Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 18, 23 January 1862 — Page 3

Page PDF (1.35 MB)

wale aku anei i ka poe i olelo ia lakou iho he poe pono e hana pela i na kanaka?
                Ke lohe mai nei au i kekahi mau hoahanau o ka ekalesia o Lahaina nei, ua haiolelo aku o Rev. D. Baldwin malalo o kona halepule me kona olelo, ua kipaku oia ia'u e hoi ma Honolulu, a me ka olelo hoi, aole au e pono ke noho ma Lahaina nei, no ka mea, he hoohaunaele wau.
                Ina pela, alaila, eia ka haunaele, o kona makemake ole e ikeia na hana kekee a lakou, no ka mea, o kana keiki no o D. D. Baldwin, a ma ka la koho balota, ua hele oia e hooikaika, a e haawi i ka balota o kana keiki a me Kahookano.
                Ina he hooohaunaele au, ma ia hana ana ka hoopii e hoopili i kela hana ino, alaila, he mea maopopo loa, ua hana kue i ka maikai o Rev. D. Baldwin, a me ke kokua i ka hewa, me ka makemake e huna. He mea pono ole i na Kahunapule ka olelo paewaewa, no ka mea, ua olelo oia, ua kulou au i kuu poo imua ona i ka manawa i kamailio pu maua me ia ma ke alanui.
                He alii nui anei oia? A oia anei ke Akua, e hiki ai ia'u ke kulou i ko'u poo imua ona? E olelo ana oia i kela olelo i mea hookiekie ia ia iho.
                Eia kekahi. E pono oe ke ao aku i ke Kakauolelo e hooili pakahi ka papa a na haole, a me ka poe makemake, ina he poe kaulana lakou, no ka mea, ke haohao nei kekahi poe o Wm. Ap. Jones Esq. Aole Helu 5 a me 8 ma kona lima. Me ke aloha.
J. W. H. KAUWAHI.
Lahaina, Maui, Ianuari 18, 1862.

                Eia mai he nupepa ua like kona helehelena me ka nupepa i paiia i keia pule ae nei. Apiki maoli ka haole kalepa ma Kapalakiko i ke kau ole mai i ka pepa maluna o ka moku i ku hope mai nei, e like me ke kauoha ia ia. Aka, ua wehe o Laamaomao i kona ipu makani a ua oili mai o Hoolua, a ke pa nei no, a aole paha e liuliu ana a ku mai ka moku kalepa ahai pepa no ka Hoku o ka Pakipika, a loaa iho la ka nupepa i kona nanaina kahiko walea i ka poe lawe.

                Iloko o keia mau la i hala iho nei, aole i ku mai kekahi moku Nuhou, he moku ole, a oia mau no. Ua pihoihoi maoli na haole o Amerikahui no ka lohe ole i ke ano o ke kaua e kaua ia nei ma ia aina; aka, o ka hoomanawanui paha ka pono a ku mai kahi moku, he puu okoa o ka Nuhou ka mea e ikeia'na.

Na 'Lii.

                I ka poalua iho nei, ua holo hou ka Moi i Kailua, malaila e noho no kekahi manawa pokole. I kona holo ana ua kani ia na pu he 21. Aole i holo ka Moiwahine, a me ka Haku o Hawaii.

Na Luna o ka Hoku Pakipika.

