Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 24, 6 March 1862 — Page 3

Page PDF (1.70 MB)

a keia kanaka e olelo nei. Aole nae au i manao e hoapono ia'u iho, ma na mea a pau, aka; ma ka mea hookahi i pane ia mai nei.
E. KAMAUA.
Ulukou, Waikiki kai, Mar. 5, 1862.

He inoa no Kawahahala.

He aiai kumoho ana au i ke kai,
Ani na lima he au ana i ka makani,
Me he hula pai la na pali iuka,
I ka hoohulei ia e ka apaapaa,
I ka nela e kaua o hihiu,
Hihiu moolau noho i ke kula o Waika e,
Kaia iho la Mololani e ke anu,
Uli ke kue maka o ke pili,
I ka hoo hu howai a eha,
Me he lei hulu la ka pua o ke Koolau,
Ka luli ehu i ka nahele mai o a o e,
Ke kohu ole oe ilaila heaha kau hana ia nei a,
Ku mai o Kawahakala ka wahine nona ia inoa,
Nani Maunaloa he hemolele,
Ke huea la e ka Alani ke kumu maomao,
Kupu mai ka anoi he halia,
Ano aloha mai ana ka uka o Kaliu,
Liua Panaewa po i ka uahi—e,
Paa Mookini he hanai Lehua,
He ua h e Lehua ia no Hanakahi—e,
Ke kohu ole ilaila,
Heaha kau hana ia nei la.
W. NAMAKEHA.
Keokea, Hawaii, Feb. 22, 1862.

Halawai o ka ahahui mahiai o Kona Akau.

                Poalua Feberuali 25, makahiki 1862. E like me ka hoopanee ana o keia aha a ka la i olelo ia ai; nolaila, ua akoakoa mai na kekahi mau hoa o keia aha i keia la o J. F. Waiau ma ka noho Peresidena. Ma ke noi a Hale Sheldon e heluhelu ia mai ka moolelo o ka halawai mua ana, ua heluhelu ia, a ua apono ia.
                Hoike mai o Hale L. S. kekahi komite no ka noonoo ana i rula no keia aha, a no ko laua hemahema i keia wa, ua noi mai laua, e hooia laua, a ka halawai hou aku, alaila, hoike mai ia mau rula, ua hooholo ia.
                Hoike hou mai o Hale L. S. kekahi komite no ka noonoo ana i ke ano o ke kanu ana i ke kope. Ua makaikai au ma kau wahi o keia apana, a ua ike au, ua kanu nui na kanaka i ke kope, a ua aneane no hoi e pau aku ke kakani.
                Hoike mai o J. H. Kamalo kekahi komite no ke kuka pu ana me ka mea hanohano R. Kaelikolani i pa holoholona komohewa no Kona nei, a no ka hemahema o ka hoike a ke komite, nolaila, ua kauoha ia ia komite e huli hou i ka pono oia hana i ke Kiaaina paha a akaka lea ka pono.
                Hoike mai ke komite no ke kanu ana o ka pulupulu, ke kanu ia nei ka pulupulu, a ua maikai ka ulu ana, aole mea keakea.
                Heluhelu mai o Hale L. S. he olelo hooholo penei. E hoolilo ia ka mea kiekie ka "Haku o Hawaii," i hoa no keia aha, a pau kona ola, me ka uku ole i ke dala, ua hooholoia.
                Heluhelu hou mai o Hale he olelo hooholo penei: E hoolilo ia ka mea kiekie L. Kamehameha i hoa no keia aha a pau kona ola me ka uku ole i ke dala, ua hooholo ia.
                Hooholo ia, E kauoha ia ke kakauolelo o keia aha, e palapala aku i ka lohe i ka Moi Kamehameha IV i ka makemake o ka aha no ko lakou hookomo ana ia ka Haku o Hawaii i hoa iloko o keia aha, a pela no hoi ia e hai aku ai ia L. Kamehameha.
                Hooholo ia, E lilo o Laioha i hoa no keia aha a pau kona ola, me ka uku ole i ke dala, a nana no e kokua mai i ka ahahui i na mea hou e loaa ana ma ko Nuuhiva pae aina e pili ana i ka mahiai i kona wa e noho aku ai ilaila.
                Hooholo ia e ka hope Peresidena, E koho ia i komite wae no ka noonoo ana i ka pono a me ka ole o ke puhi rama, a me ke kanu awa e kuai, a me ke kanu waina a kaomi waina. O kapoe 1, Nakapalani J. W. Makanoanoa J. H. Kamalo ia komite.
                Hooholo ia e ka hope peresidena e koho ia i komite wae no ka noonoo ana i ke kanu ana i ka alani, o G. W. Pilipo J. Kupaka ia komite.
                Hapai ia ka manao no ke kakau hou ana i mau hoa no keia aha, ua lilo iki kahi manawa malaila. He 12 poe hou i komo mai.
                Ma ke noi a Hale L. S. ua hooholo ia. E kauoha ia ke Kakauolelo e hooili aku i ka moolelo o keia aha o keia la i ka Peresidena o ka aha, a nana paha e hoouna aku e hoolaha ia ma ka "Hoku Pakipika" ke manao mai ia he pono.
                Ma ke noi a J. H. Kamalo, ua hoopanee ia ka halawai hou o keia aha, a ka poalua elua o Maraki, oia ka la 18, hora 10 o kakahiaka. G. W. PILIPO.
Kakauolelo.
Kona Akau, Mar. 4, 1862.

Mea hou ma Kailua i Hawaii.

