Ahailono o ka Lahui, Volume I, Number 20, 1 February 1890 — Page 1

Page PDF (971.37 KB)

 

THE NATIONAL HERALD

Ka Ahailono a ka Lahui

 

Vol. I. Honolulu, February 1, 1890. No. 20.

 

THE NATIONAL HERALD.

 

Is printed and Published for the Proprietors every
afternoon (Sundays excepted), by the

 

Elele Publishing Co.

Office No. 63 King St., Honolulu, H.I.

--------

---SUBSCRIPTIONS TO---

THE NATIONAL HERALD :   :   :   25cts. a month.

-------------

All advertisements must be handed in by 12 M.

if inserted the same day.

----------

By order of the proprietors of

THE NATIONAL HERALD.

-----------------------------------------------------

 

HALAWAI MAKAAINANA!

------

I Malama ia ma Manamana.

 

E KA

 

POAI AOAO LAHUI 1.

---------

 

            Mamua ae o ka manawa i kahea ia no ka halawai, ua hele no hoi a piha-u ka halepaikau Honolulu Raifera. Ua hoomaka ia na hana ma ka noho lunahoomalu ana a Mr. Robert More. O ka moho mua a ka Lahui i kahea ia, oia no o Mr. C.J. Makate, a o kona manao he manao i ku i ka hoihoi nui ia e ke anaina, oia hoi: E hooikaika no oia e hoemi i na auhau hoopilikia e kau nei maluna o na kanaka, a ua kapa ae oia ia Kakina i ka hoopunipuni loa, ma kona olelo ana e kue ana ka makou i ka hoomau ana i ka noho kuokoa ana o ka Lahui Hawaii. Na ka elemakule Wilimana hoi na olelo hoomakeaka no Kakina. Na Mr. E. C. Makapolena ka haiolelo e pili ana i ka hoopae limahana a me ka mea e hana ia’ku ai no lakou—Nui ke ohohia ia, na ka moho J. Phillips i hoolei mai i na olelo imua o ke anaina e pili ana i na pai memeue a hoohoihoi makuahonowai a ka aoao o ke aupuni e noke mai nei iloko o keia mau la, oia hoi ko lakou kukulu ana i na hana hou a puni ka aina me na hoolilo hewahewa ana he nui wale. Na ka moho A. Makuisa ka mea hou i pahola mai imua o ke anaina, oia hoi ko kakina haa ana iho nei i kekahi hana hoowahawaha loa i kekahi o na mana nui o ka honua e noho pu nei me kakou, a me kekahi mau mea e pili ana i ko kakou kuokoa—Nui ka hauoli o na hoa. Na ka moho Wilikoki na olelo ku i ka mahalo ia, oia hoi, ua makemake oia e hoonoho i kela a me keia ma na oihana aupuni, me ka nana ole ae i ka ili o ke kanaka; oiai e hoomanao iho oukou, o Kakina, he hoa kula oia no’u, oiai maua e hele pu ana i ke kula ma Haleakala, na’u i aoao aku iaia i ka hana ana i na mea helu. A o na kue ana a pau a Kakina a me Kini no’u, aole loa ia he mea no’u e haulehia ai, oiai ua maopopo loa no’u ka noho o ka Hale Ahaolelo e hiki mai ana. Na ka moho Liona Tome Luka no olelo i hoopaiakuli ae i ke keena halawai me na leo ohohia nui o ka lehulehu me ka hauoli, ua hoike mai la oia i kona olioli i kona ike ana ia Kakina a me kekahi mau moho o ka aoao Hoomaemae malaila, i maopopo pono iho ia lakou ka aoao a ka lehulehu e koho ai, oiai, ma ka lakou mau halawai aole e hele ia aku e kanaka, nolaila, ua hooholo iho la lakou e hele mai ma ka halawai a ka aoao Lahui i loaa ai ka poe nana lakou e hoolohe aku!

 

Ka Liona a me ka Laehaokela.

            Nui na olelo ia iloko o keia mau la no kahi “Liona ulaula uuku” o ka Apana Eha, mai na olelo hailiili a na olelo hakuepa. Ae, he “Liona” io no ka Moho Lahui o ka Apana Eha, a he “Laehaokela” hoi ka Moho Lahui o ka Apana Elima. E akahele ka aoao Hoomaemae o hoauhee ia e ka Liona a me ka Laehaokela, na moho hoi ia—he uwo ka kekahi a nika haalulu na paia paa o ua poai nei a na kekahi hoi e o’e aku ia lakou me kona kiwi-kahi a pau nui i ka pipika wale iho no ma kuono!

 

-----------------

            O ka makou mau moho ua makemake ia e hoohana a e kokua ikaika i na hana a pau e pomaikai ai na Limahana .— Kumuhana, Aoao Lahui.

