Ka Puuhonua o na Hawaii, Volume IV, Number 8, 23 February 1917 — Moolelo Hooni Puuwai No ke Kauna ROMANIA i ole O ke Aloha Kumakaia. [ARTICLE]

Moolelo Hooni Puuwai No ke Kauna ROMANIA i ole O ke Aloha Kumakaia.

1 MOKUN VII. j: .V: •I.'- /■>'>!- v> : V - v':::v:/-^^ I Ua hookuiia mai ko'u noonoo me,ke kahai h,a no kekahi mau miome, aka, i mea e nalohia ae ai na hiohiona pihoihoi ua aka iki iho la au ; me ka hooielau ana ae i ka'u pane ana: I "A o 'oe hoil" nae .ka leo hoihoi a mikimiki: '"Pehea iuo nei ke korela?" jiLuliluli waie aela no ke poo o ua hakuhale :;nei, me fea hoike arfa mai o kona helehelena ina ihaawina kaumaha a luuluu o. kona naau me ka olelo ana mai: I ; , Ma ;ka inoa o lokeve Hemgle!e mai kamajl ilio mai no ia mea! >Ke make nei na kanaka e |like me na nalo iloko o ka ipu waimeli. Inehinei aku la no, ke kino o mea i nele i ka hoomanao ana ae nona!" A hanu iho la eia me ka luliluli ana ae o i kona poo, e hoike mai ana hoi kona nanaina i ka nui lualuu o kona uhane ioi aku mamua o kela,'Oiai hoi oia e ninini iho ana i ke kope e kukuku ae ana ka mahu. Me ka naau mokumokuahua ua Pietro nei i ninau mai ai ia'u, oiai oii e kalele iho ana maluna o kekahi pakaukau mabala me kona manamanaiima nui me ke kahakaha wale iho no. "Aole ka paha oe i lohe no ke Kauna waiwai nui Romani?"

Ua hoekeu wale ae no au ma ke ano e hoole aku ana, me ko'u kulou no ilalo e inu ai i ko'u pola kofe. "Well! Aohe pilikia o kela," wahi ana, |me ka hooi mau ia ae o kona kaniuhu I "Eia nae, aohe Kaana Romani i koe? Aka iua loa aku !a. Ae, ua pau. He nui nae ] kona waiwai hē wa ; wai i like aku mē na moi, i wahi a lakou e olelo nei." } "Aka, he mea eka haule ino ame ka haahaa oka iawe ana mai a ke Saneta iaia. Na ka i Makua Fera Kipiriano i lawe mai iaia iloko rsei |i kakahiaka aku la onehinei, ua loohia i ka ma'i luku; a iloko o eiima h"ra, o ka make no ia o kt Kauna." I kela wa i paa a.e ai kekahi makika a make ti ke po'iia eka hskuhale me kona hoopuka ant) ae i keia mau olelo:

"Auwe no hoi—el Ua like loa iho ka make ana me keia zinzara. Ae, maluna o kela punee laau mao aku ou i waiho ai a make ai oia; a ma mua ae o ka napoo ana o ka La i kanuia ai o<a! Auwe! Ua like loa keia me kekahi moeuhane ino Ioaī?" wahi ana i hoomau mai ai. I kela manawa aka hakuhale Pietro e kamailio mai nei, aia ke hoka wale ala no ma ka okioki ana i na apana paiaoa me ka hapala ana iho ika waiubata. O ka'u na® o ke kamailJo kika-ho ana aku, oia keia: "Ke ike nei au, aohe no ia he mea ano nui ioa, oiai, he mea ole wale no ka makolukolu ana o kona waiwai, no ka mea, he mea pono e like ka naake ana oke kanaka waiwai a ulakolako me ka make ana ō ke kanaka ilihune a nele ma keia honua.

J "He mea oiaio kela, he mea oiaio kn ia," wahi aua Pietro la i hooho ae ai me ka hanu ikaumaha hou aka iho, "no ka mea, aōle ioa e hhiki i kona mau waiwai a pau ke hoopakele ae ia iKapirlano pomaikai." Ua hoohikilele a hookuiia mai au i kela wa, aka, ua kaomi koke iho la au ia mau manao uluku a hiki i ka lana malie ana. "Heaha ka manao okau.meae kamaiiio nei?'' wahi a'u i nioau aku ai, me ke kaomi ana iho i ke ano pihoihoi e like me ka hiki, olai au i hoomau aku ai i ke kamailio ana: ] "Ke kamailio nei anei oe no kekahi o ua I haipule oialo?" j

i s< lna aoie oia i hoolaha akeaia, be mea jpooo ke hanaia pela;" wahi ana i pene mai ai I me ke kuio, me ka hoomau ana mai ao i kana k&mailio ana: "Ua kamailio aku nei au no ka Makua Hemolele o ka .Manaolo nana i halīhali mai i ke Kauna Romani" no ooei nei iloko o ke kulaoa pohihihi. Ea! | He IMii loa ka'u wahi mea i ike i keU wa a jke Akua Maikai i kahea maoli mai la iaia e hele kino attu imua Oaa; • oiai, ua' pau kana hana Kna keia? ao'" | Ua hoonavfaliwalijoa ia mai kuu puuwai i|

kela !ohe ana aku o'u, oia ka'u i ninau aku ai j me ke ano le!e t;: j v ' 'Ua aha, ua make anei oiā?" i "ĪI i e !ike'me na m «rctir t !" wabi a" Pleu'o'i lioolio ;u" r-i: ' I ko'i! luanao wale, ua ioaa oia i ka ma'i HiK-n; !ii,?ntuli o konn kulou mau iho maiuna 6 ke Kauna a hiki i ka ieie ipa ana ae o kona abo. Ae, a nana no Tiulu iho, ka wai hoano, me ke kau ana iho i kona ke'a ponoi maluna oke Kauna."

