Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 28, 3 April 1862 — Page 3
Ua pae mai nei na olelo hoakaka a D. Aiia i paiia ma ka Helu 27, o ka Hoku Pakipika, e hoike mai ana i na mea a pau i lohe ai, a me kona hoomaopopo pu hoi i ka oiaio o kona hooia ana i na pono, kuonoono o ka Oihana Koa i hoololiia'i i keia manawa, a me na pono manuahi e kaulele iho ai,no na la hope o ka manwa, e lualua mai ai i ka ai ke lei ilima, hoahoa'ku i Honopuwai kanaka. E ike mai ia kakou hookanaka, o kipa hewa ke aloha i ka ilio; he ilio ia, he kanaka wau, o kaua hookanaka keia.
O ka uku kaulele akahi, no ka noho ana o ke koa, wahi a D. Aiia, a pau na makahiki elima, alaila, puka aku mawaho o ka Oihana Koa.
O ka uku kaulele alua, wahi ana e hoike nei, oia ka noho ana o ke koa a pau na M. H. he umi, alaila puka aku mai ka Oihana Koa mai, oia no paha ka wa o na Inalua i ka nuku e hapauea'i.
O ka uku kaulele akolu, oia ke kokua ana i ka poe lima mumuku, a wawae e lehei paha, i loaa ia lakou ia pilikia i ka wa i ka oihana, e like me kona mau hoike a pau ma ia Helu i hoikeia maluna.
Ua hoike pau ia mai no hoi, aia na paa lole haawi wale mai luna o ke poo a ka papalu wawae malalo, i ka M. H. hookahi, a a pela aku; pela pu no hoi na hoike a pau, nolaila, i ka noonoo pono ana, he ane uku kaulele maoli na dala uku mahina elima a ke koa, no ka mea, i aha ka hana a ia mau dala, i mea kuhelemai paha? I mea kuai lole no na wahine a me ke keiki hoi paha? I aha ka hoi ka'u? Ae no hoi paha. Pehea ka hoi ka hoike aono a D. Aiia, e uku mai ana ka oihana i na wahine a na koa, ke hoounauna ia mai lakou? Ina paha he wahine ka kekahi koa, aole makemake hana, alaila, aole no hoi e loaa mai ka ka oihana koa ia ia; pono la hoi auanei kekahi oia, aole paha, e lawa ka hupa o kuu wahine, ka palule waha nui oloko, me ona uhi maka poaeae, me ona palule kalako pua hau, a me ka holoku ui hinuhinu, i noho mai kela iluna o na kaa hoolimalima o ke kaona nei, papahi mai na pua apiki i paukuia me ka mao, o ka uina ae a ka huelo o ka uipa, o ka uhuuhu a ka lio ka hou hooniniau? Ahene, ke hooniniau! Pela mau no nae paha olua e noho nei me kau wahine o ke kaalio hoolimalima, ka waihona banaka o ka olua dala? Ae no hoi!
E aho no hoi ha ka naue ma kai o Ainahou me na niau loloa, he palepale wale ae no i ka iliili e ahu iho ana, malalo ke gula; a i ole ia, ei ae no hoi o Neke moku e holo ana i Hilo, miki aku no a na luna kepa kanaka a paa 'ku kou inoa, elima dala ka uku mahina, alaikii mai i ko wahine, elua dala hoi kona, pau pu, helu papalua—e aho ia, loaa ka puolo lepo, hohoholo ana i ka hana a na keiki hana nui wale o Kina, e noke nui mai la i ke kulapa i na apuupuu kahawai o Hilopali, i hoolalau ae eo, ua makaukau lakou la i na huelo loloa ma hope o ke poo, o ke kaula iho la no ia e hili ia mai ai, ke kino nui molawa i ka hana. I kuu kunana ana iho e waewae ae i na ano liilii a pau, aole o ku mai o ua pakelakela loa maanei, he omimi loa ma o> No ke aha hoi? No ko'u ike ole no paha. Ae aku no au, Ae, eia ka'u mau ike ke hai aku nei, aia hiki mai na po ua anuanu o ua aina la o'u, alaila, kii aku a na haku, i holoku polu no kuu wahine, i pililakeke no'u, i huluhulu moe no maua, i mehana ai ke anuanu; i ka houluulu ana ae he $20 dala paha, eha mahina a olua e paupau hana wale ai, ua hoi mai la ia uku mahina ma ia ohi lole ana. Me e ka manoanoa pepeekue o ka naaupo, nolaila, ke kukulu iho nei au i mau hoike kokua mai i ka pono kaulele i hoike mua ia mai la. Heaha ia hoike ae e lalau wale aku la no? Aia iho, a ike mai ko maka, eia, o ka nuku moo auanei kai a lakou la, o ka linolinohau kai a lakou nei, o ke kakau hiwa auanei kai na lae me na ihu o lakou la, paupu no a elua, o ka hoomai ka hoomalo e kai a lakou nei, o ka hilihili honu auanei kai a lakou la, me ke koe ka mea nona ka lepo o ka hoouaua kai a lakou nei me he ai alaala la ka lilio, o ka paumaele kai a lakou la, o ka maemae mau kai a lakou nei. He nui na mea i koe, aole i pau, aka, he mau iho la no ia.
A no na manao a pau i hoike ia maluna, i na ua ku kekahi mau olelo i ka pono ole, he pono no ke uumi iho e kala mai, aole ka hoopuka ma ke ano hoopaapaa, he mea hoopiha pepa wale no ia. O ko oukou hoa kaua.
S. P. KANAE.
Hueikekai Hale, Markai 31, 1862.