                I ka Lunahooponopono o ka Hoku Pakipika, ke aloha lana malie, a i ka poe keiki kupa hoi o ka aina, nana i kukulu i ka ahahui hoopuka nupepa i Honolulu ke aloha oluolu nui.
                Aloha maikai oukou a pau loa, aohe lua o ka manao iloko o'u kai ka hele a "lawe a kani a uina i mahamoku," i nei me he makemake i ka Hoku o ka Pakipika ka mea i kukulu ia e ka lahui Hawaii. A pela no paha ko ia la makemake, a me lakou nei no a pau? Pela no.
                Penei ke ano. Ma ka la 25 o Feberuali nei, hora 10 o ke awakea, hoomaka ka halawai o ka ahahui mahiai a ka moi Kamehameha IV ma Kailua i Hawaii, koho mai na hope o ka moi Kamehameha IV ma ka laua wahi, a hoike mai ina mea pili i ka oihana mahiai a hoike ia na manao maikai, eehia, i na hoa komo hou mai, a me ka poe hoa i komo mua, alaila, kauoha ia na komite, e noonoo lakou i kahi mau mea e waiwai ke kanaka a me ka ole, ke hiki aku i ka la halawai, ma ka malama o Maraki e hiki mai ana, alaila, hookuu ia ka halawai ahahui mahiai a ka moi Kamehameha IV.
                Alaila ku mai o J. W. Makanoanoa hai mai he olelo kauoha na ka ahahui hoopuka nupepa o Honolulu.
                "E na hoa o keia ahahui hana lima maikai, a ka moi Kamehameha IV ma ka mahiai, ua kauoha ia mai au e ko kakou ahahui hoopuka nupepa, oia hoi ka Hoku o ka Pakipika, e hui kakou, a e noonoo, a e kukulu i ahahui ma Kailua nei i mea e holo ai ka kakou nupepa, a e kapa ia keia ahahui ma Kailua nei, ke ae kakou, o ka "Ahahui Maunakea."
                Alaila ku iluna na kanaka maoli a ae e hapai i kela oihana maikai, e ku, e amo, e hana, me ke kanalua ole. Aka, o kekahi poe ua hoi no lakou, a noho no hoi kahi poe i ka makaikai.
                Alaila koho ia na komite, a me ka Lunahoomalu a me ka peresidena, a hoomalu ia ka hale, a hoopuka ia na manao ma na mea pili i ka pono o ka ahahui hoopuka nupepa, a me na manao maikai he nui wale, a koho ia ekolu Luna nana e lawe aku i ka nupepa iwaena o kanaka, ma ka apana o Kona akau, a koho hou ia iho no, o na Luna nui elua o H. L. Hale, G. W. Makanoanoa, na laua e wehe i ke ope ke hiki mai Honolulu mai, a na kela poe hoi ekolu e lawe aku iwaena o kanaka, ka poe i lawe mua, a me ka ole, oia hoi o J. H. Kapaiki a me J. W. Keopaa a me H. K. Kanehoa opio.
                Nolaila, he nui ka oluolu, a me ka lana maikai o ka lunaikehala i ko'u poo, no ka hiki ana mai o keia Ahahui Maunakea i Kona Akau, a me ka nui loa o ka poe makemake e komo i lala mau no ka Ahahui, Maunakea ma Kailua, a e lawe ana lakou ina nupepa Pakipika o ka helu 20 a keu aku me ka haawi mai no i ke dala, ke loaa aku ka nupepa wahi a lakou.
                Malaila ka lana nui o ko'u manao, a me ka noonoo loihi i nei hana maikai iwaena o kakou, e lawe no kakou i na nupepa elua, me ka manao maikai, mai manao i ka lawe ana i ke Kuokoa, hoowahawaha i kau pepa ponoi ke dala a ka makua i lilo ai, i ka auhau kula, a ke kumu i ao ai, a ike, a oia ike ia e hoopuka ia la ma ka nupepa Pakipika ia oe, a me lakou la, ka ilio alualu iwi pipi a ka poe haole. Me ka mahalo aku no.
J. H. KAPAIKI.
Kailua, Kona, Mar. 5, 1862.

He wahi manao pane ia W. N. P. Pohano.

E ka Hoku o ka Pakipika:—Aloha oe.
                No kuu halawai ana mai me ka manao o ka mea nona ka inoa maluna ae e kau nei ma ka nupepa Kuokoa o ka helu 14 o Maraki, makahiki 1862, e olelo ana ma ka pauku elua, o ka manao o kanaka kai hooko ia e ka nupepa Kuokoa, wahi ana, a o ko ka nupepa Kuokoa makemake, aole i hooko ia aku e kanaka, oia hoi ka hookaa pau loa ana aku i na dala $2.00, wahi no ana, e pane nei me ka hemahema i ka'u ike.
                Nolaila, ua noonoo nui au ma keia kumu manao o ko kakou makamaka, e pane nei imua o ka lehulehu me he mea la, he poe hupo ka nui o ka poe i lawe ia nupepa. Nolaila, he wahi kuleana iki paha e pono ai ia'u ke pane aku no ia mea, me ka hai pololei aku no i ko'u manao paa, me ka hoopilimea ai ole, aka, no ke ku konukonu ana mai o kou paipai ia'u.
                Nolaila ke hai aku nei au ia oe i ka oiaio, aole loa i hooko ia mai ka manao a me ka makemake o kanaka ma ua pepa la au e hilinai la, a o ko ka pepa kai hooko ia aku e ka poe ilihune wahi a ka olelo, eia ka ninau mua o ke aha la ia makemake o kanaka i hooko ia mai e ua pepa la, o ka piha auanei o ua pepa la i ke kaao a me na mele kanikau, oia anei, ina pela he oiaio ia, e i mai paha auanei oe o ke aha hoi ka manao o kanaka i hooko ole ia aku e ka pepa ina pela ka ninau, eia ka haina, a me ke kumu hoolaha o keia aoao.
                Owau kekahi mea manao i lawe aku imua o ua pepa La e hookomo aku, aka ua ae ia mai, e hookomo mai ma ua pepa la, e ka mea nana ia pepa, aka ke kali nei au aohe puka iki mai. Nolaila ke hoohalahala nei ka poe mea dala, no ka puka ole mai o ko lakou manao. E i mai paha auanei oe no kou hookaa hapa ana mai i ke dala, ina pela e aho no ka ka nupepa Hawaii ka Hoku o ka Pakipika, ina pela ka manao, he wahi hana kamalii ia.
                Aka, ina o oe kekahi o ko'u hoa aloha mai huhu mai oe ia'u, no ka mea ua huna oe i kou inoa a'u i lohe, a ua hoohewahewa au i keia inoa, aole no keia he hoino, he hai pololei maoli aku no i ko'u manao i lohe ia ai ko'u manao ma ia mea. Me ka mahalo.
W. S. PAHUKULA.
Kamakela Mar. 4, 1862.

