Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 16, 9 January 1862 — Page 3
No ka Hoku Pakipika ke aloha.
Nui no na leo kupinai no keia wa hoolaha nupepa, ke nana iloko o lakou e puka mai nei, me he mea la ua hoaleale ia na wai, nou paha e ka Hoku Pakipika keia ano piena iloko o keia wa naaupo.
Ina makahiki kanaha i hala aku nei, ua pii ae ko kakou noho ana mamuli o ka hilinai ana i ka aina makua nana kakou i ao mai. He nawaliwali ka oihana ike mamua, ua mahi na mea a pau, a he mea ole ka pomaikai o kahi noho, a i keia wa, ua puni kakou i ke Kumukanawai, oia no ka pale palahalaha loa i waiho mua ia no kakou e ka Moi aloha i hala aku nei.
A i keia wa, ke ike nei kakou, ua ku koke iluna na keiki o ka aina me ka eleu nui, a ke hilinai nei lakou ia lakou iho, me ka puoho koke ae o ka hiamoe ana, a ke puka koke nei ka waiwai, me he mea la ua hana ia mai, ke holo nei ka nupepa mai o a o. E hiki anei i ka mea hookahi ke pani i na wai holomoku o ke kahawaii nui?
A ke mahalo aku nei au i ka naauao e puka ae ana mai loko ae o ko'u hanauna, e like me ka haawina i ke kanaka i kekahi mau pono pili mau ia ia, o ke ola kekahi, a me ka luhi ole, a me ka imi ana i ka pomaikai no na iho, a mamuli o keia kumupaa ona, ke hoomaka nei ka naauao i kana hana. O ka naauao oiaio nae kai hilinai nui ia.
A no ko'u ike i keia poe hui nupepa, no keia lahui lakou, a e hiki anei lakou e hoopuka nupepa e pili ana i ka poino, a me ka naaupo o ko lakou lahui uuku, e like me ka mea e olelo ia nei, a e hoopaapaa ia mai nei hoi?
Nolaila, e ka poe akamai nui, e akahele ke kinai ia Hoku Pakipika ma ka oukou olelo wale, me ka hai ole i na kumu oiaio. No ke mele wale no kona karaima nui e hoopii ia nei e make, ea! he ole ia, e pilikia like auanei na nupepa a pau. Ma keia, ke hele nei i ka Helu 12 o na pepa i loaa mai, aole i pani ia na alanui e hele ai i ka naauao, a i ka waiwai, a i ka hanohano o na kanaka a pau o kela ano keia ano. Ua keakea ole ia i na mea a pau ke imi nona iho, aole ma ke ano hoopili ia hai, e like me na makaainana i ko lakou haku aina. Ua malu hoi na manao, e hiki i ke kanaka ke kukuli hoomana imua o ke Akua, ma ke ano e like me kona makemake. Ina no he Kalavina, a he Kakolita, a Moremona hoi, aole alai ka Hoku Pakipika ma ia mau ano.
A no ka manao wale o kekahi poe a'u i ike iloko o ua mau nupepa nei e hai ana ma ke ano pilikino, no ka waiwai, a kuonoono, a no ka ilihune, a ilikole a pela aku. Aole pela ko'u manao no ka oiaio, he olelo hoopuni wale keia i mea e hei ai kekahi poe. Ea! owai la o kakou e ike mua aku i ka lala o ka laau e maloo mua ana? Pela hoi kakou e kau like aku ai i keia me ka hilinai ole no na pili kino, no ka mea hoi, wahi a oukou, "Aia a pelu ia na kuli e puka mai ka waiwai."
A ma ko'u ike, a me ka hilinai ana i ka poe akamai ma na manao ia mamua, aole au i kapae ae i ka pepa, ma ke ano noonoo ole. Aka hoi, i na e ike au i na kumu oiaio a ka poe naauao nui e kuhikuhi mai ai, alaila, e hiki no au e huli ae. A no ke kumu ole, a me ka hoopaapaa wale, aole no ia he mea e ikea ai ka pololei.
HAILI.
Koloa, Kauai, Ianuari, 6, 1862.
Ahaaina makahiki hou ma Kamoiliili, Waikiki waena.
Ua hoomaka keia ahaaina ma ka poakolu, oia ka la mua o Ianua ri, makahiki 1862. I ke awakea oia la, ua kai hele like na wahine me na hupa, a me na haumana kula o Kamoiliili, a me ko Manoa mau haumana pu kekahi i keia ahaaina ana, a ua kahiko ia lakou a pau me na aahu kupono o ka hele huakai ana. A ia makou e kai hele like ana, i nana aku ka hana mai mua a hope, he maikai ka hele ana a na wahine me na hupa. A komo makou i ka Luakini, ku mai ana ka poe himeni o Kamoiliili, a hoomaikai i ke Akua me ke mele ana i kekahi himeni no ka paina ana, a pau ko lakou himeni ana, pule, a paina like na mea a pau, a iwaena o ko makou paina ana, e kai hele mai ana kekahi poe wahine, me na hupa i kahiko ia i na aahu keokeo, hele mai lakou a komo i ka luakini, paina lakou a pau, kahea ia na haumana o ke kula o Manoa e himeni, a ua mele lakou me ka leo maikai, a pau ia, mele mai ka poe himeni o Kamoiliili i kekahi mau leo mele oi aku o ka maikai, a i ko lakou mele ana mai, kohu pono loa ko lakou leo i ka maikai i ka lohe ana aku. Ua kahiko ia na wahine i na hupa me na aahu keokeo, a o na kane, me na aahu ku like.
