Kuokoa Home Rula, Volume IX, Number 19, 12 May 1911 — HE MOOLELO HOONI PUUWAI No ka eueu KAPUNOHUULA Ka hele ana o Kauluhinalo ma ke A-na-Ka Hoao ana me Kaeweulaokalani ma Keawaula, Ma kua, Waianae [ARTICLE]

HE MOOLELO HOONI PUUWAI No ka eueu KAPUNOHUULA

Ka hele ana o Kauluhinalo ma ke A-na-Ka Hoao ana me Kaeweulaokalani ma Keawaula, Ma kua, Waianae

MOKUNA II tfr?frrvTa~v^TrmihtTTrrr}rTrhirTTT-TTXi-HmrmT Ika pau ana a keia kepakepa ana a ke kt\hunt\, in. wa oia i huli ae ai Ike kuukuu ula iloko oka hhihhi ku o Apio me kd olelo ana aku i ut lihilihi ula neiE ke kuukuu ula e kau aheahe malie nei, e ka lehua ula, lehua apapane, e īho īno oe a kau 1 kau mea e makemake ai I lawa no a pau keia miu olelo a ke kahuna i ua ku _ ukuu ula nei, o ka īho iho ta no la o ua kuukuu nei a kau ana liuna o ke pooo ke kaikanuhme a Lihauula, -wahine hoi a Kilanialnloa Ainve no ka hoi ka mahaoi e ' oka iho no ka keia 0 ke.a kuukuu a kau ana 1 ke poo kapu o ka wahine opio a Kalanwluloa, %\abi ake kahuna i hooho ne ai, me ka hoomau ana no i kana olelo ana īmua ona poe e nonoho ana: "E olelo mai ana paha auanei oukou, heaha la ke kumu o kekau ana o kela kuukuu iluna oke poo o Kapuaokalam. Ae, a i mea e ikeia aj ka nani oka olelo hoike ake kahuni Ua hookoia īho la. "A maanei la, e wehewehe aku ai ke kahuna ika manao o ke kuqkuu ula i kau ae la iluna oke poo oke *lnw«hme op\o." "Auhea mai oukou, ua ike pu ae la no kakou i keia mau hoaikaa kupaianaha A eia no na hoakaka ake akua e hoike nei. He kaikamahme ana ke keiki ake aln wahine opio e loaa mai aha mai kona puhaka mai, e jke olua a e hoomaopopo i keia mea a'u e olelo aku nei ia olua. Aole he keiki e loaa hou aku ana īa laua nej, oia wale no ka laua keiki, oiai, ua hoomaloka olua no kela kuukuu keokeo 1 ke poo o Kapunohuula. "He keiki mai ke kai mai, oia ana ka mea nana e noho ae 1 na paepae kapn o kekahi aln opio, he aln pihlua nae." I kela wa 1 huh mai ai ke kahuna a olelo mai la īa Kalanialiiloa ame Kapuaekalani, ka wahine hoi a Kalanialnloa. "& auhea olua, oka olua keiki e loaa mai ana mai ko oluna mau puhaka mai, he kaikamahme I kona nui ana, o ponoi no kana kane, o ka makuakane o ke kane a ke aliiwahme a'u i olelo aku la, he 10 ponoi loa ia nou mailoko mai o kapuupuu hookahi, a e ooho ae ana īa 1 kekahi o na kaikamahmeiahi o ka ama nei, a mailoko mai oko laua puhaka he keiki kane. Eia ke kahoaka ke ku fiiai nei." 0 keia mau olelo a Keoholupa, oia hoi ka īnoa o ke kahuna ehoike nei imua o naain. Ama keia wahi no hoi i waiho mai ai ua o Keoholupa ī ke mele noke ah opfo i ka opu o Kapua^kalam: Maemae ka waikini-a-Kane, Ka wal a Kane i hamni ma Kona, O kona alohaia o ka ikuwa a ka ua, Ke wa ala i ka nahele o Laumahi, Ua wela i na kipona La o Makaiu, Kiina ae ka makam o ka aina, 0 ka waiopua makam o-Wailua, 1 huli ia ae ke kai, Awahia ka lau hau me ka lau mai'a, Pala-ka-ha, ka ai o Makaukiu, He kin ka pua kuiku, he elele na ke Koolau, Ke komo ae la i ka uka o Hanahanapuni, E—o ijo Kalani he mau ahi kulua —a. E na makamaka o ka īpo— a —o, e hoomaha aku ko kak-ja alii h\nau mua e noho ala ikala i o Kahaukomo, ke hoolale ala ī ka wai kaapahu-e, i W aithu a 'Eia ae a hikl ihonka holona lawai'a oka Ja malie o keaau kaha o Kalaeloa. Ka pua lehua nona na hooheno ana me kela hoomaopopo ana aku imua o oukou e ka khulehu: 0 Kahauohalawa, he mau hee kuiua laua me Kala titaluloa m*i kā lua hookahi mai, ua ,ke oukou ,a mea e k& poe h«luhftlu o ka Nupepa Kuokoa Heme Rular,o keia mau alu hanau paluaia a Kapunohuula ame Maluikahauliko. Ke omoai mai nei ka lua o na pih alo, Ke-kokolo mai'nei ke aa weh ua malie—a no ia nei ka lua o kahi lei Ihahi a hoonoenoe me ka l.po J_auae o Pueo, nona na hooheno ana--1 na lau maile—o—e.