-----------------

 

Na La i koe no ka Hoopaa ana i na Inoa.

--------

EIA iho malalo nei ka papa kuhikuhi o na la a me ka manawa e noho ai o na Papa Nana Koho, a o ka poe e hele ole ana malaila, ia la a me ka manawa i olelo ia, e hiki ole ana iaia ke koho, penei:

            APANA 1, MAHELE 1, e noho ana ma ka la apopo, Poakolu a me Poalima aku, hora 4 a ka hora 8 p.m.

            APANA 2, MAHELE 2, e noho ana i ka Poalua, (keia ahiahi) a me ka Poalima, hora 5 a hora 7:30p.m.

            APANA 2, MAHELE 1, e noho ana i ka la apopo (Poakolu), mai ka hora 7 a ka hora 9 p.m., a i ka Poalima aku hora 2 a ka hora 6 p.m.

            APANA 2, MAHELE 2, e noho ana i keia la, (Poalua), Poakolu a me ka Poalima, hora 7 a ka hora 9p.m.

            APANA 3, MAHELE 1, e noho ana i ka Poakolu, a i ka Poalima aku hoi, mai ka hora 7 a ka 9p.m.

APANA 3, MAHELE 2, e noho ana i ka Poaha, mai ka hora 7 a ka hora 9p.m.

            APANA 4, MAHELE 1, e noho ana i keia ahiahi, (Poalua), hora 7 a ka hora 9p.m., a i ka Poalima aku hora 6 a ka hora 9p.m.

            APANA 4, MAHELE 2, e noho ana i ka Poalima, mai ka hora 4 a ka hora 8p.m.

            APANA 5, MAHELE 1, e noho ana i ka Poalima hora 7 a ka hora 9p.m.

            APANA 5, MAHELE 2, apopo Poakolu, hora 4 a ka hora 7 p.m., a i ka Poalima aku hora 2 a ka hora 8p.m.

 

ALLEN & ROBINSON.

Na Mea Hoolako i na ano Papa a pau na Pena, Aila, Kui, a me na Lako kukulu hale o na ano a pau. Malalai ka lanaha maikai loa. Departure Bay.

            mei – 1y 12

 

HONOLULU

FIRE DEPARTMENT!

--------

ANNUAL PARADE!

-AND-

TORCHLIGHT PROCESSION!

 

-ON-

 

Monday Evening, Feb’y 3, 1890.

 

------------

 

NOTICE IS HEREBY GIVEN THAT THE Annual Parade of the Department will take place from the Bell Tower at 6 o’clock in the evening.

                                                            Per Order,

                                                                        HENRY SMITH,

J31-4t.                                                             Secretary H.F.D.

 

ENTERPRISE CARRIAGE CO.

---

CARRIAGE STAND, No. 9,

CORNER NUUANU & KING STREETS.

---

WALLACE JACKSON & CO.

Proprietors.

Bell Telephone 113. Mutual Telephone 630.

All Orders Promptly Attended to.

Jan31-dlw.

 

Ina oe e makemake ana i kaa a me ka hookele

akahele , e telepone no

WALLACE JACKSON,

---Ma ke kahua o ka---

HUI KAA O KA ENTERPRISE.

-------------

I KE KAA HELU 84.

 

Telepone Mutuals 630---Telepone Bele 113.

I31-1wk.

 

-----------------------------------------

NA MANAWA HOLO

-----O NA-----

KAA AHI.

E Haalele ana na Kaa Ahi

o ka Hui Hooholo Kaa

Ahi Penei:

 

           HAALELE IA HONOLULU.                                     HIKI HOU MA HONOLULU.

                        7:30………….A.M.                                        9:30………….A.M.   

                      10:00………….A.M.                                      12:00………….M.

                        3:00………….P.M.                                         4:30………….A.M.

nov23 -tf.

----------------------------------------

 

KEENA HOOLIMALIMA LIMAHANA PAKE.

 

            Ke pahola aku nei ka mea nona ka inoa malalo iho i ka lohe imua o ka lehulehu, ua wehe ae nei oia he “Keena Hoolako Limahana Pake” ma ka Helu 37 alanui Moi. E lawa no i na hana aelike no ke kamana ana a ne ka hana pena hale a pela hoi me na aelike no ke kukulu hale ana a me pena ana etc. E hooko ia no na kauoha i na Pake.

            Mutuala Telefone 385. Aohe auhau no ka imi ana aku i na kauwa hana. Keena Oihana, aia ma ka hale hana o Lack Lung Chung.

            June8-1m.                               LEE CHU.

 

Hoolaha Hoopaa Inoa.