A pau ko lakou mele ana, ku mai o J. W. Kea e hai manao, oia ka lunakanawai o Koolau, aia ma 1 Kolineto 13:13 kona kumu manao, a ua maikai kona wehewehe ana mai, a kokua na kamaaina ma na olelo paipai, a pau ko lakou olelo ana, pule a hookuu ia ka ahakanaka. A ia po iho, he wahi hana lealea na ke kumu o Kamoiliili a me na haumana ana. A iwaena o ko lakou hana ana, ua haiolelo kekahi mau keiki no ka makahiki hou, a me na mea ano lealea.
Ka la elua o ka ahaaina ana oia ka poaha.
Ua hele mai no makou a pau ia la me na aahu kupono, a ua kahiko ia na wahine i na aahu melemele, a o na kane, me na aahu kupono no lakou. A komo makou i ka luakini, pule a pau, paina makou, a pau ko makou paina ana, hoi nui aku makou ma na hale. A i ke awakea ana ae, hele hou mai no makou ma ka luakini e paina ai, a ia wa, puka mai la o Kaulia me kona wahi hoa hele, he mau elemakule laua a elua. A paina laua a maona, kani ka bele, a akoakoa na kanaka a pau. Ku mai o Kaulia e hai manao, a me kona hoa hele, a pau ko laua wehewehe ana, kokua na kamaaina. Aia ma Solomona 27:22 ko laua olelo i wehewehe ai, a pau, hookuuia ka aha. Aia po iho no, halawai hou no makou, a ia Kaulia no ka hai manao ana. Aia ma Isaia 6:1 kona kumu manao, a ua nui ko makou olioli no ko laua wehewehe pono ana mai i na mea a laua i manao ai e hai mai.
A pau ko laua wehewehe ana, kokua mai na kamaaina, a o ka pau no la.
Ka la akolu o ka ahaaina ana, oia ka poalima.
I ke kani ana o ka bele i ke kakahiaka, akoakoa no makou i ka halawai, ia Kaulia no ka hai manao ana, aia ma Ielemia 23:29, a pau ia pule, a paina makou a maona. A i ke awakea ana ae, he halawai hou no, ia Kaulia no ka hai manao ana, aia ma Solomona 8:15, a pau kona wehewehe ana, kokua na kamaaina, a o ka pau no ia, a ia po iho no, ia Solomona Paaluhi ka hai manao, oia ka hoa hele o Kaulia, aia ma Solomona 1:14, a ua maikai kona hai manao ana, a pau kona paipai ana, kokua mai he mau wahine kamaaina ma ka olelo paipai no, a pau hookuu ia ka aha.
A pela mau aku no i ka poaono, a me ka la Sabati, a me ka poakahi iho nei. Ke noho nei no kekahi poe, a o kekahi poe, ua hoi i ka hale.
Eia ka nui o na mea i hoomakaukau ia e makou no keia ahaaina , he 31 papaaina, he 68 noho, 251 pa, he 129 bola, he 106 puna, 17 pika, 94 umeke, 57 kiaha, 21 omole aniani, 52 puaa, 31 manu, 150 o, 150 pahi, oia ka nui o na mea i hoomakaukau ia no keia ahaaina.
Ina nae he mea pono i ka Hoku o ka Pakipika, ke amo i keia wahi puolo, alaila, nona ka nani a mau loa aku ma ka inoa o Iesu oiaio.
D. K. HEWAHEWA.
Kamoiliili, Waikiki-waena, Ian. 6, 1862.
Pau kuhihewa i ke "Kuokoa."
Ia oe e ka Hoku Pakipika, o kanaka Hawaii, ke aloha nui, a me ke aloha hoolailai. No kuu manao ana, ua lawa ia oe, ko'u manao mai ka Hikina a ka la, a ka mole o Lehua.
Eia no ia. Ke kuhi nei au, o na pepa kumu e hoopukaia'na iloko Oct., Nov., Dek., he mau pepa haawi wale ia, no ka poe kau inoa, e like me ka hoopuka a ke Luna nui, aole la ia o na helu mua o ka Buke I, aia a hiki Ianuali, alaila, hoomaka ke pai ana, o na helu 1. 2. 3. a pela aku. Ma kou ike ana iho nei i ka pepa o ka la mua o Ianuari, he helu 6. Nolaila, emi mai la ko'u manao. Iho la oloko o'u, ka, o na helu mua no ka paha kela i oleloia'i, he pepa haawi wale, o ka hoomaka no ka paha keia, o na helu a hiki i ke 6, a pela aku o ka Buke 1. Auhea la na pepa haawi wale, a ka Luna nui e olelo nei, he haawi wale kahi mau pepa, ke haohao nei au, me ke kanalua. Eia paha. Ua kanalua paha ka Luna o ke Kuokoa, o nui kona poho, i ka lilo wale o kela mau pepa, me ka uku ole, nolaila, paha kona manao, ka, o na helu no kela, aole pono e pai hou, nui loa ke poho.
Ina no hoi paha e olelo ia eia mamua, o na helu mua no keia, ina no hoi paha aole au e kanalua a pane aku la hoi. Eia no ka hoi la, o na pepa mua mai la no la hoi ia, olelo oe mamua, he haawi wale, nolaila, auhea oukou e ka poe i lawe i ke Kuokoa, e nana pu mai kakou, ua plolei anei keia hoolaha ana a ke Kuokoa, aole paha.
Ua noi wikiwiki iho nei na Luna i ke dala palua, i na kanaka, e haawi mai mamua, i na aole e hokaa e mamua o Ianuari, aole e loaa ka pepa.