No ka mea, e hele ana ke Kakauolelo a ka Luna Hooponopono o ka Hoku Pakipika, i ke kaapuni, e like me ka mea i oleloia ma ka Helu 27 ma o ka Luna hooponopono la, nolaila, ua hoonohoia o J. N. Kaunamano, i kokua Kakauolelo ma ke Keena Oihana o ka Hoku Pakipika, a nana no e kokua i ka Luna Hooponopono, ma na hana e pili ana i ua Keena la, oiai e hele ana ke Kakauolelo mau oia Keena ma na Mokupuni e ae, a ma ona la, a me ka Luna Hooponopono na palapala kauoha, a noi paha e hoouna aku ai.
Ua hooholo loa ia a paa loa hoi ka manao o kekahi poe wahine ma Amerikahui, aole e aahu i ka lole i hanaia ma Beritania, aia a oluolu hou kela Aupuni i ke Aupuni o Amerikahui.
Ua hooholoia he aelike iwaena o na aupuni o Farani, Beretania a me Rusia, e noho no na koa o lakou i elua makahiki hou aku ma Kina, e kiai i ko lakou mau pono.
Aneane poho ke Aupuni.
Ua aneane poho ke aupuni i kekahi mea e pili pono ana ia ia. I kau ike maka ana iho, ua kokoke e helelei a nolowale loa kekahi kumu laau o keia aupuni, i kanu ia e ka poe mamua aku o Wakea ma. Mai laila mai ke kanu ana o ua laau la.
Nani kona kupu, ulu maikai kona lau, mohala maikai kona mau pua, nui kona hua ana i na anoano, laha na kawowo ma kela wahi keia wahi.
O ua kumu laau maikai la i oleloia maluna, ua poho. Ua mau mai no kona ulu maikai ana, a hiki i ke au i ka Moi o kakou i hala iho nei, oia hoi ko kakou Moi lokomaikai Kamehameha III. Pau ka ulu nui ana, nui na lau pala i helelei, a nalowale, aole he hua nui, ua kawalalwala loa kona mau lau; o na muo o kona mau lala ma ka hikina, ma kahi e puka mai ai ka la, a me ka muo ponoi o kona kino, ua kakaikahi loa ia e ulu nei, nolaila, ua olelo paa iho kuu ike maka ana, ua aneane poho ke aupuni, a ua poho maoli no.
Eia ua poho nei, a me ke kino maoli o ua laau la i olelo nane ia e a'u maluna? O ko kakou mau alii hanau o ka aina mai ka wa kahiko mai. Nui na'lii i hala aku nei i ka make; kawalawala loa ko kakou mau alii e ola nei i keia manawa. E nana pu mai kakou i na alii o kakou e ola nei la, ua uuku loa.
O M. Kekuanaoa, a me kana mau alii ekolu, oia hoi na moopuna alii a Kamehameha I, e noho aupuni nei maluna o kakou; C. Kanaina, a me H. Kalama, ka Moi wahine mua, a me W. Lunalilo, ka laua alii; o A. Keohokalole a me C. Kapaakea, a me ka laua mau keiki; o R. Keelikolani, a me kona kaikaina o B. Pauahi; o na kaikamahine a Kaonaeha, a me kana mau moopuna e ola nei, oia hoi kekahi moopuna ana, e noho Moi wahine nei no kakou i keia manawa.
Oia iho la no ko kakou mau alii e ola nei, uuku loa. Aole pela ka manawa i hala iho nei; nui na'lii malalo o ke alii nui; nui na makaainana. Eia ka ninau, nohea mai ke emi ana o na'lii, a me ke emi ana o na kanaka; a no hea mai ka holo ana o ka hiki wawe o ka nui o na keiki hanau a na haole e noho nei maanei?
E o'u hoa uhai aholo o ka hale imi naauao e; e nana pu mai kakou i keia mea nui, ke aneane nei ko kakou mau alii hanu e nalowale loa a lilo ae he mau alii haole maluna iho o kakou, a me ka kakou mau pua. Auwe! Auwe!! Aloha ino na'lii hanau o ka aina, a me kakou me na makaainana kanu o ka aina. Ekolu mea nui i olelo ia e na kupuna alii o ka wa kahiko, a me ko kaou mau kupuna, a pela o ke ano oia noho ana a hiki i keia manawa, penei.
O ke alii nui, oia ke alii nona ke aupuni, o na'lii nui malalo o ke alii nui, o na makaainana, olelo ia penei, i pono ka noho ana o ke alii nui i ke aupuni i na'lii, a me na makaainana, ina aole he mau alii, aole he mau makaainana, aole he pono o ka noho aupuni ana o ke alii, oia wale no. Ina hoi o na'lii wale no, aole he alii maluna iho, aole he makaainana, aole pono ka noho aupuni ana, haunaele, ina hoi o na makaainana wale no, aohe he alii nui, aole he mau alii, o ka pakela loa ia o a haunaele. Nolaila, olelo ia e na alii a me na kanaka, i pono ke alii i na alii, i pono hoi ke alii nui, a me na alii i na Makaainana. Nolaila, ekolu mea nui o ka noho Aupuni ana, nolaila hoi ko'u mea i olelo iho ai ma kekahi lala o ke Aupuni, oia na 'lii malalo o ke Alii nui, ua kawalawala loa lakou i keia manawa, nolaila, ua olelo oiaio wau, ua aneane poho ke Aupuni, no na 'lii ole. E nana auanei ka kakou i ka oiaio loa o ka nele.
E hoomaka ana ka Ahaolelo kau kanawai i ka la mua o Mei, e like me ka mea i hoolaha ia. E ike maka ana kakou, aole he nui o na lii kanaka maoli ma ia Hale, ua uuku loa.
