Ka Elele Hawaii, Volume IV, Number 1, 8 June 1848 — Page 4

Page PDF (1001.84 KB)

4 KA ELELE HAWAII, IUNE 8, 1848.

 

Kahi Mele.

-----------------

 

HE KANIKAU ALOHA NO PARISA WAHINE.

 

E Parisa wahine e, ka elele mai ka aina Puniole Hikina mai ;

Ka ema e hele aku la e ku imua o Iehova ;

Ke kani hauoli nei makou nou ;

Ke ike ia oe i ka mea hiluhilu o ko ka lani poe ;

Ka mea a kakou i lohe ai ;

Oia mau mea kau e ike la ;

Pau kou ike ana i ka luhi a me   ka mai o keia ao ;

Ke ike la oe i ke ao malama mau ;

E hookani ana hoi oe me ka olioli ;

I kou ike ana i na Puali o ka lani.

E Parisa, e , he u a he aloha ia oe,

Ua kani hauoli akou a pau nau,

I kou ike ana ia Ierusalema hou ;

A ua kani kauoli na manu liilii ia oe,

Na mea no hoi a pau o ka waonahele ;

I kou hele ana i ke ala kioula a Kane, laua o Kanaloa.

E Parisa kane e, e u ae oe i kou iwi aoao ;

Kouhoa pili o kau wahine,

I piliia e olua ka ua me ka la ;

Kou hoa ae ale o na kai ewalu,

Ke imi nei ia i kana wahine, aole i loaa ;

Ke halo nei kau kane ma ka moana Pakifika ;

Aole oe i hoike mai.

Aia ka oe i luna i ka poli o Aberahama ;

E Parisa wahine, e, ka mea i hele aku la ;

E nana i na Kiionohi o ka lani ;

Mai ka aina Puniole Hikina mai ;

E hai ana i ke ala o ke ola mau loa ;

Oia o Iehuva o na kaua.

Aloha ka ale kualoloa o Alenuihaha,

Aloha ka lehua o Mokaulele,

Aloha ka papa kahulihuli o Wailuku ;

Aloha ke kumu ohu o na Malokana,

Aloha ka wai halau o Wailua ;

Aloha oe e Parisa wahine ;

Ka mea e uolu la i ka papa holo o Kahualoa,

E PArisa wahine e, ka pua rose nani mai ka aina Puniole Hikina mai,

Ke oli la oe ma na Serapima o ka lani ;

Hoano ko Ziona puu ;

Malaila makaukau ;

Ka noho Moi, no Iehova ;

Aloha ka makani pahili palua o ka moana ;

Kahi a laua i alo mai ai,

E Parisa wahine e ;

Ka mea aloha i hala aku la,

E Kau e, e kanikau ae oukou no ka oukou kumu ;

Kumalalohia e Kau ;

Haa mai e Puna ;

I ka make ana o ka lakou kumu aloha,

Make ia ma ke kulanakauhale ma Hilo ;

Waiho ke kino i ka honua ;

Hoi ka uhane i ke ao malama mau, kahi o ka poe pono ;

Oia o Elia, ke kaula i pii ola aku i ka lani ;

A me Aberahama ma ;

He wahine ia i wae ia mai,

Noloko mai o na tausani ;

Noloko mai o ke kulanakauhale o Hoopono ;

Ua ike aku la ia i a kio o ka ua lani ;

Oia na kio wai o Paretesina ;

Na punawai momona ;

Na punawai a ka poe pono e inu ai ;

E Parisa wahine e ;

Ka Elele aloha,

Ka mea i hoi aku la i ka poli ala,

O ka Makua mau loa,

Oia o Iehova Sabaota o ka lani.                                 Na J.T. KAAAWA.

 

 

--------------------------

HE MOKU KIALUA HAWAII I PAE MA KAUAI NEI.

