Ka Puuhonua o na Hawaii, Volume V, Number 43, 23 October 1918 — HE MOOLELO IRELANI NO KE KOA MAHONE Ke Koa a me BERIANA A i Ole O Lucinia Malaki Ka ui Nohea Kaili Puuwai. [ARTICLE]

HE MOOLELO IRELANI NO KE KOA MAHONE Ke Koa a me BERIANA A i Ole O Lucinia Malaki Ka ui Nohea Kaili Puuwai.

MO.KUNA V. Ke Paiiak.i 'Kamah:so---Wehei» na Poipu—lkeia īkeia he Uiuiki Lama no ka Hauoli. No keah* ih™ I >' e m 5 u\ ee no keia wahi? Ua loaa anei' k-« 1- un':.? .. wahi aka Moi. Ao'ee ka maMj ; t 101 mai nei su e'h'uli no i.< <t* ; .'<".o o kela awawa. Ifoko o keia aw. ! w: hi a k i M >i. keia h >:e ; u e'ke koĀ. II.; i'eano k( k 'i>i h<v,'loha iloko o keia uiulrtru! ;i:- .;!:u nei, eka m3kua, n<■ ;. h) -t ir>ai la'u aia k ■ a oke an.-i kahi i »t- - ■ . 1 'hoop»» pio ;;i :r , n i keia |po, y nolati:\ maua <- e ne|, -a kei.i >a . e-nei-niiana e kou m 11 ko. : . . A no'ail •, E<o'e ee r holo akū Ika lohe n.i i 'ka leo o keia wahine, e iike rne kela pc> wale, wal}t a kn M( i. 'Ua ano hoopih'oihoi . malo'u ia au e lea mnkn ■■■•, iika, ui ho ke ii mii ia'u, e h <liwai ana au me nt"f!o;)iliki.i, ; k.i, ao'e ?-u 1. kim'ua no ki imi ana - ē hooko h f-"'t makem ik:\ U3O e mnkua pw -, wah' 3H v/f v " :. D: nem. Kr Ivig iaia! kōmo mai ai rnv aeaā'o'kaM jr:ani ame fce 'ali . .1« keia n; u 0!' lo| ' vo. ■■'...' M-: i 1; W'; oe i ke afa;o. .kei r Moi ak,-hai >mua o k.;'u m.-ui maka* ua hook'pa hanohano ois ia maua i'oko o kona halealii a. hs haaa kupnno o!e ke hoppii aku iai ā ano. E Jfwe ka- . k iu isia me ka. o'uolu no ko ka■"i; kōu pakfete a hiki i Dubeiina, . alaila, e ——- — E hanmi e ke Denemaka ai;lel'>a o Beria'ua e haawipio aku ana i kana pshikaua i kona mau enemi ino. No ka kanaono makapaio ana aku me na ene ni o Ireiin ; , nol /iia, aoSloa au e-haa«ipio riHa imua o oukou. E heīī ;n:-i imua o'u e na iiio h ie puoikoko .< ke kuahiwi,. a e hah i hou i k>>'u t.nau ami kahiko. Nou ;m e k-a Moi Bcriana. w hi a ko Koa O, io Mahone kona kie aoa aku. m»Uma o na Keikialii Der?emnka me keia * ■■• ' ' ma'u o!eic:„ * S E ra ke p euemi a p .uo Erins maemae. Ilalo me ka opio manao ha>kei, wahi a ke Keikialii Kalusa. E make oia ano! \"

