Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 457, 17 May 1892 — Page 4

Page PDF (1.02 MB)

This text was transcribed by:  Maggie Butterfield
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

KA LEO

 

John E. Bush.

 

I una Hooponopono a me Puuku.

 

HONOLULU, MAY 17, 1892

 

MOOLELO HOONANEA O KA KUKU

 

MASANERO

 

Ke Kameha’i o Italia

A I OLE

 

O ka Lawai’i Koulana lea o Napela.

 

MOKUNA XVI,

 

Ke Kakela Nuove – Hoomauia ke onene o ka aina – Doma Palakiko imuna o ka Bioeroe – Hanalaoa ke Keiki’lii Dona Iuana Fanadena,

 

   Heaha ke ano o kou manao au e olelo mai nei?

   Ua manao au o na lehelehu a pau o Acona ua lilo aku nei paha lakou ma ka aoao e Masanero e kue mai ia kakou; a ina pela, alaila, he nui maoli ka pilikia.

   Pehea la, he oi paha ka pono e hookuu laula aku i keia poe nepolitana – ka poe a na lani i hoino ai – e hoomau paha i ka nana o ka pulapala pili aupuni a ka Emepera Kale Elima?

   Pela ke’u manao, he oi loa aku ka pono o ka hookuu laelae aku i ka aina no keia poe lahuikanaka, mamua o ko kakou pau i ka olo-pu ia mai e heia poe – aole anei pela?

   Ua hookuu aku nei oe ika auhau maluna o lakou no na hua ai, ka waina, a me na ia, a i aha iho la ka kakou e uku aku ai i ko kakou mau auhau o ka makahiki malalo e ke aupuni o Dep ania e hoopenopono ia la ma ke kulanakouhale o Madarida wahi a ke keikialii o Sepania Iuana Fanedesa i ka vikeloe o Napela.

   He mea pono no ia kakou ke hoomanawanui malie pela e Fanedesa.

   Maluna aku auanei kakou owai e kau aku ai ka manaolana ana o pono ai?

   Ma o ko kakou makkuahine dei Pilar ka mea a’u i ike ole ai.

   Hiki no aneia ia oe ke hoololi ae i ka heluna o kou mau alii kou?

   He mau mea paakiki wale no ia ke manao ae e hana pela.

   Mahope o keia, ua haawi aku la o Dona Iuana Fanedesa he mau huaolelo loihi i he Duke nui o Aoana ma ke ano hoi a @@@@ aku ana i hona ae laelae ana aku i ka noho kuekoa ana o ka luluikanaka Nepolitana, a eia ka ua Duke la i pane mai ai.

   He pono no hoi paha ia, aka o ka’u mea wale no e kaumaha nui nei, o kuu kaikamahine Isabela, ua haule kuu Isabela iloko o ko lakou mau lima i keia manawa, a ina au e kue loa aku ana ia lakou alaila, he mea paakiki loa no’u ka ike hou ana aku i kona mau maka aloha mamua o kuu make e ana.

   Hamau ! wahi a luana Fanedesa, ua maopopo no ia ia’u, a auhea oe, ua hiki loa ia’u ke imi i ke alanui on@ e hoopakele ia ai mai ko lakou liuha mai ke Ailinai mai oe maluna o ka’u mau mea a pau e hoike aluo uei @ oe, a e hoomaopepo no hoi oe, e kou poe hoalaha Sepania a pau he aa loa lakou a pau e komo mai a e elekaa ae i na kaumaha a pau i hookau ia iho maluna o kakou – he mea ole wale no ia.

   Hamau like iho la laua no la manawa pokele, aka mahope iki iho ua pane aku la ke Duke e Aeona.

   Alaila ina paha auanei au e huli hoi aku no Sepania, alaila hooha mai la auanei ka ka Mea Mahaloia Pilipe Eha e kamailie mai ai ia’u, ina paha e nalewale a lilo aku paha kekahi momi makamae lea o koma Kalaunu?  He mea maopope loa no, e hookomo ia aunei ke Duke e Aeona iloko o ka Aha hookelokolo no ia mea, a paehea la keia mea, o kuu kaikamahike Isabela, kekahi pohaku makamae o ko’u kalaunu, aole anei au e komo pono ana iliko o ka Aha hookolokolo o ke kaumaha a me ka luuluu nui ana nona a me ka aina?  E ke Akua, ke Akua e pehea aku ana la ka hopena o keia mau mea a pona?

   Ae, ina hoi paha oe e hoolohe mai ana i ka’u alaila e –

   Heaha auanei kau hana i manao ai e alakai mai i kuu noonoo iloko o ka maha?

