Ke Au Okoa, Volume VII, Number 51, 4 April 1872 — Ka Moolelo o ke Kula Ao Kumu o Wailuku, Maui. [ARTICLE]

Ka Moolelo o ke Kula Ao Kumu o Wailuku, Maui.

La Kula Akahī—Mar. 14, 1872 H. R Ilitchcock, Kahukula Nui a uie E. BaiU*y, na alakai o keia la i na komu. Ma ke kaooha a H R Hitchcock ia J. M. KealoUa, kumu « Haua, e pnle. Ma ke kaooha a H. R Hitchcock ia J.W. K ilaeloii, o L»haiua, e kakau i ka iuoa o na kuinu i bifei mai. a me ka poe ak>> i koe, a me ka moolelo ona la kula ekolu. Eia malalo nei : No Lahaik* —D. Mamaki, no Puehnehu; D.. W. Kalaeloa, nu Pauaewa; Mrs H. Eln»s, uo Uhao, Mrs Knpono, no Pakala; S.W. Khpule, uo Olowalu; D. H. L Hakuole, no Kauaula. No Kaanapau.—J. Knlailna, no Honokawai; J W. Kapohaku, no Houoloa; Wahinehookae, no Honokohau; D. W. Kaialiiiii, uo Kahalenloa. No Lanai—• Miss L tikealdha, no Kuhalapalaoa; Mrs Mary Kaaikauia, uo Lanaiha!e, No Wailuku*. —S M,P. Ka'ieo, uo Waihee; D H. H<ilua!ua, no J. W. Kamoku, no Waiehu; S. W. Kaleikau. no Kapapoko; P. K'Uuua, no Papoiiaku; G. E. Keaniaole, no Wailukn—uka; G.W. Keahuawa, no Waikapu; S. W. Makaike, uo Waikapu; S. E. Kahu, no Honoaula; D. W. Kauwa, no Holinaula. NoMakawao.—T. Hoomaha, no Honokala, Hamakualoa; P Kealakai, no Halehaku, Harn«b(ialnn; B. W. Kepaa, no Kuīaha, Humakualoa; J. K. Keao, uo Kuan,' Hauiakuapi,ko, Johu Kawelau, no Kamaole, Hamakuapoko; S. Kekuewa, no Makaehn, Km|., j J Nakookw, no Polehu, Kola; PnUni/uo Keofe«H, K»ia

! No Uaka.—Kama, ao Waaanalna; Hanuii». n<> Haon; L K Kamakea, uo ltaeleku; I A.. Pilaaloa, iio Kukuiula; MakauU, uo AUe; J. M. Kealoha, oo Mukuluo, Kaupo; Pila, no j Niio, K;iopa; K»U, n<> Nuhiku, Koolt>g; H. Kamnlii, uo Keauae, Koolau; S. Kauinukoli, no Hoooiuanu, Koolau. I 0 keia mau inoa mnlalo iho, oia ka inoa o ua knmu i liiki ole mai : L. Kaiwi, a« Hoiin«nla; Kamaka, no Han»; Kaua, no Hana; Hookano, no H<iua; Makahole, īlO Haoa, Ma ke kauoha a H. R. Hitchcoclc, Kahokula Nui, e «nakaala na kumu a pnu loa i ka malanua aoa i nft rijia o k» boke alakai kmnn, a p<;la ua knmii a pau e ao akn af,i ka lakou uian hauioaoa oie k i hooinanawauui. Helohelu kaahele a pualu, i na koina o Huna, Buke Ao,Helubelu, aoao 40. Heluhelu kaahele a pualu, i na kumu haioa, Buke Ao Heluheio, aoao 4». Heluhelu kaaheh* a pualu, i na kumu o Makawao, B'ube Ao Heluhelu, aoao 42. Ma ke kauolia a H, lt. Hitchc«»ck, Kahukola Nui, ia G. W Keahj;iwa, komu oWailuku, e ao aku i kubi n >e haunmna o ia ®pan», e like me kaua ao ana i kuna poe hamnaii i, ma na nioHU kuwaho o kn Helunaau. Ku pakahi niai ua kuuiu o kela a me kei» apa-oa, a pualu i k» oioau. Helunaau, anao .'54, uinau 33, aoao 104, ninau 63. īoopauee hora I—Ahiahi. Hora 1, Ahiahi.—Kaheaia ka inoa o na kuinu e D. W. Kalaeloa, kninii o Lahaina. Ma ke kauoha a H.R. Hitchcock, Kahukula Nui. Helohelu koinum*i>ao. He haawina keia i ua kumu no ke kau o Dekediab », lsS7l. Eia uialalo uei na kuoio i hea ia aa inoa. J. M. Kealoha. no MokuUu, Kaupo, Hhii.i, «ole makankau, ooimi mai kela e hoopaiiee. Hoopaneeia • kahi la ae. Jobn Kawela'h, uo Kamaoie, Hamakoapoko, Mnkawao, hookahi aae %laua haiua, noi mai e hoopaoee. H<iopaneeia a kahi la ae. D. W. Kauwa, oo Houu.-iiila, Wailuku, oia mainakh.' hookuhi do, o ke Kauila o Puukapele. P. Keslak»i, no Halehaku Hamakua, Mb* kawao. Hai oiai kela no ka huihnu aoa oka maua komu manao me T H*>or>jaha; aka, ioa e oluolu aaa ke Nji e hoopanee. Hoopaaeeīa s\abi U ae. 3 Kekuewa, oo Makaehu, Kula, Makawao, " No ke abi !'' T lloouiaha, oo Honokala, Hamakualoa, Mnieawao, "Ua poina aku oei i ko maKou hale i ovho ai " HiK)pa'i>eeia a kahi la ae, J. Nakook<.K>, no Makaehu, KuU, MakaW<«>, " N.i k* oih.ia kumqkula M D. H Hole»h»a, oo W.«ihee, Wailuku, *' Ūa poioa aka uei iha bale." Uo<>( ait«eia a kahi U ae. S. M. P. Kaleo, no ia waki hookahi no, a o ka Uua pu do ia. S. W. Kaleikan, no Kapapoko. Wailuku, '* l T » haule ika haU kula. nolaiU. ke ooi aku nei au e hoopaoee,*' iloopaaeeia a kahi la »e, C« U K. Keiuianlo. no \Vj»iluku, a.'U 110 i makaukau. Ho •piiieei* » kahi u »e. P. Kaluna, u > Pap >'l >k«l, VV»iluku, "0 kei» akoako* aua o u» kmuukuU, b« tu«* anei i» e lokahi ai ke ao aaa ?"