j I U v- ' oui ?e na Kēi_ki«!ii Ddi;emaka eiua, a leie hu-.-k-k-» aku i 1 n-!. j 'una ;> nie ka puahi nuī, o\ ! ho; k : * a-i-p, wa a tī>e kou.!-., ,npu."kr:»i • ka ep3 i.' *ne k 1 Mai ,Beri in.i. ■■.. • \ ■■ . Mf -\'c ki »!.il» a wiwo oie-ke, j •' 'i .' ' h 'sp 1 p j lc ai !?]?«j m ; o '•<< • n. 'i eremi j Eka Mo: I/ <■ ■•• . •-yihi-- :■ ■n iaia 1 ike - ; m , , 1 - ' i- • powa e a v-i ;ri • . ■: .)U ■, . Moi, ina he mea hiki ia. hiki ma ka ipuka, alaiW, owau ke paio aku me lakou oiai oe e pakele.ana. Aole au e emi hope i ka enem», aole loa no au e hoemiia ii apa, w::hi a Beriana i pir>e mai ai, oiai hoi oia e pa'e aisa i na hauna pahi hahann e ia aku ana. - Ha! E na powa ino oke kuahiwi ua lohe aku anei oukou t kela mau !eo hooho mawaho? U.v bīki m 1 !;■- '1 mau k'anaka k: s> "oopio ia oukou <n'>. ■ t.t ho >m u akn 1 ki paio r<na -ke Ko-, i<p ; !v;,:h)ne a hiki ■nai k'.'u in:u koa mfi ke'a Fi op ■pn !;ii. Ika me;i.paka■a w -1-, •■•■• }ti :; .»<e a!iipo<va i ■ua<.e r»f.n •;-». H make o B»r' - a ia r. Te ; e■i-.no • U .V- l-o > 2-in t e ke k;>'rtaka lim.'i pa--«'sj ». !«• 1 ke kokn oke r . ■ ■,i 'Ā ke Kui! i i.C e :;, ■'! 1 maalo re ai :ik.ko o .ke aua, me ka hoom-iu :ana mai i ka olelo: E ahe«»a msu loa ia ka lima nana e haohaahaa ka manaolana 0 Leiani. Eia hou ke Kupua Etee? w.ihi ake iaia i ike m»i ai, o(a« oia e hakaka ana no. a o kona mau ka,naka hoi e ku ana hkoii me ka wc],yeli i k -'i* kino tka. Np ka Moi Beriana au, wahi a Dorid!a o ka L'iauihe 1 hooho ae ai, iaia 1 korno m?i :n . oko o ke aoa ; kela wa. Ua he'e k-i he'eh?l;-na oD > . <5 * na'a kihehe ■ra■• .> kl e k.ihe ;u)a mai kek hi eha rr>a leona lae, oiai »0 hoi kana laau jhe e kipona ia n waiipoluu like, a aaamuii o kekahi 'eo kuiinai m3iloko m-ii 0 ke āU2, )a holo aku la oia iloko oke ana no kekokga ānā'i ke koa Mahone Ho hookahi no hauna laau a ua Donala nei, ua wa iho aku la ke Dcnemaka ila'o 0 ka honua. j Ke waiho nei aif 1 kekahi o laua ma kou l ; ma, e Mahone, wahi a ka leo kalakala o Don'la i hooho ae ai r .a lele ' sku la pi 1 e kokua i ka Moi Eer'ana m3 ka puana ana.Pe mau o!j'o: -v ■'■*•- 1 E mak.e ke ajiipowa ame na e"v-mi a pau aßerianu. 1 i Ia wa hookahi no h->i i olowa ju mai ai ka leo hooho o tn koa he lehulehu mawaho mai o ke anae i ana: E make na enemi o lea Moi Beriana, a e make na' enemi o. Erina maema^. Ia wā koke no i komo mai 1 ha koa b ka Moi BVriana ilok 1 » oke ana a hoouka aku la Ikt kaua me na kanaka powa, a nia . mtili o ka nui 0 na hooho i lohe ia aku mawaho mni 0 ko ana i hoomaopopo ia ae ai, ua I " -