                Ma ka Helu 10 o ko kakou Nupepa, (Hoku Pakipika) o ka la 28 o Novemaba; ua kauoha aku ka Luna Nui o ka pepa; "E hooili mai oukou i ka oukou mau pepa helu inoa pololei loa, o ka poe lawe i ka Hoku o ka Pakipika."
                Nolaila, ua kaliia aku mai ia manawa mai a hiki i keia la, aole kekahi pepa helu inoa i komo mai ma keia Keena Oihana, no ka poe i kaheaia aku.
                A no keia mea; ke waiho aku nei au i olelo hoike ma keia Helu, no ka poe i loaa ole mai na pepa inoa, a me ka poe i loaa hapa mai, e like me ia malalo iho.
                O E. Makaioulu, o Puna, Hawaii, ua loaa mai kana palapala hoike, o Dek. 17, o ka makahiki i hala iho nei, e kauoha mai ana, "e hooili aku he 10 pepa no na inoa he 10." Aole nae i loaa mai na inoa.
                O Iosepa, o Hamakua, Hawaii; ua loaa mai kana palapala kauoha, o Dek. 17, oia makahiki no; e kauoha mai ana, "e hoouna aku i 26 pepa, e like me ka poe makemake he 26," aole nae i loaa mai na inoa.
                O S. L. Kalama, o Hana, Maui; ua loaa mai kana palapala kauoha, o ka malama o Dek. o ka la 26, "e hooili aku he 32 pepa, e like me ka nui o na inoa 32," aole nae i loaa mai na inoa.
                O M. K. Kenui, o Ulupalakua, Maui; ua loaa mai kana palapala kauoha, "e hooili aku 15 pepa, e like me ka makemake," aole nae loaa mai na inoa.
                O J. Mahoe, o Lanai; ua loaa mai kana palapala kauoha, o ka la 21 o Nov., "e hooili aku i 25 pepa, e like me ka poe makemake," ua hooiliia aku na pepa, me ka loaa ole mai o na inoa; aka, ma ka palapala hope ana o Dek., o ka la 28, loaa mai 18 poe lawe, aole nae loaa mai na inoa.
                O M. Kealakaa, o Lanai; ua hooiliia aku he 20 pepa, e like me kana kauoha ma keia Keena; a ma kana palapala hope o Dek., o ka la 28, ua hiki mai kona pepa helu inoa he 14.
                O J. D. Kahookano, o Lahaina, he 24 pepa e hooiliia nei, e like me kana palapala kauoha o Nov., o ka la 16, e 4 wale no inoa i komo mai, he 20 inoa i koe aole i loaa mai.
                O ka Luna o Kaanapali, Maui; ke hooili mau ia nei he 20 pepa, i kela pule keia pule, aole i loaa mai na inoa.
                O Wahinekapu, o Wailuku, Maui; he 11 pepa e hooili mau ia nei, aole inoa i loaa mai.
                O W. H. Kaauwai, a me J. G. Kahuailua; he 30 pepa e hooiliia nei, aole nae i pau na inoa i ke komo ma keia Keena, he uuku loa. Ma ka palapala kauoha maoli a laua, "e hooili aku i 80 pepa," a no ka nele o ka waihona pepa, nolaila, ua hooili mau ia he 32, a no ka lawa ole o ka pepa i paiia, ua hooiliia aku he 30, ma ka la 13 o keia malama.
                O na Luna o ka Apana o Kona, Oahu nei, ua hiki mai na pepa helu inoa, a no ka pii hou ana mai o ka poe makemake, nolaila, ua huikau.
                A no ka makemake nui o ka Luna Hooponopono, a me ka Aha hui, e maopopo loa ka nui o ka poe lawe mau i ka Hoku Pakipika.
                Nolaila, ke kauohaia aku nei oukou, e hooili mai i ka oukou mau pepa helu inoa pololei, i ka wa e hiki aku ai keia olelo hoike i mua o oukou, i kumu e pololei ai na pepa e pai mau ia nei, mai keia hale pai palapala aku o ka Polunesia.
                Ua akaka no nae ka nui o ka poe lawe i keia manawa, ma na palapala hoike e waiho nei, 2,308; aole nae i loaa mai ka pololei e like me kuu hoike maluna.
                O na Luna e ae ma na Apana e o keia Mokupuni; ma kuu palapala lima lakou e ike ai i kuu olelo kauoha, e like me kuu olelo hoike maluna.
LUNA HOOPONOPONO, &
KE KAKAUOLELO.

Olelo pane aku ia K. W. Kawaiahao.

                Ua ike au ma ka helu 7 o ke Kuokoa i na olelo pane a K. W. Kawaiahao, e hooponopono ana me he kaupaona la no na nupepa, e lili ana me he mea la oia ka luna hooponopono olelo o kela a me keia, ka hooio kohukohu ole o ua ino o hoopilimeaai.
                Olelo pane aku, "He nupepa huli waiwai no H. M. Wini" ke manao nei au o ke keu keia o na olelo pakeu o ka pololei, he nupepa huli waiwai io no, wahi a ka olelo kahea o ke Kuokoa, e olelo ana, aole e haawiia aku kekahi pepa Kuokoa i ka mea haawi ole mai i na dala 2, mamua o ka pepa pai mua o Ianuari. Heaha iho la ke ano nui oia olelo, he olelo hoolaha anei? He olelo paani anei? Ke i aku nei au he olelo noi dala, aole pela ka Hoku Pakipika i lohe oe e alahewa nei.
                "Mahea la oe i kapa ai i ka nupepa Kuokoa he nupepa huli waiwai na Wini?" he makole anei kou maka i ike ole ai ia Wini e kahea leo nui nei ma na helu manuahi o ke Kuokoa, e waiho mai $2. dala i ka luna lawe pepa, alaila, loaa aku ka pepa pai mau ia ia. Ina aole loaa aku ua dala $2. aole no e loaa ia ia ka pepa Kuokoa, aole anei pololei kau olelo malaila, he pepa huli waiwai io no na Wini ke Kuokoa, aia a loaa aku na dala $2. alaila loaa mai ka pepa. Hilahila anei oe ke ae hoopilimeaai mai, pololei au ma keia pane ana.
                "Ke i mai nei oe e wehe au i ka aa o kuu maka." Ka aa hea? ka aa lihilihi anei? ka aa kaomi maka anei? E ke pani hakahaka o ke Akua o ka aa hea kau e wehe a hana hou? ke manao nei au o oe mua ke wehe i ka aa o kou maka a mahope ko'u.
                Ma keia mau olelo maluna, ua hoike au i ko'u manao io maoli malaila, a o ko'u aloha mahuahua no ia nou.
J. P. KAUWALU.
Kamani, Waialua, Ian. 14, 1862.

