Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 491, 4 July 1892 — Page 4

Page PDF (1023.49 KB)

This text was transcribed by:  Berton Chow
This work is dedicated to:  Naoneala`a

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

KA LEO.

 

 

 

John E. Bush.

Luna Hooponopono a me Puuku.

 

HONOLULU, July 4, 1892.

 

I NA HOA HELUHELU.

 

     Mamuli o ka anoi nui a me ka makemake paulehia o ko makou mau makamaka heluhelu e lawe nei i KA LEO O KA LAHUI@ e hoopuka mau ia ko lakou mau inoa hookaa mahina iloko o ka nupepa, ka inoa o ka luna, a me ka la i hookomoia ai iloko o ka nupepa.  No ka pomaikai o na makamaka, a i kumu hoi e hoopilikia mau ole ia ai ko makou mau makamaka e na luna hana apiki, ke lawe nei makou i ke koikoi o keia hana maluna o ko makou hokua, a oiai hoi, o ko makou kahua ia, o ka hooko i ka leo o ka lehulehu, o ko ke Akua leo ia, a pela makou e hooko nei, a e lilo no hoi keia hoolaha i bila hookaa no ka wa e okiia ai kekahi luna hana apiki, e loaa ana ia lakou ka pepa ma ke Keena i na wa a pau i makemakeia.  Nolaila, e awihi ae e ka poe hookaa mua o keia mahina.

 

HE LEKA.

 

     Ma ke kulana hea i lawe mai ai ka Papa Ola i kahi o ka papa Hawaii oia hoi kahi i kukulu mua ia ai ka luakini a hoolilo iho nei ka Papa Ola i ua kahua ala a me ua luakini ala i hale paahao no lakou a hiki i keia la a’u e pane nei ia oe makemake au e pane pololei mai oe i ka haina o kela ninau.  Nolaila ua lawa ko’u pane ia oe ma ia wahi.  Eia hou ma ua pane ala au e olelo ana oe he wahi kanaka lauwili au i ko’u kakau ana i ko’u inoa D. S. Nahinu a o ka pololei wahi au o T. S. Nahinu o kau wahi kumu ihola anei ia o ka manao ana he lauwili o ko’u hai pololei aku i kuu inoa imua o ka lehulehu mai Hawaii a Kauai e hoike ana au iau no Molokai au a o kela hua S he hoailona anai ia o ka lauwili o ke kanaka Manao au ina he hiki ia oe ke hoo@aio mai ma ka’u mau hana he lauwili ou ina ua pololei oe.  Ke manao nei ua ua makemake oe e huli wale i mea no’u e hoowahawaha ia ai a i ole no kekahi kumu e ae no paha i manao ia e oe a oia ko mea i olelo ai pela no e lauwili ai ke noho aku i ka Ahaolelo.  Ke noi nei au i ke Akua o ka lani aole oe e make e a ike pono oe i ka’u mau hana o ka Ahaolelo alaila oe make aku, ua manao au mamua i ko’u ike ana i kau pane oiai au ma Haleolono e huli aku a loaa oe i Kalawao, ike oe i ko kui puupuu ia e a’u.

     Nau no paha ia e ua Kaia nei e hoolaha nei, aia ka Lunamakaainana o Molokai i k@ @ana li kanaka kahi i kau ai e manao ana anei oe i ko’u noho mawaena o Kauhi o Ewa a me Kaunamano o Hamakua he mea ia e lilo ai kahi wawae o ka noho o Molokai, ina pela kou manao ke pule hou nei au i ke Akua o ka lani e ola oe ahiki i ka pau ana o ka Ahaolelo a ike ole oe i kuu kau ana iluna o ua amana a@a, alaila oe make aku.

     Nau hou no paha keia e ua Kaia nei e pane ana he kii ka Lunamakaainana o Molokai ea, e ka makamaka onohiaia @ nana pono oe i ka’u hana i keia kau e i pol@lei ole kau e makapo loa aku oe e pono ai e nei lapuale nui.