S. Makaifef, oo Wuikapa, Waiiuku, aole au i makapkau, © boi>paoee. Hoopaoeeia a kahi la ae." G. W. Keahuawa, no ia wahi bopkabi no, na like po no ka laoa haawina. J. W. Kapohaku, no Houoloa, Lahaina, " ka Uwelawe ana ma ka Oihaaa Kaliunapule." D.-H L. Haknole, no Kanaula, Lahaiua, " H« pono auei i na kuniukula ke ti!o i ruau Jiure?" L. K. Kamakea, no Kaeleku, Hana, " Aia iloko o Ke Ao Okoa." Hoolahn maio H. R. Hitchcock, Kahukula Nui. El».a kumo e pii ai oka ako o oukou e na kumukuhi. 1. oka uui onā haomaoa. 2. 0 ka makaokao m» na mea huonaauao. Hoolaha bou mai o H. K. Hitchcock, Kahnhnl» Noi, " Aole an e nohō ana meonkon uo na la ku'.a i koe, e hoi aua au ma ka mokuahi Kilauea, uo Honoinlu." Hoopanee apop >, hora 9 kakahiaka. ' La Kula Alua—Mar. 15, 1672. Horn 9 knkf hiaku, būi hou ke KuU Ao Kumii. OE. Bftiley ma ka noho, ke alakai mau o ke Kula Ao Kuuiu, ia ia no ka pule. Kaheaia ka papa iuoa o na kumo e D. W. Kulaeloa, kumu o Panaewa, Labaina. Ma ke kauoha a E. Bailey, ke alakai man o keia kula kumu. Ma ke kauoha a E. Bailey ia D. W. Kalaeloa, e heluhelnia ka moolelo o ka la kula akalii—A aponoia me ua hoololi. Heluheluia ua kumn mauao i hoopaneeia a u>e "3 kumu mauao aku j koe aoie i Lielaheluia i ka la kula miia. j D. H. Holaaloa, no Waihee, " He&ha la na kumu w»vvfai o ke<a P«e Ainaf j P. Kēiilakai, ao Hale<i&ku, "He | mea pouo auaoei i ke Kahuuapuie ke iilo i kuniukula ?" T. Hoomaha, no Honokala, Makawao, " Aole e pouo ke Kahunapu.le ke lilo i kiimukula." D. W. Kauwa, uo Honuaula,. " Owai ta ke aupuni i lele iloua me he manu^a?" G. H. E. Ke»uiaole, 'no Wailuku, "0b kupono auaoei ka nao baka, a puhi baka oo ke i,l.i kiuo ?" S. W. Makioke, uo Waikapu, " He waiwai «iiauei ke kula kuuin i ekolu wale oo 1» e ki)l» ai ?"

