Ka Lahui Hawaii, Volume II, Number 14, 30 March 1876 — Page 3

Page PDF (1.16 MB)

Na ke Aupuni.

UA hookohuia o William O. Smith i keia la i Hope Loio Kuhina no ke Aupuni.
Kakauia, Maraki 28, 1876.
WM. R. CASTLE.
(14-3 t.)  Loio Kuhina.

NA ANOAI.

          Ma Moanalua, i keia mau la iho nei, ua haawi ia ke kokua no ko laila luakini, a ua loaa he $9 me kekahi mau keneta.

          I ka Poalua iho nei ke ku ana mai o ke kuna Bonanza, he 11 la mai Kapalakiko mai. O ka holo keia o ka mokumahu.

          Ma Kealia Kona Hema, Hawaii, ua hanau he kaikamahine na Mrs. Sibora a me D. W. Lilikoi, a he moopuna hoi na kekahi o na lala o ka Papa Pai.

          Ua ikeia kekahi i-a leho ano e, i keia mau la iho nei ma kahi o H. M. Wini. He ano like me ka Olepe ke ano, eia nae, ua paa na aoao a i elua me ka iwileho.

          E moe ana ke alahaka moana Kilauea i keia mau pule elua, no ka hoomaemae hou ana, a i ka la 10 o Aperila e holo ai no Maui me ke kaapuni ana ia Hawaii.

         Ua haalele mai na paka ua i ke kulanakauhale, a ua hoi mai na makani kolonahe o ke kukulu akau hikina, a ua poha ka la me ke kalae malie o na ao polohiwa o ka lewaluna.

          Ma ka lokomaikai o ko makou makamaka Mr. Keliikanakaole, ua loaa mai he lono mai na Alii Pauahi ma mai, a no ka piha e o ka kakou pepa, ua hoopanee ia a keia pule ae. He maikai no ko laua ola.

          Iloko o ka wa a na paka ua e hookahe ana i na kahawai ma ko kakou mau alanui e hele ana hoi a ukele, ua makaikai aku makou i ke kulana o na alanui, a hookahi oi me ka nani i ka makou ike, oia ke alanui Liliha.

         He lono kai loaa mai, ua hookuu ia o J. Kamauoha, ka Lunamakaainana i koho ia mai nei no Kona Hema, Hawaii, malalo o kekahi palapala hookuu kino, no ke kumu, aole i kulike me ke kanawai ka hookolokolo ia ana.

          Ua noi ia mai makou e S. Kaaiai a me D. Kauheana, e kai aku ia W. Nape e iho ae makai o Ulakoheo, i keia ahiahi Poaono ae, no ke kamakamailio ana no kekahi kumu hana mawaena o lakou, a e hai mai i kona wahi e loaa ai ma ia wahi ia la.

          O ke Sabati i hala iho nei, oia ka la i malamaia ai ka Ahaaina o ka Haku ma ka Ekalesia o Polelewa; a ua komo aku ehiku poe hou ma ia Ekalesia. He eha ma ka hoike manaoio, 3 ma ka palapala hookuu, a ma waena o lakou, he Pake me kana wahine Hawaii.

          Ua hoene ae na ohe a na keiki uleu o ka Bana Hawaii ma ka Hotele, i ka po Poalua iho nei, a elike no me ka mea mau, ua hoopiha ia na pepeiao me na leo mele hoene olu, a o ka puuwai hoi, ua ano waipahe i ka honehone i ke ano ahiahi.

          Huihui, momona, a he keu aku o ka ono o ka wai momona "Ginger Pop," o ka hale Bonanza, e malamaia nei e J. W. Crowell, (Keoni Kolowela.) Ina e hele ae na makamaka malaila, e loaa ana ia lakou na wai momona o na ano a pau, i awili ia me ka hau huihui. E kipa ae, a e hoao i ka ono.

          Ua malama ia he halawai makaainana ma ka luakini o Kaumakapili i ka po Poaha iho nei o kela pule, a ua lohe mai makou, ua nui na kamakamailio ana ma ka ninau o ka hookomo ana mai i na kanaka hou o na lahui e no ka hooulu lahui, aka aole nae he mea i hooholo ia.

          Ua hoea mai ke kakahiaka o ka Poaono i hala iho nei me kana makana kupaianaha. Elike me ka mea i hoolaka ia, ua hoomaka ka pouli hapa ana o ka la i ke kakahiaka, a ua lehulehu no ka poe makaikai o keia kulanakauhale, e leha ana na maka i ka lewaluna me na apana aniani. Ua kupanaha io no keia mea, a ua naauao no hoi ka poe nana i imi a loaa ka manawa, ka hora, a me ka minute e pouli ai.