                E ka poe e heluhelu mai ana i ka moolele no Pamano. Ina ua ike oukou, ua haule kekahi mau huaolelo e pili ana i ke kuamoolelo a me kekahi mau mele, alaila, mai nukunuku wale oukou me he ano hooio la.
                Ua kakau no au i na mea a pau o keia moolelo, aka, no ka ike paha o ka luna hooponopono he mau olelo ku ole kekahi i ka pono, nolaila, ua waihoia ia. A o na mea ku wale no i ka pono ke hoopukaia, a me na huaolelo maemae.
J. W. P. KEOLANUI.

Ninau Helu pani aku.

                Eia mai o Laweke-ea ke hoouna ia aku nei ia S. N. K. ke Kaula nui o Pauoa.
                1. He wahi anana-pa, 6 kp. ka loa, 5 kp. ke kiekie, 3 kp. ka laula o ka aoao lalo, 2kp. ka laula o luna.
                Eia ka ninau. Ehia kapuai paailiona? A ehia hoi pohaku e paa ai, ina 1 kp. ka loa, 8 iniha ke kiekie, 6 iniha ka laula o ka aoao lalo, 4 iniha o ka aoao maluna?
                Me ke kanalua o ka manao e loaa no i nei mea he Kaula.
                I ka Pakipika ke aloha pua Oliana, a me ka iini mae ole o kuu aloha.
S. HOOKANO.
Kawaihapai, Waialua, Ian. 6, 1862.

                Ua holo malu aku o (J. Lockwood) Kimo, hana Piula, me ka hookaa ole i kona aie, mamua o kona holo malu ana aku.

HE MELE.

He inoa nou e Miki,
O Kaweo no he makua,
Kamaiki a'u nei,
Hii alo a ke Aloha,
Nani wale no ka Kaikena,
Na pua ma ka hikina,
Hiki mai nei ka manao,
Me oe no ke aloha,
O na hui o ke Kaona,
Lai ai o ke ahiahi,
Kiaha kini o Mareka,
Holo ka wela iloko,
Keena uei ia manu,
Ke i-e nei oi ala,
Aole ike wale iho,
I ka nani muo alani,
I paia e ke onaona,
Onaona wale Leahi,
I pilia Kaimanahila,
I ke kai pakuikui,
E kaunu nei i Kalipo,
Eia mai no au,
O ka ua lei kokoula,
Kamahao ke ike aku,
Kipu paa i ka uka,
Aahu i ke kapa kea,
O Miki no he inoa,
Oi kela ai ia pua,
U hea oe e Maili,
Hoa luuwai o Kaunu,
Noho ka olu i hookau,
Hoolai mai i ke kula,
Pukui lua i ka hau,
I ke anu a ke Kiowao,
E ao ae nei loko,
I ka hana o ke eleu,
Alia oe e eleu,
A hiki aku ia nei,
I koiawe ka iini,
Pulama i kuu poli,
Pali kua kuu hoa,
Iuiu ke hiki mai,
Anoano i ke aumoe,
Kaniau a ka lio holo,
Mokoi awe i ke kula,
Kula lehua i Haili,
Maka popohe i ka nahele,
Hoohuelo i na pali,
I ke ahi o Makuaiki,
A he hana koi nau,
Makaukau ana oe,
Pane pono aku i ke hoa,
E ua hoa luhi nei,
Noho ana oe la ea,
A manao iki mai ana,
Mai kuu pau aku oe,
Ka ukana a ke aloha,
O ko'u kuleana ia,
Alo aku ai i ke anu,
Anu no au a anu,
Anu pu au me oe,
Na ke aloha i hooluhi,
Huli e mai o Malama,
Malama e o Huelo,
He alele ua hiki mai,
Noiu mai Puulena,
I holo pono ka manawa,
He manawa kupono ia,
E ulele ai i ke kula,
Na ka leta o Bosetona,
Nu hou ke ike aku,
Kai noa o ka nani ia,
I waho o Mamala,
Hooiho ae i ka nuku,
Hookomo ae i ke awa,
O ka hae ka'u aloha,
A loaa i kuu lima,
Kuu pua nani he aloha,
Aloha wale Koiahi,
E waiho nei i ka lai,
Ka makani Kauaula,
Ke nu mai la i ka uka,
I ka luna o Lihau,
Liuliu lua kahi manu,
I ke alaula o ke ao,
Au mai nei o Kaula,
Ahu wale o Maunalei,
Paku o ka pali,
I niniu ai ka lehua,
I ka nalu hoi o Huia,
Huia mai ke ala,
Pili pu me ke onaona,
KAWAHAMANA.