            Aloha oe, e ka Elele; he wahi ukana ka'u e haawi aku ia oe, a nau ia e hoolaha aku ma kela wahi keia wahi. Eia ua ukana la. Ua pao iho nei kahi moku kukui kialua Hawaii ma Waipouli i Kauai nei. E hai iki aku au i ko'u wahi lohe no kona ili ana. I ko lakou hoomaka ana e holo mai, mai ke awa o Honolulu mai, aole i loaa koke ka poino ia lakou, a hiki lakou i ka lae o Kalaeloa, loaa ia lakou ka ino nui, nou mai la ka makani hele pu mai la me ka ua a pa mai la i ka moku, kahulihuli iho la. A ike iho la ke Kapena, a me ka malama moku, a me na ohua a pau oluna o ua moku la, alaila, olelo aku la ke Kapena i na kahu moku, "E piia'e ka pea o ka moku o kakou, no ka mea, ua nui loa ka ino." Pua iho la lakou i ka pea a paa, a koe ka pea hope, holo mai la a ka moana, poeleele iho la, a lanakila mai la ka ino maluna o lakou. Ike hou iho la ke kapena i ka poino nui, pua ia iho la ka   pea i koe oluna, a holo wale pela, aia hoi ka moku o lakou e huli ana i o a ia nei. Alaila olelo ae la kekahi i kekahi, "o ko kakou make no paha keia," no ka mea, aohe ike ia'ku o kekahi me kekahi no ka nui loa o ka pouli maluna o lakou. Kuhi iho la ko lakou manao, aia lakou ma ka lepo o Hawaii, a i ole ia, aia lakou ma ka aoao aku o Kauai, a pau iho la ko lakou manao ola. Alaila, hoomalu ia iho la na ohua o ka moku, a noho malu lakou, alaiia, hoomana aku la lakou ia Iehova ke Akua, " E Iehova ke Akua e hoopakele mai oe ia makou i keia ino nui. E hoopae ola aku oe ia makou i ka aina maloo." A i ka la 10 o Feb. 1848 alaila komo mai la keia wahi moku ma ka aoao hema o ka nalu o Makaiwa, a ike iho la lakou ua ili lakou i ka aina; alaila olelo aku la ke kapena i na ohua. "Ua pae paha kakou uika o ka aina, no ka mea, ke kuku ae nei o lalo o ka Moku." Aole i liuliu iho, pae aku la lakou i ke one maloo, aohe ike ia'ku o uka no ka pouli loa. Kuhi iho la eia no lakou i kai kahi i ili ai, hoolei iho la lakou i na heleuma o ka moku ilalo o ke kai, a haule aku la i ke one maloo, alaila, olioli nui iho la na ohua o luna o ka moku no ko lakou pakele ana i keia poino nui. Nowai la keia ola ona? no Iehova no. Auhea oukou e na hoahanau mai Hawaii a Kauai, a me na makamaka a pau loa, e pono e hoomanao kakou i ka pakele ana o keia poe mai   ka lima o ka makani a me ka ua, a me ka ino nui. No ka mea, o Iehova wale no ke alakai o kahi ike ole ia, o Iehova ka paku, o Iehova ke kuhikuhi.

            Ke ao mai nei ke Akua ia kakou, ke paipai mai nei oia e huli aku i kona aupuni hanohano. Eu! Eu pu kakou e holo maluna o Iesu, ka wai o ke ola. Ua pau ko'u wahi lohe.

            O Kikiula no ka makau i oleloia maluna. Oia ka kialua i hanaia @ Kapana @ena ma Hanalei Kauai. Ua nui ka laau kukui maloko o ia moku, a ua hapa kona paa. Pomaikai maoli ka poe i holo maluna o ia moku mai mua mai, i ko lakou make ole ma ka moana.

            Eia nae ka mea kupaianaha loa, ka pakele o na mea e holo ana maluna o ua moku la ia po . He oiaio no, o ko Iehova lima ka mea nana lakou i hoopakele. O ka make ko lakou manao. Okoa ko ke Akua . Haawi mai oia i ke ola, i ka wa e manao ana lakou i ka make. Aole no ka noonoo , no ke akamai , a me ka ikaika o ke kahu moku a me na mea oluna i pakele ai lakou i ka make.. No ka mea, ua pouli loa ia po. Ua ikaika loa hoi ka makani, aole pea, aohe lakou ike kahi e holo ai! Ina ua huli ae ka makani i ke Akua a i ka hewa paha, ina ua lilo lakou i ka moana loa , kahi hiki ole paha ke loaa hou kahi aina. Iloko o ko ke Akua lima lakou, a nana no lakou i malama iloko o kona poho lima.

 

 

-----------------

HE HOOKAHUNA ANA.

            I ka la 29 o Mei, akoakoa ae la ka @hamisionari maloko'o ka halepule ma Kawaiahao, e hoolilo ai ia Mi. Ioane no Waioli, i Kahunapule.

            Eia malalo iho ka Oleloao a Mi. ALekanedero ia Mi. Ioane no Waioli i Kauai, i kona hookumuia i kahunapule, ma Waiahao i ka la 29 o Mei iho nei.

            E kuu kaikaina, he oihana nui keia i ili mai nei maluna ou. Ua lilo mai nei oe i hoalawehana pu me ke Akua, (1 Kor. 3: 9,) i alakai no kanaka ma ke alanui e hiki ai i ke ola mau loa. Nolaila, he pono ke like oe me Ioane Bapetite (Io. 5: 35) "He kukui aa malamalama oia."

            O ka ke kahunapule hana nui, oia no ka hoomalamalama aku   a me ka hoopili i ka oiaio i ka naau o kanaka. Ina e hoomalamalama aku oe ia hai, he pono ke lilo oe i kukui malamalama ; ina hoi e hoopili aku oe i ka oiaio ia hai, he pono ke aa kou naau iho me ke aloha i ke Akua.

            O ka malamalama ma na mea o ka uhane a me ke aloha hemolele, oia na ema e pau ai ka hemahema o ke kahunahaiolelo. He mau mea keia e pono ai ka haiolelo ana, ka hoponopono ana i ka ekalesia, ke kukakuka ana me na hoahanau a me na mea a pau o keia noho ana.