          Ua hiki mai ka lono io makou nei, i keia mau la iho nei, aia ke waiho la ka Hon. S. M. Kamakau iloko o ka mai pilikia, a na ia mea i kono mai ia makou e hele aku e ike ia makamaka. Ua minamina makou i ka hai aku i na makaainana, ua ano oiaio keia lono, oiai, ua loohia ia oia me kekahi mai ano pilikia loa i keia mau la iho nei, a ua ane nawaliwali mai ke kino, aka, ua ane pohala hou mai oia, a ua loaa kahi oluolu uuku. Ke lana nei ko makou manao e palekana, a i keia pule aku, e hiki ia makou ke hai aku, ua ola loa oia.

          Ua heluhelu makou ma kekahi nupepa haole, no kekahi ipu pu ma Masekuseta, i hoao ia no ka hoomaopopo ana i ka ikaika o ka mana ulu. Ua hoopuniia ua pu nei me ka upena uwea a paa, a waiho ia he hakahaka maluna, i hiki ole ai ke ulu ma na wahi e ae, maluna wale no, a kau ia iho la he pauku hao maluna iho. Ua pau i ka uhaki ia na pu e ae o ke kumu, i hoi ai ka ikaika a pau o ka ulu ana maluna o ua pu nei. Ua pii ae keia pu ma ka ulu ana, a i kela a me keia manawa kupono, e kau hou ia iho ana he mau mea hookaumaha maluna iho, aka, aole hoi pau ka ulu ana ae o keia pu, a hiki i ka hapai ia ana o na mea hookaumaha maluna iho he 5,000 paona! He mau tausani ka poe i hele aku e makaikai i keia pu. O ke kanaka hoopono i hoinoia, a i kau ia aku hoi na hana a me na olelo a ka opu ino maluna ona, ua olelo ia e hoohalike me keia pu, e pii ae a hiki i ka lilo ana oia mau hana ino i mea ole.

          Ma nehinei, ua lawe ia o Mr. R. V. Husbands ma ka Ahahoomalu, no ka puple, a ua lohe mai makou, ua hoihoi ia ma kahi i hoomakaukau ia no ia ano mai.

          Ua hai ia mai makou no kekahi kaka keiki kupanaha ma Kamanuwai, he eha wawae. He elua wawae mamua, a he elua wawae mahope. Kupainaha io no keia wahi manu.

          Ua lohe mai makou, ua ili iho maluna o Kaneheana ma o Kalihi ke kuhihewa nui i kekahi o ko makou keiki e noho ana malaila o Nape ka ia. Aole ia. Ina iho no. Pee ia pee ia i nalo.

          Ma ka po o ka Poaha o keia pule, ua hoohuiia ma ka mare, mauka o Maemae, o Mr. William O. Smith, ka hope Loio Kuhina o ke aupuni, me Miss Mary Abbey Hobron o ka ua ukiu o Makawao mamua'ku nei.

          Ia Ukali i maalo ae ai mawaho o kekahi o na hale aina o ke alanui Maunakea, ua lohe ia aku na leo kalakala mai loko mai o ua hale aina la, iaia i komo 'ku ai, e noke ana kekahi mea i ka walaau ano ole i kupono ole i kona kulana; ua kamau wahi wai iki paha.

          Ma ka lokomaikai o kekahi mau makamaka, ua lawe mai laua i ka lono kaumaha no ke kau ana aku o kekahi uila poino maluna o Kukue, (k.) ma Kalihiwaena, i ka Poakahi iho nei. Ua haalele aku oia i kona wahi maluna o ka lio me ka manao e holo mai i ke kulanakauhale nei, no ke koho ana i ke kolu o na hoa o ka papa kula o keia apana, aka, mamua o kona hiki ana i kai nei, ua hoomaka iho la ka lio e hookananuha, a lele ae la a hina hope aku la ka lio, me ka haule pu o Kukue malalo, a haule iho la ka omuku o ka noho paniolo maluna pono o kona umauma. Ua hoihoi ia oia i ka hale, a ia po iho, ua haalele mai la kona hanu i ke kino, a waiho iho la i ke kino lepo. Ua waiho iho ia he wahine a he mau pilikana ponoi, a me na makamaka he lehulehu. Ke huipu aku nei makou ma ka u ana.

