Ka Loea Kalaiaina, Volume III, Number 49, 16 December 1899 — KE KUAAINA AME KA MEA HANU MEA.HOU. [ARTICLE]

KE KUAAINA AME KA MEA HANU MEA.HOU.

Kakahiaka Poakolu, halap wai aku la ke Kuaama me ka Mea Hann Moa Hou o * keia kulanakanha 1 ©. No kuaaina mai ko Kuaaina mo ko na mau helehelena knaaina. Kona kapa lepo, he papale nui puali ma kona poo mo ka laulau nui e luhe ana ilalo me ka lolewawao ©kokei, a rae na kamaa ihu-pinane, He ano opiopio no nae ua keiki kuaaina nei, aka, he mau ma ka kona e lelo walo ana no mo ho pupule la ka nanaina i ka ka mea he hi-o. 0 ka Mea Hanu mea hou, he aO'O oia, he ano ooloa na maka, aka he waipahe na olelo ana. Halawai ae la laua ma kekahi haleinuii Pake ma Leleo ae nei, a e inu kope Ana laua. A o ka poe e ae hoi o wawa ana lakou no ke kapu o kc kulanakauhale i ka ma’i Bubonica, A oia ka ia poe e pahaohao ana me ka weli i keia ano ma'i hoopunipuni a ka poe imi dala. Ē haka pono ana ka mea hanu mea hou i ke kuaaina me kana mau loina ana o hana ai no ka hoomakeaka ana maloko o kona nupepa e lawe hele ai i kona poo heluhelu. A oiai ka mea ai dala e ka nupepa e haawi nei i kana mau nema ana i ke kaaaina. Ua haawi mai ke kuaaina i ke aloha i ke kamaaina me keia mau huaolelooka hoo- ■ launa; Aloha oe e ke Keonimana, < i Aloha! wahi a ka moahanu mea hou. Owai keia o Aloha mai nei? 0 Pipi, mai kuaaina mai la. A owai hoi ke Keonimana kuu hoa olelo o keia kakahiaka? Kua. Pehea keia ma'i-luku e laha noi? Hanum. Aole koia ho ma'i ; luku maoli e kuu hoa. ] Kua. A heaha ka hoi? L Hanum. A e hooloho mai 1 oe, 1. He imi dnlā. 2. Tlo mi ] namina. Ua olelo aku nei au . ho imi dula. Ae, ua hni nn i kauka malihini, oia lioi na |poo holoi omole o na hi'Ie ka* \

