Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 467, 31 May 1892 — Page 1

Page PDF (1.02 MB)

This text was transcribed by:  Beatrice Lawelawe Santiago
This work is dedicated to:  PuakeaN

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

          BUKE II.                                                              HONOLULU    MEI  31,  1892                                                                  Helu @

__________________________

 

 

HE  MOOLELO

--: No Le Keikialii :--

____________

 

A W A R E D A !

____________

 

a me

KA  UI  LEILA

o Noremadi.

____________

 

(K@  Ka  Leo.)

____________

 

MOKUNA  VIII.

____________

 

Na Ku@ai olelo Malu Maloko o ka Uluiaau.

____________

 

          A mawaho ae oia, e mahalo pu mai ana me na kanaka a pau o Noremadi nei i ka mea nana i hana ia hana, no ka mea, ua hanaia ka hana me ko lakou pono.

          E hoomanao oe, owau ua kanaka ia a lakou e mahalo mai ai.

          Wahi a ka naita Lameka i pane mai ai.

          Ae, aka, i ka manawa hea la oe e hooko ai i keia hana nana e haawi mai ia oe i ka hanohano nui ma keia mua iho.

          Elike me ka hikiwawe e loaa ana ia’u, oia hoi mahope iho oka loaa ana ia’u o na kanaka kupono nana e kokua pu ia’u ma ka hapai ana i keia hana.

          Mai pono hapuku wale oe i kou ma@ kokua, o holo pono ole auanei ka kaua mea e hoolala nei.

          Ua ike no au i ka’u mea e hana ai, oiai mamua o ko’u hoike na imua o lakou i ka hana a’u i makemke ai, e ana ana au ia mea mahope o ko lakou ae ana mai e hoohiki paa loa a nawe ole.

          Mahope o ka hala ana ae o kekahi manawa loihi, hoomakaukau iho la o Lameka iaia iho no ka misiona a laua i ae like ai.

          He mea maopopo, ua lawelawe o Kaberana iloko oia manawa loihi i na keehina wawae a pau e lilo ai ua Lameka nei i pio nana.

          Nolaila, mamua ae o kona haalele ana aku i ke kahu@apule ma ia po, aole ke aloha iloko ona no ka kaua Awareda, a he oki loa aku hoi no ka wahinekanemake a Korana.

          Aole i liuliu loa mahope iho o ko Lameka hala ana aku, aia hoi hoe a mai la o Elevira ke kaikamahine a Diana.

          I ke kahunapule i ike ai i ua nohea nei e hele mai ana hei hou aku la oia iloko o ke ana me ke ani peahi pu ana mai o kona lima la Elevira e @kaii aku mahope ona.

          Nani no hoi ka palanehe o kou mau kapuai wawae e kuu kaikamahine i keia wa o ke kakahiaka.

          Wahi a Kaberana, iaiai la@au ai i kekahi noho a panee mai ia imua o Elevira.

          Ua kuhihewa paha oe? wahi a ua nohea nei: aka i hele mai nei au me ka @ e lohe i na mea a pau mai @ oe mai.

          Ke manaolana ko’u e kaa a@a ma kou aoao ka lanakila e Elevira.

          Aole nae i holopono loa ko ka moi manao i keia manawa, a ka nae aole ia he mea nui; no ka mea aole kona mau makaainana e ae @ iaia e kaawale mai a oe aku.

          He oiaia no anei ua olelo maoli mai o Odina ia oe e lilo aku ana au i makuahine no ka lalani moi hou o Noremadi nei?

          Alaila, ke kanalua nei oe no ia mea”

          Aole, aka aole o’u makemake e hookaumaha wale aku no ia Awareda; no ka mea ua ike no oe, aole he wahi lihi o k’ou puuwai i make i ke aloha nona, koe wale iho no ko’u makemake ana e hooko aku i ka makemake ana e hooko aku i ka makemake o na lani.

          Ina oe e hoolohe i ka makemake o na lani, e uku mai no o Odina i ka hua o kou hoolohe ana.