Komohewa maoli.

                Ua komo hewa ma ka nupepa Kuokoa ka huaolelo "no" ma ka puaku 1, lalani elima o ke mele i h aku ia e Jno. L. Nailiili no ka kakou Moi i puka mai nei i keia la, a penei ka pololei oia lalani, "Nau e hoopomaikai," pela ke kope oia mele e waiho nei ma ko'u lima. JNO. L. NAILIILI.
Hooolulu, Mar. 1, 1862.

NA KE AUPUNI.
KEENA OIHANA O KA AKUKANA GENERALA.
OLELO KAUOHA HELU 52.

                Ua kauohaia ma keia palapala, mai ka la 17 o Maraki nei, e hookuumuia he KULA KOA, ma kahi e olelo ia ana mahope aku, kahi e hele mau ai na luna koa palapala hookohu a pau malalo o ke ano lunakoa generala, a e loaa ana hoi ka uku. O na lunakoa palapala hookohu a pau i hookaawaleia, a e hana ana paha ma ke ano hoohanohano wale no, e makemake ana e aoia ma ke Kula i oleloia maluna, e olelo aku no lakou i ka mea kiakia ka Alihikaua Nui ma o ka Akukana Generala la, a nana no e haawi he palapala kauoha na ke Kumuao Koa e komo ai ia lakou, me ka hoomaopopo lea no nae, o ua mau lunakoa nei, i hookaawaleia a e hana ana paha ma ke ano hoohanohano, e uku no lakou iloko o ka Puu Dala Kula Koa, oiai lakou e hele ana, he $15.00 no ka hapaha makahiki hookahi. O na mea a pau i loaa ole he palapala hookohu ma ka oihana koa e makemake ana e ao i ka oihana koa iloko o ke Kula i oleloia maluna ae, e hookomoia no ke noi aku lakou i ke Alihikaua Nui ma o ke Akukana Generala la, me ka uku mai hoi iloko o ka Puu Dala Kula Koa he &30.00 no ka hapaha makahiki hookahi.
                Eia malalo nei na lala o ka naauao e aoia ana ma ke Kula Koa Alii:—
                I. HOAKAKA ANA.—Na mea e pili ana a me na mahele ana o ka Oihana koa.
                II. KOA HELE WAWAE.—Ke mooolelo a me ka hooponopono ana.
                III.—PAIKAU.—
                1. Ke Kula o ke koa, me na mea kaua a me na mea kaua ole.
                2. Ke Kula o ke Komopani,
                3. Olelo ao no na koa hiki mua.
                4. Ke kula o ka Bataliona.
                5. Ka Hana o na koa iloko o na Pakaua.
                6. Ka Hana o na koa ke hele i ke kaua.
                7. Hooponopono ana no ka hoouka kaua, ka hoonoho ana o na koa hele wawae, na koa kaua lio, na koa pukaa a me na Engineer ma ke kahua kaua, me na ano o ka hoouka aku.
                8. Ka Hoomakaukau ana e Hoomoana, ka hoomoana ana a me ka noho kiai ana—me ke ano o ka hoouka aku a me ke pale aku.
                9. Ka Malama ana i ka waiwai o na koa ma ka aina a ma ka moana, me ke ano o ka hoouka aku a me ke pale aku.
                10. Ka Hoohalua ana—ke kipu a ma na alanui.
                IV. KA LUNAKOA ANA A ME KA LOGISTICS.—Ka hoakaka ana a me ke ano.
                V. NO NA PUKUNIAHI.—Ka mooolelo a me ka hooponopono ana; na ano okoa o na Pukuniahi; na Poka; ka Paula; ka loihi o ka hoolei ana; ka hou ana aku; ke ano o ke kau pu ana; ka hoomakaukau ana no ka hoouka, etc.
                VI. ENGINEER.—Ka mooolelo a me ka hooponopono ana; no na Pakaua; ke ano a me ke kukulu ana; ka hoouka ana maluna o no Pakaua, a me ke pale aku; ke ano o ka hana ana o na Pateri; ke ano o ka hana ana o na uapo koa, me ka hoouka aku i ua uapo nei a me ke pale aku; Anaaina ano Oihana Koa.
                VII. KOA KAUA LIO.—Ka hooponopono ana a me ka hana ana ma ke kahua kaua.
                VIII. NA LUNAKOA ELELE A ME NA LUNAKOA HOOKO.—Ko lakou hooponopono ana a me ka lakou hana.
                IX. Ka Oihana koa ma Beretania, Farani, Rusia, Perusia, Auseteria a me Sadinia.
                X. KA HELU HOHONU.—O ka Anahonua, ka Hoailonahelu, a me ke Anahuinakolu kekahi e ao ia ana.
                Ma ke kauoha a ka mea kiekie L. Kamehameha, ka Alihikaua Nui.
(Kakauinoaia,) Jno. O. DOMINIS.
Akukana Generala.

