Ka Loea Kalaiaina, Volume II, Number 49, 17 December 1898 — KA OHUMU MALU A KIVINI, J. A. KAHOONEI KE KIU I LOAA AI NA MEA HUNA. [ARTICLE]

KA OHUMU MALU A KIVINI, J. A. KAHOONEI KE KIU I LOAA AI NA MEA HUNA.

I i * ■ * * • **-* •• • •« • ••• • lCb: KUMrHAXA WKEIWKU. i KAPOINO A X A OHAW.AII XE,l A M K A I X (,)A O K .•' POKKOKUA OHUAIl' • ! i •i - - i ■! KA E. r. MAKAPOLEKA OLELO ‘1 WIWO 0 L E. ‘I ♦ - I

• l I . ] II 1iko tol‘ k:« niūkou \ »■ 1« ■ lo »jak» noi niu k<» holu i hnhi. ‘|ra ololo o Alapnki, o k:i h) Jol n lauuan uo holo 'ikinonku ka Molwaliim* ma jkom? keomi. Oia ka maknu o ■ olelo m v 5. Iie pohipala epa a ; hoopunipuiu Snn loa kela i hauaia. » i mea e ioaa ai k-i oiaio «■ ka makou mea e nh v lo nei lm paiapala epa. Mai ka la 17 a • hiki ikala •)! o .hinmu i, nia- ; waena u keia mau la. oia na : la kupiiikii loa o ka Meiwa’hine, nia kk lilo ami aku «> ke pahpuni L keia poo |iowa nn e inolio ruai nei iloko o keia 1 ; mau la, o makou pu kek.-mi |me ia i ka po me ke ao. ma ■ ko makou ano he komiie [ malama i ka maluuia o ke JAlii. oiai ua nnuhi akn ka 1 1 poe powa i na koa kiai o ka . ■ iloiwahine, a ua lawe pu ia .]na pono kaua kiai ponoi o ka JMo5\vahiue, a ua ku wale ka iMoiwahine, aole he wahi ojm ma ia ano ko ma* kou kuleana i ku klni ai no no ke Alii, oiai e hoohaluaia ‘ ana ke ola o ka Moiwahine o I 1 powaia, a i ole, e hopuia a kiloi aku ī kekahi mokupuni kanaka ole, oia, a me makou pu kekahi, oiai aoie i kaawaie aku ka Moiwahine mai u makon aku i ku oo ine ko a<>, iia j»ela makou o olelo uoi mo ka wiwo ole a hoihooe ole. aole he oiaio, ua hele kino i akn ka imua o Alapaki i ka hi :»1 o hmuaii ielikemeka olelo i ololoia I | ma kela palapala a inaloui e ihoopuka aku nei. 0 ka moa ioiaio imua o ka noiaii ma kalii o ka Moiwaliino, uole ;ma kahi e ae. O keia palapai !a heomana ia Numam. lie | palapala ia e hooimuia ana ia ! Numana i iurena o Iiooliio J i iana i na paeaina no Ainonka.i inoko kumuknai So,Oon.OOO,! • i ja na kohu ka hakuia ana iho '; 'a mo he moa la na ka Moi-i I i Iwahino ponoi Ja i haiia noi } ipalapala, i ka ke ukamai lua{ lolooka liakuopa ana. 1 kai Ihoike ana’ku o nalawola i Skoia pahipala ia Numana. oia \ Ika wu n N'nmaiia i koi akn ni < i |i ka Muiwahino o kukauinni»; | mai oia; ua hoolo mai ka Moi : j waliiuo, a ma ka ololo a‘o a i iNumana i ko \lii mai niaka'u: I ■oe i keia palapala. ina oo v' ;ae mai. alaila e puku aku .nm|au mai kei.i aupuni uku m«? • kou pon-> a me ka i•« i;»». ; kou lahui, a ina :!>'•!>• au <■ ■ i ipnka >iku aiia, ahiila. <■ h• >1 >• jl>uit<. ::mi ka hami a na l’i; !■ : ho{>lnnaSna: a inaliope uku.i 1 . . J : ;aole ho ieo o k• »m laiiui a !ut‘. oe pu. Mu koia <*!e!o »i*<». u:m : ae mai ia ka Moiwalnne. j 7 i ia wa i hakuia ai keka )i ī | ; paiapala o \umunn; n p<*neij