Eia keia wahi manao hookono o'u no na 'lii opiopio. Pehea la ko lakou manao ia lakou iho. Ua nui no na'lii opiopio e noho wale nei, ua kupono i ko lakou male alii ana, i mau ka noho alii ana o ko lakou Aupuni 'lii, a mau loa aku i ka lakou mau pua alii. Ua nui ko makou hauoli, me ke kanikau nui, no ka loaa ana o ke keiki makahipo a ko makou Moi, i Panihakahaka o ka noho alii, oia hoi ka hooilina moi, ke aliinui Haku o Hawaii. E ola ka Moi ke Alii i ke Akua, a me kona Ohana, a me na'lii malalo o ke Alii nui. Na MAKEEALII.
Olelo Nane no ka Luakini.
Ka Hoku o ka Pakipika e:—Aloha oe:
Aia ma Olowalu kekahi kanaka, o Lanakila kona inoa. Ke uwe kanikau nei ia no na poino ili wale mai maluna ona. Oia hoi keia, Ua nele oia i na mea e uhi ai i kona olohelohe, he ilikole maoli, he hune, a komo mai na mai ino paha auanei maluna ona, no ka mea, ua pukapuka kona kapa, a ua komo mai ke anu iloko o kona kino. A nolaila ke kumu o kona uwe ana e uwe nei, e hamama nei kona waha e ale mai i na ale a ka makani la he kumu maomao, a me na kulu paka ua a ka hoolua. Nolaila e pono ia oukou e ka poe e ike ana i ka pilikia nui o keia kanaka, e kokua i kona pilikia, oi ai e hoomanawanui ana i na ino oi kelakela o ka makani oia aina, no ka mea, no ia aina na puu nui i olelo ia e ka poe kahiko, aole e moa ka umu i ka makani; a he konohiki lua ka la ia Olowalu, i ka la i ka makani kahi aoao. A oia iho la no.
Aohe mea e lohi ai ka manao, no keia mau mea i hai ia maluna ae nei, no ka mea, ina aole kakou e kokua, alaila, eia ka Solomona 21:13. O ka mea i papani i kona pepeiao i ka uwe ana o ka mea nele, e hea aku no oia, aole mea e hoolohe mai. Ina pela, e kokua kakou i keia kanaka, oia hoi o Lanakila, me ka manao nae i mea e nani ai ko ke Akua inoa pau. Ke hoi nei ko Ukumehame keiki.
Ukumehame, March 28, 1862. O. N.
Ua oleloia e kauohaia ana ka Pope i na Luna nui a pau o ka Ekalesia Katolika e halawai iloko o ka ahaolelo; ma ka malama o Mei e akoakoa ai.
Ua hiki no i ke alii opio o Farani ke kamailio ma na olelo okoa ekolu, a ua akamai loa ia.
NA KE AUPUNI.
OLELO KAUOHA!
Ma ka Lokomaikai o ke Akua.
KAMEHAMEHA IV.!
KE ALII O KO HAWAII PAE AINA.
I LOKO O KONA AHAKUKAMALU.
KE HOIKE aku nei, i mea e hooko ia'i Ko'u Kumukanawai, nolaila; ke kauoha ia'ku nei na Hale Ahaolelo o Ko'u Aupuni, e hoakoakoa ia lakou iho ma Ko'u kulanakauhale o Honolulu, i ka hora 10 a me ka hapa o kakahiaka o ka la 1 o Mei, M. H. 1862.
Ua haawi ia malalo o Ko'u Inoa, ma Ko'u Hale Alii i Honolulu, i keia la 12 o Maraki, M. H. 1862, a ma ka awalu o ka makahiki o Ko'u noho Alii ana.
(Kakauinoaia,) KAMEHAMEHA.
Na ka Moi.
(Kakauinoaia,) KAAHUMANU.
Na ka Moi a me ke Kuhina Nui.
L. Kamehameha.
OLELO HOOLAHA!
E halawai ana na Hale Ahaolelo elua ma ko lakou mau Keena iloko o ka Hale Hookolokolo ma ke Kulanakauhale o Honolulu, ma ka la i oleloia maluna ma ka hora 10 o kakahiaka, no ka hoomakaukau ana i ka lakou mau hana, a hiki ae i ka hora i oleloia maloko o ka olelo Hoolaha a ka Moi, alaila, e hui na Hula Ahaolelo ma ke Keena halawai o ka Hale Ahaolelo Alii i lohe ai i ka olelo a ka Moi.
L. KAMEHAMEHA.
Kuhina Kalaiaina.
MA RE.
Ma Kahilipali, Kau, Mar. 18, H. Geogi no Kawela, me Mere, no Waiohinu, Mar. 19, Kanuha, me Alu, no Waiohinu laua; ma Waiohinu, Mar. 20, Puhalahua, me I, no ka Maoa, na H. L. Sheldon lakou i mare.
Ma Holualoa, Kona Akau, Mar. 24, Kahele, no Puaa, me Rahapa, no Kahului, Mar. 26, Kahaia, me Kekapa, no Keopu laua, na H. L. Sheldon lakou i mare.
Maraki 27, ma Mamalahala, Waialua, Oahu, mare ia o Kala k, me Kamookapu w, na Rev. Emesona laua i mare.
HANAU.
Ma raki 2, ma Opunaha, Waikiki, Oahu, hanau o Inoaole k. na Kahopu me Kekalohe.
Maraki 13, ma hamohamo, Waikiki, Oahu, hanau o Inoaole k, na Hiapo me Malina.
Maraki 19, ma Kauahui, Waikiki kai, Oahu, hanau o Inoaole w, na Hipuu me Kapilina.
Maraki 9, ma Kawakawaka, Kawailoa, Waialua, Oahu, hanau o Heneri Natanaela k, na Natanaela k, laua o Kalahikiola w.