          Ua ike iho makou ma ka nupepa Kalepa o ka Poaono iho nei, i kekahi mea e pili ana i kekahi meaono. Ua hoomakaukau ia no ka paina ana o kekahi mau ohana, no ka hoomanao ana i ka la hanau o kekahi mau kaikamahine, aka, no kekahi kumu, ua hoopaneeia a kekahi wa kupono aku. Ua waihoia he mau mahina elua a oi, me ka mau no o ka maikai, a i ke kokoke ana mai i ka manawa kupono no ka ai ana, aia hoi, i kekahi po, ua komo aku la kekahi kolohe iloko o ka hale, a lawe mai la i na meaono nei. I kekahi kakahiaka ae, ua ike ia e kakau ana na wa-hi meaono liilii ma na ipuka o ke kulanakauhale nei. He hana paani lealea paha keia a ka mea nana i lawe keia meaono, eia nae ka makou, ma kona hoolawa ana i ka lehulehu me na apana liilii, o kona hoike ana mai ia aole no he aihue anunu, aka, he aihue lokomaikai. O ka aihue ana nae hoi, ua hewa ia.

          Ma kekahi la o keia pule e hele nei, ua haalele iho kekahi poe i ke awa o Kou nei maluna o ka waapa pea, no ka holo ana aku iwaho, e ike i kekahi makamaka maluna o ka moku okohola Mt. Walloston. He elima paha mile ke kaawale o ua moku nei, a he manawa pokole wale no, ua kau aku la lakou iluna. Me ka hoihoi a me ka kani o na aka, a me na leo himeni ko lakou holo ana'ku, no ka mea, he wahi makani pa aheahe mahope pono, a he malino wale no ke kai, e pakika ana ua wahi waapa nei maluna o ka ilikai, a puana'e la o Pinaau :
          "Holo lai, lawe lai; Holo lai, lawe lai!
          Holo lai lawe lai no makou !"
          He hora paha ka noho ana iluna o ka moku, kahi i hui aloha pu ai me ko lakou makamaka luina, a mahope iho, haalele aku lakou iaia he 4 paha mile ke kaawale mai ka aina aku nei. He man minute wale no mahope iho o ko lakou haalele ana aku i ka moku, ua hoomaka mai la ka makani e pa me ka ikaika pii mai la na ale hauliuli me ka inaina a hookui mai la me ua wahi waapa nei, a lele mai la me he mau pakeke wai la maluna o na luina. He mau hora iloko o ke kikiao makani ikaika, e moe lolii ana ua wahi waapa nei me ka aneane piha i ke kai, a ua hele hoi na kanaka oluna a uliuli na lehelehe, e haukeke mau ana i ka ua mea o ke anu, a ua kau mai la ka weli maka'u maluna o kekahi o lakou, no ka hoomanao ana ia Akawa ; no keia mea i puana'e ai o Ukali :
          Homai, homai, ka ipu iki,
          Waiho aku, waiho aku ka ipu nui.
          Me ka hou nui ke Kapena i hookele mai ai, e hou poo ana malalo o na ale, a i ka lihi aina loa ana mai, kani iho la kana aka iki me ka hooho ae :
          "Akahi au a manaolana
          Ke pili aina aku nei,"
         
I ka auina la ko lakou haalele ana i ka moku mawaho, a i ka aneane ana e kapoo aku ka la i ka ilikai, hehi aku na wawae ia uka, ua hele a unounoo na papalina i ka lokua e ke ehukai; a hoomaikai aku la i ko na Lani Lokomaikai no Kona poina ole ia lakou ma ka moana hohonu.

          Ua hoi mai ke Kapena i Mio iho nei, a ke hoomaka hou nei ka uwi o na likini, a kukuku ka mahu o na pahu kepau, a kiki ka hou o Ulele me kona hopa o Pina.

          UA HOOPAIIA.—Ma ka la 20 o keia mahina, ua laweia ae imua o ka lunakanawai apana o Koolaupoko, ma Kaneohe, o Pokea, Kauanehu, Hulihee, Haili, a me Pahau, no ka hewa piliwaiwai. A ua pau i ka hoopaiia o na inoa mua eha, pa-lima dala pakahi, a me ekolu dala koina pakahi a o ka mea hope loa, elima dala hoopai a me hookahi dala koina, ma ke ano bela. A ke mahalo nei au i ka uhuki pu ia ana ma ke kumu o keia hewa, a he mae wale ana ko na lau.  HUEU.