O ka mea ka ia e hele ai na Luna e noi Dala mamua, no ka manao paha, o ike e ia ka helu 6, kanalua kanaka, a haalele i ke Kuokoa. Nolaila, kaapuni na Luna i ke kulanakauhale e noi ai. No ka manao paha o haalele io kanaka, pau loa i ka Nupepa Hoku Pakipika o hai ae aunei o ka helu 6, keia a puka ae Ianuari, haalele kanaka i ke Kuokoa, nolaila, huna no a pau ke Dala i ka ohi, a polohuku, ina e haalele iho ua kaa i ka ekeahakai. Nolaila, ea! ua hana oe e Kuokoa, me ka pololei ole, kai noa paha e pololei oe, e Nupepa Kuokoa, ka pepa a na kumu, e papa nei i na kanaka, o oe ka pono. Eia ka, he hookamani oe, a me ke pahele i kanaka. J. H. L.
Honolulu, Jan. 6, 1862.
Ka hoolewa ana ia B. Mahune
Ma ka la 27 iho nei o Dek. ua hoolewa ia ke kino kupapau o B. Mahune ma ka hora e 2 o ke ahiahi.
Ua hoomaka ka hele ana o ka huakai mai ka hale aku. A penei ka hele ana, o ka pahu mamua maluna o ke kaa lio, o ka poe i pili i ka mea i make mahope iho, o na hoa aloha mai, o na makamaka mai. He huakai nui loa.
E hele ana mai ka hale aku, e naue iki ana i ke komohana, a hiki ma ke alanui e holo pololei ana i ka uapo, huli i ka akau, a hiki ma ke alanui Rikeke, pii i uka, a hiki ma ke alanui Moi, alaila, huli i ka hema, e hele pololei ana a komo i ka luakini.
Ia manawa hiki mai o E. W. Kalaka. Himeni, a pau ka himeni ana, he olelo paipai e pili ana i ka mea i make, a no ka poe hoi e ola ana. Pule a pau, hookuu ia ke anaina. Hoomaka hou ka huakai e like me ka hele mua ana, e hele ana i ke komohana hema, a hiki ma ka hale i hoomakaukauia no ka mea i make, pule hou o Rev. E. W. Kalaka, a pau ka pule ana, nalo aku la o B. Mahune.
Ia manawa, he ahaaina i hoomakaukau ia; a noho iho la ka huakai e paina. Ua nui ka ai, a me ka ia. Loaa iho la i ka poe e ola ana ka pomaikai, aka, o B. Mahune, ua hele kohana aku la oia i ka aoao mau o ka honua.
Me ka mahalo i ka Hoku o ka Pakipika.
DAVID WAILEA.
Kawaiahao, Honolulu, Ian. 6, 1862.
He mau kanaka hoopunipuni elua.
Kalua mai la ka puaa na kekahi poe, a i ke ahiahi poeleele, moa ua puaa nei, ike aku la ua mau kanaka nei ua moa mai la, eia ka olelo a kekahi, ei ala e, o mai la kekahi, e-o he wahi manao ko'u i imi iho nei, pehea? penei, e hele kaua i ka imu puaa a mea ma, me ka mokoi no au a kaua, a me ka makau e hele kaua, iwaho oe e noho ai, owau ke komo iloko o ka hale, a i haawi ia mai auanei au i ka io puaa, ea, hoolou wau i ka makau a hoolei mai iwaho, hopu ae auanei oe, e hukihuki ai, e olelo hoi au, ua ai ke Akua i ka io puaa, ua ku i ka makau, hukihuki oe a liuliu, hookuu ae oe i ka makau, lawe ae oe i ka io puaa, pela kaua e hana ai, ae mai la ke kokoolua, ae, e hele io kaua, i ka hele ana o laua nei a hiki i ua hale nei, komo aku la kekahi iloko o ka hale, haawi ia mai la i ka io puaa, o ke nahu ae la no ia i kekahi, o ka olelo iho la no ia, ua eki ka'u wahi io puaa i maunu akua, i mai la ka mea e okioki ana i ka puaa, e aha? e maunu i ke akua ka puaa, e ai mai no ke akua, ae, o ka lalau ae la no ia o ua kanaka nei i ka mokoi, a me ka makau, o ka hoolou iho la no ia i ka io o ka puaa, a kiola aku la iwaho, o ka hopu mai la no ia o ke kokoolua, o ka hukihuki aku la no ia, e like me ka ai ana a ka ia, makemake loa mai la kanaka o ua hale nei, a lilo aku la ua io puaa nei, eia ka olelo iho, ka! minamina ino ka hoi ka mea lealea i ka pau e o kahi maunu, o ka haawi hou mai la no ia, a hoolei no iwaho, pela no e like me mamua ka hukihuki, e holo ai ma waho o ka hale, a o kekahi poe oloko o ka hale, ua lealea loa, a o kekahi poe ua makau loa, no ka ike maka iho la no ka pau o ka puaa i ke Akua, a pela no ka hana ana a pau loa ua puaa nei, o ka puka aku la no ia o ua kanaka nei, me ka olelo iho, e kii ae au e hopu i ke akua. O ka holo aku la no ia o laua nei me ka pokeokeo, he keu o ke akamai, o ka hana a keia mau kanaka, me kakou no ke aloha. J. KAILI.
Haleloke, Nuuanu, Ianuari, 6, 1862.
Happ y New Year.
O ka poakolu o kela pule i hala aku nei, oia ka la olioli Makahiki Hou, ka la mua o ka makahiki 1862.
Ua nui ka olioli o na haole a me na kanaka maoli; ua nui no hoi na ahaaina ma ia la, o ka poe i ka Ahahui Nupepa Kuokoa kekahi, ua hana lakou i ahaaina ma ia la, ma ka Hale Sailor's Home, i ka hora 2 ko lakou ai ana, a pau ka ai ana, hele like lakou ma na alanui, me na kahei lipine, i kakauia i ka hua palapala "Kuokoa.'' Ua kauia na Luna o ka huakai i na lipine polu me na hoku ma ka aoao hema o ka umauma, e like meka hoailona Mareka. Eia ka mea maikai loa i keia poe, o ka hele ana mai o na hoa a pau, a alake ae no o W., no ka mea, he haole no kela. Kohu ole ka haole ke hele pu me kanaka.