Maraki 15, ma Waikaaiea Kaena Waialua Oahu, hanau o Kauakahiakua k, na Kalawaianui k, laua o Poohaili w.
Maraki 9, ma ka Wela Molokai, hanau o Kailihiwa k, na Kawelu w, me Kailihiwa k.
Feberuari 17, ma Papalaua, Lahaina, Maui, hanau o Kawaianuhea k, na Kealoha me Paona.
MAKE.
Ma raki 7, ma Kalaupapa, Molokai, make o Opiopio w.
Maraki 14, ma Waialae, Oahu, make o Lokea w.
Maraki 2, ma Wailupe, Oahu, make o Kalaina w.
Maraki 2, ma ia wahi no, make o Kauku w, ma ia wahi no, make o Kalauokamou w, ma ia wahi no, make o Nakaha k.
Maraki 1, ma Niu, Oahu, make o Kaili k.
Maraki 12, ma Mahaulepu, Kauai, make o M. Kiko k.
Maraki 16, ma Hauula, Lahaina, make o Hamoa k.
Feberuari 12, ma Kuholile Lahaina, Maui, make Kalikolehua w.
Maraki 21, ma Paunau, Lahaina, Maui, make o K. Ilae k.
Feberuari 17, ma Waialua, Koolau Maui, make o Kuluwaimakalani w.
Maraki 14, ma Puaa, Kona Akau, Hawaii, make o Kailianu k.
Maraki 13, ma Kawaipuolo, Waialua, Oahu, make o Hanupa k.
Maraki 8, ma Paalaakai, Waialua, Oahu, make o Ninaulia w.
Maraki 5, ma Waialua, Molokai, make o Kekoowai.
Maraki 29, ma Kaneloa, Waikiki kai, make o D. W. Pulioha k.
Maraki 24, ma Luakaha, Nuuanu, make o Paahana k.
Maraki 19, ma Kamaalaea, Maui, make o Makai k, he make hiki wawe kona.
J. P. HUGHES,
MEA HANA NOHO LIO, &c.
AIA MA KA HALE Kuai o ka mea nona ka inoa maluna nei, he Noholio Beretania a me na Noholio Amerika, a me na Noholio wahine,o na ano a pau; na Ili kauo o na ano a pau; na Kaulawaha a me na mea e ae e pono ai ka lio; na Eke Ili, na huipa, na hao keehi, na hao waha a me na kepa o na ano a pau, na Palaki lio, na kahi lio, a me na mea e ae a pau loa e pili ana i na lio a me na kaaholo, a e kuai ana no ia mau mea no ke
Kumukuai makepono loa!
Aia no ke waiho mau nei malaila na pela mauu.
O na pela pulu, na pela hulu, na pela mauu, a me na pela lelele, e hanaia no e like me ka mea i kauohaia mai.
Ua hanaia no na kaa lealea me ka maikai loa a me ka make pono hoi.
Ua hana hou ia na mea a pau e pili ana i ka'u oihana me ka maikai.
E malama pono ia no na mea a pau i kauoha ia mai e pili ana i ka'u oihana.
Honolulu, Aperina 1, 1862. 28-3m
HOOPONOPONO WAIWAI.
NO KA MEA, UA NOI IA MAI AU E S. KAwaa, e hooponopono ia ka waiwai o KUPELE k, i make aku nei ma Punaluu, Kau, me ke kauoha ole. Nolaila, ua hoike ia i na mea a pau, i pili, o ka poalima, oia ka la 1 o Augate, 1862, i ka hora 10 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia e hoolohe ai no ka pono o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma Kahilipali, Kau.
H. L. SHELDON.
Lunakanawai Kaapuni.
Kau, Maraki 28, 1862. 28-3t
MOKUAHI KILAUEA.
NO KONA, HAWAII!
E HOLO ANA NO O KILAUEA, MAI HONOLULU aku, no
Lahaina,
Kalepolepo,
Ulupalakua,
Honoipu,
Kawaihae,
Kailua a me
Kealakekua,
MA KA POALUA, MARAKI 25,
I KA HAPALUA O KA HORA 4 O KE AHIAHI.
E holo mau ana o Kilauea i na poalua a pau, no Kona, aia a hoolaha ia ka mea hou.
JANION, GREEN & Co.
Honolulu, Feberuari 25, 1862. 25-tf
HAULE! $20,00 MAKANA!
UA HAULE NO HE KOMOLIMA DAIMANA nunui kupono no ke kane, hookahi pohaku e kau ana, a ua puniia ka pohaku i kekahi mea uliuli (pulu;) a ua haule hoi he mea gula hoailona o ka poe hui Masona, a me na huaolelo "Honolulu, R. A. C." i kahaia ma kekahi aoao. O ka mea nana e lawe mai, a hai mai paha i kekahi mea e pili ana i ua mau mea haule nei, i ka mea nona ka inoa malalo nei, e ukuia oia i ka makana i oleloia maluna ae nei: THOMAS BROWN.
Luna Kakau Kope o ke Aupuni.
Hale Hookolokolo, Honolulu.
Honolulu, Maraki 31, 1862. 28-tf
OLELO HOOLAHA.