          OIAIO OLE.—Ma kou itamu o ka Poaha i hala ae nei. "O ka Lunakanawai nana i hookolokolo, oia o D. H. Nahinu, a oia hoi kekahi o na hoa paio o Kamauoha ma ka holo Lunamakaainana." Aole oiaio o keia. Aohe o Kamauoha me Nahinu, he mau hoa paio. Eia ka oiaio : He mau hoaaloha like, a ma ka oihana, kaawale kekahi me kekahi. A ma ka holo Lunamakaainana ana mai nei, o Kamauoha wale no ka i holo, aole o Nahinu. He kokua nae o Nahinu ia Kamauoha. Ua ho-o o Nahinu i kona balota no Kamauoha. He hoa paio anei ia?  J. S. K.

          PAEWAEWA KA HANA.—Pela wau i ike ai ma ke Kuokoa mahope ou, a ua pono oe e ninau ae: Owai la ka i paewaewa? Heaha la ke paewaewa ? Pehea la i paewaewa ai? O ka hookoia ana anei o ke kanawai maluna o ka mea hewa, he paewaewa anei ia? Ke manao nei au o kekahi Aha maluna oia Aha, ua pololei no. O ka aha e ae mawaho o ia mau apana ka i paewaewa. A aole no kona puka ana i Lunamakaainana ka mea i hoopiii ia ai ; aole loa! Ua hiki ae ka hoopii he elua iho la mamua o ke koho ana. Eia ke paewaewa ; o na peni like ole elua, me ka aha o na apana o Hilo, ina he oiaio.
J. S. K.

Na waiwai paa o ka poe i make.

E KA LAHUI HAWAII: Aloha oe:—
          E lawe hele aku oe i keia kumu manao e kau ae la maluna, imua o na keiki na kaikamahine, na wahine, na kaikaina, na kaikuaana, na moopuna, na pili koko a pau e ola mai nei i keia manawa, e manao ana lakou, o lakou na hooilina ponoi o ko lakou poe makua a kupuna hoi i make mua loa aku nei, a make koke iho nei paha i keia mau la mai Hawaii a Kauai.
          Owau kekahi luna makaainana e hele ana i keia kau ahaolelo ae, e kau ana au i kanawai e pili ana i na kuleana o ka poe i make aku nei, e pili hou ko lakou mau aina kuleana alodio me na—konohiki nona ke ahupuaa a Ili kupono paha, ke ola e nonoi koke ia e na hooilina kupono, mahope iho o ka hala ana o na la he kanakolu mai ka make ana o ka mea nona ke kuleana. E makaala e ka poe pili koko a e hana koke i keia manawa no ko oukou pono iho.
L. M. KONOHIKI.
Hilo, Hawaii, Mar. 20, 1876.

MANAO KAUMAHA.

E KA LAHUI HAWAII; Aloha oe:—
          E hookomo iho i keia mau wahi huaolelo ma kahi kaawale o kou aoao.
          Ua hoouna aku au i na dala he $12.50, no na nupepa elua, no Kuokoa a me LAHUI HAWAII; a elua no hoi mea nana kela mau apana dala, no J. Kapu a me ka mea nona keia pulima.
          Ma ka inoa o Mr. Pogue ke kakauolelo o ka Papa Hawaii, me kuu manao e hiki pono la hoi, eia ka mea i maopopo ia'u, aole i loaa aku; alua mahina a keu aole nupepa hookahi i loaa mai. Me kuu olelo pu aku iaia, ina e hiki aku keia leta me keia mau dala, e hoouna leta mai, a i ole e hoouna mai no, aole nae wahi leta hookahi i loaa mai a hiki i keia la a'u e palapala nei.
          Ua hala no hoi ka manawa kupono o kela mau dala e kii aku ai, hookahi wale no mea pono ia'u, ina he ahuawa maanei. E uku aku ana au i ka Kapu mau dala $5.00.
          Eia ka ninau, o ka pau ia, ua hiki aku anei ka palapala me na dala he $12.50 ia oe e Mr. Pogue. Owau no kau kauwa hoolohe.  LUKE KUALAWA.
Vernon Nicholas, Sutter County, Cal.
Mar. 6 1876.
[E ka makamaka, aole i loaa mai keia mau dala.  L. H.]

HE OPUU ROSE UA MAE.

