Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 168, 14 November 1893 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

Ua hoi aku ka haku aina CoI. Z, S. Spalding o Kealla, Kauai, malana o ka mokuahi Kimo Makī o ke ahīahi nei. T7a lohe mai makou, ua kahea ia o S, M, Hanuna i haīolelo no ka ekalesia o Hana, no ka uku he $40 0 ka malama. Ke lohelohe lauahea mai nel makou, eia kahi nupepa huelo loa ke Aloha Aīna ke pihopiho mai neī. He olaio paha, aole paha? Mamuli o ka poīno ana o Kaala, nolaila ua hoihoi ia o C. R. Bishop mokuahi no kona mau awa o Oahu nei, a'ka holo nei i keīa kakahīaka. . Ehia ana la pahu hae o ka poe anee aiīi o pau ana i ke kua ia ilalo ke hikl aku i ka la hope o Ueke- * maba me ka hoka ī ka hoihoi ole īa ae? Ma kekahi nupepa Kaleponi i ike ■ ia iho ai, ua paa i ke kapili ia e Mr. SIneas3 he waapa mokuahi 1S ka- : puai loa no na luna aupuni o ka Hale Dute, a e lawe ia mai ana i Honolulu nei. , * Aia ka Hope Makai nui hou o ka i apana o Hana, ke hoololiloli hou nei 1 kona naau kaiko komau, e pulumi 1 ana i na apulu makai o ke au i hala ■ e, a e panipani ana me na lanalana i hon. E pau io ana i ka maemae, no ] ka mea be pulumi hou. ] Ua lohe mai makou, o kekahi o ] na keiki Pukiki I loaa ai i ka maī puu-eha e noho ana ma Kauluwela | a i hoomalu ia, ua make ma kaPoa- * kahi nei, a na puka akn la he mai J hou o ia ano i kekahi mea okoa <■ aku, o kekahi ohaaa Pnkiki okoa l aku. \

Ike aiiiahi Poakahi nei, ua holo aku ka mokuahi Hawaii no Kalaa. papa, Kahalui a me Hawaii, me ka lawe pa aka ia 21 mau mai lepera, 1 nau wiliko 7 tona ke kaumaha no Puunene, 1 ipuhao 7 tona ke kaum&ha no Hamakuapoko, 50 tona lanahu no Mahukona ame na waiwai kalepa no Hamakua. Ua. hoolilo aku o Mr. John F. Oolhum i kona mau lako mauu a me na ai aka lio o kana oihana a pau i lawelawe iho nei ma ka huīna 0na alanui Nuuanu ame Moiwahine, īka Hui Kuai Mauu Kaleponī nona ka hale hoahu eku nei ma Leleo. Nolalla, ua waiho oia i kela oihana a ua wehe ae nei i keena nona ma alanui Kaahumano. Ua wehe ae ka pili loīhi a Puuiki me Miowera ma ke kakahīaka onehīnei, ua pili ia e lana ma ka la 3 o Okaloha, a ma ka la 12 iho la o Novemaba nei, ua like me hookahi mahina ame na la keu 9 o ka noho pu ana. Na ke oeoe oka Miowera 1 hookani mai i hai ae ī ka lehulehu ua pau ko laua pili ana. Eia iloko nei kahi I mo-ku ia ai. E hookau ia aku ana ka waapa mokuahl hou loa o Chas. Gay maīuna o ka mokuahi Peie i keia auina la, a lawe ia aku no Makaweli, Kauai, kahi e hoohana ia aku ai no ka holoholo ana mawaena o ia awa ame Niihau. He waapa keia he aila gasoline ka lanahu nana e hooniniu i ka huila, eīa nae aole i hoao ia iho neī i Honolulu, aka ua waiho ia no a i Kauai e hoau ai. Ua ike aku makou ma keia kakahiakaia Mauliawa oia kekahi paahaha kokua c hana ana ma ka uapo no ke kokua ana ia Ikeole kekahi iima hana inau oia oihana. Ina aole oīa he paahana, alaila e puhi ana no i kana palu o ka wanana no ka wa e hoihoi ia ae ai. Heaha la ke kumu o ka anee aha ma ia wahi, me he la he heleuma ka mea i hoopaa ia ai malaila ka oni ole, ao ka lehelehe nae ke eueu ana.