E IKE AUANEI na mea a pau i hoolimalima maluna o Muliwai i Hamakua ma ka Mokupuni o Hawaii, a me ka poe hele i ka la koele o Muliwai, o P. Naiwi, ke Konohiki, ke papa aku nei au i kela kanaka, keia kanaka, i hana ko lakou lima maluna o ka aina o Muliwai, aole hoi e kii kekahi i ka kekahi, ina kii kekahi, uku ia oia e $2.00 pakahi no kona kalohe, oia ke Kanawai poa maluna o Muliwai a me ka poe komo hewa, kela ano keia ano i oleloia maluna, eia kekahi, o ka Bipi, puaa e holo ana maluna o Muliwai, ma kahi i hookapu ia e ke Konohiki, ua lilo ia na ke Konohiki, he mau olelo i ae ia, a i hooholoia e ka poe mea holoholona, i ka la 6 o Feberuari 1862, e kii kela mea holoholona keia mea holoholona, mai keia la 6 a hiki i ka la 26 o Feb. ina i koe ka holoholona mawaho o keia mau la i oleia maluna, alaila, lilo na ke Konohiki ka holoholona i koe, oia na olelo i hooholoia, a i ae ia e ka poe mea holoholona. P. NAIWI.
Waipio, Hamakua, Feb. 6, 1862. 28-2t*
OLELO HOOLAHA.
E IKE auanei na mea a pau, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hookapu nei au i kuu aina hoolimalima, aole e hele na holoholona Lio, bipi, hoki, miula, puaa, moa, palahu, me na mea a pua loa maluna o kuu aina hoolimalima, ma Kauluwela, Honolulu nei, a ke hookohu nei au ia H. N. W. Wahineaua i luna nana e hopu i na holoholona ke komno ma keia aina, ina e loaa ka lio ia ia maluna o keia aina e uku i $1.00 no ke poo hookahi, pela ka bipi, hoki, miula, puaa, he hapalua, ka moa, palahu, he hapaha, a oia no ka mana e hana i keia mau mea, a o ka mea kue i keia mau olelo maluna, e hoopii no au ia ia ma ke Kanawai, e lilo keia i kanawai paa no keia aina, mai ka la e puka ai ma ka Hoku Pakipika. HUNA, (Pake,)
H. N. W. WAHINEAUA, Luna.
J. I. W. KAOLIKO, Kakauolelo.
Kauluwela, Honolulu, Mar. 31, 1862. 28-1t*
OLELO HOOLAHA.
EIA MALOKO O KA LIMA O KA LUNA Hoomalu o ka Ahahui HOKU PAKIPIKA na dala he $29,25 no ka hookupu manawalea o na hoa o ia Aha i ka hale mai o ka Moi Wahine, a ua kauohaia na hoa i hiki ole mai, e hele mai i ke ahiahi o ka po o ka poalima, oia ka la 4 o keia malama, e hoolawa i ka mea i manaoia, a o ka poe e ae i komo ole iloko o ka hui, e hele mai no lakou e hookupu no ka pomaikai o ka poe mai, a me ka pono o ka Hale mai Moi Wahine, mai kanalua kakou i ke kokua iho ia kakou iho. E hele pu mai na hoa Hui no ka halawai mahina. Ma ke kauoha o ka Luna Hoomalu. D. KALAKAUA.
W. KA, Kakauolelo.
Honolulu, Aperila 2, 1862. 28-1t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOI IA MAI KA MEA NOna ka inoa malalo, e Chas. Lake, ka Luna Hooponopono o ka waiwai o William Smitt no Makawao, i make aku nei, e koho aku i kekahi la e hoolohe i kana palapala hoike hope loa, a e hookuu ia ia mai kana oihana luna hooponopono ae. Nolaila, ke hoike ia aku nei i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poalua, oia ka la 22 o Aperila, 1862, i ka hora 11 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoo0lohe i ka oiaio o keia noi ana, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma Lahina, Maui, kahi e hana'i. F. W. HUTCHISON.
Lunakanawai Kaapuni o ka Apana 2.
Lahaina, Maui, Mar. 27, 1862. 28-3t
HOOPONOPONO WAIWAI.
NO KA MEA, UA NOI IA MAI AU e Kaele, e hooponopono ia ka waiwai o KANEHAILUA k, i make kauoha ole ma Hilea, Kau. Nolaila, ua hoike ia i na mea a pau, i pili, o ka poalima, oia ka la 1 o Augate, 1862, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia, a e hoolohe ai no ka pono o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma Kahilipali, Kau.
H. L. SHELDON.
Lunakanawai Kaapuni.
Kau, Maraki 18, 1862. 28-3t
OLELO HOOLAHA.
I NA MEA A PAU e noho ana malalo o keia Aupuni, e hiki ke nana mai ia Heleino, ka'u wahine mare, ua haalele mai nei ia'u i keia la. A ke papa ia'ku nei na mea a pau, kanaka, haole, pake, mai hoaie mai oukou ia ia, o loaa ia oukou ke poho, mamuli o ka hookuli ana.
J. KAOWANA.
Keauhou, Kona, Akau, Mar. 27, 1862. 28-2t*
HOOPONOPONO WAIWAI.
NO KA MEA, ua noi ia mai au e Ahia, no ka hookohu i Luna Hooponopono i ka waiwai o MANO k, i make kauoha ole ma Ninole, Kau; Nolaila, ke hoike ia nei i na mea a pau i pili, o ka poalima, oia ka la 1 o Augate, 1862, i ka hora 11 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia e hoolohe ai no keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma Kahilipali, Kau.
H. L. SHELDON.
Lunakanawai Kaapuni.
Kau, Maraki 18, 1862. 28-2t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, ua noiia mai ka mea Hanohano o G. M. Robertson, ka Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie e Edwin Hall no ka hookohu ia ia i luna hooponopono waiwai o Mary Kalaihuia, o Honolulu, Oahu, i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pua loa, ke piliia o ka poakolu, oia ka la 9 o Aperila, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i olelo ia no ka hoolohe i ka oiaio keia, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Maraki 31, 1862. 28-1t
OLELO HOOLAHA.