< ke ano nni o ua j>alnpahi ’ln? < > makou: o kn nnno o ke i .aiipum a mo kn Moiwahino, >jkeao noi mnkou pakahi, 0 i |ku pnlapaln o hoomuua nno Mi:» Pnulo Nnmnna i .\irenn Uu* \ • |ai ii hoolilo aku i na Paeaina ; I i*> llawaii nei no Amoiikn o 1110 ia jialapala i mon malii. • aole o hoolahaia ma im l |pii. a lioalauna paha o ka ao-■ k 9 i pio nnna e hoolalm ua paiapn*- ■ j la la. o lilo no ua |>alaj>ala la; i■: i moa ole. ; j . 1 T;i Iioiko nku o Nunmna iii 9 • J ka jmio nana kela palaj>al;i : ’;apuksi, ka poe nona na inoali ‘jmaiiiio iho i ka Moiwahinoh > 1 oluoln ;i inaikai i kela pala-ll 5! in e hoomana ana ia Panlo ’l 1 \*i • 9 x i Numana i ngonu no ka hooli- i J lo nna i im paeaina o Hawaii h 'juoi no kekalii puu dala ■ja o ka j>alapalu pakui pu ke-j| > kiihi i hoikoia aku i na poe’i i nei, ua liio iho ia i moa mai-h , kai ia lakou; piha hauoli aeli Jhi lakou 1 keia mau hoike a ' |Xunvaua, kike im kiaim wai»|] 5 jna. lie mea iuau u<> nae lioil I I ia i na keonimana. L •I Eia iho ka poe nona nai >| inoa. he poe i ievi ia, a mc|, , jna keikl a na mikanelo i lovii. Joic ia. I Poe i Ioviia. ; Kivini Kuliina. Piho]>a. Pa- | roka, Kauka liai. j 1 ! Poe i levi oleia. j DoIe, Haimana, Kiimika.i 1 Alekanekolo. Alapaki, Ka*r , kela. j Ma ka haiolelo a AIuj>aki a . me Kamika. a me Kakola maii ,jka la 7 o Mei ma ka naiekoa. | jE unnhi aku ana makou i naji . | mea a pan i olelo ia ma ia| l jj)0, mai ka waha pnnoi mai oi i keia jioe i hoikeia ne ia ma-l ? luna. a i paiia ina na hoo-; , laha. A e hoipu ia nku anaī me ka haiolelo a Dole, Kako-l! 1 la, Kaniika. Piki Keoni, \Va-j ; ‘ilakalmuki. ma ka j»o o ka IaJ • 0 o Julai 1884 ma ke alanui! . lloielo: a i hoolahaia ma na nnpepa ka //olomna. Ua hiki, iii makon ko hooiaio aku c| • like mo na kope a mnkon o'j jpaa nei. ;1 1 j A o ka i»oe Iioi ma ka aoaoj 1 1 : o ka Moiwahino, oin ilm keia J |l»oo. jj I Panlo Nuinana, Knlika. E.jl ĪMakapolona, Baga, Kale Poo-I* Inahoahoa. j I ke kakauinoaia una ol® 1 ; kela palapala pakui. «a iko|J iole iho ia ua |>oo nei i ka lui- J ;na a kekahi akamai i hnna,, iho la. Nui ka hauoli «> iialn ipoenoi. Ua ololo kaeu.i o| r Kivini «a holouono knua ha-|j 1111 ma knna leia ia i : ercM(h‘-| ; na nari*ona, e olelo aku ann,j iiii holoj>ono kana Imna uaja iae mai k;i Moiwnhine. n na 1,1 ikakanimni iho nei. Ein niai »» Pauln Nuaiana. e hookawnh* ;i(> oukmi i s:Vnniunio. A'i'o oim iio Liiiuekalani, iSl,j «nM»,non n»» Kiipiolaui. a i $!.; .O'.Mi.oou iin Kaiuiaui. A « kn jpau |*nMo ana o koia mau ■ h'.i.o ka hoomakauknu I knke ii• • i;i o na Kh*le uo ka k ! hnlo ; Ameiikii i ka inalanm u 1 n l \ !»enmri »>iai na Klole je makankau uei no ka holo jaku. n<i ihu ae la u l >olo a ka jnn] o. oini ka jaia1tkoa nm na