iehi?'.e"':'! na kokua \ hiki mai : m>.-.v? h■■■ E ki.idi i r»a l-ma, w-.hi a ke ■ ; li p,\v •. . I{ emi aku iio*.o iilo 0 ke ana, : o : e e hiki i;( kakou 'ke ku- ; a.u ■ " ko i.keu lehulehu i hee'i mai h. : . j I|oko 0 lea -. imo. arvi a\z i !m-ika i uhipaa tho ai V po ai 1 nr.lroa o Beriam ke . iou rr>- O K bu|.!l I enf:T , W ;* ka Moi Beriana i k;thea se ; . oiai lak( ; u īleko oka pouli i ke[a wa. Mai ae ia lakou epv kele aku, a e kiai pu mn na wahi a pau i ole ai lako'i e pikele sku. Ua hooko koke ;iku la' kona mau koa, me ko laleou naku hele ana iloko o ka pouli me ka hookui ana akn 0 kekahi i keka lū, ia lakou e luili hele ana m*. 0 a maanei. Ikawa a nrs lama i pio iho ai; ua holo aku !a o Mahone e kii i kan? pio, aka, mamua o kona hiki; ana sku, ua lilo mua, aku la i. kona pokii k; 1 ; Keikialii A n '.4' re : i, a lawe lon ia aku I,j iloko oke ana, k>hi h- i a ke aliipowa i komo aku ?; mahope iho oJconTi lu;i' nna 1 k ia.mau. ole!o: . ■■■ ' Ke hoino mou nei au 11 oe e Bi rian'i oTt kpmonn, oiai* n?; ke Kupui E'e !e oe i hoopake;e| 1 keia mannwa, aka, aia no hej wa no kau i e hui hou aku ai,j a tro ka Le gul», aole loa *a e kau hru ma na paia o K-mi ■ kora. I lama! ī |ama, wahi a Beriana i hea mai a'. Me ka oiaio, ua.kokua aku ke Kupua E'eele la hkou. He mea oiaio loa, aole !oa e biki ana i keia Kupua Eleele ke hoopakele ae i ke ola o keia k;vn2ki powa a'u e ppa nei, nrf ka mea, ua haulepio oiā he liafai na ka'u hauna laau hopo ole, wahi a Donala. Okawano ia o na kanaka ekolu o ka Moi Beriana i komo! ,m-:i! ai me na lama.ma ko lakou mau iima, a hoomat:a koke aku ia o Bsriana a me Donaia e huli l na ēaemi t .aole nae i loaa aku lakou ia laua maloko 0 ke ana. « No.ka risea, ua n§ie?mua aku na kanaka powa a me na Keiki aiii Dinemaka, oiai nō o Donaia e kukuh ana i ka honua e paa ana ika puu .0 ke kanaka

ana i paio ai I kona ala ana £?e a hele me Beriana e imi ai i na powa, ua puana mua ae la oia i kcja mau olelo i ka wa a, oa kakuna mua o na lama i hohola ae ai maloko o ke ana. Mao kuu uhane la, ke waiho āei au i keia kino o keia kanaka < i ai na na manu- koroka o keia kuahiwi. | E huii aku i na Keikjjvlii Ds-: nemaka a tne na kanaka powa, wahi aka Moi Beriana I kena. ae ;ū ina kanaka e paa ana i na lama, p kalahea aku ! na koa no lee komo ana mai. . i. Alakai aku la o Beriaha no bk;> hlo oke aaa t aka, ua hs?e , aku h lakou a hiki i kahi i ku kaokoa iho ai, Mamuli o keia ku hoaa ana c> hkou nei, ugi huli mai la o Da- ' nala a ninau mai la: 3 Mahea iho ia kakoU e heu aku ai iloko o keia pali p-ia laui mania?