MA RE.

                Ianua ri 20, ma Aigupika, Honolu Oahu, mare ia o John L. Kapahi, me Rose Wahinepio, na E. W. Kalaka laua i mare.
                Ianuari 20, malaila no, mare o Samuela Kalaikoa, me Kahuewai w, na E. W. Kalaka laua i mare.
                Ianuari 17, ma Kaakopua Honolu, mare o Liwai k, me Elena Mokaulele w, na Halemano, laua i mare.

HANAU.

                Ianua ri 12, ma Pauoa, Honolulu, Oahu, hanau o Lehuanui k, na Palama k, me Kapuakela w.
                Ianuari 14, ma Waimea Koolauloa hanau o Esetena w, na J. M. Kalanipoo, me R. Hao w.
                Ianuari 7, ma Pauoa, Honolulu, Oahu, hanau o Kahololio w, na Mahoi k, me Kenui w.
                Ianuari 13, ma Pauoa, Oahu, hanau o Inoaole k. na Pila me Kapuakela w.

MAKE.

                Ianua ri 13, ma Leleo, Honolulu, make emoole o Kaniuhi k.
                Ianuari 18, ma Kewalo, Honolulu, make o Keliipiiaina w, he kaokao kona mai i make ai.
                Ianuari 16, ma Kikihale, Honolulu make o Inoaole, he kaikamahine a Kanui w, o Hilo.
                Ianuari 18, ma ia wahi no, make o Mokuewai w, he wela kona mai i make ai.
                Ianuari 16, ma Opunaha Waikiki kai, make o Kalua w.
                Ianuari 4, ma Hamohamo, Waikiki kai, make o Kukona k.

$10 Makana!

E UKU ia ka manaka i oleloia maluna i ka mea nana e hopu, a hoike mai paha i kekahi mea e hopu ia Asoi, he Pake i mahuka mai loko ae o ka Hale Paahao ma Oahu nei, ma ka la 21 o keia mahina. Penei kona ano:
                5 kapuai me na iniha 4 kona kiekie, ua pau i ka hepela, aole nae he manumanu loa, ua puu na niho maluna, he ano upepe ka ihu me na pukaihu nunui, ua pokole ka huelo lauoho, ua kahi ia hoi kekauwahi o ke poo; he 35 kona mau makahiki; ua noho mamua ma Puuloa. W. C. PARKE.
Ilamuku.
Honolulu, Ian. 22, 1862. 18-2t

LAAU HOU!
UA HOEMI KE KUMUKUAI!

AIA MA KAHI O KA MEA NONA ka inoa malalo nei, he laau hale a ua hooemiia ke kumukuai a i 2 1/2 KENETA NO KE KAPUAI.
G. G. HOWE.
Honolulu, Ianuari 23, 1862. 18-tf

OLELO HOOLAHA!

AUHEA oukou e na kanaka a pau, ke papa aku nei au ia oukou a pau loa, aole e hoaie i ka'u wahine mare, no ka mea, ua haalele kumu ole kela ia'u, aole au e hookaa i kona mau aie mai keia manawa aku.
GEORGE BRIDLE.
Honolulu, Ian. 22, 1862. 18-3t

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI oukou e na kanaka, a me na haole, a me na pake, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hookapu aku nei au i na holoholona, Lio, bipi, hipa, puaa, kao, a me na kanaka, a me na haole, mai komo hewa na mea a pau maluna o ko'u kuleana, ina e komo kekahi o keia mau mea i oleloia maluna, e uku no i $1,00 dala no ke poo hookahi, oia ka mea hoolaha aku, na ka'u Luna no e hopu, na Manaia. Na POEMANO.
W. KAHOE.
Honolulu, Ian. 22, 1862. 18-1t

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI OUKOU A PAU, OWAU O ka mea nona ka inoa malalo iho, o Kahaku, e kuai ana au i ko'u aina alolio, pa hale, aia ma Kaumakapili mokupuni Oahu, aia makai o ka hale Pukiki, hale hotele, e ike oukou e na mea a pau loa, mea makemake e kuai e hele mai oukou e kuai i keia pa maikai $400. Na KAHAKU.
Kaumakapili, Honolulu, Ian. 23, 1862. 18-1t*

Kuai! Kuai! Kuai!
ANOANO RAIKI.
12 lb $1,00.

