Ke Au Okoa, Volume IV, Number 25, 8 October 1868 — Hoike na Kula Aupuni o Lahaina. [ARTICLE]

Hoike na Kula Aupuni o Lahaina.

EKēAu Okoa e ; Aloha oe : - E oluolu oe e ahai aku ina wahi mamala olelo e pili ana no ka hoike ana o na Kula Aupuni o ka Apana o Lahaina, a mamnli hoi o ka mana i loaa mai ia maua na Komite Hoike Knla mai ka Mea Hanohano P. Nahaolelua, ka Lunakula o keia apana. A • no ka loaa ana h"oi o ke kumu nui e kamailio aku ai maua, nolaila, ke waiho ia akn la imna o na lehulehu a pau e ike mai ana i keia kamailio ana. ona kumu nui a mana e kamailio aku ai, oia hoi kei. 1. 0 ka holo o ke akamai o na knla. '2. 0 ke ano makaala a eleu o na kumu. Sept. 29. Ma keia la i hoikeia'i na Kula o Lahaiea ponoi, e hoomaka ana ma ke kula o Puehuehu, a o J. L. Kapono ke kumu o keia kula, a he knla keikikahe keia, e hoomaka ana kā 'hoike ma ka hora 9 kakahiaka o keia la; a no ke ano omaimai o ko'u ko koolua, na noho ia, a owan hookahi kai hele e hoike ma ia la. Ua ano nihi malu aku ko'o hele ana, i ole e ike mua mai ke kumu , a ano hookamani mai, alaila, papa 'aku i na hauniana e noho malie; aka, ua ano malu ko lakon leo mai kahi kaawale loa, a hiki aku au ma ka puka komo. la'u i komo aku. ai maloko o ka halekula, ko lakon'ia ku like ae la no ia iluna, me he poe k'oa la i ao ia a makaukau wale o na la-hoouka kaua, i iho la au iloko o'u iho, ua hoohanohano maioukou i ka mea nana ka hana ma o'a la, alaila, holi ae la au a hoomaikai aku ia lakou me knu aloha pu aku, o ko lakou la noho iho la no ia, a noho no hoi au ilalo. Hoomaka ka hoike ma keia knla, me ka himeni, mamnli o ke alakai ana a ke Kokua Knmn Himeni Mrs. Kahnlu, a pau ia hoomaka ka pnle, a hele aku i na hana o kela a me keia.. Elua a'n mea i mahalo ma keia knla, o ke akamai fke kakaulima a me ka palapala aina, o kar heluhelu'ua aaeanē pau lea na keiki; aole he A ma keia kula, aka, able nae i pahee ppno ka helu ana, he ma-naolana.-ko'u ike?ahapahaaee" maikai loa ai ka heluhelu ana, o ka mea oi loa aka, o fea pane wahi leo ole o na keiki mai ko'u komo ana a hiki ika pau ana oia kula. Hora 10| haalele an i keia knla, a hele aka i ka lua o ke kula, oia "ka halekala a Mrs ifariana, he kuma pope keia, o na hanmana nae he hapa i ka hoole pope, a he hapa i ka pope. Hora 10| hlki aku au ma keia kula, ia'a no hoi i komo aka ai iloko o keia kula, o ka ea | like ae la no ia o na kaikamahine e ka iluna me he poe Ia ua maa wale i na hana hoopihoihoi manao ana, hoomaikai aku la au, a noho iho no hoi ilalo. j Hoomaka ka hana me ka himeni, a nee aku i na hana e ae e like me kela kola ae la malana, ma ka himeni ana mai a na kaikamahine ma keia kula, palnpalu a oluolu na leo, o ka'n mea i mahalo loa ma keia kula, 0 ka heluhelu, a malalo iho na buke e ae; i mai la nae kekahi mau mea e ukali pa ana ma ka'u huakai hoike, ua hana paha na keiki, i aku la an ia laua, aole kakou 1 ike ia mea, aka, aa maa paha ma ia hoke, no ka'mea, he huke pope no kela. Ua malu loa keia kula mai ka hoomaka ana, a hiki i ka pau ana, a he oluolu ka manao ma ia ano. Haalele iho la au ia kala, a nee aku i ke kolu o na kula, oia ke kala ma Panaewa, oD. W. Kaiaeloa ke kumu. Hora 12| hiki aku au ma keia kula, a ia'u i komo aku -ai ma ka puka, eu like ae la na keikikaue a pau me ke like loa, a i ko'u nanā aku, ua kohn kenela loa no kahi kumu, a ano eleu like loa, me kuu manao iho no la o kela mau kula wale ae la no la hoi ke hoomaikai mai a hoohanohano i ka mea nana ka 'hana, eia ka ua eleu like na kula, a hoomanao ae la aa, owau kahi i hana man pela i ko'u wa e malama anā ia hana. Ia lakou no nae iku ae'ai iluna, hoomaka ae la no ka himeni, a : pau ka himeni 'noho makou a pau ilalo. Hoomaka aku la no hoi na hana e like me ka hane. mau, a ma ka nana i na hana ma keia kula, ua oluoln ka manao, o na mea* a'a i mahalo ai ma keiakula, o ke akamai ma na mea heln a ka palapala aina, a mahope iho na hake e ae, aole au e hoopoina i ka hai aku ia oukou i ka mahalo ana ia John James (Keoni Kimo,) he wa{n hapa haole eleele ukulii krhi kino, he keu ake akamai, a oia ka helu akahi ma ia knla, a e haawi ana au i makana iaia, o kekuhi mea a ko'u naau i makemake ai, ano naanao ke kumu, maikai mau kona mau aahu i na la