Oti Tu0 3 aia r ! ! <ou :va mā kshi a ka '-;.jrrks 'p'owi' ; a v;a Donail nei i nomi ai e w:i = ho soa bhi' i ko' ; :a r»i k . • •hoonaukiuki.o ua Dona!t» " ' ka Laa'.iihi\ • A ; <3, he ma!u ; uii b \ Jai;wi: i ike ae, n irr, i ! ' • !< . m-\ kinoak " l 'C ■- - • > 1 • ■< ' . * ' . 1 ma! -■. v ■. IM , - - : . . U i iil kp ■! o U ku paiipoii'ukll. . j I'h iakau i boea aku -i i mj keia «oao, ua ike ae la.lakou ne aiia nui a: akea okoa >ku r o hoi ia, aka nae, uī hi l .!! koke mai h ka m?a k ; rioits ,t mai la'E wiki aku'kakou, aia-oia ke p>io «T!ai la iwf ena o lakou, ain oke ana a knkou e puka aku ai, e hoea aku ana lakou ma ke k?e o kekahi muiiwai nui a akei- j ona men a lako'i i ike ilu. ai i ke lakou ouka ana ;-ku iwrho oia no ka hakihnki a me ka mae ooa launahele i pepe iko Jakou mm kapun' wnwae, oi;.i, oko lakou wahi hilō ui ai ia Mahone mahope ii.ro o knna ukalrana aku ma ka- rveheu o ko lakou m>u No ki , i k-i w. *ns !ami i kinai h ai a loan ole r j i 'i«a -knna pio, tv> hanle k.oV*e iho l.i r.ia ilalo - w o p iho la i!una o ke lepo. -Ua ike koke aku i-i oia iloko oka pouli i ka'maaloalo ne a nalo aku ana ma kekahi aoae o ke an".. N clr:i)a, ua eu sc. ia oia a kj ilun a, a fce!e »fcu- la no kahi iin; 1 hoomaopopo ;;K£ii si ika nale ana aku o na kr.nfka pewa a pa-.\ 1 uī. Koa.Opio Mah-ono nei no nrie e hele aku aaa, oia i o ka manawa o ka* ieo o kona maku'! powa e hoi.no ana. i . ka. Moi- Berians. Ua ike m !oa ak'j ?a oia i kona emi ana se n;:io .iku 3a ma kria f e ; o. N &, ua loa aku ( a kana !je!e ana a hiki malaih,. ua ike aku la oia he . mania pu

wale no. Aka, mamuli o kon.a ho'om-i--opopo ikc ane oka eui ana ae a kona makua powa, ua hapapa aku ]a leona mau I m i i ka paia,

a ma ia ana i !oaa aku aī iaia ka puka a komo aku 1?. I ne ehu no kaina waw e o kon ree tna kona nkau, u.l jjwho!o aku la oia m=i kck.ihi aoao me ka ane- ne !oa e hina kua iloko o kekahi ana o.kea a īoih i. Mamul' o aa o na lama a na kan.ika powa' «naw.iho aku o |ke ana i ike koii iliu aky ai oia • i k s \ o ke .ma, a ike pul aku h no hni oia i ka - iU i :a aku o kekahi inou an.i i ho.Miuo j pepo keke aku ai .00 ir f'o * n r.kn, akL»,,o ko «lii powa, |nt>ia kona maki,ia. Nolaila, ua| jawiwi loa aku ia oia e hiki i ' kahi o ka puk a , j IkoMahor.e, hoea L>a ana aku i b i pnka 0 hemo K>.l ikw 'ai iw*ho o ua ku iho ' > !oii e h >ornaha m|lai!a, ! Kc nku 1 i na kauaka \ h -1 puk \ ~ ' ae ana i na ok-.|i no uv

K'\l 0 ~"j Mahc.it: nei h. 'r ' k ' Beribina. | No, k j 1 U j ;AM y , :: : k'f iin: k: , I!,. a:<n, Jji -o : ' p i lO'i uia i k ''iiiii i -i īii io.i m i.- 'eL N-H' , 1) t ik ' ! i.a ue kah I:ou iho m'ia ; ia. e hoop iu. w.nle ai no me līa wa-i-i wji "e, mk > j{me;\ : cj» : s he m u Wkr s e b: i hr; < r si an -. •, i » '«• v, i :1 v , " ' *" V " ' ( " wi eh ki ai ke ouka j- r .iai :he m-iu kokua ma| ia ' lakou ma '*. i | Nol iila, me ke kali hoiu ole lb.o oia i īele aku ni o na enemi o Erina Maemae a [mokōnamoi- wiwoole, a psio aku !a: me konn ikaika a pau, . jk* } e ikeia akO: arta na kanaka powa e lele makawalu iho ana maluna oke Kon Op'o ijie kn weliweli. * j Eia nee, ua lilo ka lakou mau mea m'ake e hoohana mai • ana ji w.ii-auau no ua Ppio nei. | I kftla a me keia ki{na pahi a ua Mahone nei e hookomo aku ai, aole loa iu e hoi nele. Je ike ia aku ana na kanaka popva o helelei mau ana ma ka aoso o k<i Koa Opio Mahone, a tjja li.ko loa 'ho; la. lakou me na opor: ikj imua o n;< P?k? oki raik', a imua hoi o ke kanaka oki hirn e he*e!ei -mi mi na aoao.l