OLELO KAUOHA HELU 53.
KEENA OIHANA O KE AKUKANA GENERALA.

                O ke Kumuao Koa, he luna koa palapala hookohu oia ma ka papa o na Elele Generala, a o kona hoailona hanohano he Major, a e uku ia no oia i ka uku a ka Alihikaua Nui i hooholo ai; aole no hoi e hoopilikia ia oia ma ka hana ana i na mea e pili ana i kona oihana.
                O na lunakoa a pau e noho ana maluna o na koa, e hoonoho no lakou i na koa e like me ia i kauoha mai ai, no ke ao ana i na koa, na lunakoa palapala hookohu ole a me na lunakoa. Ina e malama ole ia keia kauoha, na ua Kumuao Koa nei e hoike koke no ia mea imua o ka Akukana Generala, a nana no e hana i ka mea ana e manao ai he pono e kokua ai i ka mau ana o ka noho maluhia ana o na koa.
                Na ka Akukana Generala no, i ka hoomaka ana o ke ao ana aku i ka oihana koa i manao ia ma ka Olelo Kauoha Helu 52, e hoopuka a e hoolaha hoi i kekahi mau Rula e alakai ai i ke Kumuao Koa, a me na haumana hoi e aoia ana malalo ona, e like me ka mea a ka Akukana Generala i manao ai he pono no ke kokua ana i ka makaukau o keia lala o na oihana Aupuni.
                Ma ke kauoha a ka mea kiekie L. Kamehameha, Alihikaua Nui.
(Kakauinoaia.) JNO. O. DOMINIS.
Akukana Generala.

$10 Makana.!

LIO HELE HEWA a aihue ia paha, mai ka aina mai e Manini, ma Pauoa, i ka po iho nei o ka la 30 o Ianuari, hookahi Lio ulaula, lae kea, ma ka wawae hope akau he keokeo, ma ka uha akau, ua kuniia S. O ka mea nana e hoihoi mai i keia Lio, i haiia maluna, a e hai mai ana paha i kahi e loaa'i, e loaa no ia ia na dala i oleloia maluna. Ma kahi o Baradley, ma ke kihi o Alanui Maunakea, me alanui Alii. JOHN MITCHELI.
Honolulu, Feb. 1, 1862. 24-2t

MARE.

                Feberuari 17, ma Elekini Hale, Honokohau, Maui mare o Aiawale me Kupele, na J. F. Pogue laua i mare ma Lahainaluna.

HANAU.

                Feberuari 27, ma Palikea, Nuuanu, Oahu, hanau o Kale k, na R. Kekula me C. Kale.
                Feb. 23, ma Mokuaikaua, Honolulu, hanau o Kamaiku w, na Kaohi, me Kamaka.
                Feb. 6, ma Kopili, Lahaina Maui, hanau o Wahinekuleanaole w, na B. Fhubble me Halo.

MAKE.

                Feb. 17, ma Pauoa, Honolulu, Oahu, make o Keohokuma k.
                Feberuari 23, ma Pauoa, Honolulu, Oahu, make o Manaia w.
                Feberuari 6, ma Kaakopua, Honolulu, Oahu, make o Kaukoa k.
                Feb. 20, ma Honolulu, Oahu, Make o Kaapuni w.
                Feberuari 14, ma Kalihi, Honolulu, Oahu, make o Knewahine w.
                Feb. 23, ma Kepohoni e pili ana me ka hale kula ma Kaumakapili, make Peresi w.
                Feb. 15, ma Papalau Ukumehame Maui, make o Timoteo Keaweiwi k.
                Feb. 4, ma Kamananui Waialua, Oahu, make o Kuhikane w.
                Feb. 6, ma Hihipa Kamananui Waialua Oahu, make o Daniela Kaiaikawaha k.
                Feb. 9, ma Kamananui Waialua Oahu, make o Kikeie k.
                Ianuari 17, ma Nimalu Nawiliwili Kauai, make o Kaupe k.
                Feberuari 23, ma Kaakopua, Honolulu, make o Kaakau w.

OLELO HOOLAHA.

E KUAI KUDALA IA ANA NA LIO ME EKOlu Bipi, i ka poaono o keia pule, oia ka la 8 o Maraki nei, ekolu lio i ka la 12, i ka hora 12 o ke awakea, ma ka pa Aupuni i Pauoa nei, hookahi wahi lio hou mai, ke ano me ka hao malalo nei.
                Lio kane eleele maikai, elua hao ano e.
                Lio kane keokeo maikai, nu kakau lima kahi hao, ekolu hao ano e.
                Lio kane keokeo, eia ka hao, W ano pi kekahi manamana, elua hao ano e.
                Lio kane puakea maikai, aole ike ia o ka hao.
                Lio wahine ulaula, eia ka hao, KU akau.
                Lio wahine ulaula, aole ike ia o ka hao.
                Bipi wahine, me ke keiki hao ano e.
                Bipi wahine eleele, hao ano e.
                Bipi kane ulaula, hao ano e.
                Piula kane ahinahina, elua hao ano e.
                Lio wahine ulaula hao ano e.
                Lio wahine loikia, hao ano e.
                Lio wahine ulaula, hao ano e.
                Lio wahine hulupala, eia ka hao AP ua kudala ia no keia lio mamua.
                E hele mai me ka makaukau i de dala, no na lio e kudala i ka poaono, pela aku i ka la 12, oia ka poakolu o keia pule ae, pela hoi kahi lio hou mai.
NAPUNAKO, Luna pa Aupuni.
Pauoa, Maraki 5, 1862. 24-1t*

OLELO HOOLAHA.