     Ke hai nei au ma ke akea i na mea oiaio a pau o ka Lunamakaainana mai Molokai mai aole oia na ke kanaka i hoouna mai e noho i i ka Ahaolelo o keia kau.  Aka na ke Akua o ka lani i kohoia’u e hele a noho i ka Ahaolelo a e nana aku i na mea kupono a e kokua pu ma na mea e pono ai ka lahui aole au he Lunamakaainana no ke koko hookahi aka no na ano koko a pau e noho ana iloko o ko’u Aupuni

     Mahope iho o ko’u koho ia ana ua kakea ia he mau halawai Makaainana a hookahi wale no mea nui i kuka ia ma ia halawei oia hoi keia e nonoi aku ana ka Lunamakaainana i na makaainana e pule lakou i ke Akua o ka lani e haawi i na Lunamakaainana ala i naanao e noho ai iloko o ka hale ahaolelo i lilo ai keia kau ahaolelo i kau o ka maluhia a i holo pono ai na hana me ka haunaele ole a i noho ka lahui ma keia mua aku me ke aloho a ke kaena e ae nei au ina e haua ia ka pono a me ka pololei alaila e haule mai ana na lani.

          T. S. NAHINU.

     Honuakaha, June 21, 1892.

 

 

 

Kauka Yong Kam Pung.

(APANA.

 

Helu 53, Alanui Maunakea.

 

Ke Kauka Loea o ka

Aina Pua!

 

Ua hiki ke hoola ia kela a me keia ane ma’i, mai ko na kane, wahine a me na keiki liilii.  O na ma’i ha-no ua hiki loa ia ke hoola ia me ka maalahi.  A o na ma’i e pili ana i ka maka pau pu ia i ke ola.  Ke ho@ ike ia aku nei, eia ke ola ia nei, me ka oluolu pu o kahi auhau.  Ka poe pilikia hanau keiki a bele nui paha o ke koko a paa a lohi paha ka hanau ana, pa@ paha o ka waiu, e hele nui mai i o’u ne

 

     E KIPA mai e ka poe i hoolu@ luu ia me na haawina pilihua a ka ma@ a na’u oukou e hooluolu aku.

          KAUKA YONG KAM PUNG.

Honolulu Sept. 2, 1891.     272-d3

 

 

 

KE KULANA O KO KAKOU MAU HUI KINIPOPO E KU NEI.

 

     O keia malalo iho nei ke kulana o ko kakou ma@  Hui Kinipopo i keia Manawa, ka nui o ka lakou paan@ ana, ka lakou mau paani i lanakila a me ka lakou mau paani i haule, mai ka hoomaka ana mai o keia Kau Kinipopo a hiki i keia la:

Hui     Lanakila     Haule    Paani

Honolulu     2     4     6

Kamehameha     5     2     7

Hawaii     2     3     5

Crescent     3      3     6

 

 

 

OLELO HOOLAHA.

     Ke hoikeia aku nei i na kanaka a pau elike me ke kuleana i loaa ia’u mai a David Kalakaua Rex ma kona palapala Alodio ia’u o ka la 15 o Novemaba, 1890: me @a hooiaio kupono, a me ko ka Mea Hanohano A. F. Judd, Lunakanawai Kiekie olelo hooholo no ka hooiaio kupono ana ma ka la 4 Iune, 1892.

     Ua kauohaia au e hooko i na mea a pau no’u elike me ka palapala kumu.

     Akahi—Ke hai ia aku nei, ua lawe ae nei au i na wahi e hoakaka nei malalo iho:  Ka hapakolu iloko o ka aina mahi raik@ ma Kaiwiula, me na mea e pili ana, ma ka akau, me kela aina o Kawaiholo.

     Alua—Ke kula pohaku paakea makai me na loko o Alenoho @ui me Alenoho-iki, oia o (Auiki).

     Akolu—Hookahi hapalua o ko Kahuakai, Hamama o Kapakahakai, a me ke kai o Honuku, e pili ana i na palena o Kaliawa.

     O keia kekahi mau aina i kuhikuhiia iloko o ka Apana 1, o ka Palapala Sila Nui Helu 6450; a Kaunuohua no W. L. Moehomua iloko o ka Iliaina o Mokauea, Kalihi, Oahu.

     Ke peleo ia ahu nei; na kapu na kanaka e ae, aole he mau hoa ain@ no’u; ua noa i ko’u mau hoa aina na pono ma ka aina, ma na kai hamama; he hapakolu ko ka hoa aina, me ka anae ka i-a ma ke kai; a he Kiawe ka laau hoomalu o ka aina.  Ke hanaia e ko’u mau hoa aina ka manao maikai o ke kanawai, ua ae ia, o na mea kuleana, e hoike mai iaia i na Manawa a pau me ka pono.

     O na holoholona komohewa me na kanaka maluna o ua mau aina la, e hanaia elike me ke kanawai o a’u me ko’u mau hope.

          S. W. MAHELONA.

     Puuhale, Iune 6, 1892.

     June7  lm*

 

 

 

HE HOOLAHA I KE AKEA.