MR. LUNAHOOPONOPONO; Aloha oe:—
          E ae mai oe a me kou mau keiki hoonohonoho hua kepau o ka kaua nupepa e hookowa iki ae i kekahi wahi o kona mau kolamu no ka'u wahi puolo kaumaha i hoopulu ia e na kipona a ke aloha, i ike mai na hoa'loha o ka mea i hala aku i ke ala hoi ole mai, a eia mai.
          Ma ka po o ka la 21 o Mar. nei, ua kii mai la ka elele menemene ole o ka make, a kaili aku la i ka hanu hope loa o Miss. Hariata Weeks, a waiho iho la o ke kino kupapau i mea na kona mau makua a me na ohana e kanikau aku ai ; o keia kaikamahine, ua komo i ke kula kaikamahine o Maunaolu, Makawao, no ka manao nui i ka naauao, ua noho oia malaila he mau makahiki a no ka nawaliwali, ua hoi mai i ka poli o na makua, a no ka nui o ka pilikia, ua lawe ia i Honolulu e lapaau ia ai, oi hana iho na kauka a he ole ke ola, a no ia ike o na makua i ke ola ole, ua hoihoi ia mai me na makua, ua lilo ka hana i ka Hawaii, a malalo o ka hoomahinu ana ua pau ka palena, "ua hala ka puulena aia i Hilo, auwe! Aloha wale. Me na keiki ulele hua kepau ko'u aloha, owau no me ka haahaa.
J. M. KAIWIPUNAKEA.
Kainaliu, N. Kona H., Mar. 23, 1876.

Na Haina nane me na Pane.

E KA LUNA HOOPONOPONO; Aloha oe:
          E ae mai e hookomo aku i keia wahi ukana e Ka Lahui Hawaii no na mea e pili ana i ka haina o nane, a me ka'u pane aku no kekahi mau nane: Nane 1 o ka Velocior. He Makani. Nane 2 a Oahu, Kawahineokaliula; Nane 3, He Omole. Nane 4. He nui na wehewehe e pili pono ai i ka manao o ka nane, a no ia like ole ua kanaluaia, a na kekahi poe e ae no e hai aku.
         Nane 5. He Lio. Ma keia mau haina e loaa no na mea e ae. O kau hoi e Waihalukuluku o Kamaluhekuawa, ua kanaluaia no kekahi mau kumu, aole nae ia he mea e keakea ai i ka manao o kekahi poe e ae. Penei: O ka waiwai o K ma ka helu Arabia he 10, a pela no ma ka Roma, a o ka'u mea e hana ai i pii pa tausani ae kona waiwai, e kau i kaha maluna e like me keia: x
          Iloko o A, aole e loaa ke kaha X, aka o ka hua leta X ke loaa ana, a o ka hoololi ana ma na hua maoli, he mea pohihihi ia, no ka mea, ua hoike ia no na hua maoli, K, N, O, A, nolaila, aole ona waiwai. Iloko o O, o O no ka hua haole. Iloko o N, o N no ka hua pi-apa, no ka mea, ke mau la no ko lakou mau kulana. A ma ka hoonoho like ana, aole e loaa ana ka inoa ponoi e like me ka olelo. A aia wale no a hoonoho like ole ia, alaila, e loaa ana keia mau haina o KONA me KANO. O keia ano lauwili ka mea e kanaluaia'i. Mai hoouna e ka poe hoakamai i na Nane lauwili, he hoopiha pepa ia, o nele i ka haina—na oukou no e hai. Owau no me ka mahalo.  No 10.—CONFEDERATION.

E KA LAHUI HAWAII E; Aloha oe:—
          O kou oluolu, ahonui, a me kou lokomaikai palena ole ka'u e nonoi aku nei ia oe, e hookomo iho i kela mau mamala olelo e kau ae la maluna ma kahi kaawale o kou kino.
         