Eia keia mea a'u i mahalo ai, o ka maikai o ka huakai, o ka lohe maoki i ke kaheaia. Ina auanei e kahea aku o Pila A. ma ke kahea koa ana, " E huli loa," o ka huli aku la no ia; like no hoi, mauka, makai e huli ai, aohe no oia wale, o ka leo no hoi paha o ka ohe me ka pahu, lea no hoi, o ka'u mea makemake loa i ka ohe a me ka pahu, o ka paupauaho ole i ke puhi ana i ke mele a ka poe kipi, o ka aoao hema o Mareka, alaila la mahuahua ko'u mahalo.
W. E. PALI.
Manoa, Jan. 3, 1862.
He olelo nane.
He mea huna. Na ka mea ike e hai mai i kona ano.
Ekolu mau kanaka i hoailona like ia ma ka inoa hookahi K. O ke kanaka mua, o kona inoa, he mau huaolelo i kaulana loa a puni ke ao nei, a e mau loa aku ana a kela ao aku, E. K. O ka lua o ke kanaka, he mau inoa hoohanohano kona K.-R&c. O ke kolu o ke kanaka, he inoa kona na kona makuakane i kapa iho M. He keiki hanai ka lakou. Ua kaulana ka inoa o ke keiki a lakou a puni keia hoku hele A.-K.-, ka inoa o ke keiki a lakou.
O E. K. ka mua, oia ka mea nana i hanai ia A. H.-, mai ka wa uuku mai, me ka malama i ka mea kupono i kona ola, hoonaauao ana, a me na pono kuonoono o keia ola ana; ua lako loa hoi.
O K. R.-,&c, ka lua ia, oia ka mea nani a ao ia A. H.-, ma ke ano kaua, a me ka oihana Loio. Ua makaukau loa o A. H.-,
O M. oia ke kolu, oia ka mea i ao ia A. H.-, i ke kakauolelo, a me ke kuhikuhi puu one.
He ano like kekahi mau olelo ao a K. R. &c. a me ka M.-, o ko laua manao, e haalele o A. H. i na mea a E. K.-, i haawi mai ai ia ia. A i ka laua la e malama aku ai.
Ke hoopaapaa ikaika loa nei lakou nei me ka manao pakahi o lakou. Ua ola o A. H.-, ia'u; a oia la hoi, ia'u, a o inei hoi, ia'u no.
Nolaila, Eia ka ninau mua e noonoo ai.
Ninau 1. Owai keia mau kanaka ekolu? i hoailona like ia lakou ma ka inoa hookahi K.?
Ninau 2. Owai la o keia mau makua i hana aku ai i ka lakou keiki. Pela no e loaa mai ai ka hailoaa oiaio no ka olelo nane.
E ka Hoku o ka Pakipika, e koi aku oe i o'u hoa ili-ulaula Hawaii, ka poe nana oe i hoolilo i waha kamailio no makou, e ae mai lakou, e waiho i ka'u wahi ukana ma kou aoao akau, a e lawe kaniuhu ole aku.
Me ke aloha ia oe e ka Hoku Pakipika, a me o'u kini o Honokahau.
P. KALAPUKAIHAEHAE.
Maui, Ianuari 5, 1862.
He olelo Kahea.
E halawai na Kahunapule, a me na luna elima o kela ekale sia, i kohoia e na hoahanau no ia halawai ma Honolulu, iloko o ka hale pule o Rev. L. Kamika, ma Kaumakapili, i ka la 11 o Feberuari makahiki 1862, oia o Tusede, i ka hora 10 o ke kakahiaka, o ka haiolelo ka hana mua.
Mai poina kekahi ekalesia o kakou i keia halawai. E hele makaukau mai na luna, a me na Kahunapule.
Na J. S. EMERSON.
Luna Hoomalu ma Hauula.
Waialua, Oahu. Jan. 7, 1862.
[Hokuloa.
MA RE.
Ianua ri 1, ma Pauoa, Honolulu, Oahu, mare o Noa me Hana w, na Kalaka laua i mare.
Ianuarri 6, ma Honokaupu Honolulu, mare o J. Kaaumoana k, E. Arama w, na Rev. E. Kalaka laua i mare.
HANAU.
Dek. 30, ma Maemae, hanau o Koleka, na J. K. Kaunamano me Tabita.
De 16 ma Waiawa Ewa, Oahu hanau o Kaumai w, na Kanaina me Kalohena.
Dek. 22, ma Kapuaikaula Ewa Oahu, hanau o Kanakanohokuahiwi k, na Kelekai me Kahue.
Dek. 24, ma Honouliuli Ewa Oahu, hanau o Paaoao k, na Kaneiahua me Hinaiuka.
Dek. 1, ma Koenaha, Niihau, hanau o Hiloiki k, na Hiloiki, me Kukaweloula.
Ianuari 10, ma Kaa Lani, hanau o Laie w, na Kinilau k, me Kawailiu w.
Ianuari 22, ma Mahana Lanai, hanau o Wahinealoha 2, na Kekuhi k, me Kauwe w.
Ianuari 23, ma Mahana Lanai, hanau o Nahuina w, na Kapa me Kalaukupu.
Maraki 17, ma Kaunolu Lanai, hanau o Pahuaniani k, na ke Kuhe me Halimu.
Dekemaba 3, ma Kamoku Lanai, hanau o Namakahikieha w, na Keliikipi k, me Kaaiokala.
Dekemaba 16, ma Honokohau, Maui, hanau o Kekahili Mumu k, na Mumu, me Puaohi w.