Ma Niolopa Nuuanu kahi e loaa'i.
14-3t HOLSTEIN.

OLELO HOOLAHA.

E LIKE me ke Kanawai i hooholo ia i ka la 24 o Augate o keia makahiki, ke kahea aku nei maua i na Konohiki a pau, mai Hawaii a Kauai, i loaa ko lakou palapala mahele, aole nae i loaa ko lakou palapala hooko mai na Luna Hoona mai, e hele mai lakou imua o maua ma ke Keena hana o ke Kuhina Kalaiaina, i kela poakahi keia poakahi, o na pule a pau, me na hoike pu mai, e hoomaopopo i ko lakou kuleana ma ia mau aina mahele, a na maua e haawi i palapala hooko e like me na Luna Hoona mamua, ke maopopo ko oukou kuleana, a i ole na Konohiki, o na hooilina a me na Luna hooponopono waiwai hooilina paha.
                Ina aole oukou e hele mai a hiki i ka la hope o Iune M. H. 1862, e nele no oukou i ka aina ole, a e lilo ia mau aina i ke Aupuni.
                Ua makaukau na Palapala Hooko o ka poe nona na inoa malalo. E kii koke mai.
Kamanoualani, (Napuahola,) Kanehiwa, (Hinau,)
Luluhiwalani, Koakano,
Kaopua, Hono, (Nahalau,)
Honaunau, Kainalu,
Kaluainanea, Kawai, (Kiaaina,)
Kapalu, Ke, (Hoopili,)
Hale, Nahua,
Hanakaipo, Kailakanoa,
Keawehano, Kalawaiaku,
Pahau, Napahi,
Paalua, Kanunu,
Laamaikahiki, Helehewa, S. (Kainaina,)
Alapai, (Kalola w,) Kaulunae,
Pahoa (Fehling & Maikai,) Kanele,
Kaahumanu, (Kaoaopa,) Kainaina,
Paewahine, (Hinau,) Hoe,
S. SPENCER.
J. H. SMITH.
Kakauolelo o ke Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, 18, Ianuari 1862, 18-tf

OLELO HOOLAHA.

OWAU O KA MEA NONA KA INOA malalo nei, ke hai aku nei au ma ke akea, e hele mai ka poe mea Lio, bipi, hoki, keaka, hipa, kao, puaa, e hookaa $1.50 o keia makahiki 1862, he hapaha ka uku o ka puaa, me ke kao, mamua e hookaa ai, aole e aeia ka mea uku ole mamua, mai keia la aku a hiki i ka la 10 o Feberuari, e hele mai oukou ma ko'u Hale hana ma Kaunakiekie, malalo o Puawaina, malaila e hookaa ai i ka uku i hai ia maluna, o na holoholona, he hapaha ka uku o ke one, hookahi dala ka uku o na lua kupapau, o ka me ahookaa ole, e lawe ma kahi e aku kona holoholona, mai kii wale ka mea lio i kula, me ka lohe ole o na luna. Ua kapu na mea e ku ana, a me na mea e waiho ana mai Manamana, Aieieula, ka palena o uka, eia kekahi, e hele ma kahi o ko'u hope ia A. B. Kaaukuu, ia ia no ke kakau o ka hao o na mea lio, e loaa no ia oukou ma Kuliloa, Pauoa, kona wahi i noho ai. S. W. MAII.
A. B. KAAUKUU.
Hope Luna.
Kaakopua, Honolulu, Ianuari 22, 1861. 18-2t*

OLELO HOOLAHA.

EIA I KA PA AUPUNI I PAUOA NEI KEKAhi mau holoholona hele hewa i hookomo ia mai, 1 Bipi w, me ke keiki, 1 Lio w, e kudalaia ana laua i ka poaono o keia pule, i ka hora 12, o ke awakea, ke ano me ka hao malalo nei.
                Lio kane ahinahinka, eia ka hao NB akau he ano e kekahi hao.
                Lio kane ulaula, kona hao, PR akau.
                Lio kane ulaula, aole i ike ia ka hao.
                Lio kane keokeo, aole maopopo o ka hao.
                Lio wahine puakea, aole maopopo o ka hao.
                Lio wahine ahinahina, eia ka hao, he kaha poepoe, a he A kai loko o ua kaha la ma ka akau, a he A kahi hao.
                Lio wahine ulaula, eia ka hao K a me kahi mau hao e ae.
                Bipi wahine hulu ioiole, ka hao NN he ano e kahi mau hao.
                Bipi wahine keokeo, poo ulaula me ke keiki k, eia ka hao SH akau.
                E kii koke mai ka poe nona keia mau holoholona hele helehewa me ke dala pu mai no.
NAPUNAKO. Luna Pa Aupuni.
Pauoa, Ianuari 22, 1862. 18-2t*

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA mea Hanohano o John Ii, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie e Ohule, no ka hookohu ia ia i luna hooponopono waiwai o Lono w, o Palama, i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poakolu, oia ka la 5 o Feberuari, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Ianuari 17, 1862. 18-2t

OLELO HOOLAHA.