I ike mai ai na kanaka a pau loa o Hawaii nei i ka hana apiki, kolohe, a kekahi lunakanawai apana. E alakai mua aku ana au i na hana paewaewa a ua lunakanawai kolohe nei i maopopo ka nui o kana hoopai paewaewa.
          Penei : Ma ka hookolokolo o ——— k. a me ——— w., ua hoopiiia laua no ke kapaia he anaana, mamuli o ke kakau inoa ana o na inoa he haneri a oi. A ua hoopai ua lunakanawai apiki nei, hookahi makahiki me na malama ewalu.
          Ke lai la ia hana ana ; mahope iho hoopii na mea i hoopaiia i ka aha kaapuni. Malaila e hu ai ka aka o kakou i ke akamai o ke kakau ana i ka moolelo oia hana ; e u-u aku ana kela maloko o ka ia la moolelo he mau mahina wale no; i ka nana ana o ka lunakanawai kaapuni i ka moolelo i hana ia, aia he mau mahina wale no, aole ka makahiki okoa a me na malama ewalu; nolaila, ua hookuuia laua.
          He keu ka makau ole i ka hoike hoopunipuni imua o ke anaina kanaka a me ke Akua. Me ke kukala leo nui mai o ——— k. a me ——— w., ua hoopaiiia hookahi makahiki me na malama keu.
         Eia no keia mea hilu; ina he mea hewa ole, alaila, hoopai. A ina he mea ua ike ia ka hewa, alaila, hookuu. Ku i ke kolohe keia hana.
          Eia kekahi mea kupanaha; o kona hoomoe wale i na hihia. Ina he hihia ku i ka hookuu, hoomoe aku la kela akahi, alua, a i ke kolu o ka hookolokolo ana, hoopai iho la. O ka hapa nui o kana aha hookolokolo, he hoomoe wale no. Alaila, ninau aku la i na lunakanawai kiekie.
          Aia la ka ihea kona ike kanawai ? Hilahila ino i ka henehene ia mai i ka ike ole.
          E nana hou mai kakou maanei no Hon. K. ——— ———; na hoopiiia iho nei no ka lawe oihana a ka lunakanawai. Oia ke kumu hoopii ; e like me ka pauku 11 o ka mokuna 29 o na kanawai hoopai karaima.
          E wehewehe mua 'ku au i ke kumu o keia hana. O Kamalii hele aku nei e aie ia ——— i mau daia i elima. Olelo mai o ———, oluolu loa wau e haawi ia oe, ina e hookaa mai oe i 50 paona coffe. Ae aku nei o Kamalii, noho iho nei a make o Kamalii, palapala mai nei o ——— ——— ia Hon. K. ——— ———. E kii aku oe i ka waiwai o Kamalii e malama, no ka mea, ua aie o Kamalii ia'u. Kii aku nei o Hon. K. ——— a kamailio me ka wahine a Kamalii, oia o Puamana, ae mai kela he makemake e pau ka aie o ke kane.
          Mahope iho nei, ua paipai ia e kekahi kanaka lima muumuu o ——— kona inoa, e pono e hoopii oe. O kela hana he lawe oihana a ka lunakanawai. I ka hookolokolo ia ana, ninau ka loio o ka aoao nana ka hoopii, he oiaio anei ua lawe o Hon. K. ——— i ka oihana a ka lunakanawai, oia hoi, ua hookolokolo a ua hoopai? Hoike—Aole.
         
I ka hoike ana o na hoike o ka aoao hoopii he mau olelo lalau wale no ; ku ole i ke kumu hoopii o ka olelo nui a na hoike i hoike ai, ua kii malu ka o Hon. K. ——— i ka waiwai o Kamalii.
          Ea, heaha la ka mea i hoopaa ole ia ai no ka hoopunipuni? A ma ke kumu hea la i hoopai ai ka lunakanawai?
          Kupanaha maoli; iloko o keia mau hoike lalau a na hoike o ka aoao hoopii, eia ka he mea hoopaiiia. Me ke aloha.
S. P. KAOHUOKALANI.

          Mamuli paha o ka ua a me ka makani anuanu i pa iho nei i na la i hala, ua loohia ia kekahi o na Ulele i ka mai ano kewe, a ke u nei na kepau o kana pahu.

          EIA MAI KA OIAIO.—Ko J. Kauai mau balota o Waimea, mai ka la 1 o Maraki, 166, o ko Niihau o J. Kauai, 36, hui pau ko J. Kauai mau balota, 202. O ko J. H. Kapuniai mau balota o Waimea, 128, o ko Niihau, 7, hui pau ko J. H. Kapuniai, he 135. Oia ka oiaio.
Waimea Kai.

MA RE.

Ocot. 28, 1875. Mareia o Kolo, me Kela, na Mr. Puiki laua i hoohui ma Hanalei, Kauai.
Nov. 13, Malaila no, mareia e Mr. Puiki, o David Trask me Hattie Kahula.
Dek. 27. Malaila no, mareia o Mr. Puiki o S. Kilau me Miss. Keapoula.
Feb. 5, 1876. Malaila no, mareia e Puiki, o Kaikai me Miss Hoiola.
Mar. 11, Malaila no, mareia e Puiki o Kemikiapolo me Miss. Kahelepouli.
Sept. 29, 1875. Malaila no, mareia o Keolewa me Miss. Kaluaili, na J. H. Mahoe.
Feb. 7, 1876. Ma Holualoa Hawaii, mareia e John Kahookaumaha me Mereana w, na Rev. J. Waiamau laua i mare.
Feb. 19, 1876. Ma Holualoa Hawaii, mareia o Iosia Kaai me Miss. Sera, na Rev. J. Waiamau laua i mare.
Mar. 4, 1876. Ma Keauhou, Hawaii, mareia o Billy papa me Lihue w., na Rev. Waiamau laua i hoohui.
Mar. 4, 1876. Ma Holualoa, mareia o Keoho k. me Kamaka w. Na Rev. Waiamau i hoohui.