          He nui na kanaka i hele aku e kuka pu me ia i ka po nei, a ua noi mai oia ia lakou e aku i elua pule nona e noonoo ai i kana haina.

          Ke hopohopo nei au i ka nui loa o kela manawa i haawiia ai nona, aka, aohe a kaua nana.

          Aole i maopopo ia’u ke ano o keia mau mea a pau, oiai na ike no au, aole e Awareda aloha ia’u, a aole loa no hoi e hiki ana ia mea.

          Ua kamailioia mai na olelo maluna ae e Elevira me ka hoopupuku ana iho o kona mau maka, oiai oia e nalu ana iloko ona:

          Pehea la o Odina i makemake ai e hooliio iaia i makuahine no ka lalani moi hou?

          Pela ka manao o kanaka, aka, aole pela ka manao o na lani e kuu keiki, wahi a Kaberana.

          Iua no e hoole mai ana o Awareda, ua hiki no, no ka mea ua lawa oia me na naita i lako pono me na mea kaua.

Aole oia e haliu kue mai ana ia oe e kuu kaikamahine, nolaila mai noonoo oe no ia mea.

____________

 

HE  MOOLELO  HOONANEA

--: no :--

Ebena–Lo

____________

 

Ke Keiki Alii o Arabia

____________

 

A  Me

 

R O V I N A.

 

Ka @ Dareba

____________

 

He Nanea Kamahao no na Hoahanau he Kanalima.

__________

 

          A he lehulehu o na hoomaikai ana he nui i lu ia mai ma na aoao a pau o ua keena paahao la no ka kaua Ebena.

          O ka poe mua i pau na kaulahao i ka weheia e Ebena, ua kokua pu mai ia lakou ia Ebena ma ka wehewehe like ana i na kaulahao i ku peeia ai ka poe e k@e ana, a iloko o na minute helu wale o keia alu like ana, aia hoi ua pau like na mea a pau i ka hemo, a he poe kanaka lanakila lakou ia manawa.

          I ka pau ana o na mea a pau i ka hemo, ua haalele like iho la lakou i ua halepaahao la a pii nui aku la iluna i ka malamalama me ka piha hauoli.

          Oiai lakou iluna o ka ilihonua, kahi hoi a ka ui Rovina e ku ana, huli like mai la lakou a pau a haawi mai la i na hoomaikai ana i ko lakou hoopakele, no ka mea mamuli o kona aloha i loaa hou ai ia lakou ka ulia pomaikai o ka ike hou ana i ka oili mai o ka la ma ka hikina a hapoo hoi ma ke kukulu hema.

          Ia Ebena nae a auau ana iloko o ke tabu wai auau o na mahalo he nui, me ka lawe ana me kona mau lima i na hoomaikai ana he nui, aia hoi he mea e ka hauoli o ua Ebena nei, iaiai i ike aku ai i kona mau hoahanau he kanaka-kumamaiwa  mawaena e na paahao he nu@ a ka pilikua @apa pohaku

          Lalau aku la oia ia lakou a pau a hoopili mai ia @ kona @umauma me kona mau kulu waimaka e ka hauoli e hoopulu ana i kona mau papalina kekahi mahope e kekahi, a hiki i ko lakou pau pono ana he kanaha-kumamaiwa me ka pale kana, aole i make kekahi o lakou mahope iho o ko lakou kaawale loihi ana no kekahi mau Ia i hala hope ae.

          I ka mao ana ae o ka lu ana a na paahao i huikala ia mai ko lakou mau hoomaikai ana i ko lakou hoopakele ma na degere kiekie o ka mahalo palena ole, hoi aku la kela a me keia no ko lakou wahi pakahi mai na kukulu like ole mai o Arabia haaheo, a koe iho la o Ebena me kona mau hoahanau he kanaha-kumamaiwa, i huipuia me ka @ Rovina.