EIA MA ka pa Aupuni ma Kaelepulu nei, he mau holoholona helehewa i lawe ia mai e ka poe mea aina. Ke ano me ka hao malalo nei.
                Lio kane keokeo, hao eia AH.
                Lio kane puakea, hao eia SIC.
                Lio kane puakea, hao ano e.
                Lio kane ulaula, hao ano e.
                Lio kane ulaula hulupala, hao ano e.
                Lio kane ulaula, hao e 3 o.
                Lio kane ulaula, hao manamana ano e.
                Lio kane eleele, hao manamana ano e.
                Lio wahine keokeo, hao ano e.
                Lio wahine puakea hapala ka hao.
                Lio wahine eleele, hao eia S.
                Lio wahine kalakoa, hao eia S.
                Lio wahine keokeo, hao eia KL.
                Lio wahine ulaula hapala ka hao.
                Lio wahine ulaula kalakoa me ke keiki haki, hao ano e.
                Piula kane hao eia, PA.
                E kii koke mai oukou i ko oukou mau Lio me ke dala pu mai, o hala na la 30, nele oukou, hana ka Luna e like me ke Kanawai.
POMANU, Luna pa Aupuni.
Kaelepulu, Koolaupoko, Ian. 18, 182. 18-1t.

OLELO HOOLAHA.

UA KUE IA MAI KA OLELO HOOLAHA A Kuhia e Kukuinui w, ma ka Helu 8 o ke Kuokoa, ua pololei kekahi mau olelo ana, a ua pololei ole kekahi, aka, e like me ke Kanawai o na mea mare pela no ua Kuhia la i hai aku ai i ka poe waiwai o na ano a pau iloko o keia Aupuni, aole no hoi ua Kuhia la i olelo he waiwai kona, aole no hoi oia i kaena iho no ka hookaa ole i na aie o ua Kukuinui la. Nolaila, make hewa ia kue ana, no ka mea, aole laua i hookiia, aka, ua hele kela me ke kumu ole, ke olelo mai nei, aia me na makua, he wahahee ia, i i Kohala, Hawaii ia i noho mai nei, a loaa ka hihia he hapai keiki, hoi mai nei a noho ma ka hale e, ina oia i ike mua i ka hemahema o ua Kuhia la, heaha la kona mea i mare ai. J. KUHIA.
Kuloloia, Honolulu, Ianuari 13, 1862. 18-3t*

OLELO HOOLAHA.

E IKE auanei na kanaka a pau, ua kapu kuu mau aina o Pau me Papaa, aole holoholona hele maluna o kela mau aina, o ka Lio wale no kau e ae aku ma ka hoolimalima, aole hoi kanaka hele wale, a wahine paha, a lalau i na mea oluna o kuu mau aina ina i loaa ia'u e hoouku ia no ia $1.00 dala, ina hoi i hoopoino kekahi holoholona i ka mea i kanu ia, e hoopai ia no ia e like me ka nui o ke poho o keia au e hai aku nei, e lilo ia i Kanawai paa no kuu mau aina, Kaneohe, Koolaupoko.
J. MAHONEY, (KIMOHONI.)
Kaneohe, Koolaupoko. Ian. 18, 1862. 18-3t*

OLELO HOOLAHA.

E IKE auanei na kanaka a pau loa, ua kapu loa ko'u mau aina i kapaia o Puulu a me Hauwawa, e waiho la ma Waimea, Koolauloa, Oahu, aole e komo kuleana ole ma ia wahi na holoholona, bipi, lio, kao, puaa, a me na mea e ae no hoi. JOHN BOOTH.
Koolauloa, Ian. 7, 1862. 16-3t*

Olelo Hoolaha!

O NA MEA A PAU E MANAO ANA E LAWE mai i na Olelo Hoolaha, a me na Mele, e hookomoia ma ka Hoku Pakipika, e hiki no ia oukou ke waiho mai ma ko'u lima, G. W. MILA. ka Luna Hooponopono, a ina aole au ma ka Hale Paipalapala, alaila, e pono no e waiho ma ka lima o J. L. Kapahi, a me ke Kakauolelo o ka Luna Hooponopono. Ia lakou wale no, aole i kekahi mea e ae. G. W. MILA.
18-tf Luna Hooponopono.