O KA MEA E LOAA AI KEKAHI Pihi gula, e hoihoi mai ma ka lima o G. W. Mila, ma ka Hale Paipalapala o ke Aupuni, a e loaa aku no ka uku $2.50. D. KALAKAUA.
Honolulu, Aperila 3, 1862. 28-4t
OLELO HOOLAHA.
UA HOOPII O KAMELA KUI, i kana wahine o Kapuaa, no Kona Hawaii mamua, e hooki i ko laua mare ana no ka haalele wale ana a me ka moekolohe ana o Kapuaa i kana kane. E hanaia keia hoopii imua o ka mea Hanohano o G. M. Robertson ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, o ka poakolu oia ka la 16 o Aperila i ka hora 9 o kakahiaka, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Maraki 31, 1862. 28-2t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, ua noiia mai ka mea nona ka inoa malalo e Lydia K. Keaweiwi, a me Timoteo Keaweiwi opio, no ka hooiaio ana i ka palapala kauoha a Timoteo Keaweiwi no Lahaina, Maui, i make aku nei. Nolaila, ke hoikeia aku nei i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poalua oia ka la 22 o Aperila, 1862, hora 11 o kakahiaka, ma ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, Maui, kahi e hana ai. F. W. HUTCHISON.
Lunakanawai Kaapuni o ka Apana 2.
Lahaina, Maui, Maraki 29, 1862. 28-3t
OLELO HOOLAHA.
O WAU, o ka mea nona ka inoa malao iho nei, o ka Olelo Hoolaha a kuu kane mare oia o M. G. Kealoha, i hoolaha ia ma ka Hoku Pakipika Helu 26 o ka la 16 o Maraki, 1862. Ke hai aku nei au imua o ka lehulehu, mai Hawaii a Niiahu, i mea e ike mai ai oukou, o ka olelo a kuu kane, ua haalele kumu ole au ia ia, a ua hele aku me ke kane manuahi, E! He lalau ia, aole au i haalele ia ia, oia kai haalele ia'u, a hele aku me ka wahine manuahi, o kona olelo, ua haalele kumu ole au ia ia, me kahi moe o maua, e, aole ona wahi moe, no D. Lima kahi moe o maua, a me ka hale kahi a maua i noho ai, a haalele iho no ua kane la a'u i ka hale a maua i noho aku ai, a hele aku me ka wahine manuahi ana, noho wale iho no au, aole ai, aole ia, aole no hoi he wahi kapa a hoaahu iho, aole no hoi he mau pono e ae o kuu kane e pono ai la hoi au, a no keia pono ole, a me keia pilikia, ku au a imi i wahi no'u e pono ai, e ola ai ko'u noho ana, nolaila, noho hoolimalima au, malalo o kekahi mea, i loaa mai ai ko'u ola o ka poho ana, oia anei kuu haalele i ku kane la? E nana mai oukou, no'u anei ka haalele, ke hai aku nei au no M. G. Kealoha no. No kona papa, aole e hoaie kekahi ia'u, E, heaha ka hewa, ina aie au, nana no e hookaa, oiai ko maua kanawai mare, i aha ai, i like ai me ke Kanawai, no ka mea, aole maua i hookia; Oia anei? ua hewa au no kona haalele ia'u? Me ke aloha no.
MRS. LURIA, KALALEA.
H. KALAULIPOLIPO, Kakauolelo.
Haeula, Manoa, Maraki 28, 1862. 28-2t*
OLELO HOOLAHA.
EIA I KA PA AUPUNI I PAUOA NEI KEKAhi mau Lio hele hewa i hookomo ia mai, neia nae wahi holoholona e kudala ia ana i ka la e puka ai o keia Hoolaha, ke ano me ka hao malalo nei.
Lio kane ulaula maikai, elua kapuai hao, a o kona hao kuni IH akau.
Lio kane ulaula hulupala, hao, IH hema H akau.
Lio kane kalakoa, ka hao TT akau; elua hao ano e.
Lio wahine ulaula, ka hao E hema hookahi hao ano e.
Lio wahine lokia maikai, hao ano e.
Lio wahine puakea, hao ano e.
Lio wahine ulaula eha hao ano e.
Lio wahine eleele, elua hao ano e.
Lio wahine ahinahina keokeo, hao ano e.
Lio wahine eleele wiwi, hao ano e.
Lio wahine keokeo, hao ano e.
Lio wahine ulaula, hao ano e.
piula wahine keokeo, hao ano e.
Hoki kane ulaula, hao ano e.
Ekolu lio i ike ia, eia no i ka pa Aupuni, e kii mai ka poe nona keia mau lio ke ike iho i keia Hoolaha, eia no kahi pono, e hele maoli mai no oukou, no ka mea, he ano e kahi mau hao.
NAPUNAKO. Luna Pa Aupuni.
Pauoa, Maraki, 25, 1862. 27-2t*
OLELO HOOLAHA.
KA POE JURE KANAKA MAOLI NO KA Aha Hookolokolo Kiekie, ma Honolulu, e hoomaka ana i ka poakahi, oia ka la 7 o Aperila, M. H. 1862.
Kapahukepau, Kahaleone,
Naai, Kahoohuli,
Kaaiama, Aumai,
Iwa, Kapilikea,
Kanakaole, W. Hoonaulu,
Maeha, D. Lima,
S. Kumuhonua, J. Moanauli,
Hanau, S. Keonekapu,
Kanaha, J. Kahai,
Hailama, W. Sumner,
Paukuwahie, Kalanikahua,
Kamakau, Maii,
JON E. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Maraki 14, 1862. 26-3t
OLELO HOOLAHA.