Aiaila, oia ponoi maoii no kai pii kino no uka o ka Romani Vi!a Haie e hoike aku ai i ke ano oka make ana oke Kauna ike Kannawahine, tne kona hoihoi pu ana aku i ka uwati, ke komolima, ka holowaa-kika ame kekaki mau mea hoonani e ae. Ao!e loa e oluolu kona noonoo a hiki i kona ike ana ua loaa pono aku kela mau mea me ka palekana!" "Auwe :ao : hoi ka poino o kuu Nina —e! lie mea e paha kona luuluu ika lohe ana aku Ja?" Wdhi a'u e noonoo la me ke kupikipiki-o anoe, ia'u i ninau aku ai: auanei e maopopo ai ia'u?" wahi a ka hakuhale me ka hoeueu ana se i kona mau

poohiwi. "Aole loa i hoike mai ka Makua kahunapoie i kekahi huaolelp. Koe wale iho no ka maule aoa o kela wahioe. Aka nae, heaha auanei >a mea, 110 ka mea, he poe maule wale no na wah!ne, ipai na iole liiiii a na kiuo make." "E like me ka'u i hoike mua aku aei, ua malama ae ka Mskua Karistiano maikai i kei kanu ia <sna oke Kauna, a he hana puikaika ioa hoi kona haalele ana aku ia laila i kona wa i Joaa ai i ke ano onawaliwali." j "A i keia kakah aka iho la no oia i make ai. E maha ana anai kona uhane? He hora wale uo i hala ae nei ko'u lohe ana mai nei i kela nuhou hoolele hauli. Ea! He kanaka maemae maoli oia." (< ua hooia mai oia i kauwahi lihi iki o ka Paredaiso no'u, a ua maopopo loa ia'u, e hooko ana oia i kana olelo e like me ko Petero hooko ana nona iho." Na keia mau olelo e kamaīlio ia mai nei i hopkane-a pu mai ika ono ,a ka si, a kapae aku la au i ka'u mau meaai i haawiia raai ai me ka lioopa ole.

A no ka mea, ua pugia m u la na mea apau a ke hookihe la i na waimaka no kela ola makaniae. Ke koa oiaio i haule ma keia ao mauieuie uo ke kanaka i pauiho ole mai. Aia au ke noho enalie loa la me .na noonoo kaumaha, oiai hoi Ka h:-vkutiale e nana mai ana me ke aao pahaohao. — ; Pehea la, aole paha i kupono keia kope ia oe, a i oie ia, he ono ole no paha o kou puu i ka ai?" Hoao ae la au e aka, me ke kamailio ana aku: Ao|e o ksu mau huaolelo ka mea nana i kaili aku i ka pahee o kuu puu monlai e loaa ai ka ono a ka ono ke ai aku e hke me na makani aheahe e pa ana maluna o ka ilikai."

"He oiaio.ka'u e hoike aku nei eke hoa, ! ua haawi mai nei o Napela i kekahi o na moole- ; lo luuiuu loa nana i hookanea mai.i ka oao o ka, ai a kana oialihini, mamuli iho Ia o keia moolelo i lohe.a ae ia, no ka mea e make ana ame ka mea i hala loa aku." I kela wa i nui iho ai ka hanu o ua Pietro ' nei, i aneane loa e uluahewa, oiai oia e kamailio ana. "He oiaio no, aka, he mau mea liilii e ae no kekahi," wahi ana e noke mai nei i ke ka. mailio me ke ano pihoihoi: "Heaha auanei ka'u kue aku. O ko ka ka ma'iiuku ia a me ka makemake o ka Mea Kiekie Loa." laia nae i hoopuka ae ai i kela mau huaole: lo.hepe loa, ua haule aku Ia ka ike a ko'u aau maka maluna q Kekahi kanika e naue nialie ma ke alanui, i ka maalo ana ae ma ,ka ipuka o ka haleaina. _ n0 u ke mea okoa aku, aka, o Agnido 110 ia kuu aikane a hoa'loha maikai hoi ona 1& kamalii. . . Ua aueane loe. au e holo aku e kamailio iais, aka naē, ua ala mai la iloko mea nana i hookuia niai la u uiamuli o kona aanaina o kana mau hana, aia ia mau mea a pau ke ku mai la iiuaa o"u. B nau? nialie loa. ana oia i kela manawa ana e hele ae ana, me ko puhi ana i ciga aw' kona waha me ki hoopu-a malie aua, me he kan&ka w*iwai lo.i la no loko o ke kulanak&uhale |o Napela. ; I Aia ma kona mau papaliaa he J [ko nuopopo u'u, ua hoēa mai ia miu mioo-f aka m.uuul! kck>>hi miu puarose e kau! *«« »Uk»«Ros C La Gb!w<U France <>a Nam o Faratii) makamaka hou loa oka akoia ana mai, ka mea i ike nui ole ia mal na wahi e ae, koe wale no mauka o kuu Home! Nani a maemae ka Vila. Ke nana poao ioa[ aku nei au iaia e hele ae ana, oiai hoi na manao! ulupuni e hoiu-ku ana ia loko. {

, Ma ke koho bdlou oka PoaIM U ._neLfla Jka._Btna Aie, ua hou ao, eia nae, u a ,puka jno ma ke koho ana, aka, aol't i lawa ka o ke Kanawai e k.'iuoha ne<, aa a loaa ke kanaono pā-kentta f