MA KA Helu 23 o ka la 27 o Feb. o ka Hoku Pakipika. Ua ike paha oukou i ka olelo Hoolaha a Pila Holi kuu kane mare, e olelo ana, he wahine wahahee au aole ka ia i kipaku ia'u, ke olelo nei kela, ua lilo au me ke kane manuahi, eia no ka maua ke noho pu nei me kuu kane manuahi wahi a Pila Holi. No ka nele anei o ke Aupuni i ke Kanawai, i hopu ole ia'i keia mau mea manuahi, e olelo ia nei e Pila Holi, ke hoole aku nei au ia mau olelo a kuu kane.
                Eia keia, ke olelo nei o Pila Holi, ua hopu ia maua no ka moekolohe, a ua hoopakeleia, he mea hoopakeleia no ka na mea moekolohe, kupanaha maoli keia ke olelo nei kuu kane, aole au i hemahema ia ia ia i ka ai a me ka ia, a me na pono a pau o ke kino, a me na pono o ko maua noho ana, kahaha! i Ualapue i Molokai ka o Pila Holi e noho ai, o ka malama ana kai anei. Ma ka moku hea la i hooili mai nei kuu kane mare i na mea e pono ai kuu ola i keia mau la a'u e noho kane ole nei.
                Eia no kuu manao hope, ke makemake nei no au e hoi mai kuu kane mare me au, oiai na la hope o keia ola ana. Na'u na KAAKAU.
Auwaiolimu, Honolulu, Mar. 4, 1862. 24-2t*

W. N. P. Pohano.

E OLUOLU no au e kokua ia oukou e na kanaka a pau, i ke kakau ana i na palapala a oukou e makemake ana e hookomo ma na Nupepa, na palapala o kela ano keia ano. E loaa no au ia oukou ma ke keena kula ma Kaumakapili, ia'u no ka pepa, me ka inika, e wiki mai oukou, he wahi uku oluolu no.
Honolulu, Maraki 5, 1862. 24-3t*

POMAIKAI! POMAIKAI!

AUHEA UUKOU, E KA POE MEA hua KUKANE, ua makemake ka mea nona ka inoa malalo nei e kuai i na hua

KUKANE!

no ka uku make pono; nolaila, e wiki oukou e ohi a e lawe mai imua o'u ma Pulaholaho, ma Honolulu nei. WM. HORN.
Honolulu, Maraki 5, 1862. 24-tf

OLELO HOOLAHA.

E KUAI KUDALA ia ana na Lio, a me na bibi ma ka pa Aupuni ma Waiawa nei, ke hiki aku i ka la 17 o Maraki, oia ka poakahi i ka hora 10, e hele nui mai ka poe makemake Lio, bipi ia la, me ka makau i ke dala, ke ano me ka hao malalo nei.
                He 21 bipi kane, e 2 bipi keiki liilii, o na ano hulu no a pau maluna no o lakou a pau, i kuni like ia i keia hao AF a ua oki ia ma ka ai, a uleule.
                1 Bipi k, moo, ua okiia na pepeiao elua, aole nae maopopo loa kona hao kuni.
                Lio kane ulaula hauliuli maikai hao eia Akau K.
                Lio kane eleele ahinahina maikai hapala ka hao.
                Lio wahine ahinahina hao ano e.
                Lio wahine ulaula, hao hema KM.
                He mau holoholona, bipi, lio, hele hewa no kekahi e paa nei, e kii koke mai ka poe nona keia mau holoholona hele hewa, ke ano me na hao malalo nei.
                17 Bipi, i kuni ia i keia hao AF a me ke oki ma ka ai a uleule, me na ano hulu no a pu.
                3 Bibi wahine, a me 1 bipi k, i kuni ia i keia hao, BS a he mau hao e ae no kekahi, aole maopopo loa.
                1 Bipi kane moo, aole maopopo loa o kona hao.
                Lio kane keokeo kua puka, ua ola nae, hao ano e.
                Lio wahine ulaula kua puka hao akau K hema SP NC.
                Lio wahine keokeo kukae nalo me ke keiki, hao ano e.
D. KAAI, Luna pa Aupuni.
Waiawa, Ewa, Maraki 1, 1862. 24-2t*

OLELO HOOLAHA.

I NA MEA a pau e noho ana maloko o keia Aupuni, e hiki ke nana mai ia Naoo, ua haale mai ua Naoo nei ia'u i kana wahine i mare ia, iloko o na mahina eiwa, me ka malama ole mai i ko'u ola a me ka aahu e pono ai au.
                O Naoo i olelo ia maluna, ua lawe aku ia i kuu lio a me na mea a pau o ko'u lako ponoi. Ma keia mau kumu he pono no'u e papa aku i na mea a pau, aole e pono e hookipa i keia kanaka palaualele, aole no hoi e hoaie iaia, mamuli poho oukou a me ka nele. MRS. KAILIANU.
Kamau, Halawa, Maraki 4, 1862. 24-2t

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI OUKOU A PAU LOA E KO Kalihi, a me ka poe e ae, o kela kuleana e pili la me ko Moehonua, oia o Kuha, ke papa aku nei au i na holoholona, Lio, bipi, hoki, miula, kao, hipa, puaa, a pela aku no, ua kapu loa ma keia hope aku, mahope o kona laha ana ma ka Hoku Pakipika, ina hehi hou na holoholona a hoopau paha i ka mea kanu, e uku $1.00 dala no ke poo hookahi, o kuu hope o Kaipuoeoe, ka mea na na e hooko i keia hopu ana. AHOLO.
Leleo, Maraki 3, 1862. 24-2t*

OLELO HOOLAHA.