            Ma kau hana nui ma ka haiolelo ana, e kuu kaikaina, he pono ke like pu oe me na mea ola eha, a Ezekiela i ike ai (mok. 1: 18) Ua paapu me na maka. He nui no ka ike e pono au kau hana ana, o ka ike ana i na kanaka, o ka ike ana i kela mea keia mea o kela hanauna keia hanauna, o na mea o ka ekalesia a me na mea o ke ao nei.

            O ka ike ana i ke ano hemolele o ke Akua kekahi mea pili nui i kau hana, pouli ka nui o kanaka ia mea; manao wale lakou, ua like ke Akua me lakou iho, a nolaila manao lakou ua laulea lakou me ia. Eia kau hana, e hoike maopopo aku i ke ano o ke Akua, i ike ke kanaka hewa i kona ano ino, i nalo ole ia ia kona naau kue i ke Akua, o ka hoomaopopo ana i ke ano o ke Akua ka mea e puni ole au na kanaka i na kuhihewa a me na manao hoopunipuni. Ke iini nui nei kuu naau e hoike aku oe i keia malamalama; nolaila ke paipai aku nei au ia oe e hoolauna nui aku oe me ke Akua ma kahi mehameha. Aohe mea e ike nui ai kekahi i kekahi e like me ke kukakuka pinepine ana; pela oe e hoolauna pu me ke Akua i ike nui aku oe ia ia.

            O ka ike ana'ku ia Kristo ka Uwao iwaena o ke Akua a me kanaka kekahi mea pili nui i kau hana, (Io. 17: 3) "Eia ke ola mau loa, i ike lakou ia oe i ke Akua oiaio hookahi, a ia Iesu ka Mesia, ka mea au i hoouna mai ai." Nani wale ka ike ole o kanaka ia ia. "Iloko o ke ao nei oia, aole nae i ike ke ao nei ia ia." O ka kakou hana nui keia, e ike aku ia ia a e hookaulana aku i kona inoa hoano.

            O ka ike ana'ku hoi i ke ano maoli o kanaka kekahi mea e pono ai. I kinohi ua hanaia ke kanaka he pololei, aka, ua imi mai oia i na mea keekee he nui wale, e hoomaopopo mua i ke ana o ka mai i pono ka lapaau ana.

            Aka, makehewa kou hai ana'ku i keia mau mea a pau, ke ole i pili mua mai i kou naau iho. Aole o ka hoomalamalama wale aku, o ka hoopumehana no hoi kekahi mea e pono ai. He kukui aa malamalama o Ioane. I aa hoi oe, i wela kou naau i na mea oiaio au e hai aku ai, Aole ulu na mea o keia ao ke ole ka malamalama, aole hoi e ulu ke ole ka pumehana. Holo pu mai la na mea kanu. Pehea la oe e papa aku i ka hewa, ke ole oe e inaina aku ia mea? Pehea la oe e hai aku i ka maikai o Kristo, ke ole i wela kou naau i ke aloha ia ia? Pehea la oe e hooikaika mau aku ma ka ke Akua hana, ke ole oe e makemake ia mea iloko o kou naau?

            O ka ike ana i na mea o ke Akua a me ke aloha ia Kristo ka mea e makaukau ai oe ma ka hooponopono ana iwaena o na hoahanau o ka ekalesia. Oia ka mea e hiki ai oe ke wehewehe i na pilikia, ke kinai iho i na mea hoa i ka hakaka a hoolaulea iwaena o na hoahanau kue. E hoike mau aku oe i ka naau aloha; e pili mau i ka aoao o ke Akua, i ka aoao o ka pono a me ka pololei. E hele ae oe i kela la i keia la me he keiki la o ka malamalama.

            Eia kekahi mau hana pono ia oe, i mahuahua mau aku keia mau lako.

            E heluhelu i na mooolelo o na kanaka pono, na kanaka i pakela ko lakou pili ana i ke Akua, i aa ka makemake iloko ou e hoohalike me lakou. Ka mooolelo o na kanaka like me Aberahama, Iosepa, Mose, Damiela, Paulo, o Wini hoi a me Rikeke na mea a kakou i ike maka ai. E huli nui i ka olelo a ke Akua, oia ka mea e hoa ai i ke ahi o ke aloha a me ka makemake iloko o ka naau.

            E noho haipule io oe, i akaka ke ano o ka hoomana Kristiano aole ma kau olelo wale no, aka, ma kou noho ana no hoi kekahi. E komo pinepine iloko o kou keena mehameha e halawai pu me kou Haku, i hoomalamalama i hoopumehana hoi kou naau. Me Mose la i kona noho ana i ka mauna me ke Akua, a iho mai la, alohi mai la kona mau maka e like me ka malamalama o ka la. E hoolauna nui aku oe, e like auanei oe me he aniani la, me he kilo la e hoike aku ana i na helehelena o Kristo.

            Pela oe e hoakaka aku i kou malamalama imua o na kanaka, i ike mai ai lakou i kau hana maikai ana, i hoonana aku hoi lakou i kou Makua i ka lani.