S. M. P. Kaleo. no W&ihee, " Heahala k& iiihaiiii i ni »ku ka waiwai o ke kauaka V' B. W. Kepaa, uo Kuiaha, "O ke akaraaj 0 ke kuaiukula noua iho, ua kupouo mu aoei ke hnopii ia koaa uku la ?" Piinlii. no Keokea, " No ka lawaia ana." * S. W. Knieikau, dō Kapapok», " Ua hele a.ve imi iluko o ka hale kula, a, aole i loaa, uolaila, ke t»oi aku uei au e hoopauee hou." Uonp.i >ee hou ia a kuhi la ae. G. W. lv?«hunwa, no Waikapo, noi mai kola, " E wu.iho no kaua kiiino manao ia ia, tmim no e hoouua i ka nupepa." (N'ele loa p.ha?) Ma ke noi a D. W. Kulheloa, e kapae loa i>i keia kunui manao mawaho ae o keia kula kiimii, honholoin e kapue loa. J. M. Keaīoha, no Mokulau, Kanpo, "He* aha la ke kuhua maopopo o ka hoonaaoao una Airs Eliae, no Dhao, Lahaina, " Heaha la ka waiw»i o ke kula pa-ko-li ?" J. Kulailua, no Honokawai, Kaanapali, " Pehea la e luaemae aī ke kuenu kula ma kāua uihana 1" Hoolahā mai o E. Bailt*y, "O na komn kola e manmi aua e hoekoaio i ka lakou mau haumana i Lahainaluna, e lawe mai j WaiInkn uei e hoike ai au, aWu e haawi aku i ka pnlapala e komo aī, i kulike ai me ke ku- | hikuhi o Buke i Alakai Kumii." | Hoopanee aka hora I—Ah'ahi. I Hor» 1, Ahiahi—Huomaka hou ke kula ao kunm. Heluhelu kaahele i na knmn a pau loa, ma ka B»ke Ao Helnheln, aoao 26, 9?. A paauaao ik& rula 1, aoao Ul. Holuhelo hou, Hoike Aao 1, aoao 85, 96 2i.—Hoi hou 1 hope ma k* aoao 30. Holuhwlu kaaM« na ka apaua o Wailoku, ma ia wahi ao. Helnhelo kaahel« aa ka apaua o Lahaiaa, »o»o 48 A p#U uo ika apau* » HoiKe Aao 1, 2, aoao 89, Rula i. wMo SO. Hui ua kumu a pualu, o £. Baibj aaaiua, a mahopa aku aa kumu, a pela ake., Huj n* kumu a pealu ma ka heluheln aaa, H'iikf Aiw> 1, «oa» SU H<>i h»a i W e, H.iike Auo 1, «oao 216. Hui6« An<i «<■; o 39. Hoopauee apsp<i, hor« 9 k«kahi«ka. La Kula Akolo—Mar 16, 187%. JHAMM»aka k» kula aa ka hora 9 kakahiaka, 0 K. B»ile; ma ka nobo, ke alakai mau 0 ktna kul%*k»mu. ia ia 00 ka pui«. Akheaia na moa o na kuinu e l>. W. Ka* |.«f(|K kumii o Pooaewa, Lahaioa. Xla k» • K B<kiU*y, ke alakai naaai o k-wa kul» k««u. >4a ke kauoha a B Bailey, ia D. W. Ka> e heluhel>tia ka moilelo o aa la kala Apoaoia b« aa hoololi.

Kaheain ka iaoa o ka p<>« heluhelu komn ma»a<> i hoopaoeeia a ka Ja bope. S. W. Kaleikau, oo Waileku. (Ua oele )oa.) " Heit)bt,lo kaahele; na na kumo o Lahaioa, ma ka Bufee Aw Heluhelo, aoao 29, 30. Heluheiu kaahele, ua na kumo o Rau, a me ke pe!a ; aoao 30, 31, 32. . Hefobelu kaabele, na oa komn o Mukawao, aoao 35, rala 4, aoao 36 rata 4. Himeoi. Helahelo kike a me ke pela. Hiaieni hoa. Hoopanee o ka hora I,— Ahiahi. Hora 1, Ahiahi—Kakauia oa kikoo o na knena. Hoopaaeeia a.*biki i ka ooalaoaao lii ue, 1872. O keia iho la ka mooieio o keKala Ao Ko-1 mu o Wailuk», Maoi, i maUmaia e ka mea i kauohaia no itt hana, iio)ai(a, ke aoi alea nei ao ia onkou e o'o mao hoa kiima, oßa malu | Hekoawa o Wailako, iua oa koe ako kekahi ! man mea, e ktla mai ia'u, a e hoomaaawaoui oukoo i ka hai ae i oa mea i fcoe£ia hoo keia, eia no me a'o kahi maa kai ma maoao kahi i waibo ai. a e kaopaona ana ao a ka mea knpouo i ka hoike ako imoa o ka lehulehu, ioa aole, e kala mai ia'o, D. W. KALA&Ioa, Eakauolelo o ke Kala Ao Kamo o Wailako, Maai. Lahaioa, Mar. 25, 1772