0 na kaikuahine ala o Amohikupua, O Kahauoha]awa, Ko wahi lei lliahi, ame ka liko lauae o Pueo", Eeha 1 ka hunehune pua liko lehua o Kaunuunupakea o Leilehua. Okeia keikj o Ksbsicbi E*a oia kaha i hanai la ai, t kona nui ana, lawe hanai īa oia e na'lii o Mokuiei, malia o īa kahi 1 hanana ai a hiki ī kona nui loa ana, a ulu ka nahelehele a ka ulu lehua o Leilehua, ua hiki ke pn 1 na kuahiwi apau o Wailua, ame ka uka huihui o Kukamloko, oka hko ialani o £«a uli, Ewa kea, ī leaa ai o Lupe ike aho makahi, a hanau o Leiliko Lehua. O hina aui ke pooo ka aina ike kai >a he makani ī kaupelua Ka nane hai kumu. E auhea oukou, e ike iho ana e na'lii ī kekahi o na'hi kumu o Wailua nei, ina īho ma ke kua o ula kiu, A. he kiu hooholo na ka waiopua, Ka ui hoomahie ī Mailehuna, A huna ae au nalo, wahi a ke kahuna i olelo ae ai imua o na'lii." "Cwai! owaiH ke aln a hiki mai?" wahi a Kapunohuula i hooho ae ai me ka leo nui īmua o Keoholupa ke kahuna. Ae, he oiaio la au e nmau mainel la'u e ke aln,'' wahi a KeoholL\ga ke kahuna, me ka hoomau ana aku i ka olelo. "E ke ahi e, e ola jrau iea ee, ano kau ninau ea, ke hoike aku nei au ia oe. Ua hoakaka mua aku nei au no na mea e pili ana ina kuukuu -a eiua, ua ia, o kahooko la ana, oia aku koe a kakou e nana aku ai elike me ka*u i hoike aku nei īa oukou, a pela e pono ai. A o kona inoa e hele. mai ai," he inoa no kahi hanau o na'lii o Oahu, l lohe oe, a o oukou no apau. E hoakaka aku au ma ka mea a'u e ike nei, no keia mua aku, a e hoolohe mai no hoi oukou, penet- "O ka moa o keia keiki, oia no o Kauakahi, he īnoa kapakap&ia r»o na alu o Kukaniloko ī ke au 1 hoopuehi ia ai o ka pee o Kukaniloko, e pili ana īna al» o Kalona A pela aku. E nana ae kakou ! na keiki o Kaiona, na ke.ki a Maihkukahi, keiki a Kauakahialnlani, a oia 1 a na oKahi-u--ohalawa, e-me ka lilo ana i na «}.r a ? ],j, s ki (w ), no Oahu ia hanai, oiake kuwu , l. tJ , a hou il ai oka o Kauakahiahilani Aqlc- i pau.