Ka Loea Kalaiaina, Volume III, Number 4, 4 February 1899 — Hawaii i ka leo o ka nahenahe. [ARTICLE]

Hawaii i ka leo o ka nahenahe.

O-hi. ka wni ke kn-olo nei, he U1 n no lele ■

1 Ua loaa ia makou ka manaola-; 1 na e hoike aku, elike rae na lono j i loaa mai i ko makon hoaloha. i Ua Waihoi i ae i ka Hale o na ' Makaalnaua he olelo Iiooholo, e ! hoopan loa aua i kela olelo hoo- • holo hoohuiaina a Nnlaua. Ma | ■ ka hoomaopopoia mai uae ia;. uiakou, aa lokahi ka hale o lalo, ! 1 ua waihoia aku ma ka lima o ka Lunahoomalu o ke Komile, a nana e waiho akn i ka Hale o! Luna. (Senate) Ke kana mai laj! o Senetoa Hoa, a hiki i kona ma nawa e ike ai he wa kupoao ia ■ e onon ae ai i na hoa o ka Aha ' Senate. 0-1 a paha auanei ka! wai. Keia ke kii-na a ku L»ea. ! ’ ! . loaa aku e knlou ana. j ] 2

—— ja i Ua hooia ia mai no hoi ia raa- ® kon, ua loaa ae uei he pane na a kekaiii aupuui o Europa ia Ame-; rika, e i aku ana. E kau hou o! 1 Araerika i ka Hne Hawaii, elike h i me koua rola aua uo ka hapalna; n Kenet«ria a oi noua iho, wahi a!j< lakou. O kana r«la ana, eia na|j anpuni oaanao o ke ao uei ke| a hahai nei ma kana ra1a ana,. ne | hana hiiahila ole maoli uo keia a ! I AmeHka i hana ai me kona man iima kakauha o ka pow», me kaj 1 ikemaka no o Amerika me kona! 11 I mau maka nunui, aia ka Moiwa-|° hine a rae na Eiele a ka hih«ij a Imua g koua alo (Amerika) meji ka leo i piha i ka e hae’ha, e noi I u ana ia Amerika e hoihoi mai i; ]; koua mau pono apau i hama, a i i k alunnia e ua keiki kamehm no a „ Amerika i hauun ai ia nawaii. ij, Eia uae ka mea maopopo ioa a j j, Amer;ka i hana mai ui ia Hawaii| uei, he hau» hoi e kaulaua ai oiu | ia hauauua uku ia hanauna aku \ * no ka manawa pau ole. He olelo i hooholo e lioohni ana ia Hawaii’ 1 * ut*i i puiai.-niii noo». I kei» ma-i n miwii n:ie, i ua lie «»iaio keia mau iouo i Imopuohoia mai ai iu ma- 1,J kou, uluila, e hoeu i«> mai aua m» :l ' ka manawa a ku Loka e pnhi nei 11 i kana pu me ka ieo nni. K hiki a« mui aua ka manawu a keia lahniim ; e noho ai ine ku mauao hauoli, | K oia hoi‘ O ka leo mailuua ioa 1 ]]

1 i. j. w^... c - l¥mm , <■ mi^s umi n t:i. A «iiin koi«: 4I K«Iiwm»! . |iH‘i ku'n niiUiAo iin ku ]»>mo «> ' ko’n liiinu, {

Ua Imwaiiawimaia nmi noi uo hoi ii) makou o k« inakou hoaloim. Ua aponoiu kola 1 koi u ka Moiwahino o koi 1 ana i~ -im Aina Lo'mlii. | ua waihoia, aku inum o kn Alm Kiokio. Ma ko mnkou , Uoomnopopo ia mai, ua lokn* ' hi ka nianno o ka .\ha Kiokio ' ma in mea, o ko kumu, un [ maopopo lou kola palapala Kaunha a Kamohamoha III o | pili ana i na Aina Loialii a t mo na aina anpuni, o lioo* j kaawalo ana i na mea nona ] ia kulonna. Aoho kauoha eiU aku ia pono no ka mea e noho aku anai l*oi‘esiflena. i 0 ka moa wale no c noho aiui i Mt»i ;i ili aku i kona i hooilina. i J

r. Ina ho im*n oiuio lon keia 1 nn apimoia kom koi, ahiila. u o kokahi liapa Iho hi noia o v ko :ntjnini. Ina o hoi ana iu 11 hapa; o ka hoi noiu o kn ha- f pa*kn i koo. Ke hoomanao 1 m*I makou i na la i hala ae noi, oiai ke Aliiwahine i haa- * lolo iho ai ia uawaii nei ma . kana Imakai «olna no \Vaki-|’ nokonu, ua wnha a ao kokahi i*oo, i hole nkn nei no kn ka Moiwahino o imi i kona Ipono iho, ko olelo noi makou. |ho manaoia m> kn onemi, [aolo no ka moa i pilia i ko i laloha. Kia o nnwaii ika Ieo| 0 ka lianehano. “Kelana nei| ko’u manao haiioii no ka j 1 pom> o knu lahni, , 1

I Ua hoikeia mai 110 hoi, kei • _ kuo 1a ka Loio Kuhina a me 1 ke Knhina o ko na Aina E 1 i koia mau hana a ka Peresi(iena, ma koia mea ua waiho ae la ke Knhina o ko na Aina f E ho olelo nooholo i ka nale, e hoopau loa ana i ka oihana * ikoa kuwaho. Ma keia mea, * i aia o Makinile keku nei me 1 ka haalulu iloko o ke eke 1 kopaa, a ua loheia na ohumu * ana a kahi poe nona, Eia o Makinilo ke pulama ia nei, 1 !ua uln mai ua noonoo ana no | t jkeia mamuli o ka nui hewa-l{ hewa o na kaua, na makna,; ♦ e liele ana i ka nale Keokeo| i ie noi ai i uku hoomau no ka j 1 llakon mau keiki a me na’j kane i make ma keia huakai no Maniia. *

_ ( Ona puaiikoa *.merika i 1 Mamia. Eia no iluna o na 3 aumokukaua kahi i opu nui 1 ai. aole hoi i lele iuka o ka aina. Oiai, aia o Auguinalo ke kue ikaika loa mai la me ‘ kona mau pualikoa nona ka] 1 heluna iie B0,000 i lako ponoi 1 rue na niea Kaua ano houp loa, Ua hoike ae no hoi oiai i kona manao aa no ke Kana 1 a ke kanaka hope ioa. * T

1 Ua hoopuha’nia mai ia makon, aia no na wahi Loio nawaii ke kau la no iluna o 0 ka puapua o ka Moa-kane; ll aohe ka he wahi hakuke aku} i 1ke kumuhuelo. Ua maoooi>o no paha ke kumn o ko laua lihi launa ole aku i ke kumnhueio, no na inoa no , olaun. U lauwili no kahi iij hele mua; o lauwili pauka|i kahi ka mea i hele hope aku l| nei. Lilii launa ole io no la. i

- ] 1 k<» knk:ihl;v Poalima ilio 1m, • 1 5 ku wai ni ka Amenka Maro, aM nmluna nmi «uiaka Hakn Berese-. ? f«i(hi, :i Alīī Kiekie (paha) ma kaj nioaha l*:ik ipika. Mamna o ke j ;r,v:ikf. u ; iiiki akn la oia i kahi 1 ii kc> ivi>iuisiiiii ilei'iiauia. A i ka unina m, ua hihi akn na Keoni-j maiia e» k;i Papa Hooko “ sa Hai i Kalaiaina i j ike i ka lunlihiui 1 iliiku Beresefuila. I

Hawaii i ka NiiIip-ii«k1ip« M‘ NK r«\ K HUNK. HONK I.A l KK KHMn O KA MANA I 1

m ■ a—»»—— I O ku lono liope* loa i !ujia mai n«i in luakou. l'u umiliiia uku lu ke koi u ku Molwaliine i ke Aupuui n mo im Aiim-Lomliinia akn in iimm o ko Kimliko. Mumuli o ku uln mui’o lie wuhi lioopnapnn 5 koknhi mau l»ou o ka Imle, uin hol kn nouo kue, Uft inHunoiii i men o ]n<u koke ni keia hana. o ka wailin ;ikn i ka Aha Kaulike. Ke laua ’la ku inau&o o La poe e knkoo una e hoihoi i ke aupuui, e hauwi mni aua kn Aha i kaun an aua uo ka pouo • 1 o lakon aouo, (oai lioi ka aoao o ka lahui Hawaii.) E Uke uo me ka umkon hoike i ka pnle i hala. Aohe uoouooiao ka hoike a na Kniniaina Ilawaii. Pela uo ka mou » hoikeia mai nei, na kapue Imalele loa ia mai nei. Aia ke moi' In ua hoike la loko oke 1-e, AnJe no he uoouoo in »io ko ,un» aupuui no Hawaii uei. He ehm wale no mea e «oouonia’ia, o ke koi hoihoi Aupnui a ine ua Aina-Leialii. O keia inau koi, ola ka i nnuhia aku la imna <1 ke Kanlike. K houe paim nanei i ke kiiinii o ku hana. He umu lojm keia i hoike »»le iae iia unpepu »*l»>lo peln o Ame- ! Irika; ko«> wah* in» ka hoike mai ka uupepa U5»a i’oha o ke K:ii o Manihi, inh«* ia mai nei.