   He nui ka’u mau hana i manao ai, aole i keia wa, aka, e hiki mai ana he manawa e ike pono ai oe ia mau mea a pau.

   E kuu haku, e nee aku ana kakou no kekahi wahi, pehea la, e ae mai ana no anei kou kiekie ia’u e kono aku i elua o ko’u mau hoaloha e hui pu mai me kakou, o ke keikialii o Carafa a me ke Duko o Monetiteone?

   Aohe hewa o ia, ke noi aku nei au ia oe, e hana aku oe pela.

   Pono e ka makua, wahi a Fane, desa e noke nei i ka liki; ano, e ke Duke o Acosa, e hoomanao oe i ka’u mau huaelelo a pau e hai aku nei ia oe, mamua o ka uhi ana mai o ka po maluna o na wahi kiekie o Pausilipo i keia la, e huli hoi aku no auanei oe no ka pa alii Vicaria, a o ke aupuni holoekoa o Napela, e hoihoi ia aku no auanei ia malalo o na rula ana a ka Moi Pilipe Eha, ka mea nona na mana e uhi ana ma ka aina o Italia nei mai kahiko mai.

  

   Oiai kekahi wahi peo ahi e kukupau ana i ke kupa i ka aile kehoia, ua kauoha aku la ke lii puhi ahi ia ua wahi pao ahi nei e hoomahuahua’ae i na paona mahu, i hikiwawe ka mo’a o ka aila kohola.  Ua hooi ia ka nui o ke ahi, a ua hele a panani i kaupoku o Hanalei puakuku ka aila oiike me ke kepau, a o ka hopena ua huhu ka haku, no ke paoahi malama kapuahi aila hoolohe.

 

KO MAKOU MAU LUNA LAWE PEPA.

 

   Oiai ua hoopauia kekahi mau luna o KA LEO O KA LAHUI, a ua paku’i hou ia mai he mau luna hou, nolaila no ka pomaikai o ko makou poe heluhelu, a i hookoia ai no hoi ka pono a pau, ke hoike aku nei makou i ka papa inoa o ko makou mau luna e like me keia malalo iho

 

  D. Kahaleluhi                       S. Kua

  J. W. Keanu                         Wile Buki

  J. Samoa                               H. Kalei

                                    Ma ke Kauoha.

 

KE KULANA O KO KAKOU MAU HUI KINIPOPOE KU NEI.

 

   O keia malalo iho nei ke kulana e ke kakou mau Hui Kiaipopo i kela manawa, ka nui o ka lakou paani ana, ka lakou mau paani i inmakila a me ke @@@ mau paani i haule, mai ka hoomaka ana mai o keia Kau Kinipopo a hiki i keia la:

 

Hui                  Lanakila                      Haule                          Paani

 

Honolulu                     1                      2                                  3

Kamehameha              3                      0                                  3

Hawaii                         1                      2                                  3

Crescent                      1                      2                                  3

 

                        HE HOIKE I KE AKEA.

   Ina makamaka a me na healoha o’u lahui Hawaii Ponoi he wahi mea hou kau e hoike aku imua o oukou eia iho keia;

 

   Oiai au e noho ana iloko o ka pilikia a ka mai, o ka mua o ka hoomaka ana mai a ka pilikia ia’u he anu mahope pii mai la ka maneo a manoanoa mai la ka ili pii pu mai la me ka wela a puni ke kino, a ua ku maoli no i ka pihkia a aueane e hoi alu i ka aoaoa mau o ka honua, aka mamuli o ka loaa ana o kekahi loaa akamai i ka lapaau oia hoi kela kauka pake Leong Kong Tong, no kong nui akamai na loaa ia’u ka lanakila a me ia lanakila au e pahola aku nei i keia mea hou ano nui aole au i manao e hooikeike aku i kona akamai a me ke ano o ko’u mai, aka i hoikeike au i kumu e ike pono ai oukou a i pau kuhihewa o i ia mai auanei he hoopunipuni, nolaila i noho a i loaa i ka pilikia hele ae hookahi hele ae elua hele ae no a pau loa i ike i ka oiaio he ole ka lohe pepeiao.

                                    Owau iho no

                                                Mrs. Lomele

Pauoa, Honolulu, May9, 1892

1m-d*

 

 

            HE HOOLAHA I KE AKEA

 

   E ike ananei na ano lahui a pau, o noho ana ma ke Aupuni Hawaii, ami na kane, wahine, a me na keiki; i loaa i na ma’i o kela a me keia ano, e nano mai i ko’u Keena hana, a ma’u e hoopau aku i na ehaoha a ka ma’i maluna e oukou o na makamaka, he hiki ia’u ke lapanu i na ano ma’i a pou, ma’i iloko o ka ppu, hu’i ke kino, aki iloko o ka iwi, eha o ke poo, ma’i wahine a poia aku.  Mai hoelolehe aku o na hea, holo mai hookahi, holo mai elua, hele mai no a pou lea; he eluelu ka auhau, ke hui me ia ma na kukai elelo ana; ua mahamkau wau o pulama mai i na hemo ana mai mau na Mokupuni mai, ma ka eleu a me ha hikiwawa loa, he mahamala a he hoolohe maikai no oukou o na Hawaii.