Dekemaba 3, ma Pauoa, Honolulu Oahu, hanau o Lahapa Kaluhi w, na J. H. Naone k, me Aridabeta Kahuhu w.
MAKE.
Dekemaba 11, ma Kamanuwai, Honolulu, Oahu, make o Kekela k.
Dekemnba 5, ma Waimea Oahu make o Nahiwaku k.
Dekemaba 14, ma ia wahi hookahi no, make o Kaaloa w.
Novemaba 9, ma Kamananui, Waialua, Oahu, make o Luika w.
Dekemaba 13, ma Kamananui Waialua, Oahu, make o Kekua w.
Nov. 1, ma Oeia, Molokai, make o Kane k.
Novemaba 8, ma Kalawao Molokai make o Kalunamakakala w.
Oketoba 17, ma Puuhao, Hana, Maui, make o Kapele w.
Mar. 29, no Kamoku Lani, make J. H. Kakia Kuaihelani he hikoko kona mai i make ai.
Aperila 12, ma Pawili Lanai, make o Keloha, he mai ma ka opu ka mai i make ai.
Mei 6, ma Kamao Lanai make o Keawe w, he hokii kona mai i make ai.
Mei 16, ma Kealia, Lanai, make o Hokepaniolo k, he make emoole kona.
Iulai 11, ma Kaunolu Lanai, make o Laamikahiki k.
Augake 3, ma Kamao Lanai make o Uu w, he hokii kona mai i make ai.
Novemaba, 26, ma Puuwai, Niihau, make o Rose Koleiki w.
Dekemaba 26, ma Waikele Ewa, Oahu, make o Maikaopa w.
Dekemaba 10, ma Waipio Ewa, Oahu, make o Mua w.
Dekemaba, 18, ma Waimalu, Ewa Oahu, make o Koa k.
Dekemaba 23, ma Hulaia i Kauai, make o Komo k, he hapa haole. Malaila no, make o Kaianui k, malaila no, make o Kepuluna k.
Dekemaba 27, ma Nawiliwili, make o Kanealauwahine k.
Dekemaba 2, ma Alewa, Honolulu, Oahu make o Leiau w.
Sepatemaba 24, ua make o Kealoha, kona mai i make ai he kumu a me ka nae.
Dekemaba 18, ma Kewalokai Honolulu Oahu make o Kipela w.
$10 Makana!
NO KA MEA, O LAKALO kekahi paahao kanaka maoli, ua mahuka oia mai ka Hale Paahao aku i ka la 4 o Ianuari nei, e uku ia no ka makana i oleloia maluna i ka mea nana i hopu i ua Lakalo nei, a hoike mai paha i kekahi mea e hopu ai ia ia.
O ua Lakalo nei, he 24 kona mau makahiki, he ano wiwi, me ka uhi ma na lima elua, a me kona inoa i kakauia ma ka lima akau.
W. C. PARKE.
Ilamuku.
Honolulu, Ianuari 8, 1862. 16-2t
OLELO HOOLAHA.
EIA I KA PA AUPUNI I PAUOA NEI KEKAhi mau holoholona hele hewa i hookomo ia mai, elua nae lio e kudala ia ana i ka poalima o keia pule, i ka hora 12 o ke awakea. Ke ano me ka hao malalo nei.
Lio kane ahinahina, hao Ma a kaha hou aku.
Lio kane ulaula, eia ka hao O he ke kahi hao iloko.
Lio kane kalakoa, aole ike ia o ka hao.
Lio kane ahinahina, aole ike ia o ka hao.
Lio kane eleele wiwi, aole ike ia o ka hao.
Lio kane hulupalai hao ano e.
Lio kane ulaula, hao ano e,
Lio kane eleele, eia ka hao K akau.
Lio wahine ulaula, hao ano e.
Lio wahine ulaula, kuapuka aole ike ia o ka hao.
Lio wahine ulaula, hao ano e, akau K ano a ka hiaha.
Lio wahine puakea, me ke keiki ulaula hao ano e.
Lio wahine elelele, hao ano e.
Elua lio kudala, lio wahine hulupala, eia ka hao AP akau.
Lio kane keokeo, aole ike ia o ka hao.
Bibi wahine kalakoa, aole maopopo o ka hao, ua ike ia no.
Eia ka pono i na mea lio i nalowale, e makaala mai oukou i ka pa aupuni, no ka mea, ke hoolaha aku nei au ma ke ano e o na hao, eia kekahi ke nalowale mai nei ka hao o na lio lawe ia mai o keia wa, no ka lepo kahi nalawale, no ka hulu loloa kahi.
NAPUNAKO. Luna Pa Aupuni.
Pauoa, Ianuari 8, 1862. 15-1t*
S. D. Keolanui.
UA MAKAUKAU wau e kokua i ke kakau ana no na palapala a pau loa, ke lawe ia mai imua o'u ma ko'u keena kakau ma Niuhelewai Kapalama, oia na mele, na Kanikau, Olelo Hoolaha, olelo i kela a i keia, ia'u no ka pepa, inika, nolaila, e wiki oukou, he wahi uku haahaa loa no ke kauwa hana pololei.
OLELO HOOLAHA.
O WAU O P. PUHALAHUA, ka mea nana i hoolimalima kela mau apana aina ekolu, o Hanalua, Puahuula, Kawaikulukulu, e waiho ia ma Kaneohe Koolaupoko Oahu. Nolaila, ke hoike aku nei au ma ke akea, ua kapu loa na holoholona Lio, bipi, hoki, kao, puaa, hipa, moa, a ina e loaa kekahi o keia mau holoholona e hele ana maloko o keia mau aina i oleloia, alaila, e uku ka mea nona ia holoholona, hookahi dala $1.00 no ka lio a me ka bipi, hapalua no ka hipa, kao, puaa, he hapawalu no ka moa, aole mea kii wale i na mea e ku ana, e moe ana, e waiho ana, e ulu ana, ua kapu loa, a ua kapu no hoi ke kai amaama o Hanalua, aole kanaka, aole wahine e hele a lawaia ma keia kai, a e lilo keia olelo hoolaha i kanawai paa mai keia la aku o ka hoolaha ia ana ma ka nupepa Hoku Pakipika.