"kula, ono maemae ka baDa, no ka "maa do

ri pahu kahi ika noho i kahi alii. Ao ka akahi no keia o na kula raa ka noi ona

'■nana, o ka heluna nni i hiki mai he 43, P \ mau kula ae la, he 23 ka muu, a o k& ioa. . „. H vhe 24. , . /e iho Ia au i keia kula, a nauo aku la i kn . , Mrs Mt ° na ° m ° ' 0 '. 7akekau ke knmu; he kula kaikat Hora 2)t hiki aku la au ilaila, e hke me k. - na ana ma kela raau kula ma

kn ku uiia iluu;i i ko'ii hiki auii'ku; pe'a i:<» keia kula i hana ai. HoomaKa no hoi ni:i ka himeni, a nee aku i na hana mau, ua auo makaukau no keia kala, a o na mea iiui a ko'u naau ma bcia kola, oia ba makaukau ma na mea helu, a me ka hooikaika kino ana o kekahi man kaikamahine elua i ko laua mau lima ma ba lawelawe, aka, ?.ole nae he ano naauao ia hana, be hana hoopau molowa.

Sept. 30. Haalele iho la au ia Lahaina, a nane akn la ma ke kula o Ukumehame a me Olowalu, me ko'u hoa hele me D. W. Kalaeloa, no ka hoike i ko laila kula, o S.W. Kapule ke hui na keikikane me na kaikamahiee ma keia l:ula. Qora 10 paha hiki maua malaila, a i ke komo aua'ku iloko ba luabini, aoho pan.c leo o na keiki, be neo like ia, o ka halulu ako maua man kapuai ka mea lohe ia.. Ia maua a kokoke i kahi e noho iho ai, he mea puiwa na o muua i ka leo o ke kumu e kahea ana i na haumana, ku like; ia wa, o ke ku like ae la no ia o □a keiki a pau, maopopo iho la ia'u, ua ano □aauao a eleu na kumu ma ka lakou hana. Hoomaka ma na haoa e like me ke ano o nā rula. He nui na mea a ko'u naau ihauoliai no keia kula, ma aua i. ka makaukau o keia kula ma na. mea i aoia e be bomu. Ua mabaukau ma ka helohelu, helunaau, palapala aina, kakaulima, a elua mau keiki i holo mua o keia kula, i oi ae mamua o na keiki a pau, o Mr Kapuleliilii no na makahiki eono, a o Miss Kaiwi, o laua na oi no ka papa hookahi laua, ma na mea helu a me ke kakaulima, akamai maoli, o ka mea kupanaha i ka nana aku, he kumu keia no ka aoao Kitolika Eoma, he hana nae i na mea ma ba aoao hoole pope, o ba pule ana, aole ia Maria, pule no ia lehova ke Akua hookahi, aohe wahi buke pope hookahi ma kana ao ana, ahe nui kuu mahalo i kana mau hana. ona makua o keia kula, aole lakou molowa, oa hele nui mai lakou me na mea ai a na keiki; a ua haaWi aku au ia lakou i ka manao paipai, me ba olelo aku e hooikaika pu oukou me ke kumu ma keia hana, a pau ka'u paipai ana, ba mai no ,be knma a kekua ma ko'u manao, a pau ia, ua ua kumu la no i .pule. ka pule hookuu, a o ka pau no ia, hoi akn makou, hookipa ke buma -ia mana e paina. Okat. 1. Me ka manao e holo i Lauai i ka hoike, aka, no ba makani pukiki hio loa, nolaila, ua kanalaa iho ba manao aba la 5 o Obatoba, alaila, holo e hoike i ko laila mau kuia, ama ia pule pu pah'a ko Kaanapali mau kula. Nolaila, ua maopopo loa ma ko'a hoomanao ana ua holo pono na kulaaupuni o keia apana, nui ao ka hooikaika'ana o ka Lunakula o beia apana, a ua: lawa pono na dala e uku ai ia lakou no ka lakoa hana, mamua he aie pinepine keia apana, aia do ka loaa o be dala i ka makahiki, -i beia wa hoi, ma bela lapaha beia hapaha. Ke hooki nei an maanei, a o ke aloha no bo oukon., John A. Pupuhi, D. N. Kamohai, Na Komite Kula. Lahaina, Maui, Oka. 2, 1868. - Ke olai. —Ua maa mau loa mai nei kakou o nei maa la i ka lohe aoa mai uo na olai. £ ka Poaha o -keia pule iho nei, he olai ik&ika kai ike ia ma Kawaihae; a ua pau na banaks i ka makau, a holo aka mailoko aku o na hale. Ma Hilo, ikala 22 o Sepatemaba iho nei, ua uhi pa ia ka ea e ka uahi, a be mau olai no kekahi i ike ia. Oua uahi oei, ua pouli pu no me Kapalakiko i ka la 17 abu. ■ I keia pule iho nei, ua hoohanini mai do na kiowai a Kulaoihakoi i ko laila mau ukana. Oka Poaono iho nei nae ka la kukonukonu loa o"ka ua ana iho pulu au la." Me ia ua no nae ke mau nei no ka weluwela o ba po, a me ke ano kupilikii no o ka la. - Eia ke kckulu ia nei he rumi pohaku hon mauka ponoi iho o ka Hale Aupuni, e pili ana me ke Keena Kalaiaiua, i wahi e waiho ai na buke aupuni ano nui kupono i ka malama ia.