E IKE OUKOU A PAU LOA KE NANA MAI, o Ninia ka'u wahine mare, ua haalele mai ia'u, a ua lilo loa aku i ka manuahi, aole no hoi i malama ia'u no ka mea, ua hiki mai na la nawaliwali maluna o'u, nolaila, mai hoaie kekahi ia ia, aole au e hookaa ana, maluna o ka mea nana i hoaie kona poho, aole no hoi e loaa i ua wahine mare nei au ka hapakolu o kuu waiwai. P. KEAHIAKA.
Leahi, Honolulu, Maraki 5, 1862. 24-3t*

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, ua noiia mai ka mea Hanohano o G. M. Robertson ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie e Lipine, no ka hookohu ia ia i luna hooponopono waiwai o Neri o Honolulu i make aku nei. Nolaila, ua hoike ia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poaono, oia ka la 15 o Maraki, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Maraki 4, 1862. 24-2t

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA mea Hanohano o G. M. Robertson ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie e Kamakaieaea,no ka hookohu ia ia i luna hooponopono waiwai o Kanakaole o Waikiki i make aku nei. Nolaila, ua hoikeia na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poaono, oia ka la 15 o Maraki, i hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Maraki 1, 1862. 24-2t

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOI MAI KA MEA HAnohano G. M. Robertson Lunakanawai o ka Aha Kiekie e Maui, no ka hookohu ia ia i luna hooponopono waiwai o Kahina o Honolulu i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poaono, oia ka la 15 o Maraki i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu. JNO. E. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Feb. 27, 1862. 24-2t

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOI IA MAI AU e A. Kawelo, e hooponopono i ka waiwai o Namimi k, i mae aku nei ma Hianaloli, Kona Akau, me ke kauoha ole. Nolaila, ke hoike ia nei i na mea a pau, i pili, o ka poaono, oia ka la 22 o Maraki, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia, a e hoolohe ai no ka pono o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ko'u keena ma Holualoa, Kona Akau.
H. L. SHELDON.
Lunakanawai Kaapuni.
Holualoa, Kona, Akau, Feb. 25, 1862. 24-2t

HOOPONOPONO WAIWAI.

NO KA MEA, ua noi ia mai au e Kapena w, e hooponopono ia ka waiwai o Kahula k, i make aku nei ma Kaumalumalu, Kona Akau, me ke kauoha ole; Nolaila, ke hoike ia nei i na mea a pau, i pili o ka poakahi, oia ka la 10 o Maraki e hiki mai ana, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i olelo ia e hoolohe ai i ka pono o keia noi ana mai, a me na mea hoole, i hoikeia, aia ma ko'u keena ma Holualoa, Kona Akau.
H. L. SHELDON.
Lunakanawai Kaapuni, Apana 3.
Kona Akau, Hawaii, Feb. 16, 1862. 24-1t

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, ua noi ia mai ka mea nona ka inoa malalo, ka Lunakanawai Kaapuni o Maui, e Kahue (J. W. Wight) ka Luna Hooponopono o ka waiwai o George Phillips no Lahaina i make aku nei, e koho aku i kekahi la e hoolohe i kana palapala hoike hope loa, a e hookuu ia ia mai kana oihana luna hooponopono ae. Nolaila, ke hoike ia aku nei i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poakolu, oia ka la 26 o Maraki, 1862, i ka hora 11 o kakahiaka, oia ka la a me ka h ora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma Lahaina, Maui, kahi e hana'i.
F. W. HUTCHISON.
Lunakanawai Kaapuni, o ka Apana 2.
Lahaina, Maui, Feb. 28, 1862. 24-3t

$5.00 LIO NALOWALE.

UA HOOLAHA MUA AU I KEIA LIO O'U ma ka Helu 11 a me ka 12, i hala iho nei, aole nae i loaa a hiki i keia wa, ke kauoha hou aku nei au i na kanaka, haole, pake, keia lio i kauoha mua ia me na ano o ka lio ma ia mau Helu, eia maanei kekahi mau ano i koe ma ia mau Helu, penei, na ano maanei.
                Ma ke kua maluna pono, e pili ana me ke ka, he puali mai ka wa uuku mai, ma kahi o ke kanaka e noho ai ma ke kua, he wahi puu, he ano puka mamua ua ola paha i keia wa, ina e loaa i ka mea e loaa ai, e hoihoi mai a loaa au ma Kaulu, Kailua, Koolaupoko nei, e uku no au i ka mea i loaa ai, e like maluna. M. I. KAPIHENUI.
Kailua, Maraki 1, 1862. 24-3t*

MEA HAULE!

UA LOAA i ka mea nona ka inoa malalo nei, he palapala kuleana Aiuna ma ke alanui kahi i loaa ai. E kii mai ma ka Hale pai Aupuni, ka mea nona ua palapala nei, me ka uku pu ($5,00) no keia Olelo Hoolaha, a no ka luhi hoi.
H. W. J. NAKIHEI.
Honolulu, Maraki 3, 1862. 24-2t

MOKU KIAKAHI.