A e hiki no i kuu Luna ia A. Wahineino, ke hopu, ka hoopaa, ke lawe ma ka pa Aupuni ke ole e ikeia ka mea nona ia holoholona.
P. PUHALAHUA.
Mahinahina, Maemae, Ianuari 2, 1862. 16-4t
OLELO HOOLAHA.
E IKE auanei na kanaka a pau loa, ua kapu loa ko'u mau aina i kapaia o Puulu a me Hauwawa, e waiho la ma Waimea, Koolauloa, Oahu, aole e komo kuleana ole ma ia wahi na holoholona, bipi, lio, kao, puaa, a me na mea e ae no hoi. JOHN BOOTH.
Koolauloa, Ian. 7, 1862. 16-3t*
OLELO HOOLAHA.
UA hoopii o Kaailaau kue i kana kane o Nahakukoko, no Waimea, Hawaii mamua, e hoooki i ko laua mare ana, no ka haalele wale ana no na makahiki ekolu o Nahakukoko i kana wahine. E hanaia keia hoopii imua o ka mea Hanohano, John Ii, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, o ka poakolu oia ka la 22 o Ianuari i ka hora 9 o kakahiaka aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu Oahu.
JNO. E. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Ianuari 4, 1862. 16-2t
OLELO HOOLAHA.
E IKE auanei na kanaka a pau, a me na haole, o wau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hookapu loa aku nei au i kuu aina kuleana a me kuu aina hoolimalima e waiho ana ma Halawa, Mokupuni Oahu, aole loa e hele wale na Bipi, Lio, hoki, miula, hipa, kao, puaa, o ka mea e kue i keia mau olelo maluna, alaila, e hopu aku no wau a paa, a e uku mai ka mea holoholona i $1.00 no ka poino o ka mea aina, e like me ke kanawai e waiho nei.
LUPINE.
Kawahanaenae, Halawa, Ian. 3, 1862. 16-4t
O KEAHA AKU KOE!
EIA AUANEI O NU IOKA I HONOLULU NEI.
MA KE ANO PAI KII.
HOOKAHI WALE NO DALA KA UKU! No na KII MAIKAI LOA, i like me na kii i paiia ma Honolulu nei mamua aku nei, me ka uku $2.50 $2.00.
He Wa ilihune Keia! E makemake ana e hoolilo i na mea a pau o ka oihana pai kii e waiho nei ma kona lima: i kaawale kahi no na mea maikai wale e hiki mai ana. Nolaila, ua manao ae o
KINI
e hana e like me kana hana mau (ma Nu Ioka) o ke pai kii me ka EMI LOA o ka uku. A nolaila, ke kahea aku nei i ka lehulehu a pau e hele mai e pai i ko lakou mau kii, oiai me lakou ka loaa make pono ana.
E hele mai oukou e nana i na kii i hoikeia ma ko'u Keena Hana. He makehewa ia oukou ke olelo ae, aole e loaa ia oukou na kii, no ka mea, ua emi loa ka uku, oiai e loaa ana ia lakou na kii i like ka maikai me na kii i papakolu ka uku mamua o keia mau la.
HOOKAHI WALE NO DALA KA UKU!
No ke kii maikai i hanaia iloko o na pahu mikioi, i pakeu ka maikai mamua o na mea e ae oia ano i hanaia ma Honolulu. Ma ka Hale Pai o KINI.
Maluna ae o ka Hale Paipalapala o H. M. Wini.
13-tf
OLELO HOOLAHA.
OIHANA WAI, HONOLULU.
KE KAUOHAIA aku nei na mea a pau i lawe i ka wai Aupuni, o ka la mua o Ianuari 1862, ka manawa e uku ai no ka hapalua makahiki e hiki mai ana. A ina e hookaa ole ia mamua o ka la 10 o ua mahina ia, e hoopaaia ka wai me ka olelo hou ole aku.
E pono no ke lawe mai na mea a pau i na palapala hookaa o keia hapalua makahiki i hala ae nei.
Ma ke kauoha,
H. PRENDERGAST.
Luna Wai.
Hale Oihana, me ke Keena o Alanui Nuuanu.
11-3t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, ua noi ia mai ka mea nona ka inoa malalo, ka Lunakanawai Kaapuni o Maui, e Manu, ka Lunahooponopono o ka waiwai o Davida Kuaee no Kaupo, Maui, i make aku nei, e koho aku i kekahi la e hoolohe i kana palapala hoike hope loa, a e hookuu ia ia mai kana oihana luna hooponopono ae. Nolaila, ke hoikeia aku nei i na kanaka a pau loa, ke pili o ka poakolu oia ka la 22 o Ianuari M. H. 1862, i ka hora 11 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma Lahaina Maui, kahi e hana ai. F. W. HUTCHISON.
Lunakanawai Kaapuni Apana elua.
Lahaina, Maui, Dek. 23, 1861. 15-3t.
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, ua noiia mai ka mea nona ka inoa malalo, ka Lunakanawai Kaapuni o Maui, e Alapai, no ka hookohu ia ia i luna hoopono pono i ka waiwai o Haleola o Wailuku, Maui, i make aku nei. Nolaila, ua hoike ia i na kanaka a pau loa, ke pili o ka poakolu, oia ka la 22 o Ianuari, M. H. 1862, i ka hora 11 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ke hoolohe i ka oiaio, o keia noi ana mai a me na mea hoole i hoike ia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, Maui, kahi e hana ai. F. W. HUTCHISON.