E LOHE oukou a pau loa, o ka'u kane mare o Moluhi, ua halele mai ia'u a ua lalau io ia nei me ka malama ole i ko'u ola, a ua kii aku wau e noho pu e like me ke Kanawai, aole ae, nolaila, ua noho hoopili mea ai wale no wau me ka imi i ola no'u ma keia aina malihini, nolaila, e hoohilahila aku ana au ia ia i ike oukou a noonoo, malama o lilo keia hoolaha ana i mea e noonoo ai, a nana pono i ke Kanawai mare. Owau no. HANA.
Hoonolulu, Maraki 24, 1862. 27-3t*
OLELO HOOLAHA.
E IKE AUANEI na mea a pua, ua haalele mai ka'u wahine mare o Naalu i ko maua wahi moe, mai ka malama o Augate 1861 mai, a ke noho nei ma kahi e ma ke ano manuahi, me hai. Nolaila, ke papa aku nei au i na kanaka a pau, mai hookipa oukou i ka'u wahine ma ko oukou wahi ma ke ano hewa, aole no hoi e hoaie ia ia, ina oukou e hoaie mai ia ia, aole loa wau e hookaa ana ia aie, a maluna ona ko oukou phoo.
AHOI.
Honolulu, Maraki 25, 1862. 27-2t
OLELO HOOLAHA.
E IKE OUKOU A PAU, MA KEIA PALAPAla, ua hoolimalima iho maua o C. Kanaina i ka Apana Aina ona e waiho la ma Kapaakea i Waikiki Waena, o Kaialiu ka inoa o ua Apana la. Nolaila, ke papa aku nei au, aole e hookuu wale na mea a pau i ko lakou mau holoholona malaila, oia na Lio, bipi, hoki, miula, hiipa, kao, puaa, moa, pelehu, a nui aku, ina e komo kekahi o keia mau mea i oleloia, e uku no $1,00 dala, o ka moa a me ka palehu, he hapawalu ka uku, aole hoi e komo wale na kanaka me ka hoopoino wale i ke ola o na mea maloko o ia pa. Owau no. AKAI, (Pake.)
Waikiki, Kamoiliili, Maraki 22, 1862. 27-3t*
HOOPONOPONO WAIWAI.
NO KA MEA, ua noi ia mai au e Kanealii, no ka hookohu ia ia i Luna hooponopono i ka waiwai o Pupu k, i make aku nei ma Honolulu, me ke kauoha ole; Nolaila, ke hoike ia nei i na mea a pau, i pili, o ka poakahi, oia ka la 5 o Aperila, 1862, i ka hora 10 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i olelo ia e hoolohe ai i ka pono o keia noi ana mai, a me na mea hoole, i hoikeia, aia ma ko'u keena ma Holualoa, Kona Akau.
H. L. SHELDON.
Lunakanawai Kaapuni, Apana 3.
Kona Akau, Hawaii, Mar. 12, 1862. 26-3t
Ili Bipi, Ili Kao, Keleawe kahiko, Kiwi Bipi,
E kuai ia ia mau mea, me ka uku makepono loa, e na mee nona na inoa malalo nei.
Aia ma ke kihi8 o ke alanui Papu a me alanui Kalepa, e pili ana i ka hale unihepa kuai kamaa.
HOFFSCHAEGER, & STAPENHORST.
Honolulu, Maraki 20, 1862. 26 tf
HOKI! HOKI!! HOKI!!!
INA HE MEA HOKI nunui, kupono i ka hoounauna, a manao e kuai, owau ka mea makemake.
KIMO PELEKANE.
Honolulu, Feberuari 1, 1862. 20-tf
MAKEMAKE IA!
JNO. P. KAUWALU.
MA WAIALUA OAHU, o ka mea nona ka inoa maluna, ua pono au ke kope a haku i ko oukou mau manao e makemake ana e hoouna ma ka HOKU O KA PAKIPIKA, na kanikau aloha, na mele, na Olelo Hoolaha, na manao o na mea hou e ume ana i ka makemake.
He uku oluolu no, ia'u no ka pepa, me na pono a pau o ka oihana palapala, he hiki no ia'u ke kope ma ka lima maikai loa i ko oukou mau palapala ae like, palapala hoopaa, me na palapala o na ano a pau, e loaa au ma kahi i oleloia maluna, e noho ana i na lai elua. E wiki oukou!
Waialua, Maraki Maraki 24, 1862. 27-4m.
$2,00 Makana!
E UKU IA KA MEA E LOAA AI KUU LIO kane ulaula, i kuni ia i hoailona JT ma kekahi o na uha hope, a hoailona ia ma ka ahele kekahi pepeiao, ina i loaa ia ia, e haawiia no ka uku i oleloia maluna, ma ka papa kaukau ma Ulakoheo.
Na MANUELA, (Kau Kamano.)
Honolulu, Maraki 25, 1862. 27-3t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, ua noiia mai ka mea Hanohano o G. M. Robertson ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie e Aa w, no ka hookohu ia ia i luna hooponopono waiwai o Kaihe, o Honolulu i make aku nei: Nolaila, ua hoike ia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poalima, oia ka la 25 o Aperila i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD.
Kakauolelo a ka Aha Kiekie.
Honolulu, Maraki 22, 1862. 27-4t.
OLELO HOOLAHA.
