Kuu Hae Hawaii, Volume I, Number 2, 2 May 1913 — Page 3

Page PDF (443.25 KB)

KUU HAE HAWAII  3

 

HE MOOLELO NO
SALOME LIVEKONA
KA MEA I MAEWAMAEWA MAHOPE O KE ALOHA KUPOULI
A I OLE
Na Hoahanau Elua Iloko o na Wiliau
o ka Hoopohihihiia
(Mai ka Peni Mai a Hualalai)

                I hakalia no a huli hoi aku ke konela no ka hui pu ana me ke duke, ua haawi koke aku la oia i ke kauoha i ke kalaiwa kaa, e lawe pololei ia laua no ka hale hoolulu kaaahi, a o ia ka ke duke o ka huli ana mai iaia, a ninau mai la me ka piha i ke kahaha:
                "Heaha aku ka kakou o ka hale hoolulu kaaahi e holo ai?"
                "He mea pono e hookaawale koke kaua mai Parisa aku nei, a mai Palani aku hoi!!"
                "Ua waiho aku nei au i ka hooponopono ana i ke kino make malalo o ke kauka ame ka barona, nolaila aole a kaua nana hou ana aku i koe, o  ko kaua kaawale aku i kahi e, o ko kaua mea wale no ia e pakele ai, he mea makemake ole na'u ko kaua kiiia mai e hopu, ina e loheia aku ana ka make ana o ke kauna ia oe."
                "Aole o'u maka'u no ko'u hopuia he hookahi wale no a'u mea e maka'u nei, o ia ka loaa ole o ka maha i  kuu uhane, e lilo ana ke koko o kela kanaka i mea i oi aku ke ino imua o ka noho aku iloko o ka halepaahao."
                "Heaha auanei kau mea nana aku no ka mea i hala aku la, oiai ua aelikeia ka make ana o ke konela mawaena ona ame oe, a o keia no hoi kekahi o na hakaka a'u i ike ai i ka maikai maoli, me ka loaa ole he epa ma kekahi ano, elike me kekahi mau hakaka a'u o ka ike ana me kuu mau maka ponoi."
                "Ke nana aku nei au i na Lani me ka manao mihi loa, no ka'u mea i hana aku ai i keia la, a ua makaukau loa au e okiia mai kuu lima akau, ka lima nana i hookau aku i ka make maluna o Konela Waladema," i kuwo okoa ae ai ke duke me ka piho i ka ehaeha.
                "O keia anei ka mua loa o kou komo ana ma na hana o keia ano, i hele ai oe a piha me na manao pihoihoi?"
                "O keia ka mua loa ame ka hope loa, o ko'u aa ana e paio aku me ko'u enemi me ka waha o ka pu panapana.
Ia'u i ike ai i ke koikoi maoli o ka pepehi ana aku i ka hoa kanaka, ua lawa ia e hiki ole ai ia'u ke hoopoina a hiki i ka waiho ana aku o kuu kino iloko o ka lua kupapau."
                "I kaumaha oe no keia mea, no kou akahi no a hoohana i ka waha o ka pu panapana, ina no kou komo hou aku maloko o kekahi kiki pu hou ana no ka lua o ka manawa, e lilo auanei i mea hauoli nou, ke ku hou ana aku no ke kolu o ka manawa, he mea mau no keia i ka poe akahi a ike i ka make, he maka'u wale, he mea pau wale ae no nae ka maka'u, ke maa aku oe i ka ike ana i na kino make," alaila nana iho la ke konela i kana pepa kuhikuhi manawa holo o ke kaaahi, a i hou mai la:
                "Ua nui loa keia manawa i koe e loaa ai ke kaaahi ia kaua e holo ana no Kala'i, a ma keia ahiahi e ai auanei kaua i ko kaua aina ahiahi maloko o Ladana. Ia kaua ma Ladana, u hiki i kekahi o kou ohana malaila, ke hoouna mai i ke kauoha ma ke kelekalapa ia Toma, no ka uku ana aku i kou mau bila aie ma ka hokele, me ke kauoha pu ana aku no hoi iaia e lawe mai i kou mau ukana no Ladana nei, a no kekahi wahi okoa aku paha au i manao ai, malaila oe e noho aku ai ma keia mua aku."
                "Nani maoli ka maikai o kena mau hoolala ana au, a ke haawi hou aku nei au i ka'u mau hoomaikai kiekie ana ia oe, ua hele maoli au a piha me ka aie, no kau mau kokua i hana mai ai no ko'u pono, a ke waiho aku nei au ia'u iho malalo o kau mau hoolala ana mai, pela iho la au e pono ai," wahi a ke duke me ka nui ana iho o kona hanu.
                Ua loaa io aku la ke kaaahi ia laua iloko o ka manawa maikai loa, a mai ke kaaahi aku, kau maluna o kekahi mokuahi no Dova, a ma ke ahiahi no o kela la hookahi, aia laua maloko o ka hokele Mole, mamua ae o ka hoomakaukauia ana o ka aina ahiahi.
                Ma kela ahiahi he elua mau kelekalapa o ka hoounaia ana mai no Parisa, he hookahi ia Toma, ke kauwa a ke duke e kauoha aku ana iaia e uku aku i na bila aie o ke duke o Hawada no kona hokele, a he hookahi hoi i ka barona, e kauoha aku ana iaia e hoike aku i ka lohe i ke kauwa a Kauna Waladema e uku aku i na aie o kona haku.
                Mahope iho o ko laua ai like ana i ko laua aina ahiahi, ua haalele mai la o Konela Moriki i ke duke, no kona holo ana aku e hui pu me kona pualikoa ma Brikona, a huli hoi aku la no hoi ke duke no kona home kuaaina.

MOKUNA XL.
Mahope o ka Ino.

                Ua pomaikai ke Duke o Hawada ame Konela Moriki, aole he kuikahi panailike i hanaia iloko o kela mau la, e pili ana no na lawehala i holo mai kekahi wahi a i kekahi, nolaila aole laua e hiki ke hopuia, ma o kela kaawale ana mawaho aku o na palena o Palani.
                Ua noho no ke Duke o Hawada ma ke taona a hiki i ka hoea ana mai o kana kauwa me kona mau ukana, a iloko o kela mau la, aole he makemake iki o ua duke nei e nana maloko o na nupepa, no kona manao, aole he mau mea e ae a kona mau maka e ike aku ai, koe wale no ka moolelo o kana karaima i hana ai, maluna o Kauna Waladema.
                Ma ka ekolu o na la o ka noho ana o ke duke maloko o Ladana, ua holo aku la oia no kekahi wahi o kona ohana i noho ai, he wahi kela e pili kokoke ana i ke kai, a malaila kona wahi o ka hoohala ana he mau la no ka pee ana iaia iho mai ka nanaia ana aku e ka lehulehu, ma ke ano he kanaka hana hewa loa.
                Aole i kamaaina ka poe o kela wahi i ke duke, a i kona ohana paha, no ka mea aohe o lakou noho paa ma kela wahi, o ko lakou waiwai nae ka i waihoia aku malalo o ka malama ana mai a kekahi kauwa hoopono.
                Aole no lakou i lohe iki no ka mareia ana o ke Duke o Hawada i ka wahine, a pela hoi ka holo malu ana o ke duke wahine, a haalele i kana kane, nolaila ua lilo keia i mea no ke Duke o Hawada e oluolu loa ai kona manao, i ka noho naaupo o na kanaka o kela wahi i na mea e pili ana i kona ola ana.
                Ia hoea ana aku o ke duke ame kana kauwa, ua hoolauna aku la oia iaia iho imua o ke kanaka nana