Lunakanawai Kaapuni o ka Apana elua.
Lahaina, Maui, Dek. 23, 1861. 15-3t
PEPEIAO LAAU! LALA MANO!
KE MAKEMAKE nei au i na pepeiao laau a me na Lala mano e lawe mai me a'u e kuai ai no ke kumukuai makepono loa, oia hoi 8 1/2 keneta o ka paona hookahi o ka pepeiao laau, a he 15 keneta no ka paona hookahi o ka Lalamano, aia ko'u hale kuai ma Polelewa, mauka o ka Hale pule haole, e pili ana ma ka aoao ma Ewa o ka Hale kuai uwini hepa o Kakela ma, a mauka hoi o ke ala nui Alii. AHUNAKO, (Pake.) 45-tf
OLELO HOOLAHA.
E IKE auanei na mea a pau ua hoolaha aku o S. B. Loa ma ke akea e hookohu ana ia'u i hooilina no kona aina ponoi ma Waiahole, Koolaupoko ma ka oiaio loa, a ua waiho mai oia ia'u i ke Sila nui a me ka palapala hooko i hanaia ma ka Ahahookolokolo ma Honolulu ma ka la 25 o Okatoba 1861, nolaila, ke kahea aku nei au ia oukou e ka poe makemake mai e hoolimalima i keia aina e hele mai oukou ma ko'u hale hana ma Kaopuaua e loaa no au ia oukou malaila i na la a pau. Me ke Aloha ke hoi nei no ko Kaopuaua keiki e kuni i ke kukui mahu. J. I. W. KAOLIKO.
Kauluwela, Honolulu, Dek. 4, 1861. 11-6t
OLELO HOOLAHA.
E IKE AUANEI oukou e na mea a pau, ke nana mai. Owau o ka mea nona ka inoa malalo iho, ke hookapu aku nei au i kuu aina kuleana, aole e hele wale kekahi holoholona maluna. Lio, bipi, hoki, miula, hipa, kao, puaa, moa, pulehu, a me na holoholona e ae. Oia o Kiao, e waiho la ma Moanalua. Ina e loaa ia'u kekahi o keia mau holoholona i oleloia maluna e uku no $1.00, aole hoi e hiki i kekahi kanaka ke lawe wale i kekahi mea e waiho wale ana, e kupu ana ,e ulu ana ma keia aina i olelo ia maluna, ua kapu loa no, e lilo keia i kanawai paa mai ka la e puka ai ma ka Hoku Pakipika.
S. G. KAOHIAI.
Moanalua, Dekemaba 30, 1861. 15-2t*
MOKUAHI KILAUEA.
E HOLO ANA NO O KILAUEA, MAI HONOLULU aku, i ka hapalua o ka hora 4 o ke ahiahi, e like me ka mea i oleloia malalo nei, penei:
No Hilo, poakahi Ian. 13.
No Kona, poalua Ian. 21.
No Hilo, poakahi Ian. 27.
No Kona, poalua Feb. 4.
No Hilo, poakahi Feb. 10.
JANION, GREEN & Co.
Luna H. S. N. Co.
Honolulu, Ianuari 2, 1862. 15-tf
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, e pau ana ka hoopuka ana o ka Hae Hawaii, i ka pule hope o Dekemaba, nolaila, ke manao nei ka Ahahui Hoopuka Nupepa o na kanaka maoli e nonoi aku i ka poe lawe Hae Hawaii, e maliu mai i ka HOKU PAKIPIKA, ka Nupepa a na kanaka papa o ka aina e hoopuka nei. Ua hiki no ke lawe i ua pepa la no ke koena o ka makahiki, me ka uku mai o na dala no ka manawa i laweia'i. Eia kekahi, e hooili m ai i na olelo Hoolaha no ka HOKU O KA PAKIPIKA, he makepono loa ka uku. No ka manao maoli o ka Ahahui e kokua mai ana oukou i keia oihana a lakou i hapai ai, nolaila, ke manao nei lakou, ua makehewa ke paipai nui aku ia oukou.
J. W. H. KAUWAHI.
34-5t G. W. MILA.
PAPA MANUAHI!
EIA ka mea hou loa no na kanaka maoli o Hawaii nei, ua loaa mai ia'u na Papa Oregona o kela ano keia ano, me ke kumu kuai make pono loa, e pono e hele mai oukou e hoakaka i ka oiaio no keia mea. Eia ke ano o na Laau a me na Papa.
Laau nui, laau liilii, Papa hele, Papa kahiia, Papa kalakala, Papa Paina no Amerika a me na Pine paa, Pili.
Eia kekahi, Pena keokeo Pelekane maikai loa, Pena omaomao lenalena, Aila pena, Wai hoomaloo a
me na mea e ae kupono no na hale. Aia makai ma Aina Hou, mauka iho o ka Hale Dute Hou.
GEO. G. HOWE.
Honolulu, Aperila 3, 1861. 15-tf
E KUAIIA ANA!
E KUAI IA ANA HE hale noho e waiho la ma kahi e noho ia nei e Thomas Brown, (Palaunu Kakauolelo.) ma Alanui Nuuanu. Oluolu loa ke kuai ana; a e hoonee ia no ma kahi e iloko o ka pule hookahi mahope o ke kuai ana, a maluna o ka mea kuai na lilo o ka hoonee ana. E ninau i ka Luna kakau kope o ke Aupuni, ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu.
12-4t
MEA HOU!
MA KA HALE KUAI
O KEOKI OLELO E.