HANAU.

Ian. 14, 1876. Hanau o Lahaina w., na S. N. Smieona me Kamakau w, ma Puapuaaiki hawaii.
Ian. 22, 1876. Ma Holualoa, i hanau o Kahooululahui w., na Kamaka.
Ian. 23, hanau o Kealohapauole k., na jno Keawe, me Julia K.
Mar. 16. Hanau he kaikamahine na ka wahine a D. Kahao.
Feb. 21, 1876. Ma Waimea, K. hanau o Inoaole k., na ka wahine a G. W. K. Malama.
Feb. 24, ma ia wahi no hanau o Heeia w., na Kanahele me Moha.

MAKE.

Mar. 18, 1876.—Ma Kulololoia, Honolulu, make o Poohina w.
Ian. 27 1876. Make o Ikaika k.
Ian. 1, 1876. Ma Waimea, Kauai, make o pai k., o Hawaii kona one hanau.
Ian. 6, Ma Pokii, Waimea, K. make o I k., o Kauai no ke one hanau.
Feb. 29, Ma Waimea, K. make o Moha, no Niihau kona one hanau.
Mar. 14, ma Waimea K. make o Iwiloa k.

OLELO HOOLAHA.

UA KAPU LOA KE kula o Mokauea, ahupuaa o Kalihi, Kona, Oahu, e waiho la ma Kaiwiula i na holoholona komo hewa a pau, mai ka la mua aku o Aperila, 1876. A ua koho pono ia o D. PUEKE i luna nana e hoomalu i ua kula la, i keia la 29 o Maraki 1876.
14 tf  WILLIAM L. MOEHONUA.

WIL DER & CO.,
(WAILA MA.)

AIA MA KE KIHI O
ALANUIPAPU me MOIWAHINE!
Ua hoolako mau ia me ke kuai ana aku i na
Papa me na Lako Kukulu Hale
O NA ANO A PAU.
NA PANI PUKA!
PUKAANIANI,
OLEPELEPE,
LAKA,
AMI-LIILII,
AMI-LOLOA.
PENA o na ano a pau,
AILA PENA,
VANIKI, &c.
Na Balaki Pena me Puna,
Na Pepa Hale me na Lipine Pepa.
Aniani, Paakai, &c.
O na mea a pau maluna ae e kuai makepono loaai aku no ke DALA KUIKE  1-1y

HE PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO
O KA
Mokuahi Hawaii
KILAUEA!
KAPENA MARCHANT!

Poakahi, Aper 10.....Kaapuni ia Hawaii,
Poakolu, Aper 19.....Kaapuni ia Kauai,
Poakahi, Aper 24.....Kaapuni ia Hawaii,
Poakahu, Mei 1.....No Hilo.
Poakahi, Mei 8.....Kaapuni ia Hawaii
Poaha, Mei 18.....Kaapuni ia Kauai.
Poakahi, Mei 22.....Kaapuni ia Hawaii
Poakahi, Mei 29.....No Hilo.
Poakahi, Iune 5.....Kaapuni ia Hawaii
Poakahi, Iune 12.....No Hilo.
Poakahi, Iune 19.....Kaapuni ia Hawaii.
Poakolu, Iune 28.....Kaapuni ia Kauai.
I ka huakahi hoolele pipi ole a Kilauea i ka Maalaea, alaila, e hoaoia ana e hiki i Honolulu i ke ahiahi Poaono.
Ma na huakai a pau a Kilauea e hoi mai ai mai Hawaii mai, aole e haalele ana ia Kaalualu a hiki i ka hora 9 a. m. a mahope iho paha; Makena a hiki i ka hora 6 a. m. a mahope iho paha ; aole hoi ia Maalaea a hiki i ka hora 8 a. m. a mahope iho paha.
Uku Eemoku mai Honolulu aku
A hiki i Kaunakakai, a pela maluna mai.....$ 5 00
" Lahaina, " " ..... 6 00
" Maalaea, " " ..... 7 00
" Makena, " " ..... 8 00
" Mahukona, " " ..... 10 00
" Kawaihae, " " ..... 10 00
" Kailua, " " ..... 10 00
" Kaawaloa, " " ..... 10 00
" Hilo, " " ..... 12 50
" Kau, " " ..... 15 50
Uku kaapuni ia Hawaii,..... 22 00
A hiki i na awa o Kauai,..... 8 00
Uku kaapuni ia Kauai,..... 12 00
Uku ohua Hawaii oneki,..... 2 00
Aole aie no na uku ohua.
Ma ka Hale Oihana e loaa'i na palapala.
Aole keena o hope e lilo, aia wale no a kaa mua mai ka uku moku. Aole e ili ka hewa no na paiki, ukana a puolo paha, ke ole e kakauia ka loaa ana mai.
E hookaaia ka uku ukana i ka wa e noiia aku ai.
E hoaoia ana ka Mokuahi e hiki i Honolulu, ma ke ahiahi no o ka la e haalele ai ia Maui.
SAMUEL G. WILDER, (Waila),
A gena.
Keena ma ka Hale Kuai Papa o Waila ma, kihi o Alanui Papu a me Moiwahine.  696 3m