 

E ike auanei na ano lahui a pau, e noho ana ma ke Aupuni Hawaii, mai na kane, wahine, a me na keiki ; i loaa i na ma’i o kela a me keia ano, e naue mai i ko’u Keena hana, a na@u e hoopau aku i na ehaeha a ka ma’i maluna o oukou e na makamaka, e hi@i ia’u ke lapaau i na ano ma’i a pau, ma’i iloko o ka opu, hu’i ke kino, aki iloko o ka iwi, eha o ke poo, ma’iwahine a pela aku.  Mai hoololohe aku e na hoa, @ele mai hookahi, hele mai elua, hele mai no a pau loa ; he oluolu ka auhau, ke hui me ia ma na kukai olelo ana ; ua makaukau wau e pulama mai i na ko@o ana mai mai na Mok@puni mai, me ka eleu a me ka hikiwawae loa, he makamaka a he hoaloh@ maikai no oukou e na Hawaii.

         Owou iho no,

          DR. LEONG KENG TONG.

Helu 40, Huina o na alanui Kamika me Hotele, Honolulu, Oahu,     Aug, 31.     ly

 

 

 

HOOLAHA HOU!

E ALA,   E ALA.

B. F. Ehlers & Co.–Painapa

HELU 99  Alanui Papu.

 

E hoolohe hou mai e na MAKAMAKA, mai no a lokoino., e hele @ mai no oukou e ike ia PAINAPA, no ka mea, he kanaka oia i noho a kamaaina i keia kulanakauhale.

 

AIA MA KONA HALEKUAI NA

Papale Wahine………………..

Kinamu Nani  8 Ia………………. $1.00

Kalakoa Nani  18 Ia………………..”1.00

     E kuai aku ana MAKOU i ko makou mau waiwai a pau no ke Ku mukuai i haole iho i ko lakou mau Kumukuai mua.

     Na Palule $2.50 he $1.50 wale no, a o na Palule $1.50, he $1.00 wale no.  Ke ike mai la oukou i ka emi loa ana.

Kupaianaha maoli keia emi naaupo ana e hele koke mai, o nele auan@ oukou.

          B. F. EHLERS & CO

 

 

 

Huro!     No ka La Heihei.     Huro.

 

NA PAPALE O NA LEDE I HOONANIIA

“  “  “  “ KAMALII  “

“  aahu nani o na lede.

     He Kuai Hoemi Kuikawa no ka la 11 o Iune, ke malamaia ana @ kahi o

 

          N. S. SACHS,

 

104    Alanui Papu,    Honolulu.

E hoemi ana makou i ke kumukuai o ka Makou mau PAPALE no ka @a

11 O IUNE.

 

E kokoke mai @ei, ma ke kuai ana aku ma ke KUMUKUAI HAAHAA loa i ike mua ole ia mamua, eia ia makou

 

Na PAPALE ANO HOU LOA MAI NEI, a pela no hoi me NA ANO HOONANI HOU O NA PAPALE

     o ke ano maemae a oi loa o ka maikai, a ua loaa pu mai nei no hoi ia makou.

 

NA PAPALE LUINA o ke ano hou loa mai nei, nolaila, e kipa mai ma ko MAKOU Halekuai nei i ike maka, a e huipu aku a@ no hoi ma kou i ke

 

          KUAI HOOPAU O KA PAPALE O NA KAMALII.

 

Na Papale Hele Kula o na opio, he 25c wale no, oiai nae o kona waiwai io he 50 me 75 keneta.

 

     Ina oe e makemake i lole maikai no ka la 11 o Iune, eia ia makou kahi i waiho ai, a ke kakali aku nei no kou kii mai.

 

     Na Lole Hapa Kanikau i hiki k@ holoi ia, o ke a@o Akala.  Halenalena, Bolu a me Keokeo, o ke ano maikai loa a pilikia ole hoi ke holoi ia, he 25 keneta wale no o ka i-a.

 

     Na Keokeo Lihilihi Paa pu maikai loa, a me na ano waihooluu a pau a ka manao e haakoi ae ai, e kuai ia aku ana no ke kumukuai haahaa loa.

 

     Na Lole KeoKeo a me na Lole Panio o na ano a pau i hiki ke holo@a me ka mae ole, he nui loa ia makou.

 

     E na hoaloha, e kipa, e ike kumaka i ka nani o Aipo, he o@e ka lohe pepeiao.

 

     E Hoomanao, aia ke Kuai Hoemi ma kahi o

 

          :N. S. SACHS:

 

–dtf.          104 Alanui Papu, Honolulu.