O S. WAHIE Ke KAPENA, e lawe ana ke au a me ka makani ia KEAUPUNI, mai Honolulu aku a Waialua, i kela pule keia pule, a e pili aina ana ma na awa e ae, me ka uku oluolu e lawe ia ai na ukana, a me ke Kapena ka hooholo o ka uku. Me ka mahalo.
PAUL F. MANINI.
Honolulu, Feb. 24, 1862. 24-2m

Ili! Ili! Ili!

E KUAI IA ana na ili o na ano a pau e ka poe nona na inoa malalo nei, no ka uku make pono loa.
ALDRICH, WALKER & Co.
Honolulu, Maraki 5, 1862. 24-tf

ILI HOOLUUIA!

AIA MA KA HALE KUAI PAPA O KAMUELA, e loaa ai na Ili Hooluu o kela ano, o keia ano, he kumukuai oluolu no, e pono i na kanaka humu kamaa, a humu noho lio, e hele mai e kuai i ike i ka make pono.
KIMO PELEKANE.
Honolulu, Febe. 1, 1862. 20-tf

LAAU HOU!
UA HOEMI KE KUMUKUAI!

AIA MA KAHI O KA MEA NONA ka inoa malalo nei, he laau hale a ua hoemiia ke kumukuai a i 2 1/2 KENTA NO KE KAPUAI.
G. G. HOWE.
Honolulu, Ianuari 23, 1862. 18-tf

$5,00 Makana!

E UKU IA KA mea e loaa ia ia kuu Lio kane hulu hauliuli i kunia i ka hoailona L ma kekahi o na uha hope, ina ma ka uha aka, ina e loaa ia ia, e haawiia no ka uku i olelo ia maluna. E loaa no wau ma Kaumakapili, ma ka hale e pili ana i ka pa o ka Luakini ma ka aoao akau. KAHEHENA.
Kaumakapili, Honolulu, Feb. 24, 1862. 23-2t

HOKI! HOKI!! HOKI!!!

INA HE MEA HOKI nunui, kupono i ka hoounauna, a manao e kuai, owau ka mea makemake.
KIMO PELEKANE.
Honolulu, Feberuari 1, 1862. 20-tf

Ili! Ili! Ili!

E UKU aku no na mea nona na inoa malalo nei i ka uku oi loa no na ili, ke laweia mai ma ko lakou hale kuai.
JANION, GREEN & Co.
Honolulu, Okatoba 22, 1861. 5-tf

MOKUAHI KILAUEA.

E HOLO ANA NO O KILAUEA, MAI HONOLULU aku, i ka hapalua o ka hora 4 o ke ahiahi, e like me ka mea i oleloia malalo nei, penei:
NO HILO, POAKAHI MARAKI 3,
NO KONA, POALUA MARAKI 11.
JANION, GREEN & Co.
Luna H. S. N. Co.
Honolulu, Feberuari 26, 1862. 23-tf

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI OUKOU E NA KANAKA, A me na Haole, Pake, ke nana mai i keia, o makou o na mea nona na inoa malalo iho nei, ke papa aku nei makou me ka hookapu i ko makou aina kuai ma Puiwa, Nuuanu, aole e hele kekahi Lio, bipi, hoki, miula, ina e hele kekahi o keia mau holoholona, i olelo ia maluna, e uku no $1.00, ina he puaa, kao, hipa, moa, pelehu, kaka, he hapawalu ka uku, ina he kanaka hele hewa, e uku no he hapalua, ua kapu loa na mea ulu, a me na mea moe maluna o ka aina i olelo ia maluna, eia ka la e lilo ai i kanawai paa no keia aina, ma ka hoopuka ana ma ka Hoku Pakipika, ina e ike wau i kekahi o keia mau mea e hele ana iluna o ka aina, e hopu no au a papa e like me ke Kanawai. LUAU,
KAAA,
PUWAHIKI,
KIUWAIAHULU,
HAOLE.
Puiwa, Nuuanu, Feb. 18, 1862. 22-3t*

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, ua noi ia mai ka mea nona ka inoa malalo, ka Lunakanawai Kaapuni o Maui, e Hookaiwewe, no ka hookohu ia ia i Luna Hooponopono i ka waiwai o Kahili no Lahaina, i make aku nei. Nolaila ua hoike ia i na kanaka a pau ke pili, o ka poalua, oia ka la 11 o Maraki, M. H. 1862, i ka hora 11 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ko hoolohe i ka oiaio, o keia noi ana mai a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, Maui, kahi e hana ai.
F. W. HUTCHISON.
Lunakanawai Kaapuni o ka Apana 2.
Lahaina, Maui, Feb. 15, 1862. 22-3t

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, ua noiia mai ka mea nona ka inoa malalo, ka Lunakanawai Kaapuni o Maui e E. M. Mayer a me Wahinealii na Luna Hooponopono o ka waiwai o Nahia no Lahaina, Maui, i make aku nei, e koho aku i kekahi la e hoolohe i kana palapala hoike hope loa, a e hookuu ia lakou mai kana oihana luna hooponopono ae. Nolaila, ke hoikeia aku nei i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poalua oia ka la 11 o Maraki M. H. 1862, i ka hora 11 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma Lahaina Maui, kahi e hana ai. F. W. HUTCHISON.
Lunakanawai Kaapuni o ka Apana 2.
Lahaina, Maui, Feb. 15, 1862. 22-3t

OLELO HOOLAHA.