                        Owau iho no,

           

            DR. LEONG KONG TONG

Helu 40, Hulua o na alunui Kamiha mo

Hotele, Honolulu, Oahu.  Aug. 31

HOOLAHA HOU !

E ALA, E ALA.

 

B. F. Ehlers & Co. – PAINAPA.

 

HELU 99  Alanui Papu.

 

   E Hoolohe hou mai e na MAKAMAKA, mai no a lokeino, e hole mau mai no oukou e ike ia PAINAPA, no ka mea, he kaneka eia i noho a kamaaina i kela kulanakauhale.

 

AIA MA KONA HALEKUAI MA

Papale Wahine..........................................................................

Kinamu Nani 8 Ia............................................$ 1.00

Kalahoa Nani 18 Ia.........................................  1.00

   E kuai aku ona MAKOU i ko makou mau waiwai a pau no ke Kumaukuai i haule iho i ke lakou mau Kumukuai mua.

 

Na Palule $2.50 he $1.50 wale no, a o na Palule $1.50 he $1.00 wale no.  Ke iko mai la oukou i ka emi loa ana.

 

Kupaianaha maoli keia emi neaupo ana o hele koko mai, o nela auanei oukou.

                        B. F. EHLERS & CO

 

Na Lako Lole Hou o ke Kau Makalii.

 

Ku Ka Paila !  Hana ka Haawe !!

 

E Ohi Oe a luhi ko kino

 

E Weheia Ana ke Kuai Ahulau Nui o n aLole ma

KA HALEKUAI WAEPAHE O

N. S. SACHS,

 

   He oluolu me ka Holopono ke Kumukuai, oiai o ko makou Makia ia;  Nolaila hele mai a pau i ikemaka i ka makou mau waiwai hou o kela a me keia ano, he ole ka lohe pepeiao.  E alawa iho i kekahi o ka makou mau kumukuai o hoike aku nei.

NA LOLE KINAMU e kohu ai ka hoohehole ana ma na alanui o ke kulanakau @@hale noi, No Lole Papamu o na la maka kanaka nui a me na Lole Kakou Lolea @ o na ano a pau, e kaha ai ka maka o na opio o ka aeno oolea,

He 6 I – A                                                                   $1.00 wale no.

NA LOLE MAKALENA Keokeo o na ano kihekiko a pau a ka manao e home ae ai, he makepono loa ke kumukuai, oia hoi,

He 6 I-A no                                                                 $1. wale no.

 

Na Lole Eleele Hinuhinu Paa Puni (Sateen) me ka nowalo panio mikiei ia e he ano maikai loa, he 1 i-a no 25 keneta.

Na Lole Hulunipa la a palua o na ano a pau, pukui anu o ke kuluanmoo. a he hea kuwili no ka limu kaha kanaka o Maunaiopa, he 6 i-a no $1.00 wale no.

Na I ole Halemalena ano Hapa Kanikau, o ke ano hou mai nei i laha mua ole, a mae ola hoi ke haloiia he 1 i-a no 25 keneta.

A he nui wale aku na Waiwai Hapa loa a me na Paikini Hou lea i imua mai nei ia ihakou, a makou hoi e kuai aku ai ma ke kumukuai haahaa lea a mahopeno.  Ina ow e makemake i papale nou, e hele mai i o makou nei, he piha papolo makou o noho aku nei, mai ko na Iada maka eneena a he na kamalii i paa mua i ha hoonaniia i oi ae i ke kehahi mau holomai o na o loke nei o keia Aupuni, a nau o woo elike me kou makemake.

   Na Papale Hapa Luina i kinohinohi muaia aoha he luhi i keo, he hau wale ae no i ke poo hele and, he $1.50 a pii aku.

   Na Papale o na Paikini a pau i hoonaniia elike me he hauohe, na Papale i Kumu lima mooliia a me ua Ie Papale Hawaee o na ano a pau, he houalua dala wale no ka auhou.

 

   E na hoaloha, e kipa, e ike kumaka i ka nani o Aipo, he oia k loho popoino

 

-:  N. S. SACHS :-

378- dtf                                   104 Alanui Papu,Honolulu.