Nuhou, Volume I, Number 5, 2 December 1873 — KANI PONO KA MOA. [ARTICLE]

KANI PONO KA MOA.

Ua 01010 ke Kilohama Poo-nalo o ka Poaono aku nei, ua kani hewa ka moa, a na hooio makehewa o Nuuou. Ke olelo aku nei maboUj ua k'ani pono ka moa a Nuhoū o ka la 25 aku nei o Novema-ba—O-oo o-o—no ka mea ua wanaao, 1 I ka wa e nuneia ana ke a na Ki-1 iohana Poo-nalo la e kimuhau ana, he auina j , . • '"i ■ la ia. Hoomaka na Palapala Hoopii a ka poe haawi aina e noi ana i ka Moi e haawi ia Puuloa, ame ke kuauhau pu ana a ua Kilohana nei, o ka hoomaka anaia e uhi ka po maluna o na makaainana, he ahiahiia, Hoomaka kā noho āna o ka Ahā Kuhina e noonoō pu me ka Moi no ka haawi ia Puuioa, hoole ka Moi me ke Kuhina Waiwai; hoopaakiki kekahi māu Kuhina ekolu; o ka hōomaka ana ia o ka poeleele loa o na manao Impilikii o na makaainana, he poeleele loa ana 'Hoo'una na' Kuhina i ka palapala mahaoi a lakou 1 ka Kuhina Nohe o AmeHka Huipuia, o ke kupouli loa anaia o na manao pihoihoi ona makaainana. oka uhi loa ana rnaiia o ka poeleele ana o Hawaii nei, a maluna hoi o Puulpa, he anuioe ia. Ua hoomaka mai ke alai ana o ke ao nui panopano a paa ka la. O ka nupepa Kuokoa r:o ua āo la nana i pani ka malamalama ma-

iuna o Piniloa, a poeleele nā' manao o ha makaainana. Pela wale a hiki i ka hoouna ana a na Kuhin a i ka palapala a lakou, hik pono kakou i ke aiimoe ana. Ua kakali kakou ia wa, kai no e mauloa aku ana ka pouli, aka, puka mai ana ka ma'amalama e 6 mai ana na kukuna maluna mai o Haimoeipo ka hoea ana mai. Lohea ka leo o ka moa a 'Nūhou e o-o ana—O-00, o-oo ! Ua ao, ua hooleia v ka Moi, aole e; haawi ia Puuloa. Aole i kani hewa ka moa a ua kani kupono iloko o ka manawa i hoea mai a' ka olelo a ka' Moi e hoole ana aole e haawi. Ina ria ao mua, heahahoi ka mea i kani mua ole ae ai o kau moa e Kuokoa Poo-ualo?' Aohe no he moa a kela nupepa, oia noho poiili wale iho 'la no, aohe moa nana e o-o ae ! ♦ maopopo āi ua ab. lna i ka wa o ua Palapula Hoopii a uu poe hoohuī aupuni nei ke kani ana o ka inoa a !>Ji-hou, ina ua kani'hewa io; aka, uakanl ka moa i i wehe ae nei kaiao, mao ae nei ka manao pihoihoi o na "makaainana. Ke olelo mai nei ua m.oe ka moa i ke awakea a puoho hewa i ke ahiahi, kuhi ua ao, o-o ficwa Ke apakau wale ae Ia no. He awakt a ?m;i na manao haawi aina ī nuneih iho nei ? Ke hoike loa mai nei ka lj«ra H.ocpnka nme la Luna Hoopcno|H i:v

|i ko laua hupo maoli, a he mau kanaka nalaupo loa io no, | Auwe ! Ka,mea i kapa aku ika awaawa he ono. i ka ono hoi he awaawa! Auwe laua nei e kapa nei i na wa kupilikii o ka haawi aina he awakea iho ]a, a i ka wa o ka hooleia he ahiahi! Hupo nui nei! Ei mai m nei, "aohe no e kala i loheia ai ka*hoole ana a ka Moi aole e haa'wi ia Puuloa a ua pau e aku no ia makou i ka hoikeia i ka pepa haole o ka la 19 ame ke Kuokoa oka, la 22." Ahe-mahea hoi ke j kani ana'e o ka oīua moa ? Ina he ike honua olua, ulaila ina e malamalamā ma Wasinetona i Amerika, malamalama like no anei ma lapana? Aole. Pela hoi, ina p komo ka malamalama o na olelo a ka 51oi iloko oka olua mau nupepa Haawiaina, manao iho la no anei olua ua komo pu iloko o ka Nuhou ? Manao ka , paha olua ina e puka mua ma ka olua mau nupepa 9 o ka pau ae la no ia, aohe pono e puka hou ae ma kekahi mau nupepa la. O ka loihi hea no la hoi ia o ka noho ana i ka oihana nupepa, ao kanaka ae hoi, imi i na olelo me ria manao kupono e hiki ole ai ke panipaniia , aku. Huhewa ka pane ana e lalau aij, Eia mai ka pane lalau ole a i lohe ke poo a. ki Ua haule wale ka manaolana o kuokoa e haawi ia Puuloa : ua make ka manaolana, ua poho ka luhi o ka hooikaika ana o ka noke ana i ke kuahaua ; ua kani ka aka a Nuhou, ua 90 ka moa, ua lanakila kiekie loa maluna ona nupepa haawi aina. Lone aku la i ka pāne pololei a papale mai ana ia la i ikeia ka hiki anā.