O WAU O KA MEA NONA KA INOA MALAlo nei, ke hai aku nei au i na kanaka a pau loa, o kela ano keia nao, e noho ana ma ka Mokupuni o Maui nei, ua haalele mai ka'u wahine mare o Alapai kona inoa, i ko maua wahi moe, a me na pono a pau. Nolaila, ke papa aku nei au i na kanaka, na Pake, na Haole, aole e hoaie i ka'u wahine ma keia hope aku, ina o ka mea hoaie ia ia, aole au e hookaa ia aie, a maluna ona no ko oukou poho. Eia kekahi, ina e loaa ka hihia i kona kino, aole au e uku aku ia hihia ana. J. KENAO.
Honokohau, Maui, Feb. 12, 1862. 22-3t*

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, ua noiia mai ka mea nona ka inoa malalo, ka Lunakanawai Kaapuni o Maui, e Puahiki Kekaula, no ka hookohu ia ia i Luna hooponopono i ka waiwai o Hoopiiaina o Wailuku, Maui, i make aku nei. Nolaila, ua hoike ia i na kanaka a pau loa, ke pili o ka poalua, oia ka la 11 o Maraki M. H. 1862, i ka hora 11 kakahiaka, ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, Maui, kahi e hana ai. H. W. HUTCHISON.
Lunakanawai Kaapuni o ka Apana 2.
Lahaina, Maui, Feb. 15, 1862. 22-3t

OLELO HOOLAHA.

UA IKE PAHA OUKOU I KA olelo Hoolaha a kuu wahine mare a Kaakau, i hoolaha ia ae nei ma ka Helu 21 o ka Hoku Pakipika o ka la 20 o Feberuari nei, e olelo ana ma ua Hoolaha la no kuu kipaku ia ia; eia ka'u e pane aku ia oukou ma ia mau olelo ana, he wahine wahahee loa o Kaakau, aole au i kipaku ia ia, oia kai haalele mai ia'u, me kuu hewa ole, aole oia i hemahema ia'u i ka ai, a me ka ia, a me ke kapa, a me na pono a pau o ko maua noho ana, a oia kai hewa o maua, ua hahaki oia i ko maua kanawai mare, i kauoha ia mai ai e ke kumu nana maua i mare, e noho pono ka wahine me ke kane, pela hoi ke kane i ka wahine, a hiki i ka wa make, ua pale ua Kaakau nei ia mau olelo a ke kumu, ua lilo aku oia me ke kane manuahi, eia no laua ke noho pu nei ma kahi hookahi, ua like laua me na mea i mare ia, ia kekahi, ua hopu ia laua maua no ka moe kolohe, a ua hoopakeleia, eia no laua ma Auwaiolimu kahi i noho pu ai me ke kane manuahi, ua haalele loa mai ia'u i ke kane i mare ia. Na PILA HOLI.
Ualapue, Molokai, Feb. 24, 1862. 23-3t

OLELO HOOLAHA.

E IKE NA KANAKA A PAU O NA aina o H. K. Kapakuhaili o ke Ahupuaa o Wailuku, ma ke kula, Lio, bipi, hoki, miula, he hapalua dala no ke poo, hipa, kao, puaa, he hapawalu no ke poo, ma na aina o W. C. Lunalilo ma Waiehu me Napoko, i hoolimalima ole ia, he $1,00 no ke poo, hipa, kao, puaa, he hapawalu no ke poo no ka makahiki hookahi.
                E haawi mua mai i ka uku iloko o keia malama, me ka nui o na holoholona. I ka la mua o Maraki, ina e hookaa mua ole mai na kanaka me na haole, e hopu ia na holoholona a pau, mai komo hewa kekahi iloko o na aina i oleloia, e a i ko lakou mau holoholona, ina e loaa ia'u a me kuu mau Luna, e hoopiiia no. S. M. KAMAKAU.
Waihee, Feberuari, 4, 1862. 23-3t*

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI na kanaka a pau loa, ke hookapau nei au i ko'u aina, i kapaia ka inoa o Kaipapau, e waiho la ma Koolauloa, Mokupuni o Oahu, mai ka palena o Paukialua, mauka a hiki makai i Opalahee a me Kopee. Ua papa ia na mea a pau, aole e komo wale, aole e kanu i kekahi mau mea malaila, aole hoi e hookuu i na holoholona o na ano a pau e hele wale malaila. Ina he makemake ko kekahi mea e kanu maluna o ua aina la, e hele lakou imua o kuu luna, oia o Kapoo.
JOHN HALBURNE. (KEONI.)
Koolauloa, Oahu, Feb. 19, 1862. 22-tf

NALOWALE!

UA HELEHEWA A Aihueia paha, mai ko'u wahi aku, i elua lio, hookahi lio puakea, 4A kona hao kuni, a hookahi lio eleele, ekolu wawae keokeo, me ka hao kuni e like me ka mea i hoikeia maluna, aole nae i ola kahi i kuni ia ai. Elua pule ka nalowale ana. E ukuia ka mea nana e hoihoi mai i ua mau lio nei e like me ka pono.
SAMUEL S. MASON.
Waialua, Feb. 20, 1862. 22-3t

OLELO HOOLAHA.
KAPU KA AINA!

E IKE AUANEI NA MEA A PAU loa, ke hookapu nei au i kuu aina kuai o Manuela a me kuu aina hoolimalima ma PUiwa, Nuuanu, aole e komo wale na kanaka a me na holoholona. Ina e loaa kekahi holoholona maluna oia aina, e hooukuia no i $2,000 no ke poo hookahi, a ina o kekahi kanaka i komo wale $1,00 no ka uku.
G. R. ROSS, (LOKE.)
Nuuanu, Feb. 25, 1862. 23-3t