          O na kauwa lawelawe a pau malalo o pilikua eleele, i ko lakou lohe ana ua make ko lakou haku, na auhee aku la lakou maloko o kekahi mau alanui liilii i kuluma ia lakou i ka puka ana iwaho a me ka hoi hou ana mai, no ka hopohopo o pau pu me lakou i ka make ia Ebena, oiai ka lakou mau hana ine a ku i ke aloha ole e papale ana imua o ko lakou mau maka, me ka lawe pu ana m@ lakou i kekahi mau pohaku makamae a ko lakou haku i make e like me ka hiki iloko oia manawa hooponopono ole.

          I ko Ebena ma koe ana iho me ko lakou Kamaaina hookahi, oia hoi ka ui Rovina o Dareka, ua hoi aku la lakou no ka halekakeia

          O keia halekakela, ua puni kona mau paia me na nani a pau a ka manao e home ae ai, e hewa ai ka maka o ka malihini ke ika aku, me he wahi la i puni me na pua nani he nui, ao ka make ana o ke deragona nana i hoolilo kona nani i mea ole, oia ka mea nana i hooi hou ae i ka nani, ka haahee a me kekilakila o ua halekakela la, mawaena o ka piko waiolu o ke kula nui palahalah@ nona ua palena i he@ mua ole ia e ka wawae o ke kanaka kaahele.

          Ua piha kekahi mau keena ou o ua halekakela nei me na waiwai maka@ae he nui a ka pilikua make, a oia mau waiwiai a pau, ua puunaue like iho ia o Ebena ia mau mea mawaena o kona me u@ @, me ka hookoe ole nona kekahi.

          O keia mau mea a pau, he mau mea hao wale a pakaha mai ia na ka pilikua hapa pohaku mai kekahi poe mai, a oiai he hana nui ka ohikihiki ana ia mau mea no ka lawe pu ana me lakou ia la no, nolaila ua hoa@ iho la lakou ia po ma ua halekakela la, me ke kakahi@ ana i ka oili mai o ka la o kekahi ia ae.

____________

 

J.  T.  WALAKAHAUKI

____________

 

Helu 10.

­­­­____________

 

ALANUI  PAPU.

____________

 

Kuai Hoemi Nui ma na Mahehe a pau!

____________

 

E kuai Holopo@ ia aku ana eli@

me ko Amerika a me ko Euro-

pa kuai ana, keia mau wai-

wai malalo iho nei:

Na Kalakoa, na K@namu,

Na Uwewahine, na Satina,

Na Palule Keokeo o na Kane,

Na Kauiko Lei-ai o na Kane.

Na lako lole i hookam@ mai nei,

Na Makale@ & Lako Lolo  Keokeo.

Na Lihilihi Eleele Farani a me ko ka Hiki@.

Na Lihilihi o keia a me keia ano,

Na Mi@lima,

Na @,

Na Lopi Silika humuhumu la@.

O na Kumukuai ma na Hale @ Lole e

NA Muumuu Wahine,

Na kakini a me na Ma@,

Oia no

Ma Keia Kuai ani o na Ko@na!

E ulele ia ana ma ka@ o

J.  T.  Walakahauki,

ALANUI PAPU.

may 10     @

____________

 

Kauka Yong Kam Pung.

Apana.

____________

 

Helu 53, Alanui Maunakea.

 

Ke K@uka Loea o ka Aina Pua!

____________

 

Ua hiki @ hoola ia kela a me keia @

ma’i, mai @ na kane, wahine a me

na @.  O na ma’i h@

ua hiki @ ia ke hoela ia me

ka @.  A e na ma’i

e pili ana i ka maka

pau pu ia i ke-

eia.  Ke ho-

ike ia aku nei,

ma ke ola ia nei, me

ka oluolu pu o kahi au-

hau.  Ka poe pilikia hana@

keiki a hele @ paha @

a paa a lohi paha ka hanau ana @

paha o ka wa@, e hele nui mai i o’a @.

 

E KIPA mai e ka @ [to end of sentence]

 

KAUKA  YONG  KAME PUNG.

                                                                                      Honolulu  Sept. 2, @                                       @

 

____________