AIA ma ke kihi huina alanui mauka iho o ka Hale uinihepa, hale kamaa, malaila ka lole Nu Hou i keia wa, na ano no a pau, ka mea makemake ia, me ka hooemi ana i ke kumukuai.
8-3m.
Olelo Hoolaha.
E IKE auanei na kanaka a pau ma keia palapala. O makou ka poe nona na inoa malalo, kekahi hoi o ka poe hui e hana ana i ahaaina, ke hoike aku nei makou ma ka inoa o ka poe lehulehu, e hanaia ana he ahaaina Luau maloko o ka pa o Baraunu (Brown,) ma Maine Hotele kokoke i ka Puukolo, ke hiki aku i ka la 11 o Ianuari 1862, he poano ia la, ke hai aku nei makou, ua makaukau ka poe nana keia ahaaina i na mea ai, o kela ano keia ano, he bipi momona, he mau puaa momona i kaluaia, a hooluaia hoi, o na manu ono a momona o kela ano keia ano, o na ia o kela ano keia ano, e ono ai ka puu a a pahee ma ke kileo, o na uala momona, kulolo, maia, mea ono, o na luau palupalu o na kuahiwi, a me na maluawai, o na kalo ono, a me na poi uouo i hoonoonooia o kela ano keia ano poi, a me kekahi mea ano mea ai o na haole, a malaila na mele olioli lea, me na mele hoohaihai hoohie, a me na mea e hakoi ai ka puuwai i ka nana aku, a ua kahikoia ka poe nana keia ahaaina i na lole keokeo ko na wahine, a elua lei zizania ma ka ai, a me elua lei ilima ma ke poo, ko na wahine e lai ana, a he palule keokeo a wawae ahinahina, a he leihala ma ka ai ko na kane e hakoi ana. Ina makemake kekahi e hele e paina luau; e lawe mai i ekolu hapawalu dala, alaila, e ai oe i na mea ono i oleloia ae la, a e loaa hoi ia oe kou haawina o na mea ai i oleloia i kou hoi ana ma kou wahi ke hele mai me ka makaukau. Ma ka inoa o ka poe Hui.
Kumoku, Keoki, Kaalalo, Makaahoa, Kaipo, Hoolapa, WM Paahao, Kapa, Pila, Waiwaiole, Kuhia, Kaaukai, Hoolulu, Keoni 1, Keoni 2.
Kapuukolo, Honolulu, Dek. 24, 1851. 14-3t*
OLELO HOOLAHA.
E IKE AUANEI na kanaka a pau loa, a me na haole, o kela ano a me keia ano, a pake hoi; o kela mea bipi, a me keia mea pipi, i nalowale.
E hele mai oukou ma ko'u wahi e noho nei, me na dala pu mai nae; he $10.00 e like me ko'u poho no ka malama ana no na mahina he 16, no ka hele ana o kela bipi maluna o ko'u aina kula kuai hoolimalima, ma Waiau, Ewa.
Eia kona ano, he bipi kane eleele loa, o kona hoailona kuni, eia no ia VI ma ka uha hope hema, he hua manamana kekahi. E wili mai oukou, o hala na la 30 a nele oukou, e like me keia Hoolaha. Ua pau. AKONI. (Pukiki.)
Punanalo, Waimalu, E. Ian. 2, 1862. 15-2t*
OLELO HOOLAHA.
O MAUA O NA MEA NONA NA INOA MAlalo iho nei, ke makekmake nei maua i ko maua kuleana aina e kuai, o Pohakaiole, Kuiaha, nona ka Helu 5,016 a penei na palena.
He 25 Hikina, 670 kaulahao, ma ka pali, he 87 K. 217 kaul. ma ka pali a hiki i kela aoao, Ak. 33 1/4 Ko. 638 He. 69 Ko. 215 kaulahao ma ka pali, He 24 1/2 Ko. 290 kaul. ma ka pali, Ak. 3 Hi. 287 kaul. maka wai, Ak. 76 1/2 Hi. 360 kaul. ma ka pali, Ak. 68 1/2 Hi. 91 kaul. ma ka pali a hiki i kela aoao, Ak. 82 1/2 Hi. 150 kaul. maluna o ka pali.
O ke kumu kuai $400 dala, ina o ka mea makemake e kuai, e hele mai a loaa maua ma Kamanuwai, Honolulu. L. NAPUA.
KEAKA.
Kamanuwai, Honolulu, Dek. 27, 1861. 15-2t*
OLELO HOOLAHA.
E IKE AUANEI na mea a pau ke nana mai i keia palapala, ke papa aku nei au i na mea holoholona, puaa, a pau loa e holo ana ma ko'u kula hoolimalima ma Kapalama a me Kalaepohaku, aole e hookuu, aole no hoi e hoohele a hanai hoi ma keia mau wahi e pono ia oukou ke lawe koke aku i ko oukou mau puaa maloko o na pule elua mai ka la aku o kona hoopukaia ana ma ka Hoku Pakipika, ina aole oukou e malama i ko oukou mau puaa, aloaa aku i kuu Luna a mau luna hoi ma ia hope aku, e kipuia no a make, oia ka uku o ka hele ana ma ke kula.
Eia keia, o na mea holoholona makemake e hoolimalima no ka hele ana ma keia mau wahi, e hele ae i ko'u Luna ia Nimeroda Hao Naone, e kamailio pu ai, a nana no e hai i ka uku no ka makahiki a hapa makahiki paha. E hookaa mua ia nae ka uku mamua o ka hookuu ana i na holoholona iloko o keia mau wahi. Na'u MANUEL PAIKO.
Honolulu, Ianuari 1, 1862. 15-3t*
Kuai! Kuai! Kuai!
ANOANO RAIKI.
12 lb $1,00.
Ma Niolopa Nuuana kahi e loaa'i.
14-3t HOLSTEIN.