PAPA, PAPA.
AIA MA KAHI O
LEWERS & DICKSON
(O LUI MA.)

KE KAHUA KAHIKO MA
Alanui Papu a me Alanui Moi
E LOAA AI NA
PAPA NOUAIKI o kela a me kaia ano.
NA PAPA NANI
A PAA NO KE KUKULU ANA I NA HALE.
Na Pani Puka,
Na Puka Aniani,
Na Olepelepe,
Na Pou, na O-a,
Na Papa hele,
Na Papa Ku,
Na Papa Moe.
Na Pili o na ano a pau!
NA PEPA HOONANI,
Na PENA o na wai a pau.
Na Kui mai ke nui a ka makalii,
Na Ami-puka,
Na Ami-puka Aniani,
Na Ami o na ano a pau.
NA AILA PENA,
NA AILA HOOMALOO,
NA AILA o na ano a pau.
NA VANIKI
Na mea HOOHINUHINU o na ano a pau.
Na Balaki o kela ano keia ano.
A KE HAI IA'KU NEI KA LONO i na makamaka a pau, ua makaukau keia mau Hoa o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana no ka
UKU HAAHAA LOA!
E like me ka mea e holo ana mawaena o
LAUA a me ka MEA KUAI.
E hele mai! E na makamaka!
A e lawa no hoi ko oukou makemake me ka oluolu
1]  a me ka maikai  [3m

E LOAA NO I KA POE E
MAKEMAKE I NA
INIKA KAKAU,
PENI, PEPA,
WAHI-LETA,
BUKE,
MA KAHI O
TARAMU.

Manae iho o Kini Hana Wati.
KAHI HOI E LOAA AI IA OUKOU
NA BUKE!
Oia hoi na nupepa i humuia, a e kuniia ka inoa mawaho o ka buke, a ka mea makemake ana, eia no ma kahi o
TARAMU.
KAHI E LOAA AI KO OUKOU MAU
Papa Kuni Inoa!
No ke kuni ana i na Lole,
Na INIKA a me na BALATI,
NO KA
$1.50 NO KE KUNI KELEAWE,
2.00 NO KE KUNI DALA.
MA KAHI O
TARAMU.
NA KII a me na LAKO MAKANA
Paani hoohauoli no na Kamalii.
Na HAE LIILII,
No ka HOONANI ana.
MA KAHI O
1-3m  TARAMU.

Hoolaha Komohewa.

KE HAI IA AKU NEI KA LONO I NA kanaka a pau, aole e hele wale ma ka aina i kapaia o Waimanalo, maloko o ke Ahupuaa o Honouliuli, Apana o Ewa, Mokupuni o Oahu, aole e hookuu wale i na holoholona, aole hoi ma ke oki ana i na laau, ka lawe ana i na wahie, a pepehi, a uhai wale paha i na bipi hihiu. Penei na palena o ua aina nei: "O na aina hoolimalima mua ia ia JOHN MEEK, o ke kula o Lihue, a me ke kula o Honouliuli ma ka aoao ma uka ma na aoao ma kai o Nanakuli ma kahi aoao, a no Koilina ma kahi aoao."  J. H. CONEY.
Honolulu, Feb. 9, 1876.  [7 tf]  Luna Hooko.

CECIL BROWN,

Loio a he Kokua ma ke Kanawai
A HE AGENA NO KA HOOIAIO ANA I NA
Palapala no ka mokupuni o Oahu.
Helu 8 Alanui Kaahumanu, Honolulu, H. P. A.
741 1yr 792