**• H» .>■■ ■-%.—......,.. - . ' ua|M» no kt* kuKmi nim i nal ;im>ku nn ka holo mnhi akul i.»iilm o mi Klt*li» i» ku Moiwa«| liim». Inn KU'h' i liiki uk« uil ji ka u»jio. aia malaila o Hole |ia wa. n im i mlo i olelo i na • koa i* hookuu i ua Klelo o ku iMoiwahnie e h«jlo no Ameii* ku. lloaha ko iu«lt* Ummi i hiki ai i ka uapo. u ao ia ai ina Kleif a ka Moiwahine e iholo no Amoiika, oiai hoi, oia ko Inkou memi ino? I Eia; Ola no kela mniiuo ikiiliihowa ilnko o lakou e ! h«>loanai) l’aulo Numann 01 ■ hooko i ke’ i )ialapala apnka i :> lakon i haku ai. Ina Elele a ka Moiwaliine !o hele la ika moani' ia po mo, hikiaku la kokaii. mea : nio ko kope o kela palapala nialu i hooliikiia ai aole e : hoolaha walo i» i ke akea, ]:\ haawi ia aku la imua o Kawaimii tna ke am> mea hon, me ka ike ole o Kawai* ;nui he palapala malu keia na kena mau liaku i hana me na Eieio o liolo la 5a po, Ua hana hoi a ia akamai e uu la i ke kai, I kc ao ana ne, pnka mai ann ua mau niea inalu nei ia Kawainui ma na popa liilii. e hool&hn ana i holo o Xnmana e kuai i nn paoaina : o Hawaii noi no Amoiika. A . — \UK"UOiKE K / 'l.A EHAKEUa A77 h'n KA /inu.MA.Wl X AAĪ'AO." (• nia ka pilm ana o ekolu ‘ hoiko ana i ka makahiki. Ke I iluki aku i ko 8al»ati la l o < : lamian 181)0. Ko kauohaia j lakn noi na lala o koia Hoo hnana i kukuhua im ua wahi 1 Mikeolo o ka niokupuni o Oa* 1 j hu nei a puui. j | Ako kauolia pu ia aku noi j ino hoi na mokupuni e ao jmai Hawaii n Kauai, kaiii a j keiu hoomanu i liookalma ai, !o holo mai. Ina lio mau Kula x |Euanelio kokahi i kukulnia ima na mokupuni, o elou mai, 1 | i loua i nu knla koia La Nui 1 -kamahao, o ka “Hoike Kula ] | Euauelin oka iloomana Na- ! nuao." i Ke kauohaia aku nei no { llioi ka lahui mai-o a-o o ka < jaina. e liele mai o ike kmnu- ( ikaina hana o ia la. | I Ka mea e olelo uui ia nei i , c kn )>oo kiie, "aolo ku e hiki 1 ji ke kanaka Hnwaii ke kuku- i :lu i Ekalosia, a hoomana aku i ia iohova mo ka oinio.” Hole pela ku hooiloilnl Ke ‘ |ku nei ka oiaio oka “Hoo- 1 ;nv.ma Nauuao" aolie men | nana o kulai, na mole ko(. | kmiui, a ua kolo ko aa. | Ukoia aku ana ku nooma- 1 Sna 11 ka Lulmi a pnni kaaina. i j II u ro! ( i < iwan iho no mo ka haahaa j : .1. W. Hiimkan k. ■ i *“Kahukula Euanelio Xui o . ika l’aeainn o ka Hoomana |Naauno.’’ ; IKaliu Hokemaha 1"«, 1808. i xa anoaī o laik. , \ * f 4 l ! a l'Mi.i 5 Ii <u niwi kaahole mi- \ knikai i ?u annai n « i haulinli 1 ; o Knr.l;iii]-okti me Koe’anloa, alii-!ī ikiiiu l.;i,«'-f lua. Ife maikai &ej | a’aheie u un man h»H iwili uei o j kakon mai Honoln'n aku nei p hiIki ika "Khnkai o Laie**, m« he moa , jU, oia no 4īt? oka -‘Moena-Pawelie o i Mokuleia” ka moekahi. 1 I He mahilo nni ko*ti inn noaluha nmeou iuau makamak.i a ohaea - ipouoiona l.nio-elua i ka hookipa *' : aua maī iko kamahelo inakaikai oj na pali haulin’i o k.-i ai, ka ■ ! i-a, a iiio k;ihi mor, mo iia pono a j i :u‘ n na :ni'i liko olo he imi, apelaj{' im» he-: ni«‘ iu h,-a o kn l’aikikala.! I I The lleil. Whili-, .v Hliii*" o ).aif. houknhi u<» ;ino—Aleluial Aieluial! Aoi<- no «• po:ua ana ke kaniahe!e| i H:t asii>:ii o Lue n hiki i ka hui hr*u ! 7 ana he alo a healo. e liko me keia! iiin'! " .h; lalani m«!e penoi: j i I !i ,no Lti<- i k« Klmkai !: '.i kuwiii •> ka jv< maliina Ain i v ;.t k* koii k..i 1 Ku iiiii ii ke ktl:an j Kkoā! «»:5i.oi!. :t ekolu ih>* I Ka heieiia «> ke knla o l.n e | H' a iiku nnikou o u;ai oukou I < Na fi>>.i ih.i 5;i •• ka Paikikala. i l a laa ;<■•» maknmaka : k.tnh«s!i'u!ii k« i i wal.i :i na ouknn; »a «■ ! “-.•iin'u ii-.<» i na knhiuia «> uai |iaii !i-:U ; iiiii <! A leluial i : K :*2UIM ; s K M. AU lnUi. } Uc*.‘ l'l \