AUHEA oe e Kaanaana, e kii oe i kou hale, e hoihoi oe ma kou wahi, mai keia la e laha'i ma ka Hoku Pakipika, a hiki i ka la 27 o Aperila, oia he 30 la, a i hoihoi ole oe ma kou wahi, e hiki ia'u ke uku hoolimalima no ke ku ana o kou hale ma ko'u wahi, $5.00 no ka malama hookahi, ke papa ia aku nei na lio, bipi, hoki, kekake, hipa, kao, puaa, moa, pelehu, ilio, na ano o na holoholona a pau loa, aole e kukulu, a nikiniki hoi ma ko'u kuleana, kahi o ka hale o Kaanaana e ku la, oia o Hinakukui, o ka mea e kue i keia, e hooukuia ke poo o ka lio, bipi, hoki, kekake, pakahi $1,00, hipa, kao, puaa, ilio, pakahi ka 50 keneta, pelehu moa, kaka, koloa, pakahi ka 25 keneta, aole e hele ke kanaka maluna o ka lio, aole no hoi e alakai ma ua kuleana la o'u, he uku okoa no ka mea hele maluna o ka lio, a me ke alakai ana $1.00, o ka la e laha'i ma ka Hoku Pakipika e lilo ia i Kanawai paa. W. KAMEEKUE.
Lapakea, Moanalua, Mar. 22, 1862. 27-2t*
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA HOOKOHUIA KA MEA nona ka inoa malalo, e ka mea Mahaloia G. M. Robertson, kekahi o na Lunakanawai Kiekie, i Luna Hooponopono no ka waiwai o KANINIU w, o Kapalama, i make aku nei, me ka palapala kauoha ole. Nolaila, o na mea a pau a Kaniniu i aie aku ai, e hele mai lakou imua o'u me na Bila Aie i kau inoa ia e Kaniniu, mamua ae o ka la 5 o Aperila e hiki mai ana, a me ka poe hoi i aie mai ia Kaniniu, e hele mai lakou e hookaa mai ia'u, oiai e noho ana au i Luna Hooponopono no keia waiwai. Ina aole kekahi mea e koi mai i ka aie a hala ka manawa i oleloia, aole loa e nana ia ko oukou koi ana ma ia hope, a e kuai koke aku wau i ka aina me ka manao ole i ko oukou pomaikai. JNO. L. NAILIILI.
Luna Hooponopono Waiwai, o Kaniniu.
Honolulu, Maraki 22, 1862. 27-2t
OLELO HOOLAHA.
E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU, OWAU o ka mea nona ka inoa malalo nei no kekahi kahuna makapo, o Wailiilii, kona inoa, e noho ana ma Uwaiapue, Molokai, he kahuna akamai loa no i ka haha, malaila kona wahi ike, aole e nalo ka mai ola a me ka mai make, eia na mai kupono ia ia, hoounauna, maunu lilo, hoopiopio, paaoao, kohepopo, o kela mai keia mai, koe nae ka mai kaokao, e pono ia oukou e ka poe mea mai ke hele io Wailiilii la, i hemo ko oukou pilikia, me ka makaukau i kahi dala $25.00, a oi ae maluna, aole no e lawe e mamua i ka uku a ka mai ke ola ole, aia no a ola loa, alaila, lawe i ka uku i haiia maluna.
A. P. KAPUAILULUU I MOLOKAI.
Auwaiolimu, Maraki 26, 1862. 27-3t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOI IA MAI KA MEA HAnohano o John Ii, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie e Paleiliahi, no ka hookohu ia ia i luna hooponopono waiwai o Mioi no Honolulu i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poakolu oia ka la 23 o Aperila, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookkolokolo ma Honolulu, Oahu. JNO. E. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Maraki 21, 1862. 27-4t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA mea Hanohano o G. M. Robertson ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie e Kaanaana, no ka hooiaio i na palapala kauoha o Manana o Kealia i Waialua i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poaono, oia ka la 19 o Aperila i hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
JNO E. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Maraki 24, 1862. 27-3t
OLELO HOOLAHA.
E IKE AUANEI NA MEA A PAU, UA HOOkapu au i ka pepeiao laau ma kuu aina, i kapaia ka inoa o Kuahiwi o Kaawa, ma ka Akau o ka mauna o Kaala, ma Waialua, mai hele kekahi mea, me kuu ae mua ole, o pili ia ia ke Kanawai no ke komo hewa, ano ko'u poho, koe ka poe a'u i ae pono aku. Na POLU.
Kuahewa, Waialua, Maraki 20, 1862. 27-2t*
OLELO KAHEA!
O KA MEA nona ka inoa malalo nei, ua makaukau oia i na kanaka paahana, o kela ano keia ano, no ka uku oluolu loa.
Nolaila, ke kauoha aku nei au i na haole a pau e makemake ana paha e ohi i mau kanaka hana o kela ano keia ano, no ka uku oluolu, e pono no ke hele mai ma ko'u keena hana, ma ke alanui Maunakea, a e loaa no au ia oukou malaila, mai ka hora 9 o ke kakahiaka, a hiki i ka hora 3 ahiahi. Me ka Mahalo.
W. S. PAHUKULA.
Honolulu, Maraki 13, 1862. 25-1m.
OLELO HOOLAHA.
E IKE AUANEI na kanaka a pau loa, ke hookapau nei au i ko'u aina, i kapaia ka inoa o Kaipapau, e waiho la ma Koolauloa, Mokupuni o Oahu, mai ka palena o Paukialua, mauka a hiki makai i Opalahee a me Kopee. Ua papa ia na mea a pau, aole e komo wale, aole e kanu i kekahi mau mea malaila, aole hoi e hookuu i na holoholona o na ano a pau e hele wale malaila. Ina he makemake ko kekahi mea e kanu maluna o ua aina la, e hele lakou imua o kuu luna, oia o Kapoo.
JOHN HALBURNE. (KEONI.)
Koolauloa, Oahu, Feb. 19, 1862. 22-tf
Ili! Ili! Ili!
E KUAI IA ana na ili o na ano a pau e ka poe nona na inoa malalo nei, no ka uku make pono loa.
ALDRICH, WALKER & Co.
Honolulu, Maraki 5, 1862. 24-tf