MOKUAHI KILAUEA.

E HOLO ANA NO O KILAUEA, MAI HONOLULU aku, i ka hapalua o ka hora 4 o ke ahiahi, e like me ka mea i oleloia malalo nei, penei:
                No Hilo, poakahi Ian. 13.
                No Kona, poalua Ian. 21.
                No Hilo, poakahi Ian. 27.
                No Kona, poalua Feb. 4.
                No Hilo, poakahi Feb. 10.
JANION, GREEN & Co.
Luna H. S. N. Co.
Honolulu, Ianuari 2, 1862. 15-tf

OLELO HOOLAHA.

E IKE auanei na'lii na kanaka a pau, a me na haole, na pake, e noho ana mai Hawaii a Niihau, ke nana mai ia Lima ka'u kane, a ke hoakaka aku nei au ia oukou ma ke akea i mea e ikeia i kana hana, a me ke ano o ka noho ana o ke kane me ka wahine, a ma keia hoolaha e ike ai oukou a pau, ua haalele mai ua Lima nei ia'u a me ko maua wahi moe, a me ka maua keiki, a ua lawe aku no hoi i ko maua mau pono a pau, a koe mai ko'u kino, a me ke keiki a me kahi moe, o ko'u ola, a me ka maua keiki, ua hooikaika aku au ma ka maauaua paka ma na huina alanui o ke kulanakauhale Hanohano o Honolulu.
                Eia kekahi mea a'u e hai aku nei ia oukou a pau e ka poe e ike mai ana ia Lima kuu kane, mai kuai mai oukou i kuu kaa lawe ukana me Lima kuu kane, no ka mea, no'u no ke kuleana iloko o ke kaa, a ke hai aku nei au i ko'u kuleana iloko o ke kaa lawe ukana i mea e maopopo ai ia oukou. Owau ka mea kuleana pono ma ke kaa, na'u no i hookau ka paakai, a loaa mai ka paakai, a kuai ia aku ka paakai i ke dala a loaa mai ke dala mailoko mai o ka paakai, kuai ia'ku i ke kaa, nolaila, ke papa aku nei au ia oukou mai kuai oukou o poho oukou, aia a ae au i ke kuai ana, alaila lilo no ka mea o ko'u waiwai ponoi no ia, e nana ma Kinohi 3:19. Me ka hou o kou lae e ai ai oe i ka ai, a hiki i kou wa e hoi hou aku ai i ka lepo; aoi ka hapa mua oia pauku, e nana hou ae ma ka hapa hope o ka pauku 17 oia Mokuna no, "me ka luhi oe e ai ai i kana, a pau na la o kou ola ana," a na keia Lima kane ka hoi a'u, e hoomaunauna i ka hou o kuu maka, oiai e haalele mai ana ia'u a me ko maua wahi moe, nolaila, e nana mai e ka lehulehu i ka pono o ka hana ana a ke kane i kana wahine, a ke kahea aku nei au, na ke Akua e hoomaikai mai ia kakou.
KANEWAHINE.
W. B. NAHAKUALII, Kakauolelo.
Honolulu, Ianuari 13, 1862. 17-3t*

OLELO HOOLAHA.

E IKE auanei na kanaka a pau, a me na haole, o wau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hookapu loa aku nei au i kuu aina kuleana a me kuu aina hoolimalima e waiho ana ma Halawa, Mokupuni Oahu, aole loa e hele wale na Bipi, Lio, hoki, miula, hipa, kao, puaa, o ka mea e kue i keia mau olelo maluna, alaila, e hopu aku no wau a paa, a e uku mai ka mea holoholona i $1.00 no ka poino o ka mea aina, e like me ke kanawai e waiho nei.
LUPINE.
Kawahanaenae, Halawa, Ian. 3, 1862. 16-4t

PEPEIAO LAAU! LALA MANO!

KE MAKEMAKE nei au i na pepeiao laau a me na Lala mano e lawe mai me a'u e kuai ai no ke kumukuai makepono loa, oia hoi 8 1/2 keneta o ka paona hookahi o ka pepeiao laau, a he 15 keneta no ka paona hookahi o ka Lalamano, aia ko'u hale kuai ma Polelewa, mauka o ka Hale pule haole, e pili ana ma ka aoao ma Ewa o ka Hale kuai uwini hepa o Kakela ma, a mauka hoi o ke ala nui Alii. AHUNAKO, (Pake.) 45-tf

