinohi. Aia no nae i ke kanaka kona pono ma kona ai ana i na mea kue i kona ola kino, e ola ai a e palekana ai oia, a e palaho ai hoi, a makaukau no ka hookikpa ana mai i na anoano mai i kanuia e ka makua o ka make. O ka lohe ke ola. E hana hemolele i ke kino i manalo ai ka hana pepehi kino a ka hewa. 

 

            I ka uwapo ka bana kahi i puhi ai no ka holoana o mokumahu Mariposa.

           

            I keia ahiahi e hoomaka ai ka hakoakoa Iapana, (Suino,) i ka hora eono e hemo ai ka puka.

 

KELA A ME KEIA.

 

            He hana hoonanea ka ka Hale Keaka Puke, no hapaha wale no, no eha hora a me hapalua. Emi keia, no na hana ano e, e hana ia aku ana.

 

            Lehulehu wale na kamaaina e holo aku ana e hooluolu a hoohala manawa makaikai i na nani o Kapalakiko, a e kilohi hoi i ke komo ana o ipuka g@la.

 

            He paani kinipopo ka ka Hui Hoku a me ka Hui Koa, i keia Poaono ae.

 

            Ma ka Mariposa i hiki mai ai o W.S. North, keiki a Haku North, me kana wahine.

 

            Ua lawe aku o Kauka Wedick o Kauai i ka hookoku no ka oihana Kauka aupuni no Ewa.

 

            Ua ku mai i ka po o ka Poakolu a holo aku i ka hora 2 awakea Poaha, ka mokumahu Mariposa.

 

            E puhi ohe ana ka Bana Kula o Sana Lui i keia ahiahi Poaha.

 

            Mai poina i ka Hale Kuai o L.B. Kerr. He oia mau na mea emi a makamaka hou hoi o na mea kuai ma kona halekuai.

 

            No ka poe pena a pi@ i ka helehelena e loa a@o ka pia aala Roma ma kahi o Hobron ma.

 

            I keia pule ae e hoopuka buke ia aku ai ka moolelo kaao o Iulesia, ke Lii o Itaka o ka pohai lahui o ke aupuni o Helene, mamuli o ke koi ana mai a na makamaka. E hoopuka ia ana ma na mahele aoao i hiki ai ke humu buke ia, e ka poe kauoha mua.

 

            Ua waiho mai o Luna Nana--ia Keliipio i kekahi manao hoailona ia na wahi o na ia i kau ia ka hau e kuai ia a@a. He oiao he anoe loa ka ai a@a o ka ia hou mai ko ka ia i kau ia i ka hau.

 

            He 50,000 ka huina o na ia i kuai ia ma ka makeke i ka hebedona i hala.

 

            Paa i ka hopu ia kekahi keiki Pukiki no ka hamo i ke pena ulaula ma na wahi a pau a kona lima maneo kolohe e hooniia ae ai e hapala. Na laua me kona makuakane i hoopuiwa kekahi poe i Waikahalulu i ka po he makahiki i hala aku a i puhi i kekahi mala ko ma Halawa, Hawaii, a hoopaaia ekolu makahiki. He mau hana paani wale no ka ke kumu o keia mau hana.

 

            E pono na makua e ao i na keiki aole e paani ma na alahele o ka lehulehu, he poino aku ka hope.

 

            E puhi ana ka Bana Aupuni i keia ahiahi (Poaha) nei ma Kamaki Kuea.

 

            Ke mea ia la o Leo F. G. Harden e hoopii no ke kakau apuka ana i ka inoa o kekahi mea ma ke kikoo dala baneko.

 

            Ua lohe wale mai makou e mare ana kekahi keiki-alii Hawaii me kekahi o na pukana alii a na mamo alii o na Hono--a--Piilani. Ke pono la no, ke oiaio hoi.

 

            E ukuia ana kekahi mau dala no kela a me keia mahele kuleana o ka wili ko o Kohala; a pe@@ no ka hui Ewa, ma ka hale kuai o Kakela ma.

 

            I keia ahiahi poaha nei 7:30, e hookumu aku ai na hoike o ke Kula Kamehameha.

 

            Ke hoopaapaa ia nei ka malamaia ana o ka la 4 o Iulai, he kula@@ Hawaii paha he Amerika paha, ka kekahi poe hoi i la kulaia ma--hu e pono ai.

 

            Ma ke Kinau i hekau mai ai o Samuela Parkea, Kapena Ross a me Rev. S Kapu, mai Hawaii a me Maui. Ua maikai no ka ke ola o ke Kolonela o Waikapu.

 

            Ua noi mai na ma'i lepera i hoopaahaoia ma Kalawao e hookuu ia ae lakou.

 

            Ua hookuu ia o Mr. Keogh kekahi hoa o ka Bana Aupuni, mai kona hopuia ana e kekahi makai Hawaii. Ke manao nei oia e hoopii i ka makai nana o a i hopu kumu ole.

 

            I ke kakahiaka o ka la apopo e holo aku ai mokuahi Kinau, no kona mau awa maa mau.

 

HALE KEAKA PAKE.

 

HEE CHANG,........LUNA NUI.

 

MA AALA, MAUKA O ALANUI MOI.

 

Po Poalima e hoomaka ana i ka hora 7, a hora 11:30.

            E hana keaka ia ana na mea ano hou loa, e @a hoa hana keaka. akahi no a ike hou ia i keia mau la.

            He mau kuwalawala, na hana Lele Kuwale. hele mal@ na o ka uwea, ma@una o ka laau e hooniuniu ai, hana keaka i@ na o ka aho ohe, na @ana hooniniu pa kupua.

            E ike ike ana no maanei kekahi keiki opio, e hana ana i na ha@a hoolu kino.

            Na nana kamahao me na lina hao @oepoe.

            He 25 keneta ka uku-komo ma na wahi a pau.

 

KASTOLA     *          *

 

HE LAAU HOONOHA KUPONO M@OL@

 

            Aole ke Kastola he mea okoa, aka o ka aila h@onoha no, me kona maikai oie i lawe ia ae. Ua hiki keia ma ka makou hana hou ana a me ka hoomomona ana. Ua like hoi me ka ai ana o ka waimeli.

Ua like no ka hooena me ko ka aila hoonoha.

            Ua ike hoi na Kauka i ke ano nui o ka aila hoonoha, ma kona ano he laau hoonoha mai ai. Hookahi wale no ona kumu i kuihe ia ai, oia ke okaikai mai a oia wahi ano ka makou i hoopau ae, a ma o ke Kastola hoi ke waiho aku nei makou i kekahi laau hoonoha i hiki ole ke ike ia iho kekahi ano.

 

NA KUHIKUHI

 

No na keiki      1 a ka 6           mahima                        1-4 a    1-2 punaki

   "        "     6 a ka 12              "                       1-2 a    1       "

   "        "               1 a ka 5          mak.                1 a       2       "

   "        "     5 a ka 15              "                 2 a       3       "

 

No ka poe oo, hookahi puna nui.

No ka hoonoha oluolu keia mau ana.

Kualia ma na wahi kuai a pau

 

Hoomakaukauia e

Ka Hui Kuai Laau o Hobrona Ma.

            Alanui Moi, Honolulu.