-----

 

Olelo Hoolaha.

KE hoike ia aku nei ma ke akea a i kulike ai hoi me ke kumukanawai, na kula a me kekahi Olelo Hooholo i hooholo ia ai e ke HUI AINA O WAIMEA, (no lakou hoi ke Ahupuaa o Waimea) Waialua, mokupuni o Oahu, e hoomana i ko lakou Kumukanawai a me na Rula ma ka la mua o Ianuari e hiki mai ana M.H. 1890. Ke kauoha ia aku nei na mea a pau i loaa ole ke kuleana iloko o ka AINA HUI O WAIMEA e lawe i ko lakou mau holoholona a pau e hele ana maluna o na aina la, iloko o na la he kanakolu mai keia la aku A o na holoholona kuleana ole a pau i ike ia e hele ana maluna o ke Ahupuaa o Waimea mahope iho o ka hala ana o na la he kanakolu, e manao ia he mau holoholona hele hewa lakou, e hopu ia a e koi ia i hookahi dala no ke poo, a i ole e lawe ia i ka Pa Aupuni, a e na holoholona a pau i kuni ole ia i ka hao, e manao ia no ka Hui ponoi no ia mau holoholona.

                                                      P. MAHAULU,

                  Peresidena a Luna Nui o ka Hui Aina Ahupuaa o Waimea.

                  Waialua, Dec. 20, 1889.          Dec28—1m*

 

Halekuai Kalepa Hawaii.

-------------

(Kihi o Alanui Nuuanu me Moiwahine.)

 

Halekuai Kalepa Hawaii.

-------------

(Kihi o Alanui Nuuanu me Moiwahine.)

            Ua wehe ia ae nei kela hale inu kope kahiko i hale oihana, aole no ka pono wale no o na poe kalepa, aka, no ka pono o ka lehulehu. He wahi kupono loa keia no ke kuai ana aku i na waiwai i makemake ia e hoolilo aku o kela a me keia ano, aole hoi e like me na kuai kudala ana e like me na mea e ike mau ia nei e oukou. Ua lohe ia aku kekahi poe e hoohalahala ana, “ina no hoi e lilo ma ka’u kuai ana ina e aho ia, loaa kahi kumukuai maikai aka, i ka hoouna ia ana aku nei e kudala ia, poho loa.” O kahi kupono wale no keia oia ano, e loaa ai ia oukou he wahi kumukuai mahuahua—O kau mea i makemake ole ai, ua makehehi ia mai la hoi ia mau mea e kekahi poe aku.

            Aia no ko makou uku a lilo ka waiwai, oia hoi he wahi uku Komisina, a e makaala oa ia no hoi ka pono a me ka pomaikai o ka mea waiwai.                       

                                                            F.D. WALKER,

                                                                        Lunanui.

            Honolulu Jan. 26, 1890.

 

Olelo Hoolaha.

 

Ke hoike ia aku nei ka lohe imua o na kanaka a pau, ma keia ua malama ia ma ka la 30 o Dekemaba 1889 he halawai a na poe mea kuleana o ka Hui Pakipika Hawaii Hoomoe Uwea Olelo, ma ke keena o E.O. Hall & Son, kaupalena ia, Honolulu, a ma ia halawai ana au ua koho ia e na poe mea kuleana la e apono e lawe mai i ka palapala hoohui i haawi ia mai ia lakou malalo o ka inoa hui, “Ka Hui Hawaii Pakipika, Hoomoe Uwea Olelo,” ma ka la 15 o Novemaba 1889, a malalo o na palapala hoohui la na hoohui ia ae la ka hui a koho ia hoi na luna nui:

J. Sherman Bartholomew o Honolulu, Peresidena.

Hon. Edgar Crow Baker, M.P. o Victoria, B.C., Hope Peresidena.

E.O. White o Honolulu, Kakauolelo.

Frank Dudley o Niagara Falls, N.Y., Puuku.

Wm. W. Hall o Honolulu, Luna Hooia.

Ke hoike hou ia aku nei ka lohe mamuli o na olelo a ua palapala hoohui la, 
“Aole ke ili ponoi maluna o kekahi mea kuleana na aie o ka Hui, no ka huina i oi aku mamua o ka mea e kau ia ana maluna o ka mahele a mau mahele paha i kuleana ia e ia.

                                                E.O. WHITE.

Jan4—1m                                            Kakauolelo.

--------------------------

      E kokua ana no ka makou mau moho i ka hoopau ana i ke kanawai e pili ana i na ala eono haeri, e keakea nei hoi ia oe e ke kanaka Hawaii ma ke koho ana i na ‘Lii ka Ahaolelo .— Kumuhana Aoao Lahui.