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI na mea a pau ke nana mai i keia palapala, ke papa aku nei au i na mea holoholona, puaa, a pau loa e holo ana ma ko'u kula hoolimalima ma Kapalama a me Kalaepohaku, aole e hookuu, aole no hoi e hoohele a hanai hoi ma keia mau wahi e pono ia oukou ke lawe koke aku i ko oukou mau puaa maloko o na pule elua mai ka la aku o kona hoopukaia ana ma ka Hoku Pakipika, ina aole oukou e malama i ko oukou mau puaa, aloaa aku i kuu Luna a mau luna hoi ma ia hope aku, e kipuia no a make, oia ka uku o ka hele ana ma ke kula.
                Eia keia, o na mea holoholona makemake e hoolimalima no ka hele ana ma keia mau wahi, e hele ae i ko'u Luna ia Nimeroda Hao Naone, e kamailio pu ai, a nana no e hai i ka uku no ka makahiki a hapa makahiki paha. E hookaa mua ia nae ka uku mamua o ka hookuu ana i na holoholona iloko o keia mau wahi. Na'u MANUEL PAIKO.
Honolulu, Ianuari 1, 1862. 15-3t*

OLELO HOOLAHA!

NO KA MEA, ua haalele mai nei ka'u wahine mare, o Halelaui, i ko'u wahi moe, a me ka'u ai, me ke kumu ole, nolaila, ke kauoha aku nei au i na mea a pau, aole e hoaie ia ia, no ka mea, aole au e hookaa ana i kona aie.
HENELI.
Honolulu, Dekemaba, 26, 1861. 15-3t

LIO NALOWALE.

UA nalowale kuu lio, he lio keokeo, o ke ano o ka lio he ulaula, a he eleele ma ke kua, ua nalowale i ka la 9 o Sepatemaba, ina o ka mea e loaa ai, e hoihoi mai m a ka hale o Paoiani, ma keia aoao aku o ke alanui e pili ana me Lepekaholo ma Honolulu Oahu. Eia nae ka hao, E3 he mau hua manamana kekahi. AKANA.
Honolulu, Ianuari 16, 1862. 17-2t*

OLELO HOOLAHA.

KE HOIKE AKU NEI KA mea noa ka inoa malalo nei, i na kanaka a pau e nana mai ana i keia, ua kapu loa na holoholona a pau; Lio, Bipi, Hoki, Miula, Hipa, Kao, a Puaa paha, aole e hele wale maluna o ko makou aina kuai, ma kekahi hapa o ka aina i kapaia o Punaanana, ma Nuuanu, ina e loaa na holoholona e hele wale ana ma ua aina la i haiia maluna, e uku no ka mea nana na holoholona hele hewa, e like me ke Kanawai. Ua kapu no hoi na kanaka, aole e hele wale ma ua aina nei, aole hoi e lawe wale i kekahi mea ulu, ina e ikeia kekahi mea e hana ana pela, e uku no elike me ke Kanawai. Aole nae i pili keia olelo i ka poe Hui.
M. KAAA.
LUAU.
Punaanana, Nuuanu, O. Ian. 9, 1862. 17-1m

OLELO HOOLAHA.

E IKE auanei oukou e na kanaka a pau a me na haole, a me na pake, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho, ke papa aku nei wau ia oukou mai hoaie mai oukou ia Kahoa, i ko oukou waiwai, lole paha, dala maoli paha, waiwai e ae paha, ina oukou e hoaie mai ia Kahao, maluna ona ko oukou poho, aole maluna o'u, no ka mea o ka'u wahine mare ia, a no kona hewa ana, alua moekolohe ana, nolaila, he hewa nui loa ia i ko'u manao, a oia ke kumu o ko'u hookaa ole ana i kona aie, a oia la, i ike oukou e na mea a pau mai Hilo a hiki wale aku i Kauai, pau keia, ua nui. B. KIIHELE.
Honokaupu, Honolulu, Ian. 14, 1862. 17-2t*

KAPU KO'U AINA!!

O KO'U AINA Kuahiwi i kapaia ka inoa Kaumukunui, ma Waialua Oahu, ua hookapu au i ke kii ana i ka PEPEIAO LAAU, a me ke kua ana i ka laau i kapaia ka inoa Wiliwili i mea Ama Waa. Koe ke kii ana i na mea e ae i wahie, laau hale, na hua kukui, ina i loaa i lohe ia ua kue ia, a ua uhaki ia na olelo o keia olelo Hoolaha, e uku no e like me ke Kanawai. Aia ia B. M. Kaolelo & Heleao, ka nana o na mea a pau.
D. KAHUI.
Niuula, Waialua, Ian. 15, 1862. 17-3t*

86 Pahu Kamano!

UA LOAA MAI NEI IA MAKOU, MA ka moku CONSTIHRTON, he 86 pahu Kamano no ke kuai ana.
17-tf JANION, GREEN & Co.