mimm 11 |—Pl-I ? ■'lMWIIIIIIIWIIiWllWllllIMHIW l^mSwik«M liKi ilS|h6ok<)kon« i kahl Knukftffako, o 0 ho ma’iluku koia, a 1 {m poo kauka) hn ma o puhi aku na po* 0 ka Papu HUiihuhi, OU)s a oiai hoi ia poo 1 paUka ana, o hikilolo no|Iakou i Ikoia moa sli, alaiU, na Ukou hoi aku na popoiao o ko ii, a oiai hoi o Doio mu i nanoa ana, o hikilelo leou i koia hoopuiwu ia lailo, e nonoi koko una 1 mau tausniu elalu na ou mau hoaloha. A oin Nui ka iko oa? a hou: Ua olelo iho noi v minamina, 11 e minu. naoli no, a oia ua nūna ia. 0 keia ka mahhm ai kokahi mau Luna ū o kakou, alaila, lioomai o Amenka i kona ,una Aupuni i keia mai ae, nolaila, hookaulae nei lakou noi, ua puma’iluku hunoniea ma il nei. ooa aku ana no ia lono ma ka mokuahi Contopii aku noi, alailu, aolo mai ua poo Luim Amea, a noho hou no lakou nuu 1 na pomaikai o ka i keU w’ale na hana ma na kukulu ae lakou i hi pulehu knnakn, a ua iho nei i kekohi inau uake, i manaoio nuū ai erika «a oiaio loa no, nui loa ka weliwoli o 9 luna aupuni hou In, a e hele nui mai. ( AlaiU mau no ko lakou noho Ilamuku ana, mnu hope, i mau Lunakanawai, mau Lu- , na Duto a peU aku. Oia iho i la ka imi ana o ka ike—oia i hol —o ka opa no —o ka aihuo , no—o ka powa no—a pola i wale aku, A pela i lilo ai he i man tausani tlala mai ka wnihona aupuni oku, a ola iho )a ( no na kuowa. IIo ola mai hoi kau, i ka ua moa ho ike. Aka e noii pono ia aku ana no nao ma koia hope aku, na Amorikae noii pono mai koia; oiai, ua pulale loa ka mokukoa Warren i ka holo no ka pihu maka’u me ka hoomaha loihi ole iho o kona mon koa lehulehu, a holo * pupuahulu aku la no. E pekuia ana na hopo L o lakou ma. Ne keia mau ololo a ka Mea-hanu-mea-hou, uanui loa ia iho la ka hauoli o ke kuaaina, a haawi aku la i na ma halo ana he nui i ko kamaaina, a oia kana i pano aku ai me keia: IHeaha hou aku ua mea hou ano nui au o kuu hoaloha? Eia mai: wahi a ka Meaha-nn-mea-hou, a ola keia; Ua hoolaha iho nei na nupepa namu o kakou nei i ka polapala a Makinelo i ka Ahaolelo o Amenka, a mu ia pnlapala hoi (message) imua o ka Aha olelo o kauoha ana oia penei: *‘E noonoo ponoia ko Aupuni Hawaii, a e Imawiia na kakoo ana.” E olelo ae au maanei, ua kuhihewa loa ia lakou noi, e noonoo mai ana o Amonka i ko aupuni aihue o lakou nei ma i kukulu ai, aolo nao oia ka puaua a ka moe—no ka moa, ua paa no ka Anicr>kn kakoo i keiu wu no koia m • puni alahou, mamuii o ko Ameriku hoonohopuu nna mai i na koa innano'i. Aku o nunaakii oe. Ko j>aa naai lft o Amenka i na Ainu

Aupimi u po)a ino m liooko*. lni o m Kiihiim o kakmi, ao-* ho )ici hnopuapim, no ko ahu o lukou tm poe i kuka ma ko ano ■X •!.' **«■♦}#«# E iioonmopopo hou kaua o ka (moHHuim) palapala Maki* nnlo i kft Almolelo o kauoha nim “o noonoo m ko kulana Aupunl o Hawaii, a o kakooia'* Uo ano liko no keia mo0sago mo Ua Knlivalana, oia nao, ho unuhl kana i ka ninau o llnwuii mnwaho “a o noii pouoia, a o haawiia na kakoo.“ A nolnilo, o hoomano oo, o kola Aupuni o ka Lanui Ha* waii i makoo nui loa ai, aia ho la nona o hoea mai ai, a , oia ka Amorika e koo ai i pau ka pumaolo o kona mau lima. No koia mon, nwe iho la ke kuaaina i ka oolua i ko aloha no kona aina hanau, mamuli o na ololo a kona hoaloha. 1 E hoiko hou nku ana no au ia oo, ho nui na mea a Makinelo i kauoha aku ai o noonooia, o Kuba, Potorico, Niguragua, Pilipme apol’aku. A ina ua lolio iki oe a hoopa1 anaau i kela olelo a kokahi Paniolo ilihune hala olo i 1 kona wa i powa ia ai, a oia koia ana i puana ne ai raamua o ka lele loa ana’e o ’ kona aho. “E ka La lilelilo, homai i la ! hou.” —no kokahi manawa loihi mahope mai ua hoea io ( mai la ua La ’la maluua o ka . meu koloho a hoiko ao la i na moa a pau i hanai», u pela ’ auunei kaua e kuu hoaloha e * ike ni i ua La hou mai ka 1 mim rnai nana ko kaua aina i * kaili akn. Ua hewa ae laano 1 ia o k.m hoa? ’ Aolo, wahi ake kuaaina i ‘ pano mai ai. 5 Alaila, o hookuu ka kaua 1 mau olelo a no kahi wa hou > aku. i E kala mai ko makou poe • heluholn ke ohaeha iho i na - oiolo ano ku i ka oiaio a ka i Moa-hanu-mea-hou. A o hooi hoolana hoi